Prof. dr hab. Piotr Kuna jest kierownikiem II Katedry Chorób Wewnętrznych UM w Łodzi i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, dyrektorem Podyplomowej Szkoły Alergii Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Od wielu lat zajmuje się leczeniem alergii, wiele lat był prezydentem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
Jest kilka rodzajów leków antyalergicznych. Najczęściej stosowane są leki antyhistaminowe. Podaje się je w każdej postaci alergii: wziewnej, pokarmowej, skórnej. Działają na pewien uniwersalny mechanizm alergii, który jest związany z uwalnianiem histaminy, powodującej takie objawy, jak obrzęk śluzówek, katar sienny, pokrzywkę. Leki antyhistaminowe blokują wydzielanie histaminy. W pierwszych latach występowania alergii za większość objawów odpowiada histamina i wówczas leki antyhistaminowe są bardzo skuteczne.
Jeśli alergia nie jest leczona, to oprócz histaminy zaczynają działać inne mediatory, i wtedy same leki antyhistaminowe już nie pomogą. Trzeba też podawać inne leki. Alergia to jest proces samonapędzający się, jeśli nie będziemy jej od początku dobrze leczyć, będzie się rozwijać.
Tak, bo wtedy jest szansa, że choroba nie będzie się rozwijać. Niestety, często rodzice podają dziecku leki, ale gdy stan jego zdrowia poprawia się, to odstawiają je, bez zgody lekarza. Objawy po jakimś czasie wracają, ale zwykle są ostrzejsze.
Powinno je się podawać stale, jeśli dziecko jest uczulenie na alergeny całoroczne, np. roztocza kurzu domowego. Jeżeli dziecko ma alergię na pyłki, to powinno brać leki przez cały okres pylenia.
Nowa generacja leków antyhistaminowych jest bardzo bezpieczna. Nie wykazano żadnych skutków ubocznych ich stosowania.
Zobacz też: Kalendarz pylenia w Polsce
Niepotrzebnie. Najczęściej sterydy podaje się miejscowo: do nosa lub do oskrzeli. Sterydy donosowe, podawane przy alergicznym katarze, są bardzo bezpieczne, można je brać przez lata. Niektóre wystarczy podawać raz dziennie, całkowicie zapobiegają objawom. Leki sterydowe podawane w formie wziewnej również są bezpieczne, działają miejscowo na proces zapalny, który toczy się w oskrzelach.
Jeżeli porównujemy stosowane nowoczesnych leków antyhistaminowych, antyleukotrienowych czy bezpiecznych dawek steroidów wziewnych do efektu placebo, to żaden z tych leków nie daje więcej objawów niepożądanych niż placebo. Najgorsze, co może zrobić dziecku rodzic, to go nie leczyć. Oczywiście, gdy daję pacjentowi lek, to muszę zobaczyć po miesiącu, dwóch, trzech, sprawdzić, jak działa. Jeśli nie ma poprawy, to trzeba zmodyfikować leczenie.
Leczmy niewielkimi dawkami skutecznych leków i pilnujmy, by choroba się nie rozwijała.
Nie leczą, ale umożliwią normalne życie.
Odczulanie, czyli tzw. immunoterapia swoista, to podawanie wzrastających dawek oczyszczonego alergenu. Stosuje się ją już prawie od stu lat. Może dawać pewne powikłania, najczęściej są one jednak łagodne i przemijające, jak np. obrzęk w miejscu wstrzyknięcia. Na pewno jednak korzyści płynące z odczulania są znacznie większe niż skutki uboczne.
Odczulanie jest zalecane głównie w przypadku występowania alergicznego nieżytu nosa i alergicznego zapalenia spojówek, które dają silne objawy. Immunoterapia nie tylko zmniejsza objawy i przynosi ulgę, ale też zapobiega pojawieniu się astmy. Oczywiście pod warunkiem, że będzie zastosowana w odpowiednim momencie.
Czytaj też: Na czym polega odczulanie podjęzykowe: czy jest bezpieczne i ile kosztuje
Nie. Podawanie środków homeopatycznych nie leczy choroby alergicznej, wręcz przeciwnie: sprawia, że ona może się rozwijać. Było przeprowadzonych wiele badań na ten temat. Wynika z nich, że jeśli podajemy lek homeopatyczny i placebo, np. wodę w kropelkach, to efekty są takie same.
