
Nauka pisania odbywa się na trzech etapach: przygotowawczym, właściwej nauki pisania oraz doskonalenia umiejętności. Pierwszy etap dobrze jest rozpocząć, zanim dziecko pójdzie do szkoły. Zwykle w przedszkolach odbywają się zajęcia tego typu. Jednak dzieci pozostające w domu aż do czasu pójścia do zerówki, powinny ćwiczyć sprawność rąk w domu. Dzięki temu będą gotowe nauki pisania w szkole.
Gotowość tę twoja pociecha musi dopiero wykształcić poprzez odpowiednie ćwiczenia. A ty możesz mu w tym pomóc!
Ćwiczenia ogólnej sprawności ruchowej
Ćwiczenia sprawności manualnej
Ćwiczenia grafomotoryczne
Po co to wszystko?
Jak wspomagać dziecko w ćwiczeniach grafomotorycznych?
Jak przygotować dziecko do nauki pisania
Bardzo ważne jest rozwijanie sprawności motorycznej dziecka. Gotowość do nauki pisania polega na prawidłowej koordynacji ruchów całej ręki: ramienia, przedramienia, nadgarstka oraz palców. Wbrew pozorom zadanie to nawet dla 6-7 letniego dziecka bywa jeszcze ciągle trudne. I takie będzie nadal, jeśli nie będzie sprawne ogólnie.
Zobacz: Hulajnogi dla dwulatka od 70 do 400 zł
Ćwiczenia ogólnej sprawności ruchowej
- ćwiczenia równowagi (chodzenie po linii, krawężniku),
- chodzenie i bieganie ze zmianą kierunku na sygnał
- kształtowanie orientacji kierunkowej związane ze słuchem (skąd dochodzi głos?)
- zagadki ruchowe: Jak porusza się kot? Jak chodzi niedźwiedź itp.
- zabawy zręcznościowe (rzucanie i chwytanie przedmiotów, gra w bierki, kręgle, pchełki, skakanie na jednej nodze, przeskakiwanie przeszkód, skoki na skakance)
Zobacz: Rowerki biegowe trójkołowe od 45 zł!
Ćwiczenia sprawności manualnej
To ostatni etap przygotowywania dziecka do nauki pisania. W tym celu wykorzystuje się ćwiczenia, które usprawniają już nie całe ciało, ale wyłącznie ręce.
Ćwiczenia rozmachowe rozluźniają mięśnie ramienia i przedramienia. Należą do nich:
- zamalowywanie farbami i dużym pędzlem dużych powierzchni. Ruchy ręki powinny odbywać się w różnych kierunkach.
- wypełnianie farbami dużych konturowych rysunków. Do tego celu idealne są kolorowanki.
- pogrubianie konturów dużych form geometrycznych i dużych rysunków.
- malowanie dużych kształtów: kół, owali, linii falistych z zachowanie kierunku, w jakim odbywa się pisanie.
Ćwiczenia manualne polegają na usprawnianiu ruchów ręki – palców, dłoni i nadgarstka. Należą do nich:
- budowanie z klocków według wzoru i bez wzoru,
- lepienie z plasteliny, modeliny lub masy solnej,
- nawlekanie koralików,
- wycinanki z papieru,
- wyklejanki,
- zabawy ze składaniem papieru (origami),
- naśladowanie pisania na komputerze, gry na pianinie.
Ćwiczenia grafomotoryczne
Jest ich wiele rodzajów i mają różny stopień trudności. Polegają na usprawnianiu rączki utrzymywanej w pozycji do pisania. Pamiętasz z pierwszej klasy rysowanie w nieskończoność szlaczków? Przeplatające się figury geometryczne, np. kółka i kwadraty albo bardziej skomplikowane: słoneczka i grzybki? To ważny element nie tylko nauki pisania, ale i rozwoju dziecka! Szlaczki to tylko jeden z elementów tak zwanych ćwiczeń grafomotorycznych.
Bardzo ważne jest, aby dziecko stopniowo doskonaliło swoje umiejętności. Poniżej lista ćwiczeń grafomotorycznych według stopnia trudności.
- Kolorowanie obrazków, czyli wypełnianie kolorami wyznaczonych konturem obszarów. Tu przydadzą się kolorowanki.
- Kalkowanie, a więc odwzorowywanie kształtów poprzez rysowanie na kalce przyłożonej do obrazka.
- Obrysowywanie, np. dłoni. Ćwiczenie to wymaga dobrej koordynacji oko-ręka.
- Rysowanie po śladzie, uzupełnianie brakujących elementów rysunku. Do tego typu ćwiczeń należy np. łączenie liniami kropek.
- Rysowanie szlaczków, wzorków. W tego typu zadaniach dziecko samodzielnie tworzy powtarzające się kształty. Zadania te polegają m.in. na kontynuowaniu zaczętych linii, rysowaniu w liniaturze oraz tworzeniu szlaczków bez liniatury.
- Odwzorowywanie rysunków bez kalkowania. To już zaawansowane ćwiczenie uczące obserwacji i wymagające dużej sprawności ręki.
Po co to wszystko?
Regularne ćwiczenia grafomotoryczne, w tym rysowanie szlaczków, są nieodzownym elementem nauki pisania, ale nie tylko! Co zatem zyskuje dziecko dzięki zabawom i ćwiczeniom polegającym na rysowaniu? Poza sprawą oczywistą, czyli kształtowaniem sprawności ręki oraz koordynacji ruchowej oko-ręka, mały człowiek zyskuje:
- umiejętność prawidłowego chwytu przyborów piśmienniczych
- wrażliwość estetyczną, dokładność i staranność w działaniu
- wyregulowanie napięcia mięśni
- kształtowanie się cech osobowości
- motywację do nauki
- nowe zainteresowania
Jak wspomagać dziecko w wykonywaniu ćwiczeń grafomotorycznych?
Przede wszystkim: nie zmuszać do ich wykonywania! Lepszą metoda jest zachęcanie dziecka do rysowania i podsuwanie mu kolorowanek, wzorów szlaczków, rysunków do kopiowania.
Każdy rysunek trzeba chwalić, nie wolno go krytykować! Im dokładniejszy rysunek, tym bardziej entuzjastyczna powinna być pochwała. Tak zachęcony malec z pewnością częściej będzie sięgać po kredki i pisaki i z radością będzie ci owoce swojej pracy prezentować.
Zobacz także: