dziecko, sprzątanie, zmywanie
Wychowanie

Praktyczne sposoby na bałaganiarza, czyli o obowiązkach przedszkolaka

Nie chcesz, by twoje dziecko wyrosło na nastolatka, który nie potrafi zrobić sobie kolacji, potyka się o stosy ubrań i oczekuje, że wszyscy będą wokół niego skakać? Zadbaj o to już teraz.
Beata Chrzanowska - pedagog specjalny, psycholog, terapeuta rodzinny
Beata Chrzanowska-Pietraszak
Konsultacja merytoryczna

Po co kilkulatkowi obowiązki? Czy nie lepiej, żeby całymi dniami bawił się, rysował i beztrosko zbijał bąki? Przecież dzieciństwo jest takie krótkie… – Obowiązki są potrzebne przede wszystkim po to, by dziecko czuło, że ono także powinno dawać coś od siebie, działać dla wspólnego dobra. – Lepiej z tym nie czekać, aż dziecko podrośnie. Kilkulatek chętnie naśladuje dorosłych i jest dumny, gdy robi to, co oni. Później ta ochota mija, więc skłonienie starszego dziecka do pomagania w domu jest trudniejsze.

Dlaczego dziecko musi mieć obowiązki?

Wypełnianie domowych obowiązków uczy samodzielności (nauczycielki przedszkolne alarmują, że nie jest z tym najlepiej!), odpowiedzialności („jeśli nie naleję wody do psiej miski, Scooby nie będzie miał co pić”), systematyczności (będzie jak znalazł, gdy dziecko pójdzie do szkoły), wykonywania rozmaitych zadań (oraz skupiania się na nich), cierpliwości i wytrwałości (rozpoczęte zadanie trzeba dokończyć). Dziecko, które ma obowiązki, staje się bardziej zaradne (a więc i pewne siebie), potrafi zadbać o siebie i swoje otoczenie, nabiera dobrych nawyków. Gdy podrośnie, nie będzie musiało lawirować między stojącymi na podłodze brudnymi kubkami, bo – nie zastanawiając się nad tym specjalnie – będzie odnosiło je do kuchni i wkładało do zmywarki. Ważne jest także to, że robienie czegoś razem (np. wspólne sprzątanie, przygotowywanie kolacji itd.) może być najzwyczajniej w świecie przyjemne! Sprzątanie czy przygotowywanie posiłków to świetna okazja, by porozmawiać o różnych sprawach, powygłupiać się trochę, pobawić albo po prostu pobyć ze sobą.
 
Sprawdź: Jak dziecko może ci pomagać w domu

W czym może pomagać małe dziecko?

Jakie obowiązki można przydzielić przedszkolakowi?

  •  Trzylatek może (i powinien!) sprzątać po sobie zabawki, odkładać rzeczy (buty, książeczki itd.) na miejsce. Może także pomagać w różnych domowych sprawach: rozpakowywać zakupy, wykonywać polecenia typu „przynieś-wynieś”, podawać solniczkę, pilota itd., wkładać ubranka do kosza na brudy, pomagać w karmieniu domowych zwierząt.
  • Czterolatek może dodatkowo nakrywać do stołu, wkładać zakupy do lodówki oraz sztućce do odpowiednich przegródek, ścierać kurze.
  • Pięciolatek poradzi sobie ze sprzątaniem stołu po posiłku, odkładaniem ubrań do szafy.
  • Sześciolatek da sobie radę z podlewaniem kwiatów, przygotowywaniem prostych posiłków (np. płatków).

Ten podział jest oczywiście bardzo umowny, bo jedne dzieci radzą sobie lepiej, a inne gorzej. Najważniejsze jest to, by kolejne obowiązki przydzielać dziecku stopniowo i dostosowywać je do jego aktualnych umiejętności. Zbyt wysoko ustawiona poprzeczka zniechęca. Czy jest coś, czego przedszkolak nie powinien robić? – Na dziecko w tym wieku zdecydowanie nie powinna spadać opieka nad młodszym rodzeństwem. – Przypilnować pięć minut od czasu do czasu? OK. Pobawić się chwilę? Jak najbardziej. Ale nic ponad to. Takie dziecko nie może zajmować się na poważnie młodszym rodzeństwem, być wpychane w rolę rodzica, bo nie jest jeszcze do niej gotowe. To za duża odpowiedzialność.

Czytaj też: Mały pomocnik

115 rzeczy do zrobienia w wakacje 2022: szalone i kreatywne pomysły

dziecko, sprzątanie, zmywanie
Wychowanie
Po co przedszkolakowi obowiązki?
Kiedy mówisz kilkulatkowi, żeby posprzątał zabawki, a on prosi, żeby mu pomóc, zastanawiasz się czasem, czy on aby nie jest jeszcze za mały na obowiązki. Niepotrzebnie! Przedszkolak potrzebuje obowiązków, bo dzięki nim uczy się ważnych rzeczy. Co zyskuje?

Praktyczne umiejętności Nastolatki o dwóch lewych rękach nie biorą się znikąd. Prawda jest taka, że to my, rodzice, wychowujemy dzieci i to, jakimi ludźmi się staną, w dużej mierze zależy od nas. Jeśli nie chcesz, by twoje dziecko wyrosło na kogoś, kto nie potrafi zrobić sobie kolacji,  potyka się o stosy ubrań i oczekuje, że wszyscy będą wokół niego skakać, zadbaj o to już teraz. Naprawdę warto! Dobre nawyki Dziecko, które ma obowiązki,  nabiera dobrych nawyków . Gdy podrośnie, nie będzie musiało lawirować między stojącymi na podłodze brudnymi kubkami. Nie zastanawiając się nad tym, będzie po prostu odnosiło je do kuchni i wkładało do zmywarki. Nie będzie traktowało wielu obowiązków jak uciążliwych czynności, które trzeba wykonywać codziennie, tylko jak naturalne konsekwencje różnych zdarzeń (wypiłem kakao, więc kubek trzeba umyć, bo inaczej za chwilę nie będzie czystych naczyń i zapanuje nieporządek ). Czytaj też: Obowiązki przedszkolaka – jak zachęcić kilkulatka do pomagania w domu? Samodzielność Nauczycielki przedszkolne alarmują, że nie jest z tym najlepiej. Dzieci nie potrafią radzić sobie z ubieraniem , utrzymywaniem porządku wokół siebie, czasem nawet z jedzeniem. Wszystko dlatego, że są stale wyręczane.  Kilkulatek, który ma obowiązki, staje się bardziej zaradny  (a więc i pewny siebie ), potrafi zadbać o siebie i swoje otoczenie. Samodzielność dziecka przynosi korzyści także tobie – masz więcej czasu dla siebie, jesteś spokojniejsza, nie musisz ciągle dziecko upominać, strofować, wygłaszać mu kazań. Odpowiedzialność Dziecko, które ma obowiązki, uczy się tego, że od niego zależy coś ważnego: „Jeśli nie naleję wody do psiej miski, Scooby nie będzie miał co pić”.  Uczy się także tego, że i ono  powinno dawać coś od siebie, działać dla...

dziewczynka, dziecko, obowiązki, zmywanie
Wychowanie
Nauka domowych obowiązków
Nikt ich nie lubi, ale malec przecież nie musi o tym wiedzieć. Możesz już teraz zrobić naprawdę wiele, by dla smyka obowiązki były zabawą (na początku), a w przyszłości czymś zupełnie naturalnym.

Choć wszyscy marzymy o tym, by było ich jak najmniej, dobrze wiemy, że się od nich nie uwolnimy. Smutne? Pewnie tak, ale z drugiej strony... Po co zatruwać się myślami w stylu: „Jak ja nienawidzę mycia naczyń”. Przyznaj się, ile razy usłyszał to twój maluch? A może lepiej powiedzieć: „OK, zrobię to i to, ale później czekają mnie same przyjemności” albo „Sprzątanie jest beee, ale później jest czysto w domu”? Wszystko, co powiesz czy zrobisz, dla smyka jest najważniejsze na świecie. Więc jeśli ty narzekasz na obowiązki, to i on zapamięta je jako coś, co lepiej omijać duuużym łukiem. Pamiętaj, póki malec jest wpatrzony w ciebie jak w obrazek, możesz pokazać mu, że o to, by wasz dom wyglądał jak najlepiej, starają się wszyscy – i mali, i duzi. Dlaczego są potrzebne? Tak, dzieciństwo powinno być beztroskie i wypełnione zabawą. Ale czy powinno być pozbawione obowiązków? Nie! Dzięki nim maluch uczy się odpowiedzialności („Poukładam książki na półce, bo na podłodze mogą się zniszczyć”), samodzielności i niezależności (co wpływa na ocenę własnej wartości). Dziecko uczy się też systematyczności, bo jeśli czegoś nie zrobi dzisiaj, jutro będzie miał dwa razy więcej. A do tego czuje się potrzebne i ważne. Bo w rodzinie każdy jest za coś odpowiedzialny: mama, tata, starsze rodzeństwo, nawet maluszek. To świetna nauka, dzięki której smyk dowie się, jak żyć w grupie i jak współdziałać z innymi. Od czego zacząć? Zastanów się, jakie obowiązki może mieć twój szkrab, a potem: • Powiedz smykowi, czego od niego oczekujesz. Konkretnie! Nie mów: „Sprzątaj codziennie pokój”, tylko: „Odstaw samochodziki/lalki na półkę”, „Odłóż koszulkę na tę półkę, a spódnicę na tę”. Maluch powinien dokładnie wiedzieć, jakie są jego zadania. Dla ułatwienia możesz...

prawa i obowiązki dziecka
Adobe Stock
Wychowanie
Prawa i obowiązki dziecka: co się dziecku należy, a czego można od niego wymagać
Nie ma lepszych ani gorszych dzieci, każde ma takie same prawa. To inaczej niż z obowiązkami − te dziecku wyznacza rodzic, więc mogą być różne. Ale uwaga, nie wolno łączyć praw z obowiązkami i uzależniać jednych od drugich!

