Tego wymagaj na porodówce – poznaj swoje prawa

W przygotowaniach do porodu powinnaś zwrócić uwagę na prawa, które przysługują Ci podczas porodu oraz w całym okresie okołoporodowym. Poznaj najważniejsze z twoich praw.

Podstawowe prawa obywatela zawarte są w Konstytucji. To prawo do ochrony zdrowia, życia, prawo do decydowaniu o życiu osobistym. Te bardzo ogólne założenia sprecyzowane są w ustawach i rozporządzeniach. Każdy pacjent ma prawo do godności, szacunku, informacji i podejmowania decyzji. Do czego jeszcze ma prawo kobieta w okresie okołoporodowym?

Prawo do wyboru lekarza i położnej w ciąży

Będąc w ciąży, masz prawo wybrać położną lub lekarza, który będzie prowadził ciążę i skieruje Cię na badania diagnostyczne i konsultacje medyczne. Lekarz lub położna powinni przygotować wraz z Tobą  plan porodu, który będzie dostosowany do twojej sytuacji i twoich potrzeb. Masz prawo wybrać miejsce do porodu, w którym będziesz czuć się bezpiecznie.  Może być nim dowolny szpital, dom narodzin możesz także rodzić w swoim domu, jednak poród ten nie jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Lekarz lub położna powinni udzielić ci wyczerpujących informacji dotyczących wybranego miejsca, a także podać wskazania i przeciwwskazania.

Prawo do decyzji co do zabiegów podczas porodu

Masz prawo do świadomego udziału w podejmowaniu decyzji związanych z porodem, obejmujących zabiegi i badania medyczne. Wszystkie zabiegi medyczne i badania powinny być wykonywane za twoją zgodą i po wcześniejszym dokładnym poinformowaniu cię o tym, co będzie się działo i dlaczego. Masz również prawo do uzyskania pełnej informacji medycznej dotyczącej twojego dziecka, stanu zdrowia, wykonywanych  badań oraz podawanych leków i szczepień. Możesz odmówić każdej procedury medycznej, jeżeli uzyskane informacje lub skuteczność proponowanej metody budzą twoje wątpliwości.

Jakie znieczulenie wybrać? Poznaj sposoby znieczulenia do porodu: naturalne i medyczne.

Inne ważne prawa rodzącej

• W trakcie porodu masz prawo być traktowana z szacunkiem przez osoby sprawujące nad tobą opiekę. Osoby te powinny zważać na twoją intymność i indywidualne potrzeby oraz swoją postawą wzbudzać zaufanie.
   
• Masz prawo do obecności osoby towarzyszącej, przez ciebie wybranej. To może być partner, ktoś z rodziny, przyjaciółka, doula – to twoja decyzja. (Obejrzyj film i sprawdź, jak wygląda poród naturalny).
   
• Możesz łagodzić ból porodowy, zarówno poprzez wykorzystanie technik naturalnych jak i farmakologicznych dostępnych w danym miejscu. Osoba sprawująca opiekę nad tobą podczas porodu powinna udzielić ci informacji dotyczących różnych metod.
   
• Masz prawo być aktywna i wybierać wygodne dla ciebie pozycje ciała w trakcie całego porodu.
   
• Możesz także pić.

Przy twoim porodzie będzie obecna położna, która poprowadzi poród, będzie cię wspierać i przyjmie na świat twoje dziecko, jeśli wszystko przebiega dobrze. Obecność lekarza podczas porodu nie jest konieczna.

Czytaj więcej: Standardy okołoporodowe – poznaj je!

Prawa kobiety po urodzeniu dziecka

Bezpośrednio po urodzeniu dziecka masz prawo przywitać się ze swoim dzieckiem. Niezakłócony kontakt „skóra do skóry” powinien trwać 2 godziny. Kontakt ten może być przerwany tylko w sytuacji zagrażającej zdrowiu lub życiu mamy lub dziecka. Ocena wg skali Agar oraz odcięcie pępowiny (kiedy przestanie tętnić) może odbyć się na twoim brzuchu. Pierwsze badania i pomiary powinny odbyć się dopiero po zakończeniu kontaktu „skóra do skóry".

Badania noworodka powinny odbywać się w obecności jednego z rodziców. Jeśli więc nie będziesz czuła się na siłach, z dzieckiem może być jego tata.   

Masz prawo uzyskać pomoc w karmieniu piersią. Personel ma obowiązek poinformować cię o korzyściach karmienia i poinstruować jak prawidłowo przystawić  dziecko do piersi. W przypadku braku medycznych wskazań, personel nie powinien podawać noworodkowi wody, glukozy ani mleka modyfikowanego.

Podczas połogu masz prawo do profesjonalnej opieki położnej, która odbywać się będzie w Twoim domu. Położna powinna odwiedzić ciebie i twoje dziecko minimum 4 razy. W trakcie wizyt sprawdzi wasz stan zdrowia, sprawdzi jak rozwija się dziecko, pomoże w pielęgnacji i opiece nad nim. Położna ma obowiązek udzielić ci pomocy i wsparcia jeśli będziesz tego potrzebować. Po połogu, gdy twoje dziecko ukończy 6 tygodni położna przekaże opiekę nad nim pielęgniarce podstawowej opieki zdrowotnej.

Pamiętaj, że masz prawo. Twoje prawa to obowiązek personelu. To twój poród i twój wyjątkowy czas i możesz przeżyć go tak jak chcesz. Nie bój się prosić i mówić o swoich potrzebach. Mów na co się zgadzasz i czego oczekujesz. Dialog z personelem pomoże uczynić twój poród lepszym.

Autor tekstu: Malwina Wójtowicz, doula, prowadząca jedną z Polskich grup wsparcia Pozytywnie o Porodzie, studentka prawa, mama, współorganizatorka Lepszyporód.pl.