niemowlę, nosek
Psychologia

Nosek jak drogowskaz! Jak rozwija się zmysł węchu u dziecka?

Noworodek potrafi już w 6. dniu życia odróżnić zapach swojej mamy od zapachu innej kobiety. Dwulatek reaguje już tak jak dorosły na brzydkie wonie. Co jeszcze wiadomo o węchu u dziecka?

Zmysł węchu jest dla nas ważniejszy, niż myślimy. Codziennie czujemy kilkaset, a nawet kilka tysięcy różnych woni, z których wiele  wpływa  na nasze emocje i samopoczucie. Zapach wanilii odpręża, a mięty orzeźwia. Ciężkie albo ostre zapachy psują nam humor, a zapachy z dzieciństwa, jeśli poczujemy je w dorosłym życiu, są w stanie przywrócić nam poczucie bezpieczeństwa i spokój. Co jeszcze wiadomo o naszym węchu?

Miasteczko Zmysłów 2019

Jak rozwija się zmysł węchu?

Węch to najbardziej pierwotny ze zmysłów. Najwcześniej też zaczyna się rozwijać: w 7. tygodniu życia płodowego. W 3. trymestrze ciąży dziecko ma już dobrze rozwinięty zmysł węchu i wyraźnie odbiera wrażenia węchowe z wód płodowych. Noworodek rodzi się z całkowicie rozwiniętym węchem nie bez przyczyny. To właśnie zmysł powonienia pozwala mu zorientować się w nieznanym świecie. Słodki zapach mleka prowadzi go prosto do piersi mamy: udowodniono, że jeśli po porodzie maleństwo zostanie położone na brzuchu mamy, to jest w stanie samodzielnie podpełznąć do jej piersi: kierując się wyłącznie węchem! 

Zapach mamy to pierwszy z zapachów, jakiego dziecko uczy się na pamięć. Umie rozpoznać go już w 6. dniu życia: podczas jednego z eksperymentów naukowcy kładli obok policzka noworodka gazik nasączony pokarmem jego mamy, a z drugiej strony gazik z mlekiem obcej kobiety. Okazało się, że maluchy niemal zawsze obracały główkę w stronę mleka mamy, czyli rozpoznawały ją tylko po tym jak pachnie.

Węch i smak - ta para zmysłów się uzupełnia

Umiejętność zapamiętania zapachu mamy (czytaj: jedzenia!) jest wyjątkowo pożyteczna. Śpiące niemowlę, czując pod nosem wypełnioną mlekiem pierś mamy, odruchowo zaczyna poruszać ustami, a nawet może się obudzić ze snu – od razu gotowe do ssania. Podobnie jest i w starszym wieku dziecka: przedszkolak ma już podobne preferencje zapachowe, jak dorosły. Jeśli jakiś zapach potrawy mu się podoba, łatwo da się namówić na jej skosztowanie. Jeśli zapach będzie zbyt silny, nie licz, że przekonasz kilkulatka, by zaryzykował i "tylko spróbował". 

Pamięć zapachów

Psycholodzy są przekonani, że istnieje coś takiego, jak pamięć zapachów. Znane z dzieciństwa zapachy (zupy pomidorowej, smażonych konfitur, ale też np. pasty do podłogi z przedpokoju) przywołują znane z dzieciństwa emocje. Według ekspertów zmysł węchu i nasze emocje są bardzo ściśle związane, choćby dlatego, że ośrodek w mózgu, odbierający bodźce zapachowe, znajduje się bardzo blisko hipokampu, czyli tego miejsca w mózgu, który odpowiada za to, co czujemy. 

Jak rozwijać zmysł węchu u dziecka

Już w okresie niemowlęcym dziecko potrafi rozpoznać ok. 10 tysięcy zapachów – tyle, co dorosły człowiek! Odkrywajcie wspólnie ten niewidzialny świat: wąchajcie nie tylko rzeczy o intensywnej woni, ale i te, których nie podejrzewacie o to, że w ogóle pachną.

Niemowlęciu podsuń pod nosek roztarty liść lipy lub rozgniecioną truskawkę. Ze starszym malcem możesz bawić się w „co to za zapach?”. Przykryj chustką lub ręcznikiem kilka warzyw i owoców o charakterystycznym zapachu (pomarańczę, śliwkę, jabłko), namów szkraba do zamknięcia oczu i podawaj mu je kolejno do powąchania. Taka zabawa znakomicie wpływa nie tylko na rozwijanie zmysłu węchu, ale może zaostrzyć apetyt niejadka.

Uwaga! Kiedy nic nie pachnie

Skaza genetyczna, polegająca na niewrażliwości na pewną grupę zapachów to anosmia. Dotyka ona około 2–3 procent ludzi w Polsce. Anosmii (całościowej lub częściowej) można się także nabawić na skutek długiego przebywania w miejscu, w którym był jakiś bardzo intensywny zapach.

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
lektury klasa 6
Edukacja
Lektury do 6 klasy szkoły podstawowej – lista lektur szkolnych po zmianach 
Joanna Biegaj
300 plus - kiedy wypłata świadczenia dobry start
Aktualności
300 plus – kiedy wypłata świadczenia „Dobry start”?
Joanna Biegaj
obcięte dofinansowanie dla szkoły w chmurze
Edukacja
Szkoła w Chmurze – cena może wzrosnąć?
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
życzenia urodzinowe dla córki
Święta i uroczystości
Życzenia urodzinowe dla córki: piękne, wzruszające, mądre, od mamy i od taty
Joanna Biegaj
Przysłowia o nauce
Cytaty i przysłowia
Mądre przysłowia o nauce i wiedzy – 40 motywujących sentencji
Joanna Lechowicz
zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły
Uczeń
Zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły [WZÓR]
Joanna Biegaj
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
ugryzienie szerszenia
Zdrowie
Ugryzienie szerszenia może być groźne (ale nie musi!)
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
jak odpieluchować dziecko
Pielęgnacja
Odpieluchowanie dziecka: kiedy i jak to zrobić? Sprawdzone sposoby
Małgorzata Wódz
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak