Głowa kości udowej u zdrowego noworodka pasuje do panewki (czyli zagłębienia miednicy) niczym pięść do obejmującej ją dłoni. Dzięki temu może swobodnie obracać się na wszystkie strony, bezpiecznie tkwiąc we właściwym miejscu.
Gdy panewka jest płytka lub ustawiona pod złym kątem, staw biodrowy nie może pracować jak należy. Im dziecko starsze, tym większe ma problemy – panewka coraz bardziej się deformuje, a głowa kości udowej przemieszcza się i czasem opuszcza swoje miejsce (wtedy mówi się o zwichnięciu stawu biodrowego). Dochodzi również do zmian w więzadłach i torebkach stawowych. Dziecko ma problemy z odwodzeniem nóżek na boki, a gdy nauczy się chodzić, kiwa się jak kaczuszka.
Przeczytaj, jakie prawa ma dziecko u lekarza
Wcześnie zdiagnozowana i fachowo (koniecznie przez ortopedę) leczona dysplazja jest prawie w stu procentach wyleczalna. Im wcześniej rozpocznie się kurację, tym lepsze są jej efekty. Zazwyczaj leczenie dwumiesięcznego dziecka trwa jedynie 2 miesiące, ale półrocznego – już 6.
Bioderka po raz pierwszy są badane w szpitalu. To pierwsze ważne badania noworodka. Pediatra ocenia ułożenie fałdek pod pośladkami, sprawdza, jak noworodek odwodzi nóżki, a także ocenia, czy obie są równej długości. Powtórnie biodra ogląda pediatra na pierwszej wizycie w przychodni, czyli około 6. tygodnia życia dziecka, jednak o wiele pewniejszą metodą badania jest wykonanie USG przez ortopedę dziecięcego. Powinny mu być poddane wszystkie dzieci (niestety w Polsce tak nie jest). Jeśli nie masz skierowania na bezpłatne badanie, możesz wykonać je za własne pieniądze. USG bioderek powinno się przeprowadzić dwu-, a najlepiej trzykrotnie.
Niewielka dysplazja u niemowląt zwykle nie wymaga skomplikowanego leczenia. Czasem ortopeda zaleca jedynie szerokie pieluchowanie (dwie tetrowe pieluchy składa się w prostokąt i nakłada na pampersa). Poproś lekarza, by pokazał ci, jak szeroki ma być prostokąt. Ortopedzi jednak coraz częściej odchodzą od tej metody, twierdząc, że jej skuteczność jest niewielka.
Ortopeda zaleci także częste układanie maluszka na brzuchu, w tzw. pozycji żabki, z ugiętymi kolankami. Smyka należy nosić w taki sposób, by jego nóżki obejmowały twój brzuch albo biodro. Unikaj też ciasnego owijania go kocykiem, prostowania nóżek (np. podczas ubierania) i łapania za nie przy unoszeniu malca podczas przewijania (trzeba mu podnieść pupę).
Jeśli wada jest poważniejsza, lekarz może zalecić założenie aparatu, który utrzymuje nóżki w odpowiedniej pozycji. Takich aparatów jest wiele, należą do nich poduszka Frejki, rozwórka Koszli i szelki Pavlika. Wybór (dokonuje go oczywiście lekarz) zależy m.in. od etapu leczenia, np. poduszkę Frejki można stosować tylko do pewnego wieku. Aparaty można kupić w sklepach z zaopatrzeniem ortopedycznym. Leczenie trwa na ogół 2-3 miesiące, czasem dłużej. Jedynie ortopeda może zadecydować o jego zakończeniu.
Sprawdź także inne wady postawy u dzieci
1. Badanie krwi. Pozwala na rozpoznanie rzadkich genetycznych chorób, które nie dają żadnych objawów w pierwszych dniach i tygodniach życia dziecka, ale nieleczone prowadzą do groźnych powikłań (np. upośledzenia umysłowego). Są to przede wszystkim: mukowiscydoza – choroba genetyczna, której podłożem jest nadmierna lepkość wydzielin, co upośledza pracę m.in. układu oddechowego i pokarmowego; występuje u 1 na 2500 noworodków hypotyreoza – czyli wrodzona niedoczynność tarczycy, występująca u 1 na 4000 noworodków fenyloketonuria – choroba metaboliczna wywołana brakiem enzymu, który rozkłada aminokwas fenyloalaninę; występuje u jednego na 8000 noworodków. Aby zawczasu je wykryć, z piętki dziecka pobiera się krew na specjalną bibułę testową. Próbka jest wysyłana do laboratorium. Jeśli wszystko jest w porządku, procedura się kończy. Gdy któraś z chorób się potwierdzi, zostaniesz listownie poproszona o zgłoszenie się z dzieckiem do przychodzi specjalistycznej (dlatego tak ważne jest zostawienie w szpitalnych dokumentach adresu, pod którym będziesz mieszkać, a nie po prostu zameldowania). Jeśli wynik będzie niejednoznaczny, badanie trzeba będzie powtórzyć. 2. Badanie słuchu. Jedno, dwoje dzieci na tysiąc rodzi się z głębokim uszkodzeniem słuchu, a jedno, dwoje - z niedosłuchem mniejszego stopnia. Najważniejsze dla rozwoju mowy jest pierwsze pół roku życia. Jeśli maluch trafi wtedy pod opiekę specjalistów, którzy rozpoczną leczenie lub wyposażą go w aparat słuchowy, ma szansę na taki sam rozwój jak zdrowi rówieśnicy. Badanie polega na rejestracji tzw. otoemisji akustycznych, czyli odpowiedzi ucha środkowego na wysyłany bodziec dźwiękowy. Noworodkowi wkłada się do ucha cieniutką sondę. Wszystko trwa ok. minuty i jest całkowicie bezbolesne. Niepomyślny wynik czasem spowodowany jest zalegającą w uchu mazią...
Dysplazja stawu biodrowego (większa lub mniejsza) to dość częsta przypadłość u niemowląt. Rodzi się z nią dużo dzieci. Ze względu na ryzyko dysplazji, każdy niemowlak przechodzi badanie stawów biodrowych tuż po narodzinach, a potem także na wizytach kontrolnych u pediatry, które odbywają się w pierwszym roku życia dziecka. Jeśli lekarza coś zaniepokoi, kieruje dziecko do dalszej diagnostyki. Spis treści: Dysplazja stawu biodrowego u niemowląt – co to jest? Objawy dysplazji stawu biodrowego u niemowląt Jak wygląda dysplazja stawów biodrowych u niemowlaka? Dysplazja stawów biodrowych u niemowląt – leczenie Dysplazja stawu biodrowego u niemowląt –ćwiczenia Jak dbać o biodra niemowlęcia? Dysplazja stawu biodrowego u niemowląt – co to jest? Wrodzona dysplazja stawów biodrowych to niedorozwój bioderek, a dokładniej jednego z elementu stawów . Staw biodrowy, w uproszczeniu, składa się z dwóch części znajdujących się na miednicy i kości udowej. W miednicy znajduje się zagłębienie, zwane panewką stawową. Z kolei górna część kości udowej zakończona jest tzw. główką kości udowej. W prawidłowo rozwiniętym stawie biodrowym duża część główki tkwi głęboko w panewce. Dysplazja stawów biodrowych to nieprawidłowa budowa stawu biodrowego i niewłaściwe położenie w niej główki kości udowej. Dzieje się tak, gdy panewka jest zbyt płytka lub ustawiona pod złym kątem, a staw biodrowy nie może pracować jak należy. Jeżeli niewielka dysplazja nie będzie leczona, staw będzie się coraz bardziej deformować. Niemowlę z dysplazją stawu biodrowego będzie miało coraz większe problemy z odwodzeniem nóżek na boki, a później z chodzeniem i bieganiem. Zbyt płytka panewka stawowa grozi zwichnięciem stawu biodrowego u dziecka, czyli...
Jeszcze przed narodzinami dziecko było przynajmniej trzykrotnie badane za pomocą usg, dzięki czemu lekarze mogli już wtedy wykryć nieprawidłowości. Teraz, gdy dziecko już jest na świecie, nadal czasem może zostać skierowane na badanie usg. Usg przezciemięczkowe Badanie usg mózgu jest możliwe tylko u niemowląt, które mają jeszcze duże ciemiączko (kości nie przepuszczają fal ultrasonograficznych). Lekarz może wypisać skierowanie na usg przezciemiączkowe np. jeżeli u dziecka zaobserwuje się np. drgawki albo nadmierny przyrost obwód głowy. Często badanie przez ciemiączko jest wykonywane także u tych dzieci, które podczas narodzin były niedotlenione albo które tuż po porodzie uzyskały mniej niż 7 punktów w skali Apgar . Uwaga! Zdaniem większości neonatologów u wszystkich wcześniaków powinno się jednorazowo wykonywać badanie usg w 1. tygodniu ich życia. Badanie usg stawów biodrowych Dzięki usg ortopeda może bardzo dokładnie obejrzeć bioderka dziecka. Przede wszystkim sprawdzi, czy panewka (zagłębienie w miednicy) nie jest zbyt płytka i czy kość udowa jest w niej prawidłowo usadzona. Usg bioderek nie boli, choć przygotuj się na to, że maluch może podczas niego płakać – żadne niemowlę nie lubi być unieruchamiane, a to podczas badania jest niestety konieczne. Uwaga! Pierwsze badanie stawów biodrowych wskazane jest już w 4. tygodniu życia dziecka, jednak lekarz może zlecić je wcześniej, gdy np. rodzice wyczują, że nóżka dziecka przeskakuje w biodrze (słychać klik) lub gdy dziecko zdecydowanie bardziej zgina lub porusza tylko jedną nóżką. Jeśli ortopeda zdiagnozuje dysplazję (czyli niedorozwój) stawów biodrowych, badanie usg będzie konieczne po zakończeniu leczenia. Tak się nie baw z dzieckiem! – zobacz, jakich zabaw unikać. Brzuszek na monitorze Usg jamy brzusznej wykonuje się np. w przypadku nawracających bólów...
