Niemowlę ma węższe drogi oddechowe niż starsze dziecko, dlatego szybciej się one zatykają wydzieliną. Dziecko nie potrafi samo się jej pozbyć, odkrztusić, zresztą nie ma też jeszcze wykształconego odruchu kaszlu.
U małych dzieci nie są rozwinięte zatoki oboczne nosa. Dlatego wydzielina z nosa może dostać się do ucha, które jest połączone z jamą nosowo-gardłową, i po 2-3 dniach kataru może pojawić się u dziecka zapalenie ucha.
Wydzielina zalega, pojawiają się nadkażenia bakteryjne, bo w drogach nosowych jest ciepło i wilgotno: to świetne warunki dla rozwoju bakterii. Dziecko może łykać wydzielinę, ale to jeszcze pół biedy. Gorzej, gdy spływa ona do dolnych dróg oddechowych.
Tak. Bardziej prawdopodobne są zapalenia uszu, ale jest też możliwe zapalenie płuc.
Im młodsze dziecko, tym objawy choroby są mniej typowe. Właśnie z powodu gorszej odpowiedzi układu odpornościowego. Często widzę wcześniaki bardzo ciężko chore, wymagające nawet podawania kilku antybiotyków, które w ogóle nie mają gorączki!
Przede wszystkim nie zachowuje się tak, jak zwykle. Zdrowe niemowlę ma swój rytm: śpi, budzi się, je, robi kupę, siusiu, jest aktywne. Chore dziecko zachowuje się inaczej: może być niespokojne, pobudzone – albo odwrotnie: jest nadmiernie spokojne, śpi, nie budzi się na karmienie, nie chce jeść, męczy się przy jedzeniu.
Zapaleniu płuc może towarzyszyć duszność. To nieprzyjemny objaw, na które każde dziecko może reagować inaczej. Jedno dziecko będzie niespokojne, przyspieszy oddech, będzie wykonywało niespokojne ruchy. Rośnie wtedy zapotrzebowanie na tlen, więc dziecku jest coraz bardziej duszno.
Inne dziecko będzie w takich sytuacji apatyczne, nadmiernie spokojne: w ten sposób zmniejsza swoje zapotrzebowanie na tlen. Będzie chciało przetrwać ten czas w spokoju, ograniczając swoją aktywność.
Z kolei przy zapaleniu ucha jedynymi objawami może być niechęć do jedzenia, płacz, niepokój. Niektóre dzieci łapią się za ucho — choć nie zawsze musi to być objaw choroby. Ból ucha może się pojawić także przy ząbkowaniu.
Tak. Nie zawsze jednak inne zachowanie dziecka oznacza chorobę. Niemowlęta często mają sapkę, gdyż ich drogi oddechowe są węższe, śluzówki bywają rozpulchnione. Dziecko ma zatkany nos, może chrapać — to rodziców bardzo niepokoi, ale po badaniu okazuje się, że to tylko sapka, a nie zapalenie płuc. Często rodzice za bardzo się martwią, ale to dobrze. Lepiej niepotrzebnie zbadać miesięczne dziecko i dowiedzieć się, że jest wszystko w porządku, niż coś przeoczyć.
Układ immunologiczny do 5. roku życia jest mniej dojrzały. Małe dzieci są bardziej podatne na niektóre zakażenia, szczególnie takimi bakteriami jak pneumokoki, meningokoki i Heamophilus influenzae typu B (HiB). Są to bakterie otoczkowe, które nie dość, że mogą przetrwać nawet w warunkach dla nich niekorzystnych, to jeszcze dodatkowo osłabiają działanie układu odpornościowego.
To bakterie mogą powodować ciężkie, zagrażające życiu infekcje (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych albo sepsę, czyli zakażenie całego organizmu).
Czytaj też: Dr Wojciech Trzeciakowski - jak ustrzec dziecko przed sepsą
Tak, właśnie dlatego, że ich układ odpornościowy jest mniej sprawny niż starszego dziecka, które zetknęło się większą liczbą bakterii i wirusów w swoim życiu, a więc na pewne infekcje wytworzyło już odporność.
Dr Wojciech Trzeciakowski jest pediatrą i neonatologiem, pracował m.in. w Instytucie Matki i Dziecka i Centrum Zdrowia Dziecka. Obecnie pracuje w Wojewódzkim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie.
Czytaj też: Jak wzmocnić odporność niemowlęcia: ważne rady pediatry
Kaszel u niemowlaka może szybko przerodzić się w poważniejszą chorobę, ponieważ niemowlę nie potrafi odkrztuszać zalegającej wydzieliny. Kaszel i katar to jednak niejedyne objawy przeziębienia u niemowlaka. Czasem przeziębione dziecko odmawia ssania, jest apatyczne i płacze. Jeśli w porę rozpoznasz objawy przeziębienia, zastosujesz inhalacje i zaczniesz oczyszczać nos solą fizjologiczną, szybciej wyleczysz infekcję i pozbędziesz się kaszlu u niemowlaka. Uwaga, nie zawsze można wychodzić na spacer, gdy dziecko ma kaszel! Spis treści: Kaszel u przeziębionego niemowlaka Jak rozpoznać i leczyć suchy kaszel u niemowlaka? Jak rozpoznać i leczyć mokry kaszel u niemowlaka? Kiedy można iść na spacer, jeśli niemowlę ma kaszel? Kaszel u przeziębionego niemowlaka Kaszel u niemowlaka często pojawia się przy przeziębieniu i jest ważnym odruchem obronnym. W zasadzie nie trzeba go tłumić, choć kaszel suchy jest męczący. Przeziębione niemowlę najpierw męczy suche pokasływanie . Przez pierwsze 3-5 dni infekcji wirusowej śluzówka jest podrażniona przez wirusowe zapalenie. Wodnista wydzielina spływa do gardła, krtani i tchawicy, a to wywołuje odruch kaszlu. W drugiej fazie choroby suchy kaszel przechodzi w mokry , wydzielina gęstnieje. Uwaga! Przeziębienie u niemowlaka możesz podejrzewać, kiedy dziecko zaczyna pokasływać, z nosa cieknie mu katar, wymiotuje, ma gorączkę lub biegunkę. Niemowlę nie jest jednak w stanie jasno zakomunikować, że źle się czuje, i dopóki nie pojawią się pierwsze typowe objawy przeziębienia u niemowlaka, możesz nie wiedzieć, że choroba już się rozwija. U tak małego dziecka twoją czujność powinno wzbudzić nietypowe zachowanie , takie jak: odmawianie ssania, trudności z zasypianiem, apatia, płacz trudny do utulenia. Jak rozpoznać i leczyć suchy kaszel u niemowlaka? Suchy...
