Przeziębienie rozwija się powoli, a jego przebieg jest dużo łagodniejszy niż charakteryzująca się nagłym początkiem grypa. Jednak pod względem szybkości rozwoju i potencjalnych skutków niechlubnym liderem jest bez wątpienia Inwazyjna Choroba Meningokokowa (IChM), która przebiega najczęściej pod postacią sepsy i/lub sepsy z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Od pojawienia się pierwszych objawów choroby do stanu zagrażającego zdrowiu i życiu może dojść w ciągu zaledwie 24 godzin.
Do zakażenia drobnoustrojami wywołującymi wymienione choroby dochodzi podobnie, czyli drogą kropelkową. Dzieje się tak dlatego, że zarówno wirusy przeziębienia i grypy, jak i meningokoki, które są bakteriami, zamieszkują błonę śluzową gardła i nosa człowieka. Wystarczy zatem kaszel lub kichnięcie, by doszło do rozpylenia mikrobów w powietrzu i zakażenia drugiej osoby. Może się to wydarzyć np. podczas jazdy w windzie, na zakupach w galerii handlowej, na lotnisku czy w przedszkolu, wszędzie tam, gdzie jest duże skupisko ludzi.
Warto wiedzieć, że wirusy torują drogę bakteriom. Co to w praktyce oznacza? Banalna infekcja górnych dróg oddechowych zwiększa ryzyko wystąpienia IChM. Dlatego więcej przypadków zakażenia meningokokami występuje właśnie jesienią i zimą, kiedy łatwiej o przeziębienie.
Na szczęście inwazyjna choroba meningokokowa występuje dużo rzadziej niż przeziębienie czy grypa – w 2018 roku zdiagnozowano w Polsce 200 przypadków IChM. Ale samo nosicielstwo jest już dużo częstsze. „Szacuje się, że ok. 10 proc. społeczeństwa jest nosicielami meningokoków, a w skupiskach dziecięcych, takich jak żłobki czy przedszkola, odsetek ten jest dużo wyższy” – tłumaczy dr Alicja Karney z Fundacji Instytutu Matki i Dziecka (IMiD) w Warszawie. Bakteria, która jest nieszkodliwa dla nosiciela, może u drugiej osoby wywołać chorobę. Sprzyja temu chwilowe obniżenie odporności, ale także inne czynniki, np. kontakt z dymem tytoniowym. Choć jak przyznają lekarze tym najważniejszym czynnikiem jest wiek – ryzyko choroby w 1. roku życia jest kilkadziesiąt razy wyższe niż później.
Pierwsze objawy Inwazyjnej Choroby Meningokokowej przypominają przeziębienie lub grypę. Mogą pojawić się podwyższona temperatura, nudności, wymioty, rozdrażnienie, złe samopoczucie i ból mięśni. Dlatego choroba jest trudna do rozpoznania, nie tylko dla rodziców, ale nawet dla lekarzy.
Bardziej typowymi jej objawami, zwłaszcza jeśli IChM przebiega pod postacią sepsy (a dzieje się tak w 80 proc. przypadków) są: ból kończyn, ochłodzenie odległych części ciała (np. dłoni, stóp), przyspieszony oddech, szybsza akcja serca i zły stan ogólny.
Charakterystyczna dla meningokoków jest również wysypka wybroczynowa. „Na początku ma ona postać małych czerwonych punkcików na skórze o rozmiarze 1-2 mm, a więc łebka od szpilki, które mogą wystąpić w każdym miejscu na ciele, np. za uchem, między palcami, a u chłopców na mosznie” – opisuje dr n. med. Alicja Karney. Jeśli takie zmiany pojawią się na skórze dziecka, pierwszym – domowym sposobem na sprawdzenie, czy za wyspką stoją meningokoki, jest jej uciśnięcie – palcem lub szklanką (tzw. test szklanki). Jeśli pod wpływem ucisku zmiany na skórze zbledną, możemy być spokojniejsi. Jeśli wysypka nadal jest ciemnoczerwona, prawdopodobnie mamy do czynienia z zakażeniem meningokokami. W takim przypadku należy jak najszybciej zwrócić się o pomoc medyczną. Wysypka w ciągu kilku godzin może bowiem rozprzestrzenić się na całe ciało i przybrać postać plam, co grozi martwicą skóry, a nawet amputacją.
