Rak jajnika: mówi się o nim cichy zabójca, gdyż długo nie daje żadnych objawów. Kiedy w końcu kobieta zaczyna odczuwać dolegliwości, bywa, że rak jest już w zaawansowanym stadium. Stąd tak ważne jest regularne badanie się, aby wykryć go w porę. Zwłaszcza jeżeli jesteś w grupie ryzyka.
Rak jajnika:
Jak powstaje rak jajnika?
Rak jajnika tworzy się w wyniku nieprawidłowych podziałów komórek nabłonkowych, które zaczynają mnożyć się w sposób niekontrolowany. Efektem tego jest powstawanie guzów w jednym lub w dwóch jajnikach jednocześnie i powstawanie nacieków upośledzających ich pracę. Narastające komórki nowotworowe odrywają się od tkanki macierzystej i wędrują układem krwionośnym do innych organów. W ten sposób tworzą się przerzuty.
Nowotwór jajnika najczęściej dotyka kobiet powyżej 50. roku życia - ponad połowa chorych diagnozowana jest w wieku 50-60 lat. Jednak mogą również zachorować kobiety młodsze, również kilkunastoletnie, jak i w wieku starszym. Do rzadkości należy zachorowanie w wieku powyżej 75. roku życia.
Szacuje się, że co roku ponad 3 tysiące kobiet w Polsce otrzymuje diagnozę tej choroby. To trzeci – po raku szyjki macicy i raku trzonu macicy najczęstszy nowotwór złośliwy u kobiet. Pod względem śmiertelności zajmuje czwarte miejsce pośród wszystkich nowotworów.
Wieloletnie badania pokazują, że są czynniki sprzyjające ryzyku zachorowaniu na raka jajnika. Należą do nich:
Do czynników zmniejszających ryzyko zachorowania należą:
Wyróżnia się dwa typy raka jajnika, które różnią się pomiędzy sobą przyczynami powstania, typem wzrostu i rokowaniem leczenia:
Rak jajnika rozwija się powoli i przez długi czas może nie dawać żadnych objawów lub są one mało charakterystyczne. Mogą to być np.
Odczuwalne dolegliwości pojawiają się dopiero wtedy, gdy nowotwór zaczyna się rozwijać przy sąsiadujących z jajnikami narządach - pęcherzu moczowym, macicy lub pochwie. Mogą pojawić się:
Nierzadko rak jajnika zostaje rozpoznany dopiero przy okazji operacji ginekologicznych przeprowadzonych z innych powodów. We wczesnej jego diagnostyce stosuje się:
Rak jajnika bardzo szybko daje przerzuty do:
Raka jajnika leczy się:
W przypadku nowotworów łagodnych wycina się zmiany, pozostawiając zdrową część jajnika, co ma znacznie u młodych kobiet lub usuwa się przydatki, na których znajdują się guzy.
W przypadku złośliwych nowotworów jajnika należy całkowicie usunąć cały narząd rodny wraz z:
O szansach na pokonanie choroby decyduje moment, w jakim zostanie ona wykryta. Całkowite usunięcie jajników nie daje 100-procentowej gwarancji niezachorowania na raka, gdyż może się on rozwinąć z komórek nabłonka otrzewnej, pierwotnych komórek z jajnika, jajowodu i otrzewnej, a także endometriozy jajników, pozostałych po ich usunięciu. U młodszych kobiet usunięcie jajników oznacza przyspieszoną menopauzę.
Większość przypadków raka jajnika to tzw. rak sporadyczny, na który mają wpływ czynniki środowiskowe, jednak szacuje się, że 5–10 procent chorych ma do niego predyspozycje genetyczne. Aby doszło do jego przekazania, muszą na niego chorować przynajmniej dwie osoby w rodzinie (w pierwszym lub w drugim stopniu pokrewieństwa).
