pielęgnacja pupy
Adobe Stock
Pielęgnacja

Odparzona pupa – objawy, przyczyny, leczenie [ZDJĘCIA]

Odparzenie pupy to potoczne określenie stanu zapalnego skóry dziecka w okolicach pupy, krocza, ud, pachwin, czyli w miejscach przylegania pieluszki do skóry. Może mieć wiele różnych przyczyn, między innymi błędy w pielęgnacji lub skłonność do uczuleń. Odparzenie wywołuje u dziecka przykre objawy i wymaga odpowiedniej higieny, a czasem także leczenia.
dr hab. n. med. Dorota Jenerowicz
Konsultacja merytoryczna

Odparzona pupa to dolegliwość, z którą choć raz musi zmierzyć się każdy rodzic. Jej powodem jest bardzo delikatna i nieodporna na różne czynniki drażniące skóra dziecka. Razem z dermatologiem i alergologiem dziecięcym, dr hab. n. med. Dorotą Jenerowicz wyjaśniamy, skąd biorą się odparzenia pupy u dziecka, jakie mają objawy i jak można skutecznie je wyleczyć domowymi sposobami.

Spis treści

  1. Odparzona pupa niemowlaka 
  2. Jak wygląda odparzona pupa u niemowlaka?
  3. Odparzona pupa u dziecka – przyczyny
  4. Odparzona pupa a uczulenie na pieluchy
  5. Co na odparzoną pupę u niemowlaka?
  6. Odparzona pupa u niemowlaka – leczenie
  7. Objawy odparzeń pupy a wizyta u lekarza 
  8. Zapobieganie pieluszkowemu zapaleniu skóry

Odparzona pupa niemowlaka

Odparzenie na pupie niemowlaka może mieć różne stadia. Zwykłe odparzenie objawia się jedynie zaczerwienieniem pośladków dziecka i jest początkowym stadium stanu zapalnego skóry.

Stadium zaawansowane to pieluszkowe zapalenie skóry lub rumień pieluszkowy (PZS, z ang. irritian napkin dermatitis, diaper dermatitis). Na pupie niemowlaka oprócz zaczerwienienia widać też drobne grudki lub nadżerki, z których może sączyć się surowiczy płyn. Silne odparzenia pupy mogą nawet powodować rany.

Nie zawsze odparzenie pupy dla się wyleczyć w domu. Jeśli zmiany nie ustępują lub podrażnienie skóry jest silniejsze potrzebna jest pomoc lekarza. Posłuchaj, co o odparzeniu u dziecka mówi położna noworodka Dorota Lewandowska.

Jak wygląda odparzona pupa u niemowlaka?

Odparzenie pupy w pierwszej fazie przypomina wyglądem oparzenie słoneczne. Objawy odparzenia zmieniają się w zależności od jego zaawansowania:

  • pupa dziecka jest czerwona i rozgrzana,
  • powstaje obrzęk w miejscu zaczerwienienia skóry,
  • odparzenie pieluszkowe może poszerzać się w stronę pachwin, podbrzusza i górnej części ud,
  • mogą powstać krostki i pęcherze,
  • mogą pojawić się grudki lub miodowożółte strupy (jeśli dojdzie do infekcji bakteryjnej lub grzybiczej).

Objawy odparzenia pupy powodują u dziecka duży dyskomfort i pogorszenie samopoczucia – niemowlę jest rozdrażnione z powodu świądu i pieczenia skóry. Może spać niespokojnie.

Jak wygląda odparzona pupa u niemowlaka [ZDJĘCIA]

Pieluszkowe zapalenie skóry
Adobe Stock

Odparzona pupa - podrażnienie skóry widoczne jest nawet na brzuszku, fot. Adobe Stock

Pieluszkowe zapalenie skóry
Adobe Stock

Odparzona pupa - podrażnienie skóry objęło uda dziecka, fot. Adobe Stock

Odparzona pupa u dziecka – przyczyny

Wbrew pozorom przyczyną odparzenia na pupie dziecka nie musi być błąd w pielęgnacji niemowlęcia. Odparzenia pupy to nieunikniony problem w trakcie okresu noszenia pieluszek. Każde dziecko może mieć przejściowo odparzoną pupę. Najczęściej odparzenia dotyczą niemowląt w wieku między 7 a 12. miesiącem życia i mogą nawracać aż do momentu odpieluchowania.

Akademia Młodych Rodziców
Akademia Młodych Rodziców
Skóra maluszka wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Wiemy, jak robić to najlepiej!

Wrażliwa skóra niemowlęcia może reagować odparzeniem na składniki kremu do pielęgnacji, płynu do mycia lub pocierania (np. wskutek za ciasno zapiętej pieluszki). Drażniąco na pośladki wpływa także niemowlęcy mocz lub kupka. Czasem skóra na pupie odparza się tylko dlatego, że jest bardziej podatna na podrażnienia i łatwiej dochodzi do stanu zapalnego.

Najczęstsze przyczyny odparzonej pupy u niemowlaka

  • zbyt rzadko zmieniana pielucha  skóra przez dłuższy czas styka się z moczem i kałem, skórę podrażniają substancje powstałe w wyniku ich rozkładu przez bakterie,
  • źle oczyszczone pośladki,
  • pocieranie delikatnej skóry dziecka przez pieluszkę,
  • niewysuszona pupa po umyciu,
  • utrzymująca się wilgoć w fałdkach skóry,
  • uczulenie na krem ochronny,
  • uczulenie na składnik pieluchy,
  • reakcja alergiczna na chusteczki nawilżane,
  • infekcja grzybicza lub bakteryjna skóry,
  • infekcja układu moczowego,
  • drażniące działanie moczu lub kupki.

Odparzona pupa a ząbkowanie, zmiana diety i siadanie

Odparzenia pośladków u niemowląt mogą mieć też inne mniej oczywiste przyczyny:

  • ząbkowanie  wyrzynaniu się zębów u niemowląt zwykle towarzyszy mocne ślinienie; wskutek połykania nadmiaru śliny dziecko może robić kupkę, która działa na skórę drażniąco,
  • rozszerzanie diety w zależności od tego, co dziecko zjada, kupka może być bardziej „kwaśna” i bardziej nieprzyjazna dla skóry,
  • umiejętność siedzenia  dziecko pozycji siedzącej jest bardziej narażone na kontakt z moczem i kałem, ponieważ ugniata całym ciężarem ciała pieluchę.

Odparzona pupa a alergia na pieluchy

Przyczyną nawracających silnych odparzeń bywa uczulenie na pieluchy, które nosi dziecko. Alergizująca pielucha może doprowadzić do zaczerwienienia skóry pośladków, łuszczenia i pojawienia się wysypki. Zmiany skórne wywołane uczuleniem na pieluchę zlokalizowane są w miejscach mniej narażonych na wilgoć i znikają po zmianie pieluch na inny rodzaj. Zwykle widać je na:

  • plecach w okolicy pasa,
  • bocznych powierzchniach pośladków.

Ze względu na umiejscowienie zmian dermatolodzy znaleźli dla nich specjalne określenie „Lucky–Luke dermatitis”. Nazwa pochodzi od kowboja, bohatera komiksów dla dzieci. Skojarzenie z  postacią nasunął układ zmian skórnych, który przypomina kowbojski pas na pistolety.

Jakie pieluchy mogą szkodzić dziecku?

Składniki pieluch, które mogą przyczyniać się do odparzenia pupy:

  • składniki gumy (np. merkaptobenzotiazol) – może znajdować się w ściągaczach,
  • żywice występujące w kleju scalającym warstwy materiału,
  • barwniki, których użyto do produkcji pieluch.

Testując nowy rodzaj pieluch, warto odczekać kilka dni  jeżeli zmiany zaczną ustępować, to znak, że pieluszka nie uczula dziecka. 

Konkurs „Narodziny rodziny”
Konkurs „Narodziny rodziny”
Jesteś rodzicem niemowlaka? Opisz swoją historię i wygraj wózek spacerowy!

Co na odparzoną pupę u niemowlaka?