Katar dla noworodka i niemowlęcia jest ciężką chorobą: nie można go lekceważyć. Utrudnia spanie, jedzenie, oddychanie . W dodatku może przejść w zapalenie ucha, oskrzeli lub płuc. Katar utrudnia niemowlęciu życie Zdrowe niemowlę oddycha przez nos. Gdy ma katar, nie może tego robić. Kiedy w nosie pojawia się wydzielina, przeszkadza w jedzeniu, karmienie piersią jest wówczas utrudnione. Niemowlę dopiero uczy się ssać pierś, połykać mleko i jednocześnie oddychać (a to naprawdę nie jest łatwą sprawą). Katar, jak również obrzęk śluzówki, utrudnia także spanie, ponieważ niemowlęjeszcze nie umie oddychać przez buzię . Nie myl kataru z sapką Zanim zaczniesz myśleć o leczeniu kataru, wróć uwagę, czy dziecko rzeczywiście ma katar. U noworodka kanaliki nosowe są jeszcze bardzo wąskie. Gdy w pokoju jest sucho, dochodzi do obrzęku błony śluzowej nosa . Dziecku trudno wtedy oddychać, nie ma kataru, tylko sapkę, czasem nawet lekko pochrapuje , ale nie jest przeziębione. Objawy sapki Objawy kataru świstanie głośny oddech furkotanie kichanie chrumkanie wydzielina z nosa chrapanie niepokój i płaczliwość problemy ze ssaniem piersi/smoczka problemy ze ssaniem piersi/smoczka kłopoty ze snem kłopoty ze snem Jak przeciwdziałać suchemu powietrzu w mieszkaniu? Zadbaj, by w pokoju było odpowiednio dużo wilgoci – jesienią i zimą, w sezonie grzewczym powietrze w mieszkaniu mocno się wysusza. Zawieś nawilżacz powietrza na kaloryfer. Systematycznie nalewaj do niego wody. Na łóżeczku powieś mokry ręcznik lub pieluchę tetrową. W takim miejscu, by niemowlę nie mogło ich na siebie ściągnąć nawet w czasie snu! Włącz elektryczny nawilżacz, ale używaj go rozsądnie, by nie przesadzić z wilgocią i...
Każdego roku na grypę zapada ponad miliard ludzi na świecie, a w latach, kiedy ogłoszona zostaje epidemia, jeszcze więcej. W okresie jesienno-zimowym lekarze zawsze ostrzegają też przed pogrypowymi powikłaniami , np. zapaleniem płuc , oskrzeli czy infekcjami serca (nawet dla dorosłego, który ma już dobrze wykształcony układ odpornościowy, są to groźne choroby, a co dopiero dla dziecka). Pierwsze grypowe miesiące już za nami – początek corocznych pielgrzymek do przychodni zwykle przypada na przełom października i listopada. Wirusy jednak dopiero nabierają wigoru. Wzrost liczby zachorowań na grypę nadchodzi zazwyczaj po świętach i sylwestrze, być może dlatego, że w tym okresie całujemy się na potęgę, wymieniając życzenia i… zarazki. Szczyt zachorowań przypada zaś na luty (i trwa aż do końca marca), kiedy jesteśmy już mocno osłabieni po jesienno-zimowych infekcjach, a w naszej diecie brakuje świeżych warzyw. Łatwo się zarazić wirusem? Prawda. Chory na grypę nie musi kichnąć dziecku prosto w twarz, aby sprzedać mu wirusa. Do zarażenia może dojść np. podczas zabawy w przedszkolu czy poprzez kontakt z przedmiotami, których dotykał chory: klamki czy rączki w autobusie. Wirusy wykorzystają każdą okazję, aby wniknąć do błon śluzowych nosa, gardła i oskrzeli. Gdy się namnożą (po około dwóch dniach od wtargnięcia wirusa do organizmu), pojawią się objawy grypy. Grypa to prawie to samo, co przeziębienie? Nieprawda. Przeziębienie rozwija się powoli – najpierw pojawia się katar, potem mokry kaszel i zwykle niewielka gorączka. Maluch mimo objawów choroby nie czuje się najgorzej: zwykle ma siłę na zabawę i nie najgorszy apetyt. Grypa natomiast rozbiera błyskawicznie . W ciągu kilku godzin brykający, roześmiany maluszek zmienia się w kupkę nieszczęścia – jest rozbity i słaby. Nawet nie chce patrzeć na...
