skaza białkowa u niemowlaka
Adobe Stock
Dieta

Skaza białkowa u niemowląt: jak wygląda, objawy, przyczyny, postępowanie

Skaza białkowa u niemowląt ma charakterystyczne objawy, takie jak: wysypka, kolki, ulewanie i wymioty. Sposobem potwierdzenia skazy białkowej u dzieci jest dieta eliminacyjna. Szybkie rozpoznanie jest bardzo ważne, bo dziecko ze skazą białkową wymaga specjalnego postępowania, które uchroni je przed pojawieniem się kolejnych uczuleń i tzw. marszem alergicznym.
Aleksandra Symonides
lek. Aleksandra Symonides
Konsultacja merytoryczna

Skaza białkowa u niemowląt to nazwa alergii pokarmowej na białka. Dzieci najczęściej uczulone są na białka mleka krowiego pochodzące z produktów mlecznych. Ale zdarza się też alergia na białka jaj, niektórych mięs i ryb. Sprawdziliśmy, czy skaza białkowa występuje również u niemowląt karmionych piersią. A także co wspólnego ma skaza białkowa u niemowląt z atopowym zapaleniem skóry czy trądzikiem niemowlęcym.

Spis treści:

Co to jest skaza białkowa?

Skaza białkowa to uczulenie organizmu na białka, najczęściej mleka, które zwykle ujawnia się pomiędzy 2. tygodniem a 3. miesiącem życia dziecka. Jest to rodzaj alergii pokarmowej, która najczęściej dotyka dzieci karmione mieszankami mlecznymi, ale zdarza się także u niemowląt karmionych piersią.

Występowanie skazy białkowej wynika najprawdopodobniej z czynników genetycznych. Jeżeli oboje rodzice w dzieciństwie mieli skazę białkową, ryzyko, że wystąpi ona także u ich dziecka, wynosi aż 70 procent. Gdy żadne z rodziców w niemowlęctwie nie miało skazy białkowej, ryzyko, że wystąpi ona u ich dziecka, wynosi tylko 5-15 procent.

Do wystąpienia skazy białkowej u dziecka może się również przyczyniać nie do końca jeszcze rozwinięty układ pokarmowy i odpornościowy dziecka.

Skaza białkowa u niemowląt – objawy

Jak wygląda skaza białkowa? Najbardziej charakterystyczne są jej objawy skórne, do których zalicza się wysypkę na policzkach, uszach i tułowiu. Bardzo często widoczna jest też zaczerwieniona i błyszcząca skóra na policzkach oraz sucha i łuszcząca się skóra w zgięciach łokci, pod kolanami i za uszami – tzw. atopowe zapalenie skóry (AZS).

skaza białkowa u niemowląt zmiany na policzkach
Adobe Stock
Skaza białkowa u niemowląt zmiany na policzkach. fot. Adobe Stock

skaza białkowa u niemowląt AZS
Adobe Stock
Skaza białkowa u niemowląt – AZS pod kolanem. fot. Adobe Stock

Inne objawy skazy białkowej:

  • ulewanie,
  • wymioty,
  • kolki,
  • zaparcia,
  • biegunki ze śluzem,
  • biegunki z krwią.


Objawem alergii może być również sapka (zatkany nos bez wydzieliny) i świszczący oddech, któremu nie towarzyszy gorączka.

Chociaż najczęstsze objawy skazy białkowej są stosunkowo niegroźne, zdarza się, choć na szczęście bardzo rzadko, że objawy alergiczne mogą przebiegać pod postacią zagrażającą zdrowiu i życiu, czyli wstrząsu anafilaktycznego. Warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże zapewnić odpowiednio zbilansowaną i bezpieczną dietę. Próbę prowokacyjną powinno się przeprowadzać pod kontrolą lekarza – informuje lek. Aleksandra Symonides.
 
Większość dzieci „wyrasta’’ ze skazy białkowej do 2-3. roku życia.

Skaza białkowa u niemowląt – jak rozpoznać?

Gdy dziecko jest karmione mlekiem modyfikowanym, sposobem na rozpoznanie skazy białkowej jest zmiana mleka na preparat mlekozastępczy. Po jego wprowadzeniu objawy uczulenia u dziecka powinny się wyciszyć, a potem ustąpić. Zmianę mleka należy przeprowadzić pod kierunkiem pediatry.

Jeśli kobieta karmi piersią, najlepszą metodą wykrycia alergii na konkretne produkty jest dieta eliminacyjna, czyli usuwanie z jadłospisu karmiącej mamy, a potem dziecka, „podejrzanych” pokarmów (produktów z mleka krowiego, a także z koziego) i obserwowanie, czy objawy ustąpiły. Jeśli nie wprowadzisz diety eliminacyjnej, u niemowlęcia może pojawić się uczulenie na kolejne produkty, a w przyszłości rozwinąć się astma. To zjawisko nosi nazwę marszu alergicznego.