Każde dziecko na świecie rodzi się z takimi samymi prawami. Gwarantują mu one bezpieczeństwo życia oraz stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju . Co innego z obowiązkami nakładanymi na dziecko − w tej sprawie każda rodzina indywidualnie decyduje, jakie one będą. Zobacz, jakie prawa ma twoje dziecko, a czego możesz od niego oczekiwać. Spis treści: Prawa dziecka Obowiązki dziecka zapisane w prawie Obowiązki dziecka wyznaczane przez rodziców Prawa dziecka nie mogą zależeć od spełnienia obowiązków Prawa dziecka Prawa dziecka to nie jest luźne pojęcie, ale konkretne zapisy prawne, ściśle poszeregowane i spisane w Konwencji o Prawach Dziecka. Dokument składa się z 54 artykułów, w których zapisano wszystkie prawa przysługujące dzieciom - cywilne, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Do najważniejszych praw dziecka należą: prawo do życia i rozwoju - co oznacza, że nikogo nie wolno pozbawić życia, a dorośli muszą stworzyć dziecku warunki do prawidłowego rozwoju, prawo do życia bez przemocy i poniżania - bicie, znęcanie, okrutne i poniżające traktowanie dziecka są niedopuszczalne i karalne, prawo do wychowania w rodzinie - nikomu nie wolno zabrać dziecka od rodziców, chyba że robią mu krzywdę lub je zaniedbują; gdyby zdarzyło się, że rodzice rozstaną się, dziecko ma prawo do kontaktów z zarówno mamą, jak i z tatą, prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach dotyczących dziecka może ono wygłosić swoje zdanie, opinie, oświadczyć własną wolę, prawo do swobody myśli, sumienia, religii - kiedy dziecko jest wystarczająco świadome, może samo decydować o swoim światopoglądzie, jedynie wcześniej rodzice mają prawo nim kierować, prawo do tożsamości - dziecko musi mieć nazwisko, obywatelstwo, poznać swoje pochodzenie, gdy ma już 13 lat musi być zapytane o zgodę, gdyby miało zostać...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko
Aktualności
Kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko? Przepisy w 2023
Ewa Janczak-Cwil
rekrutacja do szkół podstawowych
Aktualności
Rekrutacja do szkoły podstawowej 2023: zasady, zapisy. Kiedy zaczyna się nabór?
Ewa Janczak-Cwil
przedszkole integracyjne
Edukacja
Przedszkole integracyjne: co to jest, dla kogo? Program
Magdalena Drab
Rekrutacja do szkół średnich: jak wygląda, ważne terminy, obliczanie punktów
Aktualności
Rekrutacja do szkół średnich: kiedy składa się papiery do liceum? Kalendarz 2023
Luiza Słuszniak
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi
Prawo i finanse
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi – aktualne przepisy
Ewa Janczak-Cwil
Wielki Post: co to jest, ile trwa, historia, symbole
Święta i uroczystości
Wielki Post: ile trwa, historia, symbole, jak się go obchodzi? Kiedy się zaczyna i kończy w 2023 roku?
Luiza Słuszniak
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu
Święta i uroczystości
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu i czy są obowiązkowe
Luiza Słuszniak
kiedy wakacje
Aktualności
Kiedy wakacje w 2023 roku – początek i zakończenie, jak planować letni wypoczynek?
Ewa Janczak-Cwil
Opieka nad żoną po porodzie
Prawo i finanse
Opieka nad żoną po porodzie 2023: kto ma prawo do zwolnienia i na jak długo?
Joanna Biegaj
Czy alimenty wlicza się do dochodu
Prawo i finanse
Czy alimenty wlicza się do dochodu: czy liczą się do zasiłku rodzinnego i do kredytu?
Milena Oszczepalińska
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Uczeń
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Luiza Słuszniak
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
Pewniaki na egzamin ósmoklasisty z języka polskiego
Język polski
Pewniaki na egzaminie ósmoklasisty: co warto powtórzyć przed egzaminem z języka polskiego?
Luiza Słuszniak
AMR, schemat żywienia niemowląt
Dieta
Schemat żywienia niemowląt: aktualne zalecenia 2023
Magdalena Drab
olej z wiesiołka
Starania o dziecko
Olej z wiesiołka na płodność: czy pomaga zajść w ciążę?
Magdalena Drab
poród w szpitalu
Poród naturalny
Chwyt Kristellera – co to jest, jak wygląda, czym grozi i czy to legalne?
Luiza Słuszniak
Edukacja
Rodzaje przedszkoli: poznaj typy przedszkoli, by wiedzieć, które będzie najlepsze dla twojego dziecka
Luiza Słuszniak
Egzamin ósmoklasisty 2022  z języka polskiego. Zakres materiału
Uczeń
Egzamin ósmoklasisty 2023 z języka polskiego: co trzeba umieć, zakres materiału
Luiza Słuszniak