Z odparzonymi pośladkami można poradzić sobie domowymi sposobami. Dokładne mycie pupy przy każdym przewijaniu to podstawa. Przy zmianie pieluchy, trzeba umyć okolicę pieluszkową ciepłą wodą i płynem, którego zwykle używa się do kąpieli niemowląt. Taki kosmetyk nie podrażnia niedojrzałej skóry. Namoczonym i namydlonym wacikiem starannie oczyść wszystkie fałdki, a potem dokładnie ją osusz (wilgoć sprzyja podrażnieniom pośladków).

Co jeszcze może pomóc:

  • przewijaj dziecko co 2-3 godziny (noworodka nawet częściej) – jeżeli pupa jest zdrowa, wystarczy zmieniać pieluchę co 3-4 godziny i zawsze od razu, gdy pojawiła się kupka,
  • stosuj krem i maści na odparzenia – nanoś kosmetyk cienką warstwą na pośladki i dokładnie rozprowadź w fałdkach skóry, powinien być stosowany profilaktycznie przy każdym przewijaniu,

 

 

  • dbaj o wietrzenie pupy – od czasu do czasu dziecko powinno poleżeć z odkrytą pupą (jeżeli w pomieszczeniu jest wystarczająco ciepło), aby skóra mogła pooddychać,
  • nie zapinaj pieluchy zbyt ciasno  to pozwoli uniknąć otarć,
  • zrezygnuj z używania gąbek i myjek – mnożą się w nich bakterie i trudno utrzymać je w czystości, podczas przemywania pupy dziecka mogą zainfekować skórę,
  • ogranicz stosowanie chusteczek nawilżanych – przydadzą się do przewijania poza domem i wtedy, gdy dziecko ma zdrową skórę,
  • nie używaj zasypek i oliwek – mąka ziemniaczana na odparzenia również nie jest polecana, zamiast leczyć może dodatkowo pogłębić problem,
  • nie przegrzewaj dziecka – ubieranie malucha za grubo, przykrywanie grubymi kocami sprzyja pojawieniu się odparzeń i potówek.

Odparzona pupa u niemowlaka – leczenie

Jeżeli mimo zastosowania wymienionych wyżej rad, dziecko nadal ma odparzoną pupę, warto wykluczyć uczulenie na krem ochronny, pieluchę lub chusteczki:

  • uczulenie na krem ochronny – zmień go na inny i odczekaj trzy dni, aby sprawdzić, czy podrażnienie ustępuje,
  • uczulenie na chusteczki do pupy – przestań ich używać, myj pośladki dziecka wodą i płynem myjącym,
  • uczulenie na składniki pieluszki – zwróć się do dermatologa, który zleci tzw. testy płatkowe: są nieinwazyjne, można je wykonać nawet u dziecka, które nie skończyło roku; po zmianie pieluch objawy uczulenia nie ustępują od razu, na efekt trzeba poczekać kilka dni, aby skóra zdążyła się wygoić i przyzwyczaić do nowego materiału.

Objawy odparzeń pupy a wizyta u lekarza 

Zazwyczaj zmiany skórne powinny zniknąć do dwóch-trzech dni. Jednak, jeżeli zmiany nie ustąpią po trzech dniach od wyłączenia uczulającego czynnika, mimo właściwej pielęgnacji skóry i używania kremów na odparzenia, trzeba umówić się z dzieckiem na wizytę do pediatry lub dermatologa. Lekarz wskaże, jak należy pielęgnować niemowlę i przepisze maść lub krem na pieluszkowe zapalenie skóry. 
Jeżeli przyczyną zmian na pośladkach są grzyby, stosuje się miejscowe preparaty przeciwdrożdżakowe, jeżeli bakterie – miejscowe preparaty przeciwbakteryjne. Preparaty sterydowe o działaniu przeciwzapalnym stosuje się ostrożnie w średnio nasilonych i ciężkich przypadkach, zwłaszcza przy wyraźnych zapalnych zmianach skórnych.

Zapobieganie pieluszkowemu zapaleniu skóry

Odpowiednia higiena pupy dziecka to jeden z kluczowych elementów leczenia pieluszkowego zapalenia skóry, ale i zapobiegania jego nawrotom. Należy pamiętać o:

  • częstej zmianie pieluch,
  • odpowiednim wyborze pieluch,
  • myciu pupy przy każdym przewijaniu,
  • wietrzeniu pupy.

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA