Muszę wam coś wyjaśnić. Drugi miesiąc wakacji postanowiłam przeznaczyć na książkowe remanenty. Napiszę o tym, co przeoczyłam, o czym zapomniałam, a powinnam pamiętać, czego nie zdążyłam, a także o tych książkach, które już sami możecie przeczytać, bo po prostu do nich dorośliście. Napisałam też o pisarzach, o których każdy czytelnik powinien coś wiedzieć.
Zaczynamy zatem nadrabianie zaległości. Najpierw będzie o Bastianie z książki Michaela Ende. Któregoś dnia Bastian wchodzi do antykwariatu i dostrzega książkę, o której zawsze marzył. To Nie kończąca się historia. Zaczął czytać i nagle sam znalazł się w opisywanym świecie. A trzeba powiedzieć, że był to świat niezwykły, baśniowy, fantastyczny. Autor nazwał tę niekończąca się krainę Fantazjaną i zaludnił postaciami, których próżno szukać w realu i innych utworach. Zmusił tym samym naszą wyobraźnię do solidnej pracy.
Akcja powieści rozgrywa się dwutorowo. W świecie znanym wam również, czyli tym realnym, żyje sobie dziesięcioletni Bastian, półsierota, trochę grubasek, trochę niezdara, który zupełnie nie może sobie poradzić z dość brutalnym otoczeniem. Schronienia szuka więc w książkach. Jak już wspomniałem wcześniej, któregoś dnia trafia na książkę, która zaprowadza go do świata Fantazjany, krainy znajdującej się na progu katastrofy, a właściwie zagłady. Uratować ją może zgodnie z przepowiednią młodzieniec o imieniu Atreju.
Bastian czyta tę książkę i nie może się od niej oderwać. Do tego stopnia, że w pewnej chwili Fantazjana i jego wciąga w swoje sprawy, chłopak fizycznie znajdzie się w samym centrum wydarzeń. Spotka też w tej dziwnej krainie przyjaciela.
Czytaliśmy tę książkę niby dla chłopców całą rodziną. I każdemu z nas się podobała, choć żeński rodzaj w tej naszej gromadce wyraźnie przeważa. Zatem książka dla wszystkich, dużych małych, żeńskich, męskich. Zajrzyjcie i wy do Fantazjany, nie pożałujecie. Jedno, co mi przeszkadzało, to pisownia wyrazu nie kończąca. Przyzwyczaiłam się już do pisania nie z imiesłowami razem.
Nie kończąca się historia
Autor: Michael Ende
Tłumacz: Sławomir Błaut
Ilustratorka: Marta Blachura
Wydawca: Znak
Co to jest książka obrazkowa (z ang. picture book)? Nie mamy dobrego polskiego terminu na określenie bardzo specyficznego rodzaju książki dla dzieci. Bo używając terminu „książeczka obrazkowa”, nie mamy na myśli książeczki dla najmłodszego czytelnika. To znaczy takiej z narysowanym ptaszkiem i podpisem „ćwir, ćwir” czy właśnie „ptaszek”. Nie dlatego, że deprecjonuję ich wagę, przecież są niezwykle potrzebne w rozwoju dziecka, ale dlatego, że mówimy o specyficznych książkach, które wymyślono całkiem niedawno. I są naprawdę wspaniałe! Otóż książka obrazkowa to książka przedstawiająca najczęściej równolegle, to znaczy nie linearnie, wiele różnych potencjalnych fabuł, bohaterów, ich przygód, i to wyłącznie za pomocą obrazka, np. "Wielki piknik", „Miasteczko Mamoko”, czy seria o ulicy Czereśniowej. Picture bookami nazywa się też takie książki, w których ilustracja pełni nadrzędną funkcję. Owszem jest tekst, ale dopełnia on rysunki, np. „Kłopot” Iwony Chmielewskiej. Rzeczywiście w książkach obrazkowych nie ma opowiadającego tekstu, bo to zadanie rysunków. Wiele z nich wydano na tak wysokim poziomie edytorskim, że są one jak dzieła sztuki (np. "Dom" z ilustracjami Roberto Innocentiego ), z którymi obcowanie rozwija człowieka niezależnie od wieku. Bo książki obrazkowe są dla małych i dużych czytelników. Niektórzy rodzice, widząc książkę bez tekstu, stają się nieufni. Jeśli nie ma tekstu, to nie ma treści. Ależ jakiej treści nie ma? Jest, tylko nie jest ona wydrukowana! Ta treść jest potencjalnie zawarta w obrazkach, które składają się z wielu szczegółów. I to, co jest cudowne w książkach obrazkowych, żeby tę treść dostrzec, należy włożyć trochę wysiłku, a nie tylko się pogapić i omiatać wzrokiem strony. Trzeba uruchomić oko,...
Na Ziemi Camille, adoptowana córka nadętych mieszczuchów francuskich, w Gwendalavir Ewilan. Powstała trzymająca w napięciu opowieść fantasy autorstwa Pierre’a Bottero, nauczyciela, pedagoga, a wreszcie pisarza. Na dalsze części trzeba trochę poczekać. Mam nadzieję, że niedługo. Jak już wspomniałam, bohaterką jest fiołkowooka Camille Duciel, zamieszkała w Paryżu. Jest mądra, oczytana, bez trudu posługuje się greką i łaciną. Ma oddanego przyjaciela Salima, czarookiego chłopca obdarzonego poczuciem humoru, wielkiego wrażliwca i gadułę. Nic tylko się cieszyć szczęściem, choć nie ma się czym cieszyć, bo rodzice niezbyt się przejmują swoja jedynaczką. Poza tym któregoś dnia dziewczynka odkrywa, że posiada zdolność podróżowania do światów równoległych dzięki Wyobraźni, a właściwie Sztuce Rysunku. I nie jakiejś tam zdolności plastycznej, ale umiejętności malowania własnej wyobraźni (dowiecie się o co chodzi, gdy sięgniecie po książkę). Wkrótce się też okaże, że Camille to tak naprawdę Ewilan Gil’Sayan z Gwendalavir, ewakuowana na Ziemię w czasie wojny, córka dwojga Rysowników, nadzwyczajnych magów, a nie bogatych paryskich mieszczuchów. Teraz dziewczynka musi podjąć życiowa decyzję. Weźmie udział w misji ocalenia swojej ziemi przed drapieżnymi Ts’żeracami, a także Raisami, co chcą podbić Gwendalavir, i piratami… A trzeba powiedzieć, że historia jej kraju i rodu jest wyjątkowo skomplikowana. W tomie drugim zatytułowanym Granica Lodu Ewilan z przyjaciółmi będą wędrować po Gwendalavir. I będą mieć pełne ręce roboty. Muszą uwolnić Skrzepłych Wojowników, muszą uratować świat przed TS’żercami, musza się zmierzyć z potworami, muszą sobie wreszcie poradzić sami ze sobą. Nawet gdy dotrą do Granic Lodu, nie będą bezpieczni. Wiele spraw wyjaśni się w Wyspie Przeznaczenia . Tam Ewilan z przyjaciółmi odkryją...
Niby tata tłumaczył, że Muchołapski ma mnie zachęcić do biologii, której nie znosiłam, że to książka o pozytywizmie, o pochwale nauki, pracy, tolerancji, ale to było okrutne rodzicielskie tłumaczenie. Gdyby wtedy powiedział, że to książka o facecie, który ucieka przed własnym ślubem, przeczytałabym ją w ciągu jednego wieczora, ale ojciec nie wpadł na to, bo on Muchołapskiego wielbił przecież nie za to, że zrejterował. Dostał książkę w prezencie jako nastolatek i bardzo cierpiał, że w czasie wojny zaginęła. Dość już tych sentymentalnych wspomnień, pora pogadać o Muchołapskim. We wstępie użyłam tajemniczego dla was słowa pozytywizm. Żeby nie zanudzać, wyjaśnię tylko, że działo się to w XIX wieku, a pisarze tego okresu chwalili w swoich książkach pracę, naukę, równe dla wszystkich prawa. Inaczej, chcieli powiedzieć, że najwyższy czas skończyć z cierpieniem, wzdychaniem do księżyca. Trzeba się zwyczajnie wziąć do roboty, bo daleko się nie zajedzie. Ta książeczka też jest pochwałą nauki, ale bez zbędnego wymądrzania się. Napisana jest tak, aby każdy czytelnik od razu po zakończeniu lektury zaczął marzyć o życiu przynoszącym innym korzyści, aby oddał się intelektualnej przygodzie. No bo czyż nie jest przygodą badanie owadów? Ale gdzie przygoda, zapytacie zapewne. Odpowiadam. Muchołapski, aby być bliżej badanych, zmniejsza się do wielkości zwykłej ważki, dzięki czemu więcej widzi, więcej rozumie, a nawet czuje. Któregoś razu trafia na przykład na łąkę w Tatrach, gdzie obserwuje z bliska życie i zwyczaje owadów. Jest tak zafascynowany swoją nową pasją, że zapomina nawet o własnym ślubie. Czesław Miłosz, który w dzieciństwie również ukochał tę książkę, tak po latach napisał: Doktór Muchołapski pomógł mi w moim sprzeciwie wobec dorosłych, którzy zamiast cenić zajęcia poważne, jak na przykład kolekcjonowanie owadów, wolą...
