
Katar dla noworodka i niemowlęcia jest ciężką chorobą: nie można go lekceważyć. Utrudnia spanie, jedzenie, oddychanie. W dodatku może przejść w zapalenie ucha, oskrzeli lub płuc.
Katar utrudnia niemowlęciu życie
Zdrowe niemowlę oddycha przez nos. Gdy ma katar, nie może tego robić. Kiedy w nosie pojawia się wydzielina, przeszkadza w jedzeniu, karmienie piersią jest wówczas utrudnione. Niemowlę dopiero uczy się ssać pierś, połykać mleko i jednocześnie oddychać (a to naprawdę nie jest łatwą sprawą). Katar, jak również obrzęk śluzówki, utrudnia także spanie, ponieważ niemowlęjeszcze nie umie oddychać przez buzię.
Nie myl kataru z sapką
Zanim zaczniesz myśleć o leczeniu kataru, wróć uwagę, czy dziecko rzeczywiście ma katar. U noworodka kanaliki nosowe są jeszcze bardzo wąskie. Gdy w pokoju jest sucho, dochodzi do obrzęku błony śluzowej nosa. Dziecku trudno wtedy oddychać, nie ma kataru, tylko sapkę, czasem nawet lekko pochrapuje, ale nie jest przeziębione.
Objawy sapki | Objawy kataru |
świstanie | głośny oddech |
furkotanie | kichanie |
chrumkanie | wydzielina z nosa |
chrapanie | niepokój i płaczliwość |
problemy ze ssaniem piersi/smoczka | problemy ze ssaniem piersi/smoczka |
kłopoty ze snem | kłopoty ze snem |
Jak przeciwdziałać suchemu powietrzu w mieszkaniu?
Zadbaj, by w pokoju było odpowiednio dużo wilgoci – jesienią i zimą, w sezonie grzewczym powietrze w mieszkaniu mocno się wysusza.
- Zawieś nawilżacz powietrza na kaloryfer. Systematycznie nalewaj do niego wody.
- Na łóżeczku powieś mokry ręcznik lub pieluchę tetrową. W takim miejscu, by niemowlę nie mogło ich na siebie ściągnąć nawet w czasie snu!
- Włącz elektryczny nawilżacz, ale używaj go rozsądnie, by nie przesadzić z wilgocią i nie zamienić pokoju w saunę.
- Jesienią i zimą przykręcaj kaloryfery. Tak, by w pokoju nie było zbyt gorąco (temperatura nie powinna przekraczać 22°C).
- Często wietrz dziecinny pokój. Pamiętaj, że zbyt ciepłe i suche powietrze wysusza śluzówkę, która narażona jest wtedy na atak drobnoustrojów.
Jak pomóc niemowlęciu, które ma katar?
Niemowlę nie potrafi samo wydmuchać nosa, trzeba mu w tym pomóc (zwłaszcza przed karmieniem i spaniem).
- Nawilżaj nos. Do każdej dziurki wlej po kropelce soli fizjologicznej (do kupienia w aptece). Możesz również urządzić noskowi „prysznic” z soli morskiej w spreju.
- Udrażniaj nos. Jeśli jest nadal zatkany, odessij wydzielinę aspiratorem (kupisz w aptece). Nos trzeba oczyszczać kilka razy dziennie, koniecznie przed karmieniem i snem. Końcówki aspiratora myj dokładnie.
- Posmaruj maścią. Skórę pod nozdrzami posmaruj cieniutką warstwą maści majerankowej – pomaga w oddychaniu. Smaruj cienko, by gęsta maź nie dostała się do dziurek. Możesz także zrobić inhalację: na poduszeczkę wlej kropelkę olejku miętowego lub eukaliptusowego. Dziecko będzie go wdychać, co ułatwi mu pozbycie się wydzieliny.
- Odpowiednio układaj. Gdy dziecko nie śpi, a ty jesteś w pobliżu, kładź dziecko na brzuchu, by wydzielina mogła swobodnie wypłynąć. Noś niemowlę na rękach, wtedy łatwiej mu oddychać. Na noc układaj dziecko z uniesioną głową lub na boku.
- Krople do nosa stosuj ostrożnie. Zmniejszają obrzęk śluzówki, ale w wypadku niemowląt można je stosować tylko na polecenie lekarza – nie dłużej niż 1-2 dni. Mogą niszczyć śluzówkę.
Jeśli sama masz katar, staraj się nie chuchać na dziecko. Możesz osłonić twarz maseczką (kupisz ją w aptece). Ale nie rezygnuj z karmienia piersią, bo w twoim mleku są przeciwciała, które pomogą dziecku zwalczyć infekcję.
Kiedy iść niemowlęciem do lekarza?
W przypadku kataru u noworodka, najlepiej skontaktować się z lekarzem, niezależnie od innych objawów. Jeśli niemowlę ma niewielki katar, ale poza tym dobrze się czuje, w miarę normalnie je, nie ma gorączki, możesz go leczyć w domu. Gdy jednak po 3-4 dniach katar nie minie, poradź się pediatry.
Szybko skontaktuj się z lekarzem, jeśli dziecko oprócz kataru:
- ma gorączkę,
- nie chce ssać piersi,
- zaczyna kasłać,
- znacznie rzadziej oddaje mocz,
- stało się senne, "leje się przez ręce",
- ma biegunkę lub wymioty.
Małe dzieci mają słabo rozwinięty układ odpornościowy, dlatego przeziębienie u niemowlaka może szybko się rozprzestrzenić. Katar łatwo przechodzi w zapalenie ucha, oskrzeli lub czasem nawet zapalenie płuc.
Konsultacja tekstu: dr Lilianna Baran, pediatra neonatolog.
Zobacz także:
Domowe sposoby na katar u niemowlęcia
Jak twój pokarm wpływa na zdrowie dziecka?