chłopiec, pająk, czapka, dziecko
Wychowanie

Nie taki pająk straszny

Z jednej strony, zwykły pajęczak. Z drugiej, źródło strachu, lęku, a czasem obrzydzenia. Nie tylko dla nas – dorosłych.

Trudno mówić o arachnofobii, czyli silnym lęku przed pająkami lub istotami, które je przypominają, u pięcio- czy sześciolatka. Jednak strach na widok długonogiego stwora przemierzającego mieszkanie w sobie tylko wiadomych celach może być do niej najprostszą drogą. Zadaniem rodziców nie jest wypędzenie wszelkich obaw z wyobraźni dziecka, ale nauczenie go, jak sobie z tym lękiem poradzić, a także jak go pokonać.
Uczucie strachu jest powszechne wśród dzieci w różnym wieku. Kilkumiesięczne niemowlę płacze na widok brodatego pana, a czterolatek może, np. bać się ciemności i tego, że mama nie przyjdzie po niego do przedszkola. Lęki są przejawem kolejnych etapów rozwoju dziecka i nie powinny budzić szczególnego niepokoju rodziców. Nie należy też ich lekceważyć, bo maluchy same mogą sobie z nimi nie poradzić.

Szczególnymi obiektami wywołującymi lęk są węże i pająki. Badania pokazują, że boją się ich nawet osoby (także dorosłe), które nigdy w życiu ich nie widziały. Może dla naszych przodków było to tak wielkie zagrożenie, że ten lęk mamy w genach?
Istnieje też hipoteza, że strachu się uczymy. Jeżeli obojętny dla nas obiekt przez pewien czas jest związany z czymś nieprzyjemnym, to zaczynamy reagować na niego strachem. Pamiętaj, że dzieci szybko uczą się sposobów reagowania od dorosłych. Sporo maluchów, które nie zdają sobie sprawy z konsekwencji swoich zachowań, chętnie pogłaskałoby włochatego pająka. Przynajmniej dopóki nie zobaczą, jak panikują rodzice. Kiedy maluch zaczyna reagować histerycznie na widok pajączka, nie bagatelizuj jego lęku. Dla przerażonego dziecka to coś znacznie więcej – to emocje, z którymi nie umie sobie poradzić.


Ekspert odpowiada: Małgorzata Ohme, wykłada w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie, specjalizuje się w psychologii rozwoju.

Czy rzeczywiście lęki dziecka są czymś naturalnym?
Lęki rozwijają się u wszystkich dzieci i służą lepszej adaptacji do świata. U maluszków dotyczą zjawisk natury, takich jak burza, ciemność, owady, a nieco później – śmierć i przemijanie. W okresie przedszkolnym pojawiają się tzw. lęki wytwórcze, które są wynikiem rozwijającej się fantazji. Dzieci wyobrażają sobie przerażające scenariusze, obrazy, które często odkrywają ich emocjonalne trudności: lęk o rodzica, lęk przed samotnością. Niektóre ze względu na „kruchą” osobowość i większą wrażliwość są szczególnie narażone na negatywny wpływ lęku na ich samopoczucie. Bardzo mocno reagują na nowe sytuacje i nowe bodźce. Mają też więcej objawów zewnętrznych, które świadczą o lęku: gorzej śpią, mają problemy z jedzeniem albo różne dolegliwości somatyczne, jak np. bóle brzucha lub głowy. Szczególnie z takimi dziećmi należy rozmawiać o ich lęku i go oswajać.

Jak poradzić sobie ze strachem dziecka?
Jeśli zaraziłaś maluszka własnym lękiem, spróbuj m.in. kontrolować swoje reakcje.
Traktuj serio obawy dziecka, ale sama im nie ulegaj. Kiedy malec zobaczy, że ty w tej „strasznej” sytuacji zachowujesz spokój, poczuje się pewniej.
• Nie uciekaj w panice, jeśli przypadkowo zobaczycie pająka.
• Nie zmuszaj do zbyt bliskiego kontaktu z pająkiem, nie każ smykowi np. liczyć jego nóg czy oglądać, jak łapie muchę w pajęczynę. Nic na siłę.
• Wspieraj dziecko, a nie jego lęki, poprzez dobry kontakt, empatię oraz zrozumienie.
• Bawcie się w rodzinę pajączków, naśladując np. ich sposób poruszania się, wymyślając gry i zabawy, których bohaterami będą te zwierzaki.
• Kup dziecku pluszowego pajączka, obejrzyj z nim dobranockę pt. „Pani Pająkowa”. To choć trochę pomoże malcowi uwolnić się od strachu.

 

 

td_dopisek.gif

 

 

 

Histeria u dziecka – przyczyny, jak reagować?

Wychowanie
Tak się boję!
Rośnie liczba zalęknionych dzieci i dorosłych. Psychologowie twierdzą, że staliśmy się społeczeństwem lękowym.

Stale rośnie liczba zalęknionych dzieci, podobnie jak i dorosłych, którzy stale czegoś się boją. Psychologowie twierdzą nawet, że staliśmy się społeczeństwem lękowym. Nadmiar złych wiadomości oraz widmo niewesołej przyszłości powodują, że ciągle się boimy. W takiej atmosferze wychowuje się młode pokolenie. Badania psychologiczne wykazują, że 20 proc. dzieci w wieku szkolnym często przeżywa silne lęki. Kiedy zostaje przekroczona „zdrowa” dawka emocji tego rodzaju i maluch boi się tak bardzo, że to uczucie paraliżuje go, odbiera mu spokojny sen, radość życia, ochotę do poznawania świata? Czy można pomóc dziecku przeżywającemu lęki? Lęk czy strach Te dwa uczucia nie są tożsame, chociaż mówimy, że się boimy, zarówno kiedy przeżywamy strach jak i lęk. Strach przeżywamy w sytuacji realnego zagrożenia. To wrodzona, instynktowna reakcja na grożące obiektywne niebezpieczeństwo, która przygotowuje cały organizm do obrony lub ucieczki (np. przed bólem, ogniem; drapieżnymi zwierzętami i innymi poważnymi zagrożeniami). Strach mobilizuje do działania obronnego, nie jest więc uczuciem jednoznacznie negatywnym, bo często pozwala ocalić życie czy zdrowie. Lęk to szczególna forma strachu. Ten stan emocjonalnego niepokoju pojawia się jako reakcja na zagrożenie, którego źródło nie jest dokładnie znane, a sygnały niebezpieczeństwa często są irracjonalne. Występuje on zwłaszcza w sytuacjach oczekiwania i niepewności, gdy nie mamy kontroli nad tym, co się dzieje. Dziecko nie jest w stanie odróżnić zagrożenia rzeczywistego od irracjonalnego, więc lęk i strach w gruncie rzeczy przeżywa tak samo. Dlatego strach przed utratą rodziców może być dla malucha równie silny i rzeczywisty jak lęk z powodu smoka czającego się pod łóżkiem. Jak reagować Każdy rodzic odczuwa instynktowną potrzebę chronienia swoich dzieci przed wydarzeniami, które mogą...

Wychowanie
Mam rok i... boję się
Wasze dziecko około swoich pierwszych urodzin staje się bojaźliwe? Zaniepokojeni rodzice pytają, co się dzieje...

Do niedawna takie ufne i ciekawe świata dziecko około swoich pierwszych urodzin staje się bojaźliwe. Zaniepokojeni rodzice pytają, co się dzieje... ... i niepotrzebnie szukają przyczyn takiego stanu rzeczy w relacjach rodzinnych lub zdarzeniach z niedawnej przeszłości. To, że dzielny odkrywca przeistacza się w bojaźliwego maluszka, reagującego płaczem na nowe zjawiska lub hałas, jest normalne. To naturalny etap rozwoju - wszystkie dzieci go przechodzą. Szybko się rozwija Ponadroczne dziecko ma za sobą bardzo intensywny okres rozwoju psychomotorycznego. Nadmiar doświadczeń, których nie potrafi jeszcze uporządkować, sprawia, że odczuwa ono lęk przed nieznanym lub niezrozumiałym. Tym „obcym” może okazać się telefon, na który do tej pory nie zwracało uwagi (jego dźwięk powoduje napad paniki), trójwymiarowy obrazek w książeczce z baśniami lub... cień rośliny w doniczce, kładący się na ścianie. Co zrobić z takimi lękami Lęki małego człowiek mogą się wydawać rodzicom irracjonalne, ale dla rocznego maleństwa są jak najbardziej rzeczywiste. Bardzo ważne jest, by dorosły opiekun ich nie lekceważył i nie zmuszał dziecka do stawienia czoła sytuacji czy przedmiotowi, który budzi jego obawy. To o wiele za wcześnie, by uczyć tego typu odwagi. Bojaźliwy maluch wymaga w tym okresie raczej ciepła i zrozumienia dla swoich emocji. O wiele lepiej jest powiedzieć mu: „Widzę, że boisz się, jak dzwoni telefon” i utulić, niż zachęcać, by wziął słuchawkę i posłuchał głosu np. mamy. To dopiero może go przerazić - gdzie ona jest, że jej nie widać, tylko słychać? Jeśli obawa dziecka jest naprawdę duża, warto też pomyśleć o sposobach wyeliminowania źródła strachu. Może jest możliwość zmiany dzwonka w telefonie (czasem wystarczy tylko jego stłumienie - dzieci boją się hałasu), przestawienia kwiatów tak, by nie rzucały cienia,...

dziecko, dziewczynka, przyroda, motyl
Wychowanie
Jak wychować małego ekologa
Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał. Dlatego szacunku dla otaczającego nas świata warto uczyć dziecko od samego początku.

Jak uczyć dziecko, że troska o środowisko jest czymś bardzo ważnym? Lepiej daruj sobie wywody o zatruwających powietrze spalinach, nielegalnych wysypiskach śmieci czy stale powiększającej się dziurze ozonowej. Twój kilkulatek niewiele z nich pojmie i szybko się znudzi. Znacznie łatwiej trafisz do wyobraźni malca, ukazując mu świat w pogodnych barwach. Jako piękne, przyjazne ludziom miejsce, dla którego można i warto zrobić dużo dobrego. Altruizm i empatia Zdaniem psychologów, kluczem do wpajania zasad ekologii jest uwrażliwianie malca na potrzeby i uczucia innych. Dziecko, które potrafi przejąć się cudzym losem, współczuć, troszczyć się o słabszych, automatycznie przyjmuje za oczywisty fakt, że wszystkie żywe istoty potrzebują naszej opieki. Odkrywa, że choć samo jest jeszcze małe i bezbronne, może się kimś opiekować – np. dokarmiać zimą ptaki, przygarnąć bezdomnego kota albo powstrzymać się od bezmyślnego zabicia mrówki czy pająka. Im wcześniej zafundujemu mu takie lekcje, tym lepiej. • Już niespełna roczne dziecko warto uczyć trudnej sztuki dzielenia się z innymi. Córeczka podała ci misia, o którego poprosiłaś? Uściskaj ją, by okazać radość. Przedszkolaka zachęcaj, by pożyczył koledze foremkę lub poczęstował babcię czekoladką. • Synek wyrwał koledze zabawkę? Tłumacz: „Zabrałeś nie swoją rzecz. Zrobiłeś mu przykrość. Nie wolno tak robić”. Koniecznie też pochwal dziecko, gdy zrozumie swój błąd i przeprosi skrzywdzoną osobę. • Jeżeli malec np. upadnie i zbije sobie kolano, nie krzycz, że jest nieuważny. Po prostu przytul go i pociesz. W twoich ramionach nie tylko szybko zapomni o nieszczęściu, ale odbierze też ważną lekcję: „Cierpiącej istocie trzeba współczuć”. Czy biedroneczki są w kropeczki? Czy wiesz, ile nóg naprawdę ma stonoga? Albo dlaczego...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko
Aktualności
Kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko? Przepisy w 2023
Ewa Janczak-Cwil
rekrutacja do szkół podstawowych
Aktualności
Rekrutacja do szkoły podstawowej 2023: zasady, zapisy. Kiedy zaczyna się nabór?
Ewa Janczak-Cwil
przedszkole integracyjne
Edukacja
Przedszkole integracyjne: co to jest, dla kogo? Program
Magdalena Drab
Rekrutacja do szkół średnich: jak wygląda, ważne terminy, obliczanie punktów
Aktualności
Rekrutacja do szkół średnich: kiedy składa się papiery do liceum? Kalendarz 2023
Luiza Słuszniak
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi
Prawo i finanse
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi – aktualne przepisy
Ewa Janczak-Cwil
Wielki Post: co to jest, ile trwa, historia, symbole
Święta i uroczystości
Wielki Post: ile trwa, historia, symbole, jak się go obchodzi? Kiedy się zaczyna i kończy w 2023 roku?
Luiza Słuszniak
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu
Święta i uroczystości
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu i czy są obowiązkowe
Luiza Słuszniak
kiedy wakacje
Aktualności
Kiedy wakacje w 2023 roku – początek i zakończenie, jak planować letni wypoczynek?
Ewa Janczak-Cwil
Opieka nad żoną po porodzie
Prawo i finanse
Opieka nad żoną po porodzie 2023: kto ma prawo do zwolnienia i na jak długo?
Joanna Biegaj
Czy alimenty wlicza się do dochodu
Prawo i finanse
Czy alimenty wlicza się do dochodu: czy liczą się do zasiłku rodzinnego i do kredytu?
Milena Oszczepalińska
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Uczeń
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Luiza Słuszniak
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
Pewniaki na egzamin ósmoklasisty z języka polskiego
Język polski
Pewniaki na egzaminie ósmoklasisty: co warto powtórzyć przed egzaminem z języka polskiego?
Luiza Słuszniak
AMR, schemat żywienia niemowląt
Dieta
Schemat żywienia niemowląt: aktualne zalecenia 2023
Magdalena Drab
olej z wiesiołka
Starania o dziecko
Olej z wiesiołka na płodność: czy pomaga zajść w ciążę?
Magdalena Drab
poród w szpitalu
Poród naturalny
Chwyt Kristellera – co to jest, jak wygląda, czym grozi i czy to legalne?
Luiza Słuszniak
Edukacja
Rodzaje przedszkoli: poznaj typy przedszkoli, by wiedzieć, które będzie najlepsze dla twojego dziecka
Luiza Słuszniak
Egzamin ósmoklasisty 2022  z języka polskiego. Zakres materiału
Uczeń
Egzamin ósmoklasisty 2023 z języka polskiego: co trzeba umieć, zakres materiału
Luiza Słuszniak