Wodogłowie u dziecka diagnozuje się zwykle na wizytach kontrolnych, podczas których u noworodków i niemowląt sprawdza się stan ciemiączka. Bada się im też obwód głowy oraz ocenia rozwój psychoruchowy. Wodogłowie u dziecka wymaga leczenia – dzięki temu można nie dopuścić do pogłębienia się jego objawów. Wyjaśniamy, czy wodogłowie może się cofnąć i jak można je wyleczyć.
Spis treści:
Wodogłowie u dziecka to stan, w którym w mózgu gromadzi się zbyt dużo płynu mózgowo-rdzeniowego. Nagromadzenie płynu mózgowo-rdzeniowego w czasie ciąży może spowodować obumarcie płodu. Wodogłowie u niemowlęcia hamuje jego rozwój. Problem ten może dotyczyć również osób dorosłych.
Wodogłowie może być nie tylko wrodzone, lecz także nabyte. Poza tym z powodu różnych przyczyn występowania dzieli się je na dwa rodzaje:
Wodogłowie normotensyjne nazywane jest też zespołem Hakima (lub triadą Hakima). Ta postać wodogłowia pojawia się wyłącznie u dorosłych. W przypadku typowego wodogłowia ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego wzrasta, natomiast w tym przypadku jest inaczej. Ciśnienie płynu pozostaje prawidłowe, a mimo to dochodzi do zaburzenia. Najczęściej jest to efekt urazu lub przebytej operacji. Typowymi objawami wodogłowia normotensyjnego są:
Powody, dla których rozwija się wodogłowie, zależą od tego, czy jest to wada wrodzona, czy nabyta. W przypadku wodogłowia wrodzonego przyczyną najczęściej jest przepuklina oponowo-rdzeniowa. Inne przyczyny wodogłowia u dziecka to:
W przypadku wodogłowia nabytego najczęściej powodem jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Może się ono pojawić również na skutek guza lub krwotoku wewnątrzczaszkowego. Wówczas mamy do czynienia z wodogłowiem pokrwotocznym.
Objawy związane z wodogłowiem widoczne są gołym okiem. U noworodków sygnałem alarmującym jest uwypuklenie ciemiączka. U starszych dzieci zauważa się:
U dzieci, których czaszka jest już całkowicie uformowana i sztywna, wodogłowie może objawiać się:
Jeśli podobne objawy wodogłowia pojawią się u dziecka, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. Taki stan zagraża życiu dziecka i świadczy o ucisku na pień mózgu.
Czy wodogłowie u dziecka może się cofnąć? Tak, dzieje się tak w większości przypadków (nawet ok. 70 proc.). Jeśli tak się jednak nie stanie, wodogłowie u dziecka można wyleczyć wyłącznie operacyjnie. Konieczne jest wszczepienie sylikonowych drenów oraz zastawki, która ma odpowiadać za przywrócenie prawidłowego ciśnienia w mózgu. Zastawka ta musi pozostać u chorego przez całe życie, ale wraz ze wzrostem dziecka muszą być wydłużane cewniki. Po leczeniu chirurgicznym rokowania są dobre. Zaleca się regularne kontrole lekarskie, a w razie potrzeby wykonanie rezonansu magnetycznego.
Bibliografia:
Pediatria, Podręcznik do Państwowego Egzaminu Lekarskiego i egzaminu specjalizacyjnego pod red. Anny Dobrzańskiej i Józefa Ryżko, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004
Zobacz też:
Liczba badań USG w ciąży nie zawsze musi być taka sama. Oprócz badań podstawowych, obowiązkowych, istnieją też badania zalecane. Dlatego to, ile razy kobieta wykona USG w ciąży, zależy od konkretnego przypadku. Minimum musi być ich trzy. Ginekolog położnik, dr n. med. Marian Malinowski , wyjaśnia, dlaczego i w których tygodniach ciąży robione są obowiązkowe USG oraz kiedy warto zdecydować się na dodatkowe badania zalecane. Ile razy można zrobić USG w ciąży? „Badania USG w ciąży można podzielić na obowiązkowe i zalecane , które jednak także warto wykonać, ponieważ dają nam dodatkowe informacje” – mówi dr Marian Malinowski. W każdej ciąży należy wykonać minimum trzy badania USG, w konkretnych tygodniach. Dodatkowo można zrobić jeszcze trzy inne. Jeżeli nie mamy do czynienia z ciążą podwyższonego ryzyka, nie ma konieczności wykonywania większej liczby ciążowych USG. Obowiązkowe USG w ciąży Badania USG, które w ciąży trzeba wykonać obowiązkowo, to: Prenatalne USG w 12. tygodniu ciąży – podczas tego badania oceniamy ryzyko wad genetycznych płodu. Połówkowe USG ok. 20.-21. tygodnia ciąży – oceniamy anatomię dziecka. USG ok. 30. tygodnia ciąży – tu również oceniamy anatomię dziecka i sprawdzamy, czy nie pojawiły się wady genetyczne. USG zalecane w ciąży Wśród badań zalecanych jest USG we wczesnej ciąży , czyli wykonywane do 10. tygodnia ciąży . Pozwala ono sprawdzić, czy nie mamy do czynienia z ciążą pozamaciczną i pomaga ustalić wiek ciąży i termin porodu. „To badanie jest niezwykle pomocne, kiedy nie jesteśmy pewni, co do daty ostatniej miesiączki albo gdy pacjentka miała nieregularne miesiączki” – tłumaczy ginekolog. Kolejnym badaniem, które warto wykonać, jest USG w 36.- 38. tygodniu ciąży , podczas którego lekarz ocenia położenie...
