Użądlenie osoby, która cierpi na uczulenie na jad pszczeli, jad osy lub szerszenia może skończyć się śmiercią. Można temu zapobiec dzięki odczulaniu. Na czym ono polega, opowiada dr Joanna Lange z Kliniki Pneumonologii i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Koniecznie też sprawdź, jak wygląda uczulenie na osy i pszczoły, by móc rozpoznać je u swojego dziecka.
Jeżeli pszczoła lub osa użądli osobę, która nie jest uczulona na jad pszczeli lub jad osy, zazwyczaj towarzyszy temu jedynie zaczerwienienie, pieczenie i świąd, które mijają po kilku godzinach. Sytuacja wygląda jednak znacznie poważniej, gdy ktoś ma uczulenie na pszczoły lub osy.
Objawy uczulenia na jad pszczeli i jad osy to między innymi:
Na zdjęciach poniżej możesz zobaczyć, jak wygląda obrzęk po ugryzieniu pszczoły lub osy. Jest to jedynie umiarkowana reakcja alergiczna – w przypadku silnej reakcji osoba uczulona może zacząć puchnąć, dławić się, ma problemy z oddychaniem, może nawet dostać drgawek i stracić przytomność.
Aby zminimalizować ryzyko użądlenia przez pszczołę, osę lub innego owada:
W przypadku uczulenia na jad pszczeli, jad osy lub szerszenia podanie szczepionek odczulających może ratować życie. Kiedy przeprowadza się odczulanie i jak ono wygląda – mówi dr Joanna Lange z jedynego na Mazowszu ośrodka, który zajmuje się odczulaniem dzieci na jad owadów błonkoskrzydłych.
Nie zawsze. Przed ewentualnym rozpoczęciem odczulania konieczne jest przeprowadzenie badań diagnostycznych. Nie kierujemy na badania diagnostyczne dzieci, które po użądleniu miały normalną reakcję miejscową lub nawet nadmierną reakcję miejscową.
Wykonuje się testy z krwi oraz testy skórne: bada się poziom specyficznych przeciwciał IgE. W przypadku podejrzenia uczulenia na jad szerszenia wykonujemy oznaczenia tylko z krwi. Jeśli testy potwierdzą, że rzeczywiście dziecko jest uczulone, i jest to reakcja IgE-zależna, możemy rozważać odczulanie. Decyzję podejmujemy indywidualnie. Bierzemy pod uwagę wiek dziecka, stopień reakcji uogólnionej oraz stopień narażenia na kolejne żądlenia, jak i jakość życia pacjenta i jego opiekunów. W przypadku objawów łagodnych (pokrzywki z/ bez obrzęku naczynioruchowego) i niskiego prawdopodobieństwa powtórnego użądlenia zwykle rezygnujemy z odczulania. Ryzyko nasilenia się objawów po kolejnym żądleniu jest bowiem w tym przypadku niewielkie.
W pierwszej kolejności kwalifikujemy do odczulania dzieci, które miały pełnoobjawowy wstrząs anafilaktyczny, czyli objawy ze strony układu oddechowego albo krążenia. Inaczej podchodzimy też do dzieci pszczelarzy, rolników, sadowników – ich stopień narażenia na użądlenie jest znacznie wyższy. Zwracamy też uwagę na jakość życia – jeśli dziecko panicznie boi się owada, możemy rozważyć szybszą kwalifikację do immunoterapii. Decyzję podejmuje alergolog zajmujący się tą szczególną immunoterapią.
Jak każda specyficzna immunoterapia, również odczulanie na jad osy, pszczoły, szerszenia, nie jest pozbawione ryzyka. W każdym przypadku może dojść do rozwoju anafilaksji i konieczności podjęcia natychmiastowych czynności ratujących życie pacjenta. Odpowiednie warunki, które są spełnione w szpitalu, pozwalają znacznie zredukować potencjalne ryzyko niepowodzenia leczenia anafilaksji. W województwie mazowieckim nasza klinika w WUM jest jedynym ośrodkiem prowadzącym ten typ odczulania u dzieci.
Konieczne jest podawanie przez kilka lat szczepionek zawierających jad owada, na który dziecko jest silnie uczulone. Kilkanaście lat temu faza początkowa polegała na podawaniu wzrastających dawek szczepionki co tydzień, aż do osiągnięcia dawki maksymalnej. Taka faza trwała około 6 miesięcy. Później prowadziliśmy terapię zmodyfikowaną przyspieszoną, a od 2009 roku stosujemy tzw. schemat ultra-rush, który pozwala na osiągnięcie w ciągu 3,5 godziny całkowitej dawki 101,1 mcg. Jeżeli nie pojawią się objawy niepożądane, kolejne dawki szczepionki podajemy najpierw za 2 tygodnie, a później co 4 tygodnie w pierwszym roku immunoterapii i co 6 tygodni w kolejnych latach. Odczulanie prowadzimy od 3 do 5 lat.
Jeśli z różnych powodów dziecko nie może być odczulane, a istnieje ryzyko poważnej reakcji anafilaktycznej, musi mieć przy sobie tzw. leki interwencyjne, które trzeba mu podać, jeśli zostanie użądlone. Są to leki antyhistaminowe oraz glikokortykosteroidy. W większości przypadków przepisujemy też adrenalinę w autostrzykawce lub ampułkostrzykawce. Instruujemy rodziców, w którym momencie i jak ją podać. Ważne jest to, żeby przepisane leki dziecko miało przy sobie (w przedszkolu, w szkole). Pozostawione w domu w lodówce nie są w stanie zadziałać, gdy dziecko zostanie użądlone poza domem.
Zobacz także:
Rabat na wszystko dostępny na www.basiclab.shop. Promocje nie łączą się. Szczegóły na stronie.
Rabat na cały asortyment dostępny w sklepach stacjonarnych i na e-clarena.eu. Promocja obowiązuje dla zamówień powyżej 100zł oraz obejmuje produkty nieprzecenione. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.
Rabat 20% dla wszystkich klientów przy zakupach za min. 150 zł. Oferta obowiązuje w sklepach stacjonarnych oraz na www.calzedonia.com, nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły w sklepach i na stronie.
Twoje ulubione produkty w wyjątkowych cenach. Rabat do -40% na wybrany asortyment dostępny na cocolita.pl. Szczegóły na stronie.
Rabat 30% przy zakupie min. 2 sztuk (z wyłączeniem kolekcji Pure Vibrance). Oferta dostępna w salonach stacjonarnych i na eolsen.pl. Szczegóły u Partnera.
Rabat 150 zł *przy zakupach za min. 700 zł z kodem SZALWIT24. Zniżka nie dotyczy gotowych zestawów walizek i nie łączy się z innymi akcjami specjalnymi. Oferta dostępna w salonach stacjonarnych i na wittchen.com. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.
Co robić, gdy pojawi się szerszeń w domu? Czy szerszeń jest groźny? Co robić, gdy wizyty nieproszonych gości są częste albo pojawia się wiele szerszeni naraz? Jak się pozbyć gniazda szerszeni? Jak chronić dziecko przed tymi owadami? Zadaliśmy te pytania lekarzowi – dr Ewie Willak Janc , która jest alergologiem oraz specjalistom zajmującym się ich zwalczaniem – Szymonowi Piłatowi , autorowi strony strony www.zwalczanieszerszeni.waw.pl i Mateuszowi Krzyżowskiemu z firmy DDD Serwis. Spis treści: Jak wygląda szerszeń? Czy szerszeń jest groźny? Co robić, gdy w domu pojawi się szerszeń? Jak się pozbyć gniazda szerszeni? Jak chronić dziecko przed szerszeniami? Jak wygląda szerszeń? Szerszeń wyglądem przypomina bardzo dużą osę. Jest jednak najczęściej w barwach brązowo-żółtych, a nie czarno-żółtych, choć zdarzają się i szerszenie z czarnym kolorem na ciele. Długość ciała szerszenia wynosi od 17 do 23 mm, królowa jest jeszcze większa – ma długość nawet do 35 mm. Szerszeń jest znacznie większy od osy (zobacz zdjęcie poniżej), a żółty kolor jego ciała cieplejszy niż żółć na ciele osy. Latający szerszeń wydaje dużo niższy dźwięk niż mucha, pszczoła, osa czy trzmiel. Szerszeń i osa. fot.: Eric Isselée, Daniel Prudek/Adobe Stock Czy szerszeń jest groźny? I tak, i nie. Szerszeń jest wielki i przerażająco bzyczy, jednak tak naprawdę to osa, tyle że duża. Jest mniej agresywny od zwykłej osy: gdy nie jest prowokowany, rzadko żądli. Ugryzienie szerszenia nie jest tak groźne, jak się często słyszy. Tak naprawdę o wiele groźniejsze jest użądlenie pszczoły . Szerszeń ma jednak dłuższe żądło i nieco więcej toksyn w jadzie, przez co jego użądlenie odczuwa się jako bardziej bolesne i piekące. Niebezpiecznie robi się, gdy ugryzie nas wiele owadów naraz albo...
Co zrobić, gdy dziecko użądli pszczoła lub osa? Jeśli po użądleniu w skórze dziecka widoczne jest żądło (po użądleniu przez pszczołę), to jak najszybciej trzeba je usnąć. Na końcu aparatu żądlącego pszczoły znajduje się woreczek z jadem . Żądło powinno być usunięte natychmiast szybkim ruchem zmiatającym. Najlepiej podważyć je jakimś płaskim przedmiotem (np. kartonikiem, kartą kredytową) lub paznokciem, starając się go nie ściskać. Po użądleniu narządy wewnętrzne pszczoły ulegają wytrzewieniu. Unerwiony woreczek jadowy prze cały czas pozostawania w skórze człowieka pracuje, dostrzykując kolejne porcje jadu. Osy pozostawiają żądło bardzo rzadko. Budowa aparatu żądlącego osowatych, odmienna od budowy aparatu żądlącego pszczołowatych, pozwala na wielokrotne żądlenia prze tego samego osobnika. Jakie objawy są typową reakcją po użądleniu? Większość dzieci ma typową reakcję, którą nie trzeba się niepokoić. Bezpośrednio po użądleniu pojawia się ból , rumień, zaczerwienienie, świąd , obrzęk – zwykle nie większy niż 10 cm. Objawy najczęściej znikają w ciągu kilku godzin. Jak zmniejszyć objawy po użądleniu? Na miejsce użądlenia trzeba przyłożyć coś zimnego ( zimny okład , lód, zimną puszkę itp. ). Miejsce użądlenia najlepiej przemyć wodą z mydłem. Należy zwrócić uwagę, by dziecko nie drapało miejsca użądlenia, ponieważ może to nasilić reakcję i spowodować (w przypadku użądlenia przez osę) wtórne zakażenie bakteryjne . Warto podawać dziecku wapno, np. w syropie? Nie. Bardzo rozpowszechnione podawanie wapna w różnych sytuacjach związanych z reakcjami alergicznymi . Nie jest to lek, który złagodzi objawy po użądleniu. Lepiej, szczególnie w przypadku nasilonych objawów, jest podać któryś z leków antyhistaminowych , który zwykle jest w domowej apteczce (np. Zyrtec, Claritine, Allertec itp.). Kiedy...
Sierpień to miesiąc, kiedy szczególnie musisz uważać na osy. Te drapieżne owady osiągają teraz swoje największe rozmiary i są najbardziej bojowo nastawione do świata. Uwielbiają przebywać tam, gdzie są słodycze. Nęci je nektar kwiatów, sok z owoców i drzew. Przy osach zawsze bądź spokojna Osy są szczególnie niebezpieczne, ponieważ zabicie jednej, może zwabić do ataku wszystkie znajdujące się w okolicy. Ponadto mogą żądlić wielokrotnie. Wiele osób gwałtownie opędza się od owadów. To błąd, który prowokuje je do ataku. Lepiej zachować spokój. W tym roku jest to szczególny problem. Piękne lato obrodziło w sadach. Dlatego tegoroczne osy atakują znacznie częściej niż w poprzednich latach. W ostatnich tygodniach wzrosła liczba interwencji spowodowanych ich atakami. Sanepid, pogotowie i straż pożarna wydały w tej sprawie ostrzeżenia. Użądlenie może doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego Użądlenie os jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci uczulonych na ich jad . Może u nich dojść do wstrząsu anafilaktycznego i konieczna jest wówczas szybka pomoc lekarska. Wstrząs anafilaktyczny jest najostrzejszą i najgroźniejszą reakcją alergiczną organizmu. Może mieć przebieg łagodny, ale jeśli wystąpią wszystkie objawy, zagraża życiu . Wstrząs anafilaktyczny poznasz po następujących objawach: ● dziecko gwałtownie blednie , jego skóra staje się zimna i lepka, ● dziecko wymiotuje, kicha lub z trudem oddycha, ● na twarzy dziecka (często także na całym ciele) pojawia się obrzęk i pokrzywk a (czerwone plamy), ● dziecko ma szybkie, ale słabo wyczuwalne tętno. Liczy się każda minuta, dlatego nie czekaj na rozwój wypadków i natychmiast wezwij pogotowie. Czekając na lekarza, posadź dziecko przy stole, tak by oparło ramiona na blacie i pochyliło się. Jeśli chce się położyć, podłóż coś pod jego kolana, żeby miało nogi wyżej...