Niestety, wysypka pojawia się na dość późnym etapie choroby, w dodatku nie u wszystkich chorych. Ale ten sam problem dotyczy pozostałych objawów – mogą wystąpić w innej kolejności lub w ogóle się nie pojawić, co dodatkowo utrudnia postawienie właściwej diagnozy.
Na co w takim razie zwracać uwagę, by nie pomylić błahej infekcji z zagrażającą życiu sepsą?„Najważniejsza jest obserwacja dziecka. Należy upewnić się, czy jego stan ogólny się nie pogarsza, np. czy dziecko nie odmawia jedzenia i picia, nie podsypia, nie staje się niespokojne, czy nie dochodzą nowe objawy, tj. biegunka, wymioty” – tłumaczy dr n. med. Alicja Karney. I jak dodaje: „W przypadku podejrzanych objawów rodzic powinien zaufać swojej intuicji. Gdyż to on najlepiej zna swoje dziecko, np. wie, jak zwykle zachowuje się w czasie choroby. Zachęcam, aby opowiedzieć o swoich obserwacjach lekarzowi, zwłaszcza jeśli nie zna on dziecka i widzi je pierwszy raz w życiu”.
Lekarze są zgodni, że dziecko zaatakowane przez meningokoki choruje inaczej niż zwykle. Co prawda to bardzo subiektywne kryterium rozpoznania choroby, ale bierze się je pod uwagę w diagnostyce inwazyjnej choroby meningokokowej. Dowód? W poważnych pismach naukowych można znaleźć opracowania, z których wynika, że silny niepokój rodziców jest uzasadnioną przyczyną hospitalizacji dziecka, nawet jeśli lekarzowi wydaje się, że obiektywne przesłanki przemawiają za błahą infekcją wirusową i przeciwko przyjęciu do szpitala.
Infekcjom u dzieci często towarzyszy gorączka. W przypadku walki z meningokokami jej obniżanie nie jest skuteczne. „W powszechnym przekonaniu pokutuje mit, że jak się zbije gorączkę, to już jest wszystko dobrze, dlatego rodzice często się na tym skupiają – podczas konferencji prasowej z okazji Światowego Dnia Sepsy mówił dr hab. Ernest Kuchar z Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym WUM. - W przypadku sepsy, to nie pomoże – nadal będziemy mieli do czynienia z sepsą, tyle, że z niższą gorączką. Gorączka jest tylko objawem, a likwidacja objawu nie likwiduje przyczyny” – wyjaśnił ekspert.
W starciu z meningokokami nie pomogą także „naturalne antybiotyki”, takie jak miód, czosnek czy imbir, po które sięgamy w przypadku przeziębienia, a nawet grypy. Tutaj trzeba sięgnąć po ciężką amunicję, czyli prawdziwy antybiotyk. Paradoksalnie meningokoki łatwo zniszczyć. Lek musi jednak zostać podany bardzo szybko. Szacuje się, że każda godzina opóźnienia w antybiotykoterapii o 8 proc. zwiększa ryzyko zgonu.
Jak wyścig z czasem wygląda w praktyce? Według statystyk, średni czas trwania inwazyjnej choroby meningokokowej przed diagnozą i hospitalizacją wynosi 19 godzin. Ponieważ jej przebieg jest błyskawiczny, to nawet w przypadku odpowiedniej i szybkiej pomocy medycznej nie udaje się uratować 10 proc. chorych. Jeśli pomoc nadejdzie zbyt późno, odsetek ten sięga 70-80 proc. Dla porównania, z powodu grypy umiera od jednej do pięciu na tysiąc chorych.
Ryzyko przeziębienia czy grypy, a nawet inwazyjnej choroby meningokokowej można zmniejszyć dzięki przestrzeganiu zasad higieny, tj. unikanie dużych skupisk ludzi, niedzielenie się jedzeniem, dbanie o wilgotność śluzówek poprzez picie odpowiednich ilości wody oraz przebywanie w pomieszczeniach o właściwej wilgotności powietrza.
Jednak najbardziej skutecznym sposobem ochrony przez groźnymi drobnoustrojami są szczepienia. W przypadku grypy, ze względu na dużą zmienność wirusa, szczepienia należy powtarzać co roku. Szczepienie przeciw meningokokom daje odporność na wiele lat, a tym samym daje większy spokój, że kiedy pojawiają się objawy przeziębienia lub grypy, to wiemy, z jakim zagrożeniem mamy do czynienia.
Artykuł powstał w ramach kampanii "Wyprzedź meningokoki"
Rabat 20% na wszystkie produkty Sisley i Hair Rituel by Sisley w butiku internetowym sisley-paris.pl i stacjonarnie w Maison Sisley w Warszawie. Promocja nie dotyczy nowości, zestawów i produktów z zakładki "Ostatnia Szansa". Szczegóły dostępne u Partnera.
Rabat na cały asortyment dostępny w sklepach stacjonarnych i na e-clarena.eu. Promocja obowiązuje dla zamówień powyżej 100zł oraz obejmuje produkty nieprzecenione. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.
Rabat 20% na biżuterię Artelioni dostępne w salonach i na apart.pl. Oferta nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.
Rabat 30% na kompletną parę okularów korekcyjnych. Szczegóły i regulamin akcji dostępne w Salonach i na visionexpress.pl. Okulary korekcyjne są wyrobem medycznym. Więcej pod: https://visionexpress.pl/promocje/prodmed005.
Rabat nalicza się automatycznie w koszyku. Oferta dostępna na aniakruk.pl. Promocja obowiązuje na prawie całą ofertę, z wyjątkiem produktów przecenionych, kart podarunkowych i zestawów. Szczegóły na stronie.
Rabat 20% dla wszystkich klientów przy zakupach za min. 150 zł. Oferta obowiązuje w sklepach stacjonarnych oraz na www.calzedonia.com, nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły w sklepach i na stronie.
Meningokoki to bakterie, które mogą spowodować inwazyjną chorobę meningokokową . Zachorowania spowodowane meningokokami zdarzają się rzadko, gdyż bakterie te nie są bardzo zakaźne. Jednak kontakt z nosicielem lub chorym może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia dziecka, jeśli jest ono podatne na zakażenie tymi bakteriami. Ochronę stanowi szczepionka przeciw meningokokom. Wyjaśniamy, kiedy szczepić dziecko, jakie są rodzaje szczepionki oraz jakie przeciwwskazania do jej podania. Spis treści : Czym są meningokoki? Szczepienie przeciw meningokokom Kiedy szczepić przeciw meningokokom? Szczepionka na meningokoki – rodzaje Szczepionka przeciw meningokokom: cena Szczepionka na meningokoki: powikłania Szczepienie przeciw meningokokom – przeciwwskazania Czym są meningokoki? Meningokoki ( Neisseria meningitidis ) to chorobotwórcze bakterie gram ujemne, określane również jako dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zewnętrzna otoczka bakterii zbudowana jest z różnych rodzajów cukrów. Dzięki temu można wyodrębnić aż 13 grup serologicznych meningokoków. Większość zachorowań spowodowana jest serotypami: A, B, C, Y i W135. W Polsce przeważającym serotypem jest serotyp B, rośnie jednak w ostatnim czasie liczba zachorowań wywołanych przez serotyp C (odpowiada za zachorowania sporadyczne i o mniejszej zjadliwości). Szczepienie przeciw meningokokom Szczepionka przeciw meningokokom to bardzo ważny punkt kalendarza szczepień . Chroni przed ciężkim zakażeniem meningokokami , które mogą spowodować takie choroby jak zapalenie płuc, oskrzeli, opon mózgowo-rdzeniowych. Większość przypadków sepsy (uogólnione zakażenie organizmu) jest również spowodowanych zakażeniem meningokokami. Zakażenia meningokokowe mogą mieć piorunujący przebieg i prowadzić do śmierci – nawet w ciągu 24 godzin. Choć szczepienie przeciwko...
Czym są meningokoki i jakie choroby powodują? Meningokoki to groźne bakterie (Neisseria meningitidis) , które wywołują niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka choroby. Meningokoki mogą wywoływać m.in.: zapalenie stawów, zapalenie płuc, zapalenie osierdzia i wsierdzia, zapalenie szpiku kostnego, zapalenie ucha środkowego, gardła, zakażenia w obrębie układu moczowo‑płciowego i miednicy. Najpoważniejsze z infekcji spowodowanych meningokokami, określane jako Inwazyjna Choroba Meningokokowa (IChM), to: sepsa i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. IChM charakteryzuje się gwałtownym przebiegiem – zgon może nastąpić nawet w ciągu 24 godzin od wystąpienia pierwszych objawów. Dlatego właśnie w przypadku zakażenia meningokokami kluczowe jest szybkie rozpoznanie choroby i natychmiastowe rozpoczęcie leczenia. Mimo to jednak z powodu Inwazyjnej Choroby Meningokokowej umiera ok. 10% chorych. W jaki sposób można zakazić się meningokokami? Niestety droga zakażenia tą groźną bakterią jest bardzo prosta. Naturalnymi nosicielami meningokoków są ludzie, którzy często nie są tego świadomi. Bakterie znajdują się w wydzielinie nosowo-gardłowej u 10-25% populacji i u zdecydowanej większości ludzi nie dają żadnych objawów. Do zakażenia dochodzi więc drogą kropelkową , poprzez bezpośredni kontakt z nosicielem (np. pocałunek) czy pośredni (używanie tych samych sztućców czy picie z jednej butelki). Jakie objawy daje zakażenie meningokokami? Wprawdzie u każdego dziecka Inwazyjna Choroba Meningokokowa może przebiegać nieco inaczej, nie mniej jednak można wskazać pewne charakterystyczne objawy tej choroby. Jeśli zauważyłaś, że twoje dziecko: ma bardzo zimne dłonie i stopy dziecka, nie chce jeść, odciąga głowę do tyłu, ma pulsujące ciemiączko, rozpaczliwie płacze i szybko oddycha, jest senne, jest rozdrażnione, ma...
Meningokoki to bakterie, których nosicielami jest 20 proc. dorosłych. Wśród dzieci nosicielstwo meningokoków jest jeszcze częstsze, zwłaszcza w żłobkach, przedszkolach . Bakterie są w nosogardle. Można być nosicielem i nie zachorować. Gdy jednak dochodzi do spadku odporności , może dojść do zakażenia. Dziecko może też zarazić się drogą kropelkową – od innej osoby chorej. Np. dotykając zabawek, którymi wcześniej bawiło się chore dziecko, a potem wkładając ręce do buzi. Meningokoki mogą spowodować zwykłą infekcję, taką jak zapalenie ucha, zapalenie płuc , stawów, kości. Jednak te bakterie potrafią przedostać się tam, gdzie być ich nie powinno – do krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego i wywołać uogólnioną inwazyjną chorobę meningokokową . Bardzo niebezpieczną dla dziecka. Co to jest inwazyjna choroba meningokokowa Inwazyjna choroba meningokokowa pojawia się, gdy bakterie znajdą się w płynie mózgowo-rdzeniowym (powodując ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych ) lub we krwi, powodując sepsę (posocznicę). Najniebezpieczniejsza sytuacja jest wtedy, gdy bakterie zaatakują zarówno krew, jak płyn mózgowo-rdzeniowy: dziecko może mieć zarówno sepsę jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych . Zobacz także: Co to jest sepsa? Czy grozi twojemu dziecku? Co to jest sepsa meningokokowa Do sepsy meningokokowej dochodzi, gdy meningokoki dostają się do krwi. Sepsa meningokokowa może mieć piorunujący przebieg – spowodować śmierć dziecka w 24 godziny, a nawet szybciej. Śmiertelność w sepsie meningokokowej sięga 70 proc. W 2017 r. były w Polsce 224 przypadki zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową . – Najczęściej chorują małe dzieci, do 5. roku życia, szczyt zachorowań jest do końca 1. roku życia. U małych dzieci choroba przebiega ciężko i szybko. Często są to do tej pory zdrowe dzieci, nagle u nich rozwija się...