W irusowe zapalenie opon mózgowych jest najczęstszym typem zapalenia opon mózgowych. Przebieg i skutki choroby mogą być bardzo różne, ale w większości przypadków da się ją wyleczyć i uniknąć powikłań. Zapalenie wywołane wirusem jest o wiele mniej niebezpieczne niż zapalenie wywołane bakterią, w wyniku którego bardzo często dochodzi do zgonu chorego. Czym jest wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i jak je leczyć? Przeczytaj! Czym jest wirusowe zapalenie opon mózgowych? Zapalenie opon mózgowych to choroba, którą wywołuje infekcja wirusowa, a jej skutkiem jest powstanie stanu zapalnego w tkankach opon mózgowo-rdzeniowych . Choroba ta objawia się na różne sposoby , jej przebieg zależny jest też od wieku i ogólnego stanu zdrowia chorego. W jaki sposób dochodzi do zakażenia? Wśród przyczyn wirusowego zapalenia opon wymienia się najczęściej takie wiusy, jak: enterowirusy, wirus nagminnego zapalenia ślinianek, wirus kleszczowego zapalenia mózgu, wirus opryszczyki zwykłej, wirus ospy wietrznej i półpaśca; Wirusy wywołujący tę chorobę rozprzestrzeniają się drogą kropelkową . Stosunkowo trudno jest się przed nimi uchronić, jeśli przebywa się w bliskim otoczeniu z osobą zarażoną. Wirusy powodujące zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych nagromadzone są też w wodzie zanieczyszczonej ściekami. Jak zdiagnozować tę chorobę? Podobnie jak w przypadku innych typów zapalenia opon mózgowo rdzeniowych, należy wykonać następujące badania: badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, posiew płynu mózgowo-rdzeniowego. Lekarz przeprowadza też z chorym dokładny wywiad , wykonuje również badanie fizykalne . Sprawdzenie ciśnienia, częstotliwości rytmu serca, obejrzenie skóry pacjenta (czy np. nie ma na niej żadnej wysypki wirusowej ) również są ważnymi elementami w diagnostyce wirusowego zapalenia opon mózgowych. Jak...
Rozszczep kręgosłupa (po łacinie: spina bifida) powstaje w życiu płodowym , jednak leczenie prowadzi się po narodzinach dziecka. Mówi się trzech rodzajach rozszczepu kręgosłupa, które różnią się stopniem nasilenia wady. Rozszczep kręgosłupa: definicja przyczyny rodzaje i skutki leczenie Rozszczep kręgosłupa – definicja Wada polega na niezamknięciu się kanału kręgowego w wyniku niedorozwoju łuków kręgowych, wyrostków kolczystych, czasami dochodzi też do niedorozwoju rdzenia kręgowego. Wada powstaje ok. 3 tygodnia ciąży. Rozszczep kręgosłupa może powstać w każdym z jego odcinków: szyjnym, piersiowym lub lędźwiowym. Od tego, który odcinek kręgosłupa i na jak dużym odcinku nie wykształcił się prawidłowo, zależy nasilenie skutków wady. Przyczyny rozszczepu kręgosłupa O przyczynianie się do powstania wady podejrzewa się niedobór witamin z grupy B oraz kwasu foliowego . Istnieją też podejrzenia, że wada może mieć podłoże genetyczne – zdarza się, że występuje rodzinnie. Na powstanie rozszczepu kręgosłupa może także mieć wpływ infekcja przebyta przez matkę w ciąży, naświetlanie jej ciała promieniami rentgenowskimi, a także ekspozycja na toksyny znajdujące się w środowisku. Rodzaje i skutki rozszczepu kręgosłupa Jeden z podziałów dzieli wadę na jawny rozszczep kręgosłupa i ukryty rozszczep kręgosłupa (spina bifida occulta). W jawnym rozszczepie , poza wadą w budowie kręgów, dochodzi do niedorozwoju rdzenia kręgowego oraz jego osłon. Powstaje uwypuklenie – przepuklina utworzona z opon, a czasem też z rdzenia kręgowego. Rozszczep ukryty polega na niezamknięciu się kanału kręgowego (wada układu kostnego) bez niedorozwoju i uszkodzeń układu nerwowego. Czasami na wysokości wady wyrasta kępka włosów. Inny podział związany jest ze zwartością worka przepuklinowego, a więc dotyczy już...