Najczęściej niestety nie. To pewna skłonność organizmu do tego typu rekcji, która pozostaje na całe życie. Można zauważyć przechodzenie jednej postaci alergii w drugą: np. skórnej we wziewną: to tzw. marsz alergiczny.
90 proc. zachorowań na astmę występuje u dzieci poniżej 6. roku życia. 70 proc. z nich będzie miało remisję w wieku 12-15 lat. Niestety u 70 proc. z nich astma wróci. Kiedy? Nie wiadomo. U jednych w wieku 20 lat, u innych - w wieku lat 60. Jest więc okres, kiedy alergia odpuszcza, jednak w większości przypadków wraca.
Nie. Powinno brać leki i być aktywne. Nie wyobrażam sobie dziś dobrego leczenia astmy bez sportu i aktywności fizycznej!
Astma uszkadza układ oddechowy i zmniejsza pojemność płuc. A im większe parametry czynnościowe płuc, tym dłuższe życie – to jest jedyny czynnik korelujący z długością życia. Płuca rosną do 23. roku życia. Dlatego ruch i sport jest szczególnie ważny u dziecka z astmą. Zresztą proszę popatrzeć, jak wielu sportowców ma astmę. Biorą leki i ćwiczą. Mają większą motywację do ćwiczeń niż osoby zdrowe i dlatego często osiągają tak znakomite wyniki.
Czytaj też: Prof. Kaczmarski - jak sprawdzić, czy dziecko ma alergię pokarmową
Dramatyczny wzrost liczby alergii na pyłki w Polsce widać od 1989 roku. Przyczyną są zmiany cywilizacyjne - zachodni tryb życia, zanieczyszczenia środowiska, chemicyzacja życia. Najwięcej alergików jest w miastach, szczególne na zachodzie Polski. Najmniej w rejonach wschodnich, gdzie powietrze jest najczystsze, a zanieczyszczeń najmniej. Alergia na pyłki: choroba czystych rąk - Do powstania alergii przyczynia się też zbytnia sterylność - podkreśla prof. Bolesław Samoliński, alergolog. – Dlatego alergię często nazywa się chorobą czystych rąk. Gdy układ odpornościowy ma mały kontakt z wirusami zarazkami, popełnia błąd i coś, co powinno być dla niego obojętne - jak pyłek brzozy - traktuje jak największego wroga. Atakuje go z taką samą siłą, jak wirusy i bakterie, wydzielając histaminę. To właśnie histamina odpowiada za takie objawy alergicznego nieżytu nosa : wodnisty katar, łzawienie oczu. Alergia na pyłki atakuje nos Alergiczny nieżyt nosa jest obecnie najczęstszą chorobą alergiczną. Nos stanowi swoisty filtr, który wychwytuje 90 proc. zanieczyszczeń dostających się do organizmu. Dlatego to właśnie w nosie jest największe nagromadzenie alergenów . Dziecko z alergicznym nieżytem nosa ma wodnisty katar, kicha – nawet kilkadziesiąt razy na minutę! W nocy nie może spać z powodu zatkanego nosa. Rano budzi się z bólem głowy. Często łzawią mu też oczy. Alergia na pyłki – najgorzej jest latem Najczęściej alergiczny nieżyt nosa wiosną i latem powodują pyłki roślin . Do połowy maja najbardziej dokuczają pyłki dębu i brzozy. Pod koniec maja, w czerwcu i lipcu drogi oddechowe alergika atakują pylące trawy i zboża. To szczególnie trudny okres dla osób uczulonych, gdyż pyłki traw są bardzo małe, ich stężenie w powietrzu – ogromne. A przez to alergicy naprawdę mocno cierpią. Zobacz też:...
