Kluczowym okresem dla prawidłowego rozwoju dziecka jest zarówno okres ciąży, jak i pierwsze lata jego życia, czyli 1000 pierwszych dni. To w tym czasie rozwija się mózg, dojrzewa układ pokarmowy, programuje się metabolizm oraz kształtuje się układ odpornościowy dziecka. Wtedy budowane są także zdrowe nawyki żywieniowe, które mają znaczenie dla zdrowia dziecka teraz i w przyszłości.
Prawidłowy jadłospis powinien składać się przede wszystkim z warzyw, owoców, produktów zbożowych dostarczających węglowodany złożone, a także dobrej jakości białek i tