Opowiadania Bożonarodzeniowe – recenzja książki dla dzieci

Wszystkich baśni jest dwieście. Na razie tom pierwszy (będą trzy). Poproście mamy, aby wam je przeczytały. To będzie długie czytanie, gdyż książka jest grubaśna. Albo zróbcie to sami, bo to opowieści dla wszystkich. Małych, średnich, i dużych.   W tomie pierwszym znajduje się sześćdziesiąt pięć baśni. Długich, krótkich, średnich, i bardzo tematycznie zróżnicowanych. Dzięki nim poznacie nieznane wam do tej pory księżniczki, odważnych młodzieńców, groźne potwory, przedziwne stwory, prastare legendy.  Szczerze mówiąc łatwiej by mi było wymienić tematy,  których w tych baśniach się nie porusza. Pewnie, że bywa również groźnie, ale na szczęście wszystko zawsze się dobrze kończy. Bywa także zabawnie, bo bohaterowie są przecież ludźmi z krwi i kości. Najważniejsze, że jest w tych historiach ogromnie dużo tajemnic, co mocno podkreślają ilustracje Giuseppe Marii Mitellego. Wprawdzie dorośli twierdzą, że są one mało wyraziste i zbyt poważne dla dziecięcego czytelnika, ale jestem pewna, bo mam małe czytelniczki w domu, że was zaintrygują. Teraz oddaję głos autorowi, bo jestem przekonana, że on najlepiej was zachęci do przeczytania tych baśni. A oto fragment Wujka wilka, który tylko troszeczkę przypomina znanego wam Czerwonego kapturka.   Była sobie raz dziewczynka łakomczucha. Pewnego dnia podczas karnawału pani w szkole mówi dzieciom: — Jeżeli dokończycie swoje robótki na drutach, dostaniecie racuszki. Ale dziewczynka nie potrafiła robić na drutach i poprosiła, żeby pozwolono jej pójść do ustępu. Zamknęła się w środku i usnęła. Kiedy wróciła do klasy, inne dziewczynki zjadły już wszystkie racuszki. A ona poszła do mamy wypłakać się i o wszystkim jej opowiedzieć. — Nie martw się, dziecinko. Usmażę ci racuszki — powiedziała mama. Ale mama była tak biedna, że nie miała nawet patelni....

Najczęściej wnuczki wracają jednak do wersji słuchanej Baśni , bo jak twierdzą, uwielbiają nie tylko chińskie baśnie, ale i pana Mariana Opanię. Jeśli nie macie tych baśni, polecam gorąco. Działają na wyobraźnię, i to bardzo. Każde dziecko wie, że z ludowej mądrości można czerpać garściami. A jeśli do tego ta ludowa mądrość ma tak starą historię, tak potężną cywilizację, korzyść dla czerpiącego podwójna. Dla nas jeszcze większa, bo urzeka w tych baśniach nie tylko mądrość, ale i egzotyka. Przekonacie się zresztą sami, gdy zdecydujecie się na tę baśniową podróż. Natkniecie się w tej podróży na wiele nieznanych wam zjawisk. Spotkacie święte smoki, dowiecie się, że wróżby mogą być złe i dobre, a kobiety mądre i przebiegłe. Przeczytacie, jakie wartości ceni się za Wielkim Murem najbardziej. Że najpierw jest wytrwałość, dalej pracowitość, odwaga, skromność, wierność sobie, poświęcenie dla drugiego człowieka… Podobnie, ale czy tak samo? Oddaję teraz głos tytułowemu żółtemu smokowi. Wyjaśni wam to najlepiej: - Dlaczego nie wracasz synku? Co się stało? Odezwij się chociaż, powiedz coś! W tej samej chwili tafla jeziora zmarszczyła się i pokryła falami, woda rozbłysła żółtym kolorem i wszyscy usłyszeli płynący z głębiny głos: - Nie mogę, matko, nie mogę: smocze prawo zabrania mi wrócić na ziemię! Nawet ten krótki fragment pokazuje, co w życiu jest najważniejsze. Żółty smok kocha swoją ludzką matkę, ale ważniejsze są dla niego obowiązki, związane z nimi prawa i odpowiedzialność za innych ludzi. Warto po te baśnie sięgnąć także dlatego, żeby poznać inny baśniowy świat z jego obyczajami, całkiem innymi bohaterami, jakże odmienną kulturą, a nawet jedzeniem, alfabetem. I przede wszystkim z mądrością Wschodu, innym pojmowaniem świata, i innym sposobem na życie. Niech żółty smok was poprowadzi. On to zrobi...

Ninka, tak jak większość dzieci z jej przedszkola, wie, jak włączyć grę w komputerze czy odblokować komórkę i co znaczą słowa typu: sms, atom czy pojemność dysku. Dziecko nowych czasów? Nie do końca. W gruncie rzeczy i ona, i założę się, że reszta jej kolegów także, jest bardzo podobna do dzieci sprzed 100 czy więcej lat: ciekawa bajka płynąca z ust mamy albo taty wygra u nich ze wszystkim. No tak, ale które z bajek są dla współczesnych maluchów ciekawe? I tu się niewiele zmieniło od wieków. Nadal najwspanialsze są te opowieści, w których głupi Jaś uciera nosa przemądrzałym braciom, najmłodsza córka młynarza zostaje żoną księcia, złych ludzi spotyka marny koniec, zaś ci odważni, skromni i o złotym sercu zyskują szczęście. Stare baśnie z charakterem Takie proste prawdy znajdziemy choćby u Hansa Christiana Andersena : począwszy od pięknej historii o Brzydkim Kaczątku, przez chwytającego za serce „Dzielnego cynowego żołnierzyka”, aż po mojego ulubionego „Świniopasa”. Każda z jego baśni pisana jest bez disneyowskiego lukru, poważnym językiem, niczym dla dorosłego – dlatego trochę zwlekałam z czytaniem ich Nince. Kiedy jednak w końcu sięgnęłyśmy po nie, okazało się, że nie muszę jej niczego tłumaczyć. Sama z siebie rozumiała, dlaczego np. przebrany w strój Świniopasa książę odchodzi, gardząc próżną cesarzówną albo czemu prawdziwy słowik zawsze będzie lepszy od sztucznego. Wspólne czytanie baśni było dla mnie ważną nauczką, aby nie traktować swoich dzieci jako dzidziusiów: za małych i za głupiutkich, aby usłyszeć to, co pozostaje ukryte między słowami. Po Andersenie sięgnęłyśmy po Baśnie Polskie i... połknęłyśmy je w 2 dni. Opracowań polskich podań jest dość dużo, jednak nasze ulubione jest autorstwa Hanny Januszewskiej (tej od „Pyzy na polskich dróżkach”). Jej baśnie nie są na siłę...