W każdym przedszkolu znajdzie się choć jedno agresywne dziecko. Między maluchami zdarzają się szybkie wymiany ciosów, ale też plucie, gryzienie, popychanie, drapanie. To, że się to zdarza, nie zwalnia nas, dorosłych, z obowiązku zajęcia się sprawą. Bo jeśli mama i tata nie zareagują już teraz, to niewinne przepychanki przedszkolaków mogą im wejść w nawyk. Jeśli dziecko uzna bicie za sposób rozwiązywania problemów, to będzie prawdziwy problem do rozwiązania dla rodziców.
Z pomocą psychologa, Edyty Żółtowskiej, wyjaśniamy, co robić, jeśli w przedszkolu jest agresywne dziecko. Tłumaczymy procedury i związane z tym przepisy prawne.
Gdy dziecko w wieku 2-3 lat idzie do przedszkola, natrafia na pierwsze sytuacje, gdy coś idzie nie po jego myśli – czegoś chce, a nie może dostać, ktoś mu coś zabiera. Ponieważ nie wie jeszcze, co mogłoby zrobić – uderza. I tu powinni wkroczyć rodzice. Dziecku trzeba powtórzyć komunikat „nie wolno bić”, przeprosić w jego imieniu poszkodowanego smyka, a jeśli nasz maluch nie przestaje – odizolować go od zabawy. Tym samym dostanie bardzo wyraźny sygnał: bijesz – nie będziesz się bawił.
Gdy bije starszy przedszkolak, zazwyczaj w grę wchodzą już silne emocje. Kilkulatek w grupie rówieśników musi uporać się z wieloma trudnymi uczuciami. Przede wszystkim jest bez rodziców i musi podporządkować się zasadom (które czasem różnią się od tych stosowanych w domu). Poza tym jest jednym z wielu, a nie tym jedynym (jak przy mamie). Trzeba się dzielić, czekać na swoją kolej, znosić odrzucenie, niepowodzenie, pominięcie przez panią. A to wywołuje w dziecku cały wachlarz różnorodnych emocji – złość, smutek, wstyd, bezradność.
„Adaś znowu uderzył Bartka”, „Julia gryzie dzieci”, „Patryk rzuca zabawkami i kopie w drzwi”. Gdy rodzice słyszą taką uwagę przedszkolanki, trochę się wstydzą, trochę złoszczą, ale z pewnością myślą: „Co ja mam zrobić!?”. Na szczęście... jest sporo sposobów, by pomóc smykowi.
Jeśli rodzice uważają, że agresywne zachowania konkretnego przedszkolaka zagrażają bezpieczeństwu innych dzieci, powinni jak najszybciej zgłosić to nauczycielom oraz dyrektorowi placówki.
Agresywne dziecko powinno być objęte pomocą psychologiczną i pedagogiczną w przedszkolu. Jeśli wybuchy agresji u przedszkolaka powtarzają się i nauczyciele dostrzegają w tym głębszy problem, mogą zasugerować rodzicom, by zgłosili się z dzieckiem do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Przepisy nie dopuszczają jednak możliwości, by zmusić do tego rodziców lub wymagać od nich dostarczenia do placówki odpowiedniego zaświadczenia z poradni.
Nie ma też żadnych podstaw prawnych, by w przedszkolu zatrudniać dodatkową kadrę, np. nauczyciela wspomagającego, do pomocy w opiece nad agresywnym dzieckiem. Takie prawo przysługuje jedynie wtedy, gdy dziecko posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane np. ze względu na autyzm. Istnieje jednak możliwość zatrudnienia pomocy nauczyciela lub powierzenia opieki nad grupą dwóm nauczycielom z przedszkola. Takie decyzje wymagają zgody organu prowadzącego.
Jeśli są ku temu podstawy (np. istnieją podejrzenia, że dobro dziecka jest zagrożone), dyrektor może poprosić sąd rodzinny o wgląd w sytuację rodzinną dziecka.
A co robić w konkretnej sytuacji, w której bezpośrednio zagrożone jest bezpieczeństwo dzieci? Można wezwać pogotowie ratunkowe lub lekarza. Specjalista udzieli pomocy wszystkim potrzebującym, w tym agresywnemu dziecku. Nauczyciel powinien niezwłocznie powiadomić o tym fakcie dyrektora. Należy też wezwać do przedszkola rodziców dzieci zaangażowanych w incydent.
Nie, dyrektor placówki nie może odmówić przyjęcia dziecka z powodu jego agresywnych zachowań. Nie wolno także wykluczyć agresywnego przedszkolaka z udziału w wybranych zajęciach. To dyrektor placówki ma obowiązek tak zorganizować pracę przedszkola, aby zapewnić wszystkim dzieciom komfortowe warunki i bezpieczeństwo.
Źródło i podstawa prawna:
Zobacz też:
Może jesteś w ciąży albo masz w domu niemowlaka, czy kilkulatka, którego jesteś w stanie cały czas chronić. Marzysz wtedy, by twoje dziecko było grzeczne, przestrzegało zasad savoir-vivre i nie przeszkadzało. Tak ..., ja też o tym marzyłam. Co więcej, wprowadziłam mój plan w życie i wychowałam grzeczną blondyneczkę o niebieskich oczach. Istny aniołek. Radość rodziny i otoczenia ogromna, bo przecież ona taka grzeczna. Aż przyszedł dzień, w którym bardzo pożałowałam sposobu wychowania. Grzeczne dziecko w niebezpieczeństwie Pamiętam jak dziś ten zimowy wieczór, gdy wycierałam po kąpieli moją 6-letnią córeczkę. - Dlaczego masz takie sine plamy na brzuchy? - wrzasnęłam z przerażeniem, gdy dotarłam do wycierania tej części ciała. Uzyskanie odpowiedzi zajęło mi trochę czasu. Moja córeczka była zmieszana i zawstydzona, gdy opowiadała o koleżance z zerówki, która ją bije! Podobno wychowawca wie o problemie, rozmawiał z rodzicami agresywnej dziewczynki , ale, jak widać, nie przyniosło to efektu. - Dlaczego jej nie oddałaś? - zapytałam w końcu. - Przecież mówiłaś, że nie wolno bić?! - oznajmiła zdziwiona córka. - Oddać wolno - rzuciłam, głupio się tłumacząc. - To wolno bić czy nie? Skarżyć też nie miała, więc nic nie mówiłam. Moje dziecko było bardzo zdziwione nowymi wytycznymi. Nie bardzo rozumiało, gdzie przebiega granica, kiedy wolno, a kiedy już nie. Dotychczas miała jasną informację: " Grzeczne dzieci nie biją , a przecież chcesz być grzeczne, prawda?". Teraz komunikat nagle się zmienił na: "Grzeczne dzieci przeważnie nie biją". Ciężko jej było zaakceptować nowe zasady i chyba nigdy tego nie zrobiła. Jest zbyt wrażliwą i delikatną istotą, a w dodatku grzeczną dziewczynką, by kogoś uderzyć, nawet jeśli mama pozwala. Nie chcę grzecznego dziecka "Nel uderzyła koleżankę w...
Po co dziecku granice: zasady, reguły, zakazy? Maria Rotkiel, psycholożka, terapeutka par, terapeutka rodzinna, trenerka rozwoju zawodowego i osobistego, trenerka motywacyjna, autorka książki "O rety, dziecko!": Dziecko jest jak turysta w kraju o nieznanej mu kulturze i zwyczajach. By poczuć się bezpiecznie i odnaleźć przyjemność w poznawaniu nowego miejsca, musi poznać obowiązujące w nim zasady: wiedzieć co wolno, a czego nie, co jest dobre, a co niebezpieczne. Bez tej wiedzy będzie zagubione. Granice są więc drogowskazami , które pomagają mu uczyć się świata, siebie i ludzi – z radością, bez lęku. Sprawiają, że to, co je otacza, staje się bezpieczniejsze, bardziej zrozumiałe i przewidywalne. Gdybyśmy ich nie stawiali, pozostawilibyśmy naszego „turystę” bez pomocy. To tak, jakbyśmy mówili: „Radź sobie sam”. Jak stawiać granice, by nie zmienić domu w koszary? W rodzicielstwie ważna jest empatia i szacunek . Jeśli szanujemy dziecko i jego potrzeby, jeśli dajemy mu prawo do własnego zdania i jesteśmy wrażliwi na to, co czuje i jak to wyraża, nie przesadzimy w kwestii stawiania granic. Zabraniając czy wymagając czegoś, uzasadniajmy swoją decyzję. Pozostawiajmy maluchowi wybór w niektórych sprawach. Np. egzekwując to, aby jadł zdrowo i regularnie, pytajmy: „Na co masz ochotę: na rosół czy zupę pomidorową?”. Nie zgadzajmy się jednak, by dla świętego spokoju zamiast obiadu jadał lody. Jeżeli ma na nie wielką ochotę, dajmy mu je na deser. Zobacz także: Mów "Stop!" zamiast "Nie!" O czym trzeba pamiętać, ucząc dziecko reguł? Przede wszystkim tłumaczmy dziecku, czemu te reguły służą . Róbmy to tak, by było to dla niego zrozumiałe. Odwołujmy się do przykładów. Mówmy na przykład tak: „Nie wolno nikogo bić. Mama cię nie bije, bo bicie jest niedobre. Gdyby mama cię...
