rozszczep kręgosłupa
Adobe Stock
Zdrowie

Rozszczep kręgosłupa – definicja, rodzaje, skutki, leczenie

Rozszczep kręgosłupa jest wadą rozwojową płodu. W jej wyniku nie zostaje zamknięty kanał kręgowy. Od nasilenia wady zależą jej skutki i leczenie.

Rozszczep kręgosłupa (po łacinie: spina bifida) powstaje w życiu płodowym, jednak leczenie prowadzi się po narodzinach dziecka. Mówi się trzech rodzajach rozszczepu kręgosłupa, które różnią się stopniem nasilenia wady.

Rozszczep kręgosłupa:

Rozszczep kręgosłupa – definicja

Wada polega na niezamknięciu się kanału kręgowego w wyniku niedorozwoju łuków kręgowych, wyrostków kolczystych, czasami dochodzi też do niedorozwoju rdzenia kręgowego. Wada powstaje ok. 3 tygodnia ciąży.
Rozszczep kręgosłupa może powstać w każdym z jego odcinków: szyjnym, piersiowym lub lędźwiowym. Od tego, który odcinek kręgosłupa i na jak dużym odcinku nie wykształcił się prawidłowo, zależy nasilenie skutków wady.

Przyczyny rozszczepu kręgosłupa

O przyczynianie się do powstania wady podejrzewa się niedobór witamin z grupy B oraz kwasu foliowego. Istnieją też podejrzenia, że wada może mieć podłoże genetyczne – zdarza się, że występuje rodzinnie. Na powstanie rozszczepu kręgosłupa może także mieć wpływ infekcja przebyta przez matkę w ciąży, naświetlanie jej ciała promieniami rentgenowskimi, a także ekspozycja na toksyny znajdujące się w środowisku.

Rodzaje i skutki rozszczepu kręgosłupa

Jeden z podziałów dzieli wadę na jawny rozszczep kręgosłupa i ukryty rozszczep kręgosłupa (spina bifida occulta).
W jawnym rozszczepie, poza wadą w budowie kręgów, dochodzi do niedorozwoju rdzenia kręgowego oraz jego osłon. Powstaje uwypuklenie – przepuklina utworzona z opon, a czasem też z rdzenia kręgowego.

Rozszczep ukryty polega na niezamknięciu się kanału kręgowego (wada układu kostnego) bez niedorozwoju i uszkodzeń układu nerwowego. Czasami na wysokości wady wyrasta kępka włosów.

Inny podział związany jest ze zwartością worka przepuklinowego, a więc dotyczy już tylko rozszczepu jawnego:

  • meningocele – przepuklina zawiera jedynie opony i płyn mózgowo-rdzeniowy. Uwypuklenie pokryte jest skórą, a nieprawidłowości neurologiczne występują rzadko.
  • myelocele – przepuklina rdzeniowa. Uwidacznia się jako czerwone uwypuklenie (jest to tzw. płyta rdzeniowa). Wadzie towarzyszą znaczne zaburzenia neurologiczne i wady wrodzone: np. stopa końsko-szpotawa, wodogłowie i inne.
  • meningomyelocele – przepuklina oponowo-rdzeniowa. W przepuklinie znajdują się opony rdzeniowe wraz z korzeniami nerwowymi i rdzeniem kręgowym. Może pojawić się wodogłowie, występują objawy neurologiczne.
  • lipomeningocele – przepuklina oponowo-tłuszczowa. W dolnej części kręgosłupa, w odcinku lędźwiowo-krzyżowym znajduje się powierzchniowa masa tkanki tłuszczowej. Nie pojawiają się żadne objawy neurologiczne, może jednak występować osłabienie funkcji jelit i pęcherza moczowego.

 

rozszczep kręgosłupa ilustracja
Adobe Stock

fot: Adobe Stock


Rozszczep kręgosłupa może wywoływać zaburzenia występujące symetrycznie po obu stronach ciała, zaburzenia asymetryczne, jednak zawsze są to zaburzenia trwałe. Jakie funkcje i partie ciała zostaną zaburzone przez rozszczep zależy od tego, w jakim odcinku powstała wada. Często dochodzi do porażeń wiotkich kończyn i zaburzeń zwieraczy. Z czasem powstają deformacje kończyn.

Kiedy widać rozszczep kręgosłupa na USG

Rozszczep kręgosłupa można często stwierdzić podczas prenatalnego USG – już między 11 a 13 tygodniem ciąży. Zdarza się jednak, że wadę rozpoznaje się dopiero po narodzinach dziecka.

Leczenie rozszczepu kręgosłupa

W przypadku rozszczepu ukrytego nie ma konieczności podejmowania leczenia. Jednak należy pamiętać, że uszkodzony fragment jest słabszy i może być narażony na uszkodzenia wywołujące dolegliwości. Dlatego warto profilaktycznie wzmacniać mięśnie stabilizujące kręgosłup.

Rozszczep jawny leczy się operacyjnie wkrótce po narodzinach – wykonuje się zamknięcie rdzenia i skóry. U dzieci z wodogłowiem zakłada się zastawki zapobiegające narastaniu wodogłowia i uszkodzeniu mózgu. Niezbędna jest też rehabilitacja, która pozwoli uzyskać maksimum sprawności, jakie można osiągnąć przy konkretnych uszkodzeniach – każdy przypadek jest nieco inny.

Często na późniejszych etapach życia wykonuje się też zabiegi operacyjne kosmetyczne, które ułatwiają pacjentom życie i poprawiają ich wygląd oraz funkcjonowanie.

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA