Większość rodziców wie, że Internet nie jest bezpiecznym miejscem dla dzieci i stara się chronić swoje pociechy przed szkodliwym wpływem sieci, zakładając blokady rodzicielskie na strony nieodpowiednie dla nieletnich. Jednak zagrożeń w Internecie pojawia się coraz więcej. Poza seksem i przemocą epatującymi niemal z każdej witryny internetowej oraz zagrożeniem ze strony pedofilów, niebezpieczeństwem dla dziecka w Internecie są… inne dzieci.
Jak to możliwe, że dzieci zagrażają swoim rówieśnikom w sieci? Dzieje się tak przez coraz bardziej modne hejtowanie, czyli zamieszczanie negatywnych komentarzy dotyczących innych osób. Warto podkreślić, że hejtowanie jest przejawem agresji bez ściśle określonego powodu, a wypowiadane słowa nie są powiązane z poglądami danej osoby. W hejtowaniu chodzi wyłącznie o wyładowanie negatywnych emocji i agresji, a obiektem, na który skierowana jest ta fala nienawiści, jest zazwyczaj inna osoba. To zjawisko można zaobserwować głównie na forach internetowych oraz portalach społecznościowych, takich jak Facebook. Wystarczy, że ktoś wrzuci jakieś zdjęcie czy doda komentarz, by za chwilę pojawiły się jadowite wypowiedzi, najczęściej niemające żadnej merytorycznej treści. Co ciekawe, hejterzy obrażają nie tylko osoby, które znają. Obrywają wszyscy – zarówno celebryci i osoby publiczne, jak i znajomi czy całkiem obcy ludzie. Hejtowanie stało się po prostu modne, internauci prześcigają się w tym, kto bardziej obrazi innych użytkowników Internetu. Najbardziej niepokoi chyba fakt, że to niebezpieczne zjawisko dotyczy coraz młodszej grupy wiekowej. Z badań przeprowadzanych przez Fundację Dzieci Niczyje wynika, że aż 40% młodzieży w wieku 14–17 lat spotkało się w Internecie z obraźliwymi komentarzami, a ich ofiarą padło 21,5% nastolatków. Obraźliwe komentarze destrukcyjnie wpływają na samoocenę hejtowanej osoby i mogą prowadzić nawet do tak drastycznych kroków jak samobójstwo.
Akcja „Dodaj znajomego” została stworzona przez Disney Channel i Disney XD oraz Fundację Dzieci Niczyje, a jej głównym celem jest zwrócenie uwagi na niebezpieczne, choć wciąż bagatelizowane, zjawisko hejtu internetowego i zapobieganie eskalacji nienawiści w sieci. Motywem przewodnim kampanii jest spot emitowany zarówno w telewizji, Internecie, jak i kinach, zostanie uruchomiona także strona internetowa poświęcona temu tematowi, a w szkołach odbędą się warsztaty, podczas których uczniowie będą mogli dowiedzieć się, jak przeciwdziałać hejtowaniu i co zrobić, jeśli spotkają się z tym zjawiskiem. Zostanie uruchomiony także specjalny numer telefonu, pod którym będzie można dowiedzieć się, jak radzić sobie z przejawami nienawiści w sieci.
Wprawdzie kampania „Dodaj znajomego” jest skierowana głównie do starszych dzieci i nastolatków, jednak o tym, by nauczyć dziecko korzystania z Internetu i radzenia sobie z przemocą w sieci, warto pomyśleć wcześniej, nie zaś dopiero wtedy, kiedy nasza pociecha stanie się jej ofiarą lub – o zgrozo – sprawcą. Organizatorzy kampanii przekonują, że zjawisko hejtowania nie wynika wyłącznie z natury Internetu. Zachowań komunikacyjnych dzieci uczą się w domu, od najbliższych, dlatego tak ważną rolę odgrywają tu rodzice i opiekunowie. To my, dorośli, powinniśmy nauczyć nasze pociechy tego, że po drugiej stronie ekranu komputerowego jest żywa osoba, nie zaś nic nie czująca maszyna, i że tak naprawdę w sieci nikt nie jest całkowicie anonimowy. To naszą rolą jest wpojenie najmłodszym, że każdemu człowiekowi – niezależnie od jego wyglądu, wyznawanej religii, poglądów czy upodobań – należy się szacunek. To my, rodzice, dziadkowie, nauczyciele, powinniśmy uświadomić dzieciom, że agresja słowna niejednokrotnie jest gorsza od przemocy fizycznej i potrafi wywołać nieodwracalne skutki. To, że twój maluch jest dopiero w przedszkolu lub szkole podstawowej, wcale nie oznacza, że masz na takie rozmowy jeszcze mnóstwo czasu. Wiek, w którym dzieci samodzielnie zaczynają korzystać z Internetu, stale się obniża (nawet kilkulatki mają własny profil na Facebooku założony im przez rodziców), dlatego tym bardziej ważne jest, by lekcji dobrych manier nie odkładać w nieskończoność. Nie chodzi oczywiście o to, byś z przedszkolakiem rozmawiała o hejtowaniu i używała niezrozumiałych dla niego słów. Wystarczy, że zwrócisz mu uwagę, jak należy odzywać się do rówieśników na podwórku czy osób starszych i że takie same zasady obowiązują nawet wtedy, gdy nie widzimy rozmówcy, np. podczas rozmowy telefonicznej czy właśnie w Internecie. Powiedz też, że reakcją na obraźliwe komentarze nie powinna być agresja słowna, naucz dziecko, jak radzić sobie z takimi sytuacjami, gdzie skierować się po pomoc. Bo zaczyna się zazwyczaj niepozornie, od niewinnego: „Jesteś brzydka” czy „Nikt cię przecież nie lubi”, kończy – niestety często tragicznie.
Zobacz także: Życie bez sieci? Niemożliwe!
Dzieci coraz częściej narażone są na cyberprzemoc , która nie jest niczym innym jak nękaniem, zastraszaniem lub wyśmiewaniem za pomocą treści zamieszczonych w sieci. Może oczywiście przybierać różną formę: przesyłanie kompromitujących zdjęć, ośmieszanie w kanałach społecznościowych lub psychiczne znęcanie się poprzez wysyłanie obraźliwych wiadomości. Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport, do którego zbierała dane przez trzy lata (2013-2016). Wyniki są alarmujące nie tyle ze względu na ilość zgłoszonych ataków w cyberprzestrzeni (było ich łącznie 89), ile z powodu dodatkowych danych, podważających rolę rodziców jako tych, którzy w takiej sytuacji powinni być pierwszymi osobami, do których zgłosi się dziecko. Dzieci rozmawiają tylko z zaufanymi osobami Tylko 20% badanych nastolatków poprosiło o pomoc rodziców. Tyle samo (18%) zwróciło się ze swoim problemem do rówieśników. Na równym poziomie, jeśli chodzi o zaufanie, znajdują się także administratorzy sieci. Nauczyciele znaleźli się na końcu tej listy i tylko 3% nastolatków poprosiłoby ich o interwencję. Wniosek nasuwa się jeden. Rodzice są przez dostającą młodzież traktowani na równi z kolegami oraz zupełnie obcymi osobami, którzy zarządzają siecią wirtualnie. Budowanie w domu atmosfery zaufania do momentu, w którym dzieci samodzielnie zaczynają korzystać z Internetu, jest procesem wieloletnim, ale jak widać nie wszyscy potrafią dać dzieciom poczucie bezpieczeństwa na tyle, aby dom był dla nastolatka pierwszym miejscem, w którym rozwiązuje się trudne problemy i w którym można zwierzyć się ze wszystkiego. Zobacz także: Czy nowe unijne prawo zagraża bezpieczeństwu dziecka w sieci? Skala cyberprzemocy przeraża Ankieta NIK przeprowadzona wśród 737 uczniów udowodniła, że skala cyberprzemocy jest większa niż by się wydawało. Aż 40% uczniów przyznało, że doświadczyło...
„Zobacz, synku, ale cwel!" - mówię do mojego trzecioklasisty, pokazując mu zdjęcie jakiegoś kolesia na fejsie. „Totalna ciota!" - zgadza się ze mną syn. Zamieszczam stosowny komentarz pod fotą tego człowieka, a moje dziecko śmieje się do rozpuku. Następnego dnia dzwoni do mnie matka jego kolegi z klasy, skarżąc się, że mój syn nazwał jej dziecko pedałem. „No i dobrze zrobił" — myślę sobie, — „skoro zakładasz mu takie pedalskie ciuchy". Czego życzysz swojemu dziecku? Opisana sytuacja nigdy nie miała miejsca w moim domu. Nie mogłaby się wydarzyć i to z wielu powodów. Dlatego, że nie hejtuję w internecie i stawiam znak równości między internautą a człowiekiem w realnym świecie. Także dlatego, że nigdy nie używam takich słów w odniesieniu do innych ludzi. Oraz dlatego, że jestem w pełni tolerancyjna i takiej otwartości na innych uczę dzieci. Bez żadnego wysiłku mogę jednak wyobrazić sobie taką scenkę w domach internetowych hejterów. A ty? W facebookowej grupie dla rodziców czytam pełne żalu posty o tym, że dzieci są w szkole dręczone przez rówieśników. Zwierzeniom towarzyszą pełne niedowierzania reakcje: „Co się dzieje z tymi dziećmi?" . To się dzieje, że uczą się nienawiści i agresji od nas. Wszystkich piszących w internecie. Dorosłych ludzi. Swoich rodziców także. Przemoc rodzi przemoc Czym jest hejt? Według definicji „Słownika języka polskiego PWN" jest to „ obraźliwy lub agresywny komentarz zamieszczony w Internecie" . Słowo to pochodzi od angielskiego wyrazu „hate", czyli „nienawiść". Tyle definicji, ale hejt to dużo więcej. Hejterskie komentarze to mowa nienawiści . Sieją nasiona agresji w naszych umysłach, a te — dokarmiane brakiem życzliwości — kiełkują i rosną w siłę. Zasiewają się w umysłach naszych bliskich. W...
Wprowadzając dziecko w świat Internetu, pamiętaj o kilku zasadach. Oto one: – Załóż filtr rodzinny – dzięki niemu syn lub córka nie wejdzie na strony o treści pornograficznej, rasistowskiej czy promującej przemoc. – Siadaj z dzieckiem do komputera – nie po to, by je kontrolować, lecz żeby pomóc mu w poruszaniu się po sieci: wypisywaniu komend, korzystaniu z wyszukiwarek. – Zachęcaj do odwiedzania przyjaznych stron – na przykład www.sieciaki.pl, to portal stworzony m.in. przez Fundację Dzieci Niczyje, który uczy bezpiecznego poruszania się po Internecie. Zawiera też odsyłacze (tzw. linki) do stron uznanych za odpowiednie dla kilkulatków. – Rozmawiaj o internecie – pytaj dziecko, jakie strony odwiedziło, czy czegoś się z nich dowiedziało, w co grało.