Niestety, ciąża nie chroni przed nowotworem. Raka jajnika dotyka 3 proc. kobiet w ciąży. Na szczęście, dzięki częstemu wykonywaniu badania USG w ciąży, jest szansa na wczesne rozpoznanie guza. Podczas leczenia przyszła mama powinna pozostawać zarówno pod opieką ginekologa-położnika, jak i ośrodka onkologicznego.
Stosuje się takie leczenie, które nie szkodzi dziecku. Można usunąć guz za pomocą techniki operacyjnej – laparoskopowej. Można też stosować niektóre chemioterapeutyki, które nie działają szkodliwie na płód. Dzięki temu kobieta może ocalić życie, a dziecko urodzi się zdrowe.
Pandemia koronawirusa i związane z nią obostrzenia sanitarne bardzo utrudniają leczenie chorych onkologicznie. W związku z tym Towarzystwo wydało specjalne wytyczne, które mają być pomocą dla lekarzy zaangażowanych w leczenie kobiet z rakiem jajnika.
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej w obecnej sytuacji należy rozważyć w leczeniu raka jajnika:
W przypadku leczenia pooperacyjnego raka jajnika Towarzystwo zaleca rozważenie leczenia hormonalnego w przypadku niezaawansowanego guza. W sytuacji zaawansowanego nowotworu jajnika proponuje rozważyć leczenie uzupełniające nie wcześniej niż 4 tygodnie po operacji.
Zobacz także:
Ponad 50% dorosłych w pewnym momencie swego życia ulega zakażeniu wirusem HPV Wirus brodawczaka ludzkiego – HPV występuje powszechnie, we wszystkich populacjach na całym świecie. Większość zakażeń wirusem HPV przebiega bezobjawowo, ale do przeniesienia wirusa może dojść nawet wtedy, gdy brak jest objawów zakażenia. Zakażenie wirusem HPV jest najbardziej rozpowszechnione wśród młodych, aktywnych seksualnie, osób dorosłych w wieku 18-28 lat. W pewnym momencie swego życia około połowa aktywnych seksualnie osób zostaje zakażona wirusem HPV. Spośród tej liczby 80% kobiet zostaje zakażona przed ukończeniem 50 roku życia. Codziennie na raka szyjki macicy umiera 5 Polek Szacuje się, że na świecie liczba kobiet chorych na raka szyjki macicy sięga 1,4 miliona. W Polsce każdego roku na raka szyjki macicy zapada blisko 4 000 kobiet. Spośród tej liczby, rocznie umiera około 2000 Polek, gdyż większość przypadków raka szyjki macicy diagnozowana jest w późnym stadium choroby. Wskaźnik umieralności na raka szyjki macicy w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Rak szyjki macicy jest drugim, co do częstości występowania nowotworem u kobiet do 45 roku życia Od momentu zakażenia wirusem HPV do wystąpienia stadium raka inwazyjnego mija około 5-10 lat. Dlatego szczyt zachorowań na raka szyjki macicy przypada u kobiet pomiędzy 40 a 59 rokiem życia. W skali całego świata rak szyjki macicy jest drugim, co do częstości występowania – po raku piersi – nowotworem złośliwym u kobiet i drugą co do częstości przyczyną zgonów kobiet z powodu raka. Jedynie 30% Polek regularnie poddaje się badaniom cytologicznym Badanie cytologiczne pozwala na wykrycie zmian w obrębie szyjki macicy, zanim nabiorą one charakteru nowotworowego. Rozwijający się stan przedrakowy, a nawet wczesne przedinwazyjne postaci raka, nie dają najczęściej objawów, zmuszających kobiety do wizyty u...
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 14.0px Helvetica} Każdego roku na raka szyjki macicy umiera prawie 1800 Polek. Wszystko dlatego, że wiele kobiet nie zgłasza się na badania u ginekologa w ogóle lub robi to zbyt rzadko. Oto, co powinnaś wiedzieć o raku szyjki macicy, by skutecznie chronić się przed tą chorobą. Co to jest rak szyjki macicy? Jakie badania go wykrywają? Objawy, czyli jak rozpoznać raka szyjki macicy Czy jest dziedziczny? Zapobieganie rakowi szyjki macicy Jak leczyć tę chorobę? Co to jest rak szyjki macicy? To nowotwór, który rozwija się w obrębie tkanek szyjki macicy. Dzieje się to powoli – średnio 10 lat. Główną przyczyną choroby jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego ( wirus HPV ) - 99% przypadków raka szyjki macicy ma swoje źródło w przewlekłej infekcji wirusem HPV . Istnieje ponad 100 typów tego wirusa – wiele z nich nie jest jednak groźna – a raka szyjki macicy najczęściej wywołują typy 16 i 18. Większość kobiet w którymś momencie życia jest zakażona tym wirusem, ale zwykle organizm sam go zwalcza. Jednak u około 20% kobiet zakażenie się utrzymuje, a u części rozwija się rak szyjki macicy. Kobiety poniżej 20. roku życia rzadko chorują na ten nowotwór (nawet jeśli są już zakażone wirusem HPV, to rak nie zdążył się jeszcze rozwinąć), zachorowalność wzrasta z wiekiem. Największa jest wśród kobiet po 45. roku życia. Jakie badania go wykrywają? Mimo że rak szyjki macicy przez długi czas nie daje żadnych objawów, wykrywa go proste badanie. To badanie ginekologiczne połączone z badaniem cytologicznym . Jeśli wykonuje się je regularnie, to zdecydowanie minimalizuje to ryzyko zachorowania. Jeśli wynik cytologii będzie budził wątpliwości lekarza lub wykryje on coś podejrzanego podczas badania ginekologicznego może skierować...
Rak piersi (inaczej rak sutka, rak gruczołu sutkowego) rozwija się w gruczołach mlekowych piersi lub w przewodach doprowadzających mleko do brodawek. Dzieli się go na trzy rodzaje: przedinwazyjny (zrazikowy i przewodowy in situ ), inwazyjny (ograniczony lokalnie: operacyjny lub nieoperacyjny) oraz uogólniony (z przerzutami). Im wcześniej wykryty jest nowotwór piersi tym większa szansa na całkowite wyleczenie. Z jakich badań korzysta się w diagnostyce raka piersi? Samobadanie piersi (Breast Self-Awareness; BSA) Samobadanie piersi to podstawowe badanie diagnostyczne pozwalające wykryć zmiany w piersi . Powinno się je wykonywać co najmniej raz w miesiącu. Najlepiej w dwóch etapach – najpierw trzeba dokładnie obejrzeć pierś , a następnie - badając ręcznie - sprawdzić, czy nie ma żadnych zmian w jej strukturze. Pierwszy etap najlepiej zacząć od ustawienia się przed lustrem i sprawdzenia, czy nie ma zmian w wyglądzie piersi, tj. w ich wielkości, kształcie, kolorze skóry czy brodawek . Piersi trzeba też obejrzeć z profilu. W tym celu należy spleść dłonie z tyłu głowy i stanąć przed lustrem raz lewym, raz prawym bokiem, sprawdzając, czy piersi są symetryczne ułożone. Następnie trzeba pochylić się do przodu i sprawdzić, czy na piersiach nie ma jakiś pofałdowań, czy brodawki nie są wyciągnięte. Gdy ten etap zostanie zakończony, należy zbadać piersi dłońmi. Badanie palpacyjne wykonuje się w pozycji stojącej i leżącej. Robiąc to badanie należy zwróć szczególną uwagę na stan skóry i miąższu piersi oraz wygląd brodawki . Ważne! Zdrowa pierś powinna mieć miękką, rozluźnioną strukturę. Badanie dotykowe należy rozpocząć od sprawdzenia brodawki. W tym celu trzeba ucisnąć otoczkę brodawki, patrząc, czy nie wycieka z niej płyn. Następnie należy położyć się na plecach i umieścić jedną rękę pod głową. Taka pozycja ułatwi dostęp do gruczołu...
