Określenie praw i obowiązków rodziców wobec małoletniego dziecka należy do podstawowych obowiązków sądu orzekającego rozwód. Sąd w orzeczeniu rozwodowym zobowiązany jest m.in. do rozstrzygnięcia, czy władza rodzicielska nad dzieckiem będzie przysługiwała obojgu rodzicom, czy tylko jednemu z nich, czy też władza rodzicielska będzie w jakimś zakresie ograniczona.
Orzeczenie o władzy rodzicielskiej
Istotnym zagadnieniem w kontekście praw ojca do dziecka w przypadku rozwodu jest rozstrzygnięcie sądu o władzy rodzicielskiej. Orzeczenie w tym zakresie jest obligatoryjną częścią wyroku rozwodowego.
W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga również o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków, o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz o wysokości ponoszonych kosztów utrzymania i wychowania dziecka przez każdego z małżonków.
Sąd może uwzględnić porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. A zatem może on pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek, jeżeli przedstawili porozumienie i jest zasadne oczekiwanie, że będą współdziałać w sprawach dziecka.
Możliwe jest również powierzenie przez sąd wykonywania władzy rodzicielskiej tylko jednemu z rodziców z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej drugiego rodzica do określonych praw i obowiązków względem dziecka.
Sąd w przyznaniu tych praw bierze pod uwagę szereg czynników, m.in. środowisko, w jakim dziecko będzie się wychowywało, poziom życia, jaki rodzic będzie w stanie mu zapewnić, czy też czas poświęcony na wychowanie. Przy czym sądy w ogromnej większości przyznają pełnię praw rodzicielskich matkom; mimo że obowiązujące prawo nie narzuca, że to matka automatycznie ma otrzymać opiekę nad dzieckiem, zwykle (nawet jeśli wszystko wskazywałby na to, że ojciec lepiej sprawowałby opiekę) ostateczny wyrok zapada na korzyść matki.
Zobacz także: Dwa dni na dziecko – komu przysługują i na jakich zasadach?