Pytania o badanie słuchu

Ania ma trzy latka, jest z dwujęzycznej rodziny. Nie byłoby nic dziwnego w tym, że mówi po polsku i niemiecku, gdyby nie to, że dziewczynka ma wszczepiony implant ślimakowy! Tak wspaniały rozwój mowy zawdzięcza temu, że poważną wadę słuchu rozpoznano u niej bardzo wcześnie, szybko też rozpoczęto leczenie. Jak to jest ważne, nawet w przypadku niewielkich wad, wyjaśnia dr Anna Piotrowska z Międzynarodowego Centrum Słuchu i Mowy w Kajetanach. Każdy noworodek ma badany słuch. Później też trzeba go sprawdzać? Tak. Ujemny wynik przesiewowego badania słuchu u noworodka wyklucza tylko występowanie wady słuchu w życiu płodowym oraz tuż po porodzie. Nie oznacza jednak, że zaburzenia słuchu nie mogą pojawić się później. Z jakich powodów dziecko zaczyna gorzej słyszeć? Najczęstszą przyczyną są infekcje górnych dróg oddechowych. Nawracające katary mogą m.in. powodować zmiany zapalne w uchu, co czasem prowadzi do upośledzenia słuchu . Mogą je też powodować  urazy głowy, hałas – głośne słuchanie muzyki, kapiszony, petardy. Warto też pamiętać, że niektóre genetycznie uwarunkowane wady słuchu ujawniają się później. Dlatego jeśli w rodzinie u dzieci i młodych osób występuje niedosłuch, to trzeba profilaktycznie badać słuch maluchowi. Problemy mogą pojawić się nagle lub przebiegać przewlekle i mieć charakter postępujący. Niedosłuch czasem pojawia się tylko w jednym uchu (wtedy rodzicom trudniej to zauważyć). Co powinno zaniepokoić rodziców? Kiedy iść z malcem do lekarza? Małe dziecko nie powie, że źle słyszy, dlatego trzeba zwracać uwagę na jego zachowanie. W przypadku niemowlęcia mama powinna sprawdzać, czy dziecko reaguje na głośne dźwięki, a mając 2–3 miesiące nawiązuje kontakt wzrokowy i reaguje na głos oraz zmiany jego tonu. Półroczny maluszek zwykle już zwraca główkę w kierunku, skąd dochodzi odgłos. Na pewno warto iść...

Jeśli podejrzewasz, że Twój maluszek źle słyszy, nie zwlekaj z wizytą u laryngologa. Są metody, które pozwalają wykryć zaburzenia nawet u najmłodszych dzieci. Skierowanie do laryngologa otrzymasz od pediatry. Postaraj się zapisać dziecko do takiego lekarza, który specjalizuje się w problemach związanych ze słuchem. Maluch u lekarza Otolaryngolog zaczyna od wywiadu. Pyta, na co dziecko chorowało, kiedy zauważyłaś, że gorzej słyszy, czy ktoś w rodzinie miał kłopoty ze słuchem. Potem zbada malca. Za pomocą specjalnego przyrządu (wideootoskopu lub mikroskopu) obejrzy błonę bębenkową, sprawdzi, czy uszko jest prawidłowo zbudowane, czy nie zalega w nim nadmierna ilość woskowiny lub czy na skutek infekcji nie doszło do pęknięcia błony bębenkowej. To badanie jest całkowicie bezbolesne, może jednak sprawić lekarzowi spore kłopoty, jeśli dziecko ze strachu broni się przed oglądaniem ucha. W razie jakichkolwiek wątpliwości lekarz zdecyduje o konieczności wykonania specjalistycznych badań i da Ci na nie skierowanie. Słuch malutkich dzieci sprawdza się, stosując tzw. metody obiektywne – nie wymagające aktywnego udziału pacjenta (odpowiadania na pytania, reagowania na polecenia). Polegają one na komputerowej analizie reakcji narządu słuchu na określony poziom dźwięku i pokazują, jak duża jest utrata słuchu. Badania takie nie bolą i są bezpieczne. Niekiedy robi się je, kiedy dziecko śpi. Chodzi o to, by pomiary słuchu mogły być wykonane w bezruchu. Najczęstsze metody to: 1. Badanie fotoemisji akustycznej. Umożliwia określenie stanu ślimaka. Polega na rejestracji reakcji ucha wewnętrznego na ciche dźwięki. Służy do tego mała sonda z miniaturowym mikrofonem i słuchawką, którą wkłada się do ucha. 2. Tympanometria. Pozwala ocenić stan ucha środkowego (pomaga w rozpoznaniu wysiękowego zapalenia, niedrożności trąbki słuchowej, przerwania łańcucha...

Każdego roku w Polsce rodzi się kilkaset dzieci z poważną wadą słuchu. Na szczęście już niemowlęciu można zbadać słuch, dobrać aparat i nauczyć je słyszeć. Dlaczego sprawdza się słuch już u noworodków? Chodzi o to, by wady wykryć jak najwcześniej. Dlatego w Polsce wszystkie dzieci mają robione badanie słuchu tuż po urodzeniu, w szpitalu. Są maluszki, które od początku znacznie gorzej słyszą albo nawet nie słyszą wcale. Jeśli zostaną wcześnie zdiagnozowane i będą leczone, w przyszłości mają szansę mówić i normalnie się rozwijać. Jak się przekonać, czy dziecko słyszy? Badanie polega na sprawdzeniu poziomu tzw. otoemisji akustycznej. W przewodzie słuchowym umieszcza się czułą sondę. Rejestruje ona cichy sygnał, który powstaje w tzw. ślimaku (w uchu wewnętrznym). Jeżeli badanie wypada pozytywnie, oznacza to, że dziecko słyszy. Czy to jedyny sposób zbadania słuchu niemowlęciu? Nie. Niemowlęta i młodsze dzieci są diagnozowane za pomocą tzw. metod obiektywnych. Dziecko nie musi przy nich pomagać ani współpracować z osobą badającą. Oprócz otoemisji stosuje się niekiedy tzw. audiometrię impedancyjną oraz metodę słuchowych potencjałów wywołanych. Każda z tych metod sprawdza nieco inną część układu słuchowego maluszka. Audiometria umożliwia ocenę ucha środkowego, otoemisja – ślimaka, natomiast słuchowe potencjały wywołane pokazują pracę pnia mózgu dziecka oraz ośrodków podkorowych. Czy problemy mogą pojawić się u przedszkolaka? Tak. Pozytywny wynik noworodkowego badania przesiewowego oznacza, że dziecko, które się urodziło, słyszy. Niestety, może się zdarzyć, że dopiero po czasie pojawi się niedosłuch czy głęboka wada słuchu. Co wywołuje te kłopoty? Najczęściej przyczyną są poważne infekcje, np. zapalenie opon mózgowych , świnka . Mogą one prowadzić nawet do głębokiego niedosłuchu. Dlatego warto...