Pokarm kobiecy zawiera substancje wzmacniające układ odpornościowy dziecka i obniżające ryzyko alergii. Dlatego nie należy rezygnować z karmienia piersią.

Dziecko ze skazą białkową powinno być pod stałą opieką pediatry i/lub alergologa.

Skaza białkowa a trądzik niemowlęcy

Objawy skórne przy skazie białkowej można pomylić z trądzikiem niemowlęcym. Zmiany na skórze towarzyszące skazie białkowej, w odróżnieniu od trądzikowych, mogą pojawiać się również w zgięciach kolan i łokci. W przypadku skazy białkowej skóra dziecka jest bardzo sucha.

Leczenie skazy białkowej u niemowląt

Jeśli u dziecka stwierdzono skazę białkową:

  • jeśli karmisz piersią ,stosuj  dietę eliminacyjną,
  • jeśli karmisz butelką – w porozumieniu z lekarzem, podawaj preparat mlekozastępczy.


Mieszanki mlekozastępcze to preparaty na bazie soi, mieszanki na bazie mleka krowiego z białkami poddanymi znacznej hydrolizie oraz mieszanki elementarne, które nie zawierają białek, ale aminokwasy, z których białka są zbudowane. O tym, jaki rodzaj preparatu podaje się dziecku, decyduje pediatra lub alergolog.

Rozszerzanie diety niemowlaka ze skazą białkową uzgodnij z lekarzem. Może on zalecić wprowadzanie pokarmów stałych co najmniej miesiąc później niż u dziecka zdrowego. Wprowadzaj jeden nowy produkt na raz i podawaj jego niewielką ilość. Następnie obserwuj, czy u dziecka nie pojawia się alergia.

Warto pamiętać, że u dzieci ze skazą białkową wywołaną białkami mleka może wystąpić, w wyniku tzw. alergii krzyżowej, uczulenie na mięso wołowe i cielęcinę.

Za najmniej uczulające pokarmy uważa się:

  • jabłka,
  • dynię,
  • jagody,
  • marchew,
  • ziemniaki,
  • buraki,
  • kalarepę,
  • kalafiora.


Po stosowaniu przez 6-12 miesięcy diety pozbawionej alergizujących pokarmów lekarz może zalecić przywrócenie ich do jadłospisu dziecka, aby przekonać się, czy reakcja alergiczna nadal występuje. Jest to tak zwany test prowokacji.

Zawsze czytaj etykiety produktów spożywczych, które zamierzasz podać dziecku. Czasami śladowe ilości alergenu zawartego w jedzeniu mogą zniweczyć trud stosowania diety u małego alergika.

Skaza białkowa u niemowląt – czym smarować skórę ze zmianami?

Skórę alergika drażnią detergenty, odzież wełniana i syntetyczna oraz przegrzewanie. Do pielęgnacji skóry uczulonego niemowlęcia używaj tzw. dermokosmetyków. Najlepsze są te pozbawione substancji zapachowych, sztucznych barwników i konserwantów. Niektóre preparaty i leki dla alergików dostępne są bez recepty, np. emolienty, które stosuje się u dzieci z AZS. Pediatra może też przepisać maść na receptę.

Emolienty mogą być dodawane do kąpieli, które powinny być krótkie (do 10 minut). Kąp dziecko w ciepłej, ale nie gorącej wodzie. Po kąpieli dziecko powinno się delikatnie osuszyć ręcznikiem, bez tarcia.

Skaza białkowa u niemowląt – jak zapobiegać?

Nie ma dowodów, które wskazywałyby, że stosowanie w rodzinach obciążonych alergią diety eliminacyjnej w okresie ciąży lub karmienia piersią może zmniejszyć ryzyko wystąpienia skazy białkowej u dziecka. Nie praktykuje się obecnie też opóźniania we wprowadzaniu pokarmów uznawanych za alergizujące u dziecka (w okresie rozszerzania diety).

Jeśli dziecko karmione jest mlekiem modyfikowanym, w przypadku gdy istnieje ryzyko wystąpienia skazy białkowej (np. rodzice są alergikami), można podawać mleko HA. W tego typu mieszankach mlecznych białka są poddane częściowej hydrolizie, czyli podzielone na mniejsze części, co obniża ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Mieszanek HA nie podaje się dzieciom z już rozpoznaną alergią na białka mleka krowiego.

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA