Pożary lasów wokół Czarnobyla. Czy ich skutki mogą zagrażać Polsce?
adobe stock
Aktualności

Radioaktywna chmura znad Czarnobyla w Polsce? Wszyscy się boją! Pytamy specjalistów, czy słusznie

W ostatnich dniach sieć obiegły informacje dotyczące pożarów lasów wokół Czarnobyla, które miałyby negatywnie wpłynąć na sytuację radiacyjną w Polsce. O zdanie w tej sprawie zapytaliśmy Stanisława Malinowskiego, fizyka atmosfery i profesora nauk o ziemi z Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Głos zabrał także minister klimatu Michał Kurtyka.

W związku z pożarami wokół dawnej elektrowni w Czarnobylu Internet opanowała dezinformacja dotycząca zagrożenia radiacyjnego w Polsce. Na licznych portalach społecznościowych można przeczytać nieprawdziwie informacje o nadciągającej radioaktywnej chmurze znad  Czarnobyla, która miałaby zagrażać zdrowiu zarówno dorosłych, jak i dzieci. Profesor Stanisław Malinowski w rozmowie z nami dementuje powyższe doniesienia:

Nie ma zagrożenia!

– Jeśli chodzi o skażenie promieniotwórcze radioaktywnymi izotopami różnych pierwiastków, to należy powiedzieć wprost, ze jakiekolwiek obawy związane z pożarami lasów wokół Czarnobyla są nieuzasadnione i nie stanowią dla nas, a nawet dla mieszkańców położonych znacznie bliżej terenów pożarów, zagrożenia radiologicznego.

Zdaniem Szymona Malinowskiego nieporozumienia związane z informacjami, które obiegły Internet, są wynikiem stosunkowo łatwego dostępu do pomiarów radiacyjnych. Jak podkreśla fizyk: – Paradoksalnie, łatwość pomiaru powoduje mnóstwo nieodpowiedzialnych informacji o skażeniu, bo przy pomocy stosunkowo prostego przyrządu każdy zmierzy gdzieś naturalnie występująca radiację, co przy braku zrozumienia zagadnienia prowadzi do sensacyjnych wniosków i doniesień, którymi jesteśmy zasypywani.

Informacje o skażeniu są nieprawdziwe

Głos w tej sprawie zabrał także minister klimatu Michał Kurtyka, który za pośrednictwem twittera zakomunikował: „Pojawiające się w sieci informacje o zagrożeniu radiacyjnym są nieprawdziwe. Sytuację w Polsce monitoruje 24 godziny na dobę, przez siedem dni w tygodniu, blisko 60 różnego rodzaju stacji pomiarowych. Nie wskazują one nic niepokojącego” i zaapelował: „Proszę was zatem o niepowtarzanie szkodliwych i nieprawdziwych informacji na ten temat. Państwo polskie walczy dziś z koronawirusem. Nie odciągajmy służb od pracy, korzystajmy ze sprawdzonych źródeł informacji, takich jak strony internetowe Ministerstwa Klimatu czy Państwowej Agencji Atomistyki”.

Nie bierzcie płynu Lugola!

Polska Agencja Atomistyki również uspokaja i przestrzega przed przyjmowaniem płynu Lugola, o którym także, w związku z radioaktywną chmurą znad Czarnobyla, zrobiło się głośno, ponieważ może być to szkodliwe dla zdrowia. Agencja tłumaczyła, że stosowanie preparatów ze stabilnym jodem zaleca się wyłącznie w przypadku występowania w środowisku wysokich stężeń promieniotwórczego jodu-131. Jest to izotop, który stanowi zagrożenie bezpośrednio po awarii elektrowni jądrowej, jednak jego okres połowicznego rozpadu wynosi ok. 8 dni. W 2020 roku mijają 34 lata od katastrofy w Czarnobylu i nie obserwuje się promieniotwórczego jodu-131 uwolnionego w trakcie katastrofy.

Dym tytoniowy niebezpieczniejszy od dymów z pożarów

Profesor Malinowski zwrócił także uwagę na fakt, że nawet ludzie przebywający w okolicy Czernobyla na stałe nie są narażeni na promieniowanie promieniotwórcze bardziej niż palacze jednego czy dwóch papierosów dziennie (ma to związek z radioaktywnym polonem  i ołowiem, które obecne niemal w niezauważalnych ilościach tytoniu, odkładają się przez lata palenia w płucach i doprowadzają do negatywnych konsekwencji). Fizyk podkreśla  także: – Do powietrza z głębi ziemi czy materiałów budowlanych stale przedostaje się radioaktywny radon będący skutkiem rozpadów radioaktywnych innych występujących tam w bardzo niewielkich stężeniach radionuklidów. Kto z nas o tym myśli, wykładając kostką granitową chodnik czy płytami peron stacji metra?

Profesor Malinowski uspokaja, twierdząc, że nie ma się czego bać, ponieważ jest to nasze naturalne środowisko, do którego przystosowaliśmy się w czasie ewolucji. Jak twierdzi fizyk: – Dopiero odłożenie większej liczby niektórych aktywnych radionuklidów w organizmie może powodować niepożądane skutki, co zdarzyło się kilka razy w historii ludzkości. Warto pamiętać, że efekty rzeczywiste (udokumentowane starannymi i bardzo szerokimi badaniami)  tych zdarzeń były nieporównanie mniejsze, niż im się to zbyt często przypisuje i bezrefleksyjnie powtarza.

Skąd ta dezinformacja?

Zdaniem naukowca postrzeganie przez nas różnych zagrożeń jest bardzo często skrzywione przez brak wiedzy, nieuzasadnione emocje i wyobrażenia. Profesor Malinowski odwołuje się do obecnej sytuacji związanej z rozprzestrzeniającym się koronawirusem, przypominając:

– Ogromnym kosztem zbudowaliśmy przez lata wspaniały światowy system, który nie pozwala wnieść na pokład samolotu pilnika do paznokci i znosimy tysiące niedogodności z nim związanych. Natomiast, mimo wielu ostrzeżeń specjalistów, nie zrobiliśmy niczego, żeby podróże lotnicze spełniały podstawowe zasady sanitarne. Jeszce dwa miesiące temu nie było problemu, żeby wsiąść na pokład samolotu z objawami przeziębienia czy innej choroby i spędzać w małym pomieszczeniu grube godziny z setkami osób, błyskawicznie przenosząc drobnoustroje chorobotwórcze między kontynentami na wielką skalę. Nie zbudowaliśmy żadnych zabezpieczeń, które by to utrudniały, czy mogłyby być szybko uruchomione w wypadku poważniejszego zagrożenia. A wiadomo było, że takie zagrożenie nadejdzie, setki raportów specjalistów o tym ostrzegały.

Profesor Malinowski apeluje, aby nie panikować tam, gdzie nie ma ku temu najmniejszego powodu. Poważnie należy za to potraktować głos nauk dotyczących innych zagrożeń (np. klimatu czy utraty bioróżnorodności), bo nieuzasadniona podejrzliwość z jednej strony i równie nieuzasadnione lekceważenie z drugiej, zjawisk i procesów, które nie każdy z nas musi czy chce rozumieć, jest naprawdę niebezpieczne dla społeczeństw i  każdego z nas.

Gdzie monitorować sytuację radiacyjną w Polsce?

Sytuację radiacyjną w Polsce można na bieżąco sprawdzać dzięki mapie na stronie PAA, z kolei na stronie centrum badawczego Komisji Europejskiej dostępna jest mapa, zawierająca dane nt. radioaktywności w Europie.

Konsultacja: profesor Szymon Malinowski, fizyk atmosfery i dyrektor Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego

inne źródła: PAP, Ministerstwo Klimatu


Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA