
W Polsce 1-2 dziecko na 1000 rodzi się z wadą słuchu. Dlaczego w takim razie problemy ze słuchem ma aż co piąty uczeń pierwszej klasy szkoły podstawowej? I dlaczego tak ważne są badania słuchu u dzieci – mówi prof. Henryk Skarżyński*.
Z badań przeprowadzonych przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu wynika, że co 5. dziecko w wieku 7 lat ma problemy ze słuchem. Co jest tego powodem? W ciągu 7 lat tak pogorszył się słuch dziecka?
Najczęściej powodem niedosłuchu są następstwa infekcji dróg oddechowych. Wydaje nam się, że katar u dziecka to jest coś banalnego, że można go wydmuchać, i to jest koniec problemu. Niektórzy mówią, że katar nieleczony i leczony w ciągu 7 dni przejdzie. Tak nie jest.
Rzeczywiście objawy dotyczące nosa mogą ustąpić po kilku dniach, ale zmiany w nosogardle, trąbkach słuchowych mogą utrzymywać się przez wiele tygodni a nawet miesięcy. Jeśli takie infekcje występują często, to do zmian obrzękowych dołączają się zmiany wysiękowe, a następnie zarostowe. To już ma wpływ na pogorszenie słuchu. Czasem nawet konieczna jest operacja. Infekcje to najczęstsza przyczyna pogorszenia słuchu u dzieci.
Zobacz także: Jak badać słuch dziecka
Co jeszcze niszczy słuch dziecka?
Hałas. Wszędzie - na ulicy, w domu (wiele urządzeń wydaje dźwięki, choć nie zdajemy sobie z tego sprawy), w przedszkolu, podczas przerwy w szkole.
Po 15 minutach przerwy w szkole wydaje się, że dziecko zrelaksowało się, odpoczęło. A ono wcale nie jest wypoczęte. Być może poruszało się, więc fizycznie się rozluźniło, jednak próg słyszenia ma zdecydowanie obniżony.
Badania, które prowadziliśmy wspólnie z naukowcami z Politechniki Gdańskiej wskazują, że przez następne 30-40 minut próg słyszenia wraca do poziomu wyjściowego. Czyli dziecko po przerwie w szkole może mieć niedosłuch przez następne kilkadziesiąt minut!
Słuchawki również są tak szkodliwe dla słuchu?
Tak, zwłaszcza słuchawki, które dokładnie zatykają ujście przewodu słuchowego zewnętrznego. To powoduje, że odcinane są dźwięki otoczenia, które trochę maskuje muzykę.
Jak zapytamy te dzieci, czy gorzej słyszą, to one odpowiedzą, że nie. Ale jak pytamy, czy mają szumy uszne, i powiemy, na czym polegają szum uszne, to okazuje się, że nawet 50 proc. dzieci ma szumy uszne po słuchaniu muzyki.
To nie przekłada się na natychmiastowe pogorszenie słuchu. Zmęczenie słuchowe będzie się odkładało. 40-latek kiedyś będzie miał słuch obecnego 60-70- latka.

Prof. Henryk Skarżyński jest twórcą i dyrektorem Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach. Jako pierwszy w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej dokonał w 1992 roku operacji wszczepienia implantu ślimakowego, przywracając słuch osobie głuchej. Jako pierwszy w świecie wykonał stworzoną przez siebie metodą operację wszczepienia implantu ślimakowego w częściowej głuchocie u osoby dorosłej, a następnie u pierwszego w świecie dziecka. Angażuje się w wiele programów profilaktycznych dotyczących wad słuchu i mowy – w Polsce oraz na świecie.
Zobacz także: Czy twoje dziecko dobrze słyszy?