A jak... Alergen - substancja, która wywołuje reakcję alergiczną organizmu. W zależności od sposobu, w jaki alergen wnika do organizmu, wyróżnia się: alergeny wziewne (wdychane z powietrzem), alergeny kontaktowe (alergizujące przy kontakcie ze skórą), alergeny pokarmowe znajdujące się w spożywanym jedzeniu oraz alergeny dostające się od zewnątrz do tkanek (np. jad owadów wstrzyknięty pod skórę). Alergenem może być prawie każda substancja. Alergia (uczulenie) – oznacza nadmierną reakcję na różne, pochodzące z otoczenia substancje, na które inni ludzie nie reagują. Jest to jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób przewlekłych, liczba chorych na alergię ciągle wzrasta. Reakcje alergiczne związane są z funkcjonowaniem układu immunologicznego (odpornościowego). Antygeny – czynniki (najczęściej są to substancje białkowe) powodujące reakcję układu immunologicznego. Gdy antygen wywoła reakcję uczuleniową, dla osoby uczulonej staje się alergenem. Astma – przewlekła choroba o podłożu zapalnym (wywołana alergią wziewną), objawia się skurczem oskrzeli. Najbardziej charakterystyczne objawy astmy to: napadowy kaszel, świszczący oddech, duszność. Napady astmy pojawiają się najczęściej w nocy i nad ranem, a także po wysiłku i podczas wdychania zimnego lub zanieczyszczonego powietrza . Atopia – dziedzicznie uwarunkowana, przekazywana potomstwu skłonność do zapadania na choroby alergiczne. Jeżeli oboje rodzice lub jedno z nich choruje na alergię, istnieje większe prawdopodobieństwo, że ich dzieci będą również miały skłonność do alergii. Atopowe zapalenie skóry (azs) – na skórze pojawiają się czerwone, swędzące suche zmiany, u dzieci najczęściej na policzkach, podbródku, zgięciach łokciowych i kolanowych oraz za uszami. Zmieniona skóra łatwo ulega zakażeniu. Leczenie polega na eliminacji alergenu oraz na...
Alergia, czyli błąd układu odpornościowego Na pojawienie się w nosie niewinnego pyłku topoli, bylicy, żyta, czy cząsteczki roztoczy organizm nie powinien reagować. Te cząsteczki są dla niego obojętne. Organizm alergika na pyłki czy reaguje tak, jakby nagle miał stoczyć walkę z armią wirusów czy bakterii. Mobilizuje cały układ odpornościowy, który wytwarza immunoglobuliny E (IgE), a to z kolei powoduje lawinę późniejszych wypadków, które doprowadzają do wytworzenia histaminy - silnej substancji przeciwzapalnej. To przez nią pojawiają się objawy: obrzęk błony śluzowej nosa, katar , swędzenie oczu, łzawienie oczu. Dlaczego organizm popełnia taki błąd? Hipotez jest wiele, jednak najczęściej wini się za to rozwój cywilizacyjny, skażenie środowiska, nadmiar stosowanej chemii, sterylności i higieny. Nie przypadkiem w Polsce liczba alergików lawinowo rośnie po 1989 roku. Jak nie leczyć kataru alergicznego Nie można podawać zwykłych kropli na katar: co prawda powodują one zwężenie naczyń krwionośnych nosa i uczcie ulgi, jednak długo stosowane powodują stałe rozszerzenie naczyń krwionośnych, czego efektem jest tzw. katar polekowy. Jak leczyć katar alergiczny Zwykle konieczne jest podawanie środków z kilku grup. Środki antyhistaminowe. Zwykle są to pochodne cetyryzyny (np. Zyrtec, Xyzal, Alertec, Virilix), loratadyny (Claritin, Aerius) lub fexofenazyny (Telfast). Środki antyleukotrienowe (np. Singular). Do niedawna ten lek był polecany tylko przy astmie , od niedawna jest on zalecany również w przypadku przewlekłego nieżytu nosa; u wielu osób jego stosowanie daje bardzo dobre efekty. Środki do nosa. Najczęściej są to kortykosteroidy donosowe, np. Flixonase, Rhinocort. Mają za zadanie likwidować stan zapalny górnych dróg oddechowych. Jak unikać alergenów Jeśli podejrzewasz, że przyczyną kataru alergicznego jest alergia na pyłki: ...
