zmiany w kalendarzu szczepień
Adobe Stock
Zdrowie

Zmiany w kalendarzu szczepień – jakie możliwości zyskali rodzice najmłodszych dzieci?

Z początkiem 2021 roku zaszły zmiany w Programie Szczepień Ochronnych dla dzieci. Jedną z poważniejszych jest rozszerzenie listy szczepień obowiązkowych o profilaktykę zakażeń rotawirusowych.

Szczepienie to było do tej pory płatne, a otrzymywało je już co czwarte dziecko w Polsce – wynika z badań przeprowadzonych przez instytut Kantar23. Jako że finanse stanowią barierę w dostępie do szczepień dodatkowych, to zwolnienie rodziców z ponoszenia części tego kosztu oznacza większe możliwości realizacji u dzieci pozostałych szczepień zalecanych20, 24, np. przeciwko groźnym meningokokom8.

Dotychczas szczepienia przeciwko rotawirusom były tzw. szczepieniami zalecanymi, a więc dostępnymi odpłatnie. Zmienia to rozporządzenie podpisane przez ministra zdrowia, zgodnie z którym wszystkie dzieci urodzone po 31 grudnia 2020 r. zostają objęte obowiązkowymi szczepieniami przeciw rotawirusom. Co ważne, szczepienia te powinny być podane w określonym okresie życia dziecka, tj. między 6 a 32 tygodniem1. Szczepienia przeciwko rotawirusom są realizowane w poradniach POZ i oddziałach neonatologicznych, preparatem doustnym (w płynie), w schemacie 3-dawkowym4.

Zakażenie rotawirusowe co najmniej raz w życiu przechodzi niemal każde dziecko do 5. roku życia, a niektóre nawet kilkukrotnie3. Przebieg infekcji bywa różny, od bezobjawowego po ciężki, kiedy to z powodu odwodnienia konieczny jest pobyt w szpitalu4,5. Zwykle jednak choroba trwa 3-6 dni i przy właściwym nawadnianiu objawy stopniowo ustępują. Natomiast szczepienia ochronne zapobiegają tym najcięższym przypadkom zakażeń, których do tej pory było rocznie 20-30 tys.6

Więcej profilaktyki

Rozszerzenie listy szczepień obowiązkowych (w praktyce bezpłatnych) o rotawirusy pomoże w zwiększeniu dostępności do innych szczepień zalecanych. Szczepienia zalecane są bowiem w Polsce odpłatne, co stanowi barierę w dostępie do nich dla części rodziców małych dzieci20. W momencie gdy koszt realizacji jest refundowany, w domowym budżecie pozostaje więcej środków na ochronę przed innymi chorobami zakaźnymi. Już od ukończenia 2. miesiąca życia zaleca się profilaktykę przeciwko zakażeniom meningokokowym1.

Nie jest to jednolita grupa bakterii. W Polsce najwięcej zakażeń wywołują meningokoki typu B, zarówno w całym społeczeństwie (66%), jak i wśród dzieci w 1. roku życia (75%). Dlatego eksperci zalecają, by niemowlę lub małe dziecko mieszkające w naszym kraju w pierwszej kolejności było szczepione przeciwko meningokokom typu B7,8. Pozostałe, nieco rzadziej występujące serotypy meningokoków to A, C, W oraz Y9.

Dlaczego meningokoki?

Profilaktyka zakażeń meningokokowych wskazana jest w możliwie wczesnym wieku, ponieważ najczęściej chorują z tego powodu najmłodsze dzieci, w 1. roku życia8. A meningokoki są jednymi z najgroźniejszych bakterii, jakie mogą zaatakować człowieka9. Wywołują inwazyjną chorobę meningokokową (IChM), która przebiega najczęściej pod postacią sepsy, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR) lub obu tych stanów jednocześnie10
Choroba rozwija się błyskawicznie i w ciągu zaledwie 24 godzin może doprowadzić do śmierci11. Niestety, jej rozpoznanie jest utrudnione – pierwsze objawy mogą przypominać infekcje górnych dróg oddechowych, tj. przeziębienie, grypę12. Natomiast konsekwencje zakażenia meningokokami mogą być bardzo poważne: co szósty chory umiera8, a trwałe następstwa (głuchota, amputacje, powikłania psychiczne13) dotykają co piątego11

W ciągu kilku ostatnich lat wydłużyła się lista państw europejskich, w których szczepienia przeciwko meningokokom typu B są realizowane w ramach powszechnych programów szczepień i finansowane ze środków publicznych. Jako pierwsza wprowadziła je Wielka Brytania, następnie Irlandia, Włochy14, Litwa15, Czechy16 i Portugalia17. Refundacje tych szczepień są również realizowane na poziomie regionalnym w – hiszpańskiej Kastylii i na Wyspach Kanaryjskich18

W Polsce bezpłatny dostęp do szczepień zalecanych, w tym przeciwko meningokokom, oferują swoim mieszkańcom niektóre samorządy. Te programy szczepień cieszą się popularnością – korzysta z nich średnio 80 proc. grupy docelowej19. W 2019 roku refundację szczepień przeciwko meningokokom typu B rozpoczęło miasto Szczecin20, w 2020 roku województwo mazowieckie (co najmniej jedną dawką szczepionki otrzymało w ubiegłym roku 1 919 dzieci)21, a w tym roku ma dołączyć do nich Małopolska, której Sejmik w budżecie województwa na 2021 uwzględnił ten wydatek.

Warto porozmawiać z lekarzem na temat profilaktyki szczepiennej.
 

Belka meningokoki raport specjalny 2021
Redakcja/mat. pras.

Artykuł powstał w ramach kampanii "Wyprzedź meningokoki"

NP-PL-MNX-PRSR-210001, kwiecień 2021

Referencje:
1 Program Szczepień Ochronnych na 2021, https://szczepienia.pzh.gov.pl/program-szczepien-ochronnych-na-2021/?wersja=dla-pacjentow (dostęp: marzec 2021)
2 Kalendarz szczepień na 2020 rok, https://gov.pl/attachment/a836a4ed-3a05-4cd9-bd06-124658d8551b (dostęp: marzec 2021)
3 Szczepionka przeciw rotawirusom, https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/rotawirusy/; (dostęp: marzec 2021)
4 Jackowska T.et al. Zakażenie rotawirusowe – aktualne zalecenia I propozycje dotyczące zapobiegania; Pediatria Polska, tom 89, Nr 3, Maj-Czerwiec 2014.
5 Pierwsze 2 lata życia dziecka. Przewodnik dla rodziców. Praca Zbiorowa. Medycyna Praktyczna 2012; s.229-230.
6 Pociecha W., Bałanda A., Marszalec M., Powikłania choroby rotawirusowej u dzieci – obserwacje własne, opisy przypadków, w: Forum Zakażeń 2013; 4(1):21-27
7 Inwazyjna Choroba Meningokokowa w pytaniach i odpowiedziach (wywiad z prof. J. Wysockim), Praktyka Lekarska, Zeszyty Specjalistyczne nr.143
8 Raport KOROUN. Inwazyjna choroba meningokokowa (IChM) w Polsce w 2019 roku. http://koroun.nil.gov.pl/wp-content/uploads/2020/06/Inwazyjna-choroba-meningokokowa-IChM-w-Polsce-w-2019-roku.pdf (dostęp: marzec 2021)
9 Konior R., Szczepienia przeciwko meningokokom [w:] Inwazyjna Choroba Meningokokowa, PZWL, Warszawa 2016
10 Siewert B., Stryczyńska-Kazubska J., Wysocki J., Inwazyjna choroba meningokokowa w: Pediatria po Dyplomie, Medical Tribune Polska, czerwiec 2017
11 WHO, „Health topics: Meningitis, http://www.who.int/topics/meningitis/en/(dostęp: marzec 2021)
12 Jackowska T, Wagiel E. Inwazyjna choroba meningokokowa – praktyczne wskazówki dla lekarzy. Postępy Nauk Medycznych 2014; XXVII:44–50
13 Siewert B., Stryczyńska-Kazubska J., Wysocki J., Inwazyjna choroba meningokokowa w: Pediatria po Dyplomie, Medical Tribune Polska, czerwiec 2017
14 Programy powszechnych szczepień przeciwko meningokokom w Europie, https://www.mp.pl/szczepienia/specjalne/186450,programy-powszechnych-szczepien-przeciwko-meningokokom-w-europie  (dostęp: kwiecień 2020)
15 Ministerstwo Zdrowia Republiki Litewskiej, 2018. Zarządzenie V-757. https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/f4a925d0f50f11e79a1bc86190c2f01a?positionInSearchResults=0&searchModelUUID=1561434a-b283-4be2-87f5-4f556ad37c32 (dostęp: kwiecień 2020)
16 Czechy: Česká vakcinologická společnost ČLS JEP, 2020. News: Payment for vaccination of children against meningococci from 1.5.2020. https://www.vakcinace.eu/ (dostęp: kwiecień 2021)
17 Portugalia: PNV 2019. https://dre.pt/application/conteudo/127608823 (dostęp: kwiecień 2021)
18 Asociación Española de Pediatría de Atención Primaria (AEPap), 2020. Kalendarze hiszpańskie. https://www.aepap.org/vacunas/calendarios-espanoles (dostęp: kwiecień 2021)
19 https://bipold.aotm.gov.pl/assets/files/oopz/2018/OP-0029-2018.pdf (dostęp: luty 2020)
20 https://www.termedia.pl/poz/Szczepienia-przeciwko-meningokokom-dzieki-samorzadom,39370.html (dostęp: marzec 2021)
21  https://www.mazovia.pl/zdrowie/riorytetowedziaaniawojewdztwamazowieckiegowobszarzezdro/program-polityki-zdrowotnej/szczepienia-przeciwko-meningokokom/ (dostęp: kwiecień 2021)
22 https://malopolska.in/aktualnosci/przyjeto-budzet-wojewodztwa-malopolskiego/52253 (dostęp: marzec 2021)
23 Szczepienia dziecięce. Postawy i stosowanie przez kobiety w ciąży i młode matki. Raport z badania 2019, https://pl.gsk.com/media/877045/mb_tracking_matek_040719.pdf (dostęp: maj 2021)
24 http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2016/06/pnm_2016_380-385.pdf (dostęp: maj 2021)

 

Najlepsze Promocje i Wyprzedaże

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
życzenia na andrzejki
Święta i uroczystości
Życzenia na andrzejki i wierszyki andrzejkowe – 21 propozycji
Joanna Biegaj
lektury klasa 6
Edukacja
Lektury do 6 klasy szkoły podstawowej – lista lektur szkolnych po zmianach 
Joanna Biegaj
obcięte dofinansowanie dla szkoły w chmurze
Edukacja
Szkoła w Chmurze – cena może wzrosnąć?
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
życzenia urodzinowe dla córki
Święta i uroczystości
Życzenia urodzinowe dla córki: piękne, wzruszające, mądre, od mamy i od taty
Joanna Biegaj
Przysłowia o nauce
Cytaty i przysłowia
Mądre przysłowia o nauce i wiedzy – 40 motywujących sentencji
Joanna Lechowicz
zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły
Uczeń
Zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły [WZÓR]
Joanna Biegaj
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
Alimenty z funduszu
Prawo i finanse
Alimenty z funduszu: co trzeba zrobić, żeby otrzymać pieniądze? Nowe przepisy
Agnieszka Majchrzak
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
jak odpieluchować dziecko
Pielęgnacja
Odpieluchowanie dziecka: kiedy i jak to zrobić? Sprawdzone sposoby
Małgorzata Wódz
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak

Najlepsze Promocje i Wyprzedaże

REKLAMA