zbyt szczere dziecko, gafy dzieci
Fotolia
Wychowanie

Szczery do... bólu – jak reagować na gafy dzieci

„Mamo, dlaczego ta pani jest taka gruba?" - pyta cię w sklepie twój przedszkolak. Co robić: zapaść się pod ziemię, nakrzyczeć na dziecko, a może spokojnie odpowiedzieć, że pani po prostu lubi jeść?
Beata Chrzanowska - pedagog specjalny, psycholog, terapeuta rodzinny
Beata Chrzanowska-Pietraszak
Konsultacja merytoryczna
Z jednej strony uczysz swojego dziecko, że zawsze powinno mówić prawdę. Ale z drugiej chciałabyś, by pewne rzeczy przemilczało. Czy te dwa pozornie sprzeczne pragnienia można jakoś pogodzić?

Szczere dziecko mówi to, co słyszy i widzi

Kiedy twój synek na rodzinnym spotkaniu głośno stwierdza, że ciocia to stara panna, chciałabyś zapaść się pod ziemię. Przypomnij sobie jednak, czy przypadkiem sama kilka dni temu w rozmowie z mężem sama tak się o cioci nie wyraziłaś, a dziecko usłyszało to, bo bawiło się obok? 
Dziecięcy świat jest czarno-biały. Jeśli kilkulatek o czymś słyszy lub coś widzi, uważa, że ma prawo o tym mówić. Nawet, jeśli komuś z tego powodu zrobi się przykro. Dziecko bowiem nie rozumie, że prawdy oczywiste, takie jak np. fakt, że ktoś jest stary czy gruby, wypowiedziane głośno, mogą zaboleć. No bo niby dlaczego, skoro każdy o nich wie?

Czytaj też: Nauka dobrych manier

Małe dzieci nie potrafią dochować tajemnicy

Właśnie powiedziałaś dziecku, że nie lubisz, kiedy sąsiedzi przychodzą z wizytą, bo zawsze zbyt długo siedzą, a teraz prosisz, by nie zdradziło cię przed nimi? Na sto procent przy najbliższej okazji podzieli się swoją tajemnicą z sąsiadami. 
Kilkulatkowi trudno trzymać język za zębami, a podkreślenie faktu, że nie powinien o czymś mówić, tym bardziej kusi do „zdrady". I nie ma w tym jego winy. Dziecko po prostu często mówi to, o czym właśnie myśli. A ponieważ na widok sąsiadów natychmiast przyjdzie mu do głowy powierzony przez mamę sekret, tajemnica szybko wyjdzie na jaw.

Czytaj też: Kotlet daje porządność, czyli wychowanie oczami dorosłych i dzieci

Jak nauczyć dziecko unikania gaf?

Czy skoro to naturalne, że dzieci mówią, co widzą, i wyjawiają sekrety, można im na taką nieograniczoną szczerość pozwalać? Nie! To właśnie rola rodziców, by wytłumaczyć dziecku, dlaczego niektórych słów lepiej nie wypowiadać i jak można uniknąć kłopotliwych sytuacji.
  • Uważaj na to, co mówisz. Nawet jeśli wydaje ci się, że dziecko jest zajęte zabawą, nie rozmawiaj przy nim o rzeczach, o których nie powiedziałabyś przy innych osobach. Dziecko naprawdę nie zdaje sobie sprawy, o czym wolno mu opowiadać, a czego nie powinno zdradzać, np. na forum rodzinnym.
  • Tłumacz, że słowa mogą sprawić przykrość. Jeśli dziecko głośno pyta cię, dlaczego pani siedząca obok w autobusie jest pomarszczona, krótko wyjaśnij, że pani ma już dużo lat. Ale gdy będziecie już sami, spróbuj wytłumaczyć mu, że nie powinno zwracać głośno uwagi na cechy innych ludzi, bo komuś może sprawić przykrość.
  • Podaj sposoby na zaspokojenie ciekawości. Zaproponuj dziecku, żeby trudne pytania w miejscach publicznych zadawało ci na ucho. Jeśli w danym momencie nie możesz odpowiedzieć, powiedz, że wyjaśnisz mu problem później (np. w domu). Pamiętaj jednak, by nie zbywać dziecięcych pytań milczeniem.
  • Naucz przepraszać. Jeśli dziecko powie babci, że jest strasznie gruba, przeproś ją za te słowa i wytłumacz dziecku, że także powinno przeprosić. W ten sposób uczysz je, że nawet jeśli czasami sprawi się komuś przykrość, można to naprawić.
  • Zachowaj spokój. Gdy znajdziesz się w kłopotliwej sytuacji, bo twój przedszkolak na forum zdradzi tajemnicę albo zapyta cię o odmienność jakiejś osoby, przede wszystkim zachowaj zimną krew. Weź trzy głębokie oddechy (to pomoże ci ochłonąć i zebrać myśli) i spokojnie odpowiedz dziecku. Kilkulatek powinien wiedzieć, że zawsze może na ciebie liczyć. Nawet, jeśli zdarzy mu się mała gafa. 

Czy zawsze wiesz: Co dziecko chce ci powiedzieć?

Jak nie wolno ci reagować na gafę dziecka?

Jeśli dziecko powie coś przykrego lub zdradzi jakiś sekret, musisz panować nad swoimi emocjami. 
  • Nie obrażaj się. Dziecko naprawdę nie chce nikogo urazić. Ono po prostu jeszcze nie wie, że pewnych rzeczy nie wypada mówić.
  • Nie zabraniaj zadawać pytań. Nawet jeśli są niestosowne, może je zadać na ucho. Pytania to ważny sposób poznawania świata. Gdy dziecko nie usłyszy odpowiedzi, poszuka jej w innych źródłach i to niekoniecznie mądrzejszych (np. u kolegów z podwórka).
  • Nie zawstydzaj dziecka. W końcu to nie powód do wstydu, jeśli jest się czegoś ciekawym. Gorzej, gdy tej ciekawości dziecko nie ma ochoty zaspokajać.
  • Nie zastraszaj. Nie powierzaj sekretu dziecku pod groźbą, że gdy go wyda, to się np. na nie pogniewasz. Kilkulatek nie musi umieć dochowywać tajemnicy.     

Czytaj też: Zachowanie dziecka może czasem dziwić

Błędy wychowawcze: 10 najczęstszych błędów rodziców [WIDEO]

rozwój dziecka
Panthermedia
Edukacja
Co dziecko chce ci powiedzieć? Wyjaśniamy tajny kod kilkulatków
Dziecko nie zawsze mówi to, co myśli. Czasem używa tajnego kodu. Nam udało się go jednak odszyfrować. Oto podręczne tłumaczenie języka przedszkolaka.

Nie kocham cię, mamo Dosłowne tłumaczenie: Zrobiłaś coś takiego, co sprawiło mi ogromną przykrość I bez względu na to, czy była to rzecz banalna (jak np. zakaz włączenia telewizora ), czy dotyczyła niebezpiecznej zabawy (np. nie pozwoliłaś dziecku wspinać się po meblach), maluch postanowił cię za to okrutnie ukarać, bo sam czuje się fatalnie. Zamiast reagować emocjonalnie, lepiej spokojnie wytłumacz malcowi, że nie powinien tak mówić. Pokaż mu, co tak naprawdę go zdenerwowało (najczęściej to twój zakaz), wytłumacz swoje postępowanie. Dobrze też powiedzieć, że nie powinno się używać takich słów, bo można kogoś mocno zranić. Dzięki temu dziecko uczy się rozpoznawania prawdziwej przyczyny swoich uczuć i kierowania nimi. Bo ty mnie nie kochasz Dosłowne tłumaczenie: Zrób wreszcie to, czego chcę W ten sposób dziecko chce cię zmanipulować, czyli liczy na to, że tknięta wyrzutami sumienia wyrazisz wreszcie zgodę na pomalowanie kredkami wszystkich ścian w pokoju albo w drodze wyjątku pozwolisz zjeść litr lodów na jeden raz. I przyznaj sama, że czasem się na tę sztuczkę nabierasz. Może nie do tego stopnia, by od razu wręczać dziecku kredki czy kubełek lodów, ale robisz się kochająca, miła czuła. Proponujesz inną atrakcję, by tylko przekonać malca o swojej miłości. I o to mu chodziło! Zamiast jednak zmieniać zdanie, lepiej powiedz dziecku, że je kochasz i właśnie dlatego nie zawsze możesz zgodzić się na wszystkie jego zachcianki (bo bolałby je brzuszek po zjedzeniu takiej ilości lodów). Jestem głupia, Jestem brzydki, Nikt mnie nie kocha Dosłowne tłumaczenie: Ale czuję się nieszczęśliwy! Powodów, dla których dziecko czasem używa tak zaskakujących (i przerażających rodziców) stwierdzeń może być kilka. Najczęściej dziecko w ten sposób chce zwrócić na siebie uwagę mamy i taty. Ta metoda jest wyjątkowo skuteczna, bo każdy rodzic...

Rozmowa dziecka z kobietą, kobieta, dziecko, rozmowa, grafika
Fotolia
Wychowanie
Czy mówisz tak do dziecka? Sprawdź, jakie zwroty kształtują twoje dziecko
Są słowa, które wzmacniają poczucie własnej wartości, pomagają budować dobre relacje, otwierają na innych ludzi. Sprawdź, czy używasz tych słów w codziennej rozmowie z dzieckiem.

Amerykanin Paul Axtell, trener biznesowy, konsultant osobistej efektywności, prywatnie ojciec dwójki dorosłych dzieci i dziadek trzynaściorga wnucząt uważa, że prawidłowa komunikacja to najważniejszy element wychowania dziecka . Niektóre słowa pomagają w tworzeniu trwałych i dobrych relacji pomiędzy rodzicami i dziećmi. Poniżej 10 najpotężniejszych wyrażeń, które wzmacniają poczucie własnej wartości i kształtują nasze dzieci. Lubię cię To proste zdanie oznacza " Lubię cię za to kim jesteś (jaką jesteś osobą)" i jest czymś innym niż wyznanie "Kocham cię". Oczywiście w przypadku dziecka należy stosować oba sformułowania, ale pamiętając, że odnoszą się one do zupełnie innych uczuć.  Można przecież cały czas kogoś kochać, ale czasem go nie lubić Bardzo szybko się uczysz! Uczenie się jest dla dzieci jest czymś niezwykle naturalnym. Wiedzę przyswajają właściwie bezwiednie. Warto jednak, gdy nauczą się nowych rzeczy, podkreślać ich wyjątkowość. "Szybko się uczysz" jest jak komplement "Ze wszystkim świetnie sobie radzisz ". Dzieci, które słyszą takie pochwały, o wiele chętniej uczą się w późniejszym okresie. Chętniej też poszukują nowych wyzwań. Warto wiedzieć: Słowa, które ranią – 6 zakazanych zdań Dziękuję To słowo ma wyjątkową moc. Oznacza, że dostrzegamy to, co zrobiła dla nas druga osoba – nawet jeśli jest to prosta czynność, taka jak podanie widelca. Słowo "dziękuję" jest oznaką szacunku . Najlepiej uczy się dziecko tego słowa, dając mu osobisty przykład. Umówmy się, że... W tym wyrażeniu zawarta jest chęć dojścia do porozumienia , zawarcia kompromisu, który satysfakcjonowałby obie strony. Takie porozumienia nadają ramy współpracy w rodzinie, a dzieciom dają poczucie, że odgrywają w niej istotną rolę (w końcu mają wpływ na zasady,...

tata i córka
fotolia.com
Wychowanie
Co dziecko myśli, kiedy mówi...
Dziecko, podobnie jak dorosły, nie zawsze mówi to, co myśli. Czasem używa tajnego kodu. Z pomocą psychologa udało nam się go odszyfrować. Oto podręczne tłumaczenie języka przedszkolaka.

Dlaczego małe dziecko miałoby owijać w bawełnę? Z wielu powodów. Po pierwsze, nie zawsze potrafi precyzyjnie nazwać swoje emocje. Po drugie, już kilkulatek wie, jak manipulować naszym zachowaniem. Po trzecie, szybko się od nas uczy. A my, dorośli, często przecież jesteśmy mistrzami w zawoalowanym mówieniu o swoich odczuciach. Jakie kody są najpopularniejsze wśród przedszkolaków? Gdy dziecko mów "Nie kocham cię!" Tłumaczenie: „Sprawiłaś mi przykrość”. Więc malec postanowił cię za to ukarać. Pod wpływem emocji wytoczył najcięższe działa, bo godzące w twoje uczucia. Po takich słowach czujesz się wściekła, ale jest ci też przykro, że twoje dziecko w ogóle może tak myśleć. Według psychologów najczęstszą reakcją na takie stwierdzenie malca jest bura. Zdarza się też, że rodzic obraża się. Oba zachowania nie są dobre. Lepiej wytłumaczyć maluchowi, że nie powinien tak mówić. Pokazać mu, co go zdenerwowało (najczęściej to twój zakaz), wyjaśnić swoje postępowanie. Warto też powiedzieć, że nie powinno się używać takich słów, bo można nimi zranić. Dzięki temu dziecko uczy się rozpoznawania przyczyny swoich uczuć i kierowania nimi. Gdy dziecko mówi "Bo ty mnie nie kochasz!" Dosłowne tłumaczenie brzmi: „Zrób wreszcie to, czego chcę”. Maluch liczy na to, że tknięta wyrzutami sumienia, wyrazisz wreszcie zgodę na pomalowanie kredkami wszystkich ścian w pokoju albo pozwolisz zjeść litr lodów. I przyznaj, czasem się na tę sztuczkę nabierasz. Może nie do tego stopnia, by od razu wręczać dziecku kredki czy kubełek lodów, ale robisz się bardziej czuła. Proponujesz inną atrakcję, by tylko przekonać malca o swojej dozgonnej, wielkiej miłości. I właśnie o to mu chodziło! Zamiast nagle zmieniać zdanie, lepiej jasno powiedzieć dziecku, że je kochasz i właśnie dlatego nie możesz się zgodzić na wszystkie...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko
Aktualności
Kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko? Przepisy w 2023
Ewa Janczak-Cwil
rekrutacja do szkół podstawowych
Aktualności
Rekrutacja do szkoły podstawowej 2023: zasady, zapisy. Kiedy zaczyna się nabór?
Ewa Janczak-Cwil
przedszkole integracyjne
Edukacja
Przedszkole integracyjne: co to jest, dla kogo? Program
Magdalena Drab
Rekrutacja do szkół średnich: jak wygląda, ważne terminy, obliczanie punktów
Aktualności
Rekrutacja do szkół średnich: kiedy składa się papiery do liceum? Kalendarz 2023
Luiza Słuszniak
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi
Prawo i finanse
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi – aktualne przepisy
Ewa Janczak-Cwil
Wielki Post: co to jest, ile trwa, historia, symbole
Święta i uroczystości
Wielki Post: ile trwa, historia, symbole, jak się go obchodzi? Kiedy się zaczyna i kończy w 2023 roku?
Luiza Słuszniak
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu
Święta i uroczystości
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu i czy są obowiązkowe
Luiza Słuszniak
kiedy wakacje
Aktualności
Kiedy wakacje w 2023 roku – początek i zakończenie, jak planować letni wypoczynek?
Ewa Janczak-Cwil
Opieka nad żoną po porodzie
Prawo i finanse
Opieka nad żoną po porodzie 2023: kto ma prawo do zwolnienia i na jak długo?
Joanna Biegaj
Czy alimenty wlicza się do dochodu
Prawo i finanse
Czy alimenty wlicza się do dochodu: czy liczą się do zasiłku rodzinnego i do kredytu?
Milena Oszczepalińska
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Uczeń
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Luiza Słuszniak
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
Pewniaki na egzamin ósmoklasisty z języka polskiego
Język polski
Pewniaki na egzaminie ósmoklasisty: co warto powtórzyć przed egzaminem z języka polskiego?
Luiza Słuszniak
AMR, schemat żywienia niemowląt
Dieta
Schemat żywienia niemowląt: aktualne zalecenia 2023
Magdalena Drab
olej z wiesiołka
Starania o dziecko
Olej z wiesiołka na płodność: czy pomaga zajść w ciążę?
Magdalena Drab
poród w szpitalu
Poród naturalny
Chwyt Kristellera – co to jest, jak wygląda, czym grozi i czy to legalne?
Luiza Słuszniak
Edukacja
Rodzaje przedszkoli: poznaj typy przedszkoli, by wiedzieć, które będzie najlepsze dla twojego dziecka
Luiza Słuszniak
Egzamin ósmoklasisty 2022  z języka polskiego. Zakres materiału
Uczeń
Egzamin ósmoklasisty 2023 z języka polskiego: co trzeba umieć, zakres materiału
Luiza Słuszniak