Edipresse
Rozwój dziecka

Co zapamięta twoje dziecko z wczesnego dzieciństwa?

Czy dziecko pamięta cokolwiek z okresu, gdy było jeszcze w brzuchu mamy? Czy po latach przypomni sobie, co dostało na 2. albo 3. urodziny? Dlaczego zabawka, która leżała w szafie, po tygodniu jest „nowa”?

Usiądź wygodnie w fotelu i sięgnij pamięcią wstecz tak daleko, jak potrafisz. Co pamiętasz z wczesnego dzieciństwa? Ile mogłaś mieć wtedy lat? Prawdopodobnie 4, może 3, ale raczej nie mniej! Podobnie będzie z Twoim dzieckiem.
Jednak uwaga:  to, czego dziecko nie zapamięta, i tak będzie miało ogromny wpływ na jego życie!

Dlaczego nie pamiętamy wczesnego dzieciństwa? Amnezja dziecięca

To, co wydarzyło się w ciągu kilku pierwszych lat życia, jest objęte tak zwaną amnezją dziecięcą – mówi profesor Maria Jagodzińska, psycholog, autorka książki „Rozwój pamięci w dzieciństwie”.


Jak wyjaśnia profesor Jagodzińska, jedną z podstawowych przyczyn amnezji dziecięcej jest dziecięcy sposób odbioru świata: mały człowiek nie potrafi zrozumieć, uporządkować i nazwać tego, co się wokół niego dzieje, a co za tym idzie „zapakować” doświadczeń do odpowiednich „szufladek” w umyśle.
 

Druga ważna przyczyna:  małe dziecko nie ma jeszcze poczucia własnego „ja”, co utrudnia gromadzenie wspomnień.  Z badań wynika, że jedynacy sięgają pamięcią wstecz dalej niż ludzie, którzy mają rodzeństwo. Dzieje się tak, ponieważ nie mając konkurencji w postaci brata czy siostry wcześniej nauczyli się odróżniać siebie od reszty świata, a więc wcześniej mogli zacząć gromadzenie swoich osobistych wspomnień.

Zapomniane, ale ważne

Zapomniane zdarzenia nie ulatniają się z umysłów bez śladu.

Jednym z największych paradoksów związanych z ludzką pamięcią jest to, że choć nie pamiętamy pierwszych trzech, czterech lat naszego życia, to właśnie zdobyte wówczas doświadczenia w dużej mierze nas kształtują – wyjaśnia profesor Maria Jagodzińska.


Zapomniane wspomnienia wpływają na nasze życie: decyzje, wybory, decydują o tym, jacy jesteśmy, jaki mamy stosunek do innych, co lubimy, czego się boimy. Na przykład boimy się psów, ale nie pamiętamy, że kiedyś nastraszył nas Burek sąsiada. Lubimy zapach pieczonych jabłek, choć nie umiemy sobie przypomnieć babcinej szarlotki.

Podobnie jest z innymi, o wiele ważniejszymi sprawami, np. poczuciem bezpieczeństwa. Gdy reagujesz na płacz niemowlęcia, kodujesz w jego umyśle informację: „Nie jestem bezradny. Było mi źle, więc zawołałem mamę i ona przyszła, by mi pomóc. Poradziłem sobie!”. Tak, to prawda: twoje dziecko nie będzie pamiętało, że wstawałaś do niego w nocy. Ale będzie wierzyło we własne siły i czuło się w świecie bezpiecznie.

 

Pamięć przed narodzinami

Choć nie pamiętamy pierwszych lat życia, jest wiele dowodów na to, że nasza pamięć zaczęła funkcjonować, zanim przyszliśmy na świat.


Noworodki rozpoznają odtwarzany z taśmy głos własnej mamy: słuchają go chętniej niż głosu obcych kobiet. A skoro rozpoznają, to znaczy, że gdzieś w ich główkach świta myśl: „Ja to już słyszałem!”. Potrafią o wiele więcej – odróżniają mowę ojczystą od obcej, a więc ich umysł zarejestrował jej rytm i melodię. Niewykluczone, że pamiętają mnóstwo innych rzeczy, kłopot w tym, że trudno to sprawdzić – mówi pani profesor.


Sprawdź także: Co słyszy dziecko w brzuchu mamy? 

Pamięć noworodka

Wiadomo, że już od pierwszych dni życia dzieci rozpoznają znajome sytuacje. 

  • Przytulony do piersi noworodek zaczyna ssać, a więc pamięta, że pierś = jedzenie
  • Dłużej wpatruje się w obrazek, który widzi po raz pierwszy, a więc potrafi odróżnić go od tych „starych”.
  • Przestaje reagować przestrachem na często słyszane odgłosy, a więc gdzieś w zakamarkach umysłu musi być ich ślad („OK, już to słyszałem i nie stało się nic złego”).

Na początku ślady pozostawione w umyśle są bardzo nietrwałe. Dla noworodka każda zabawka jest „nowa” po upływie zaledwie dwóch minut od chwili, gdy widział ją po raz ostatni. Jednak szybko  to się zmienia.

Pamięć niemowlęcia

Pamięć dziecka rozwija się bardzo szybko

  • 4-5 miesięczne niemowlę potrafi już rozpoznać twarz babci nawet po 2 tygodniach.
  • 8. miesięczne niemowlę szuka grzechotki, która upadła mu na podłogę, a więc pamięta o niej także wówczas, gdy jej nie widzi. Wcześniej przestawała dla niego istnieć, gdy tylko tracił ją z oczu. (Zobacz także: Dieta 8-miesięcznego dziecka)
  • Niespełna roczne dziecko nie tylko rozpoznaje znajome przedmioty i sytuacje, ale także potrafi odtwarzać wcześniejsze doświadczenia, np. potrafi (jeśli mama mu to wcześniej pokaże) położyć do łóżka misia i nakryć go kołderką.

Pamięć małego dziecka

Choć d2-, 3-latki i przedszkolaki nadal kiepsko wypadają w testach laboratoryjnych (np. słabo zapamiętują szeregi cyfr), wolniej przetwarzają dane i nie stosują, tak jak dorośli, strategii ułatwiających zapamiętywanie (np. powtórek), szybko uczą się mówić, zapamiętują wierszyki, rozpoznają miejsca, gromadzą wiedzę o świecie, pamiętają zdarzenia z własnego życia.

– Dzieci chłoną wiedzę niczym gąbka wodę i bez trudu utrwalają zdobyte wiadomości i przeżycia podczas zabawy czy rozmów, Nigdy później nie będą uczyć się tak szybko i efektywnie – mówi profesor Jagodzińska. 


Przeczytaj : Co powinno umieć dziecko zanim pójdzie do szkoły? Czego powinno doświadczyć? Z czym się zetknąć?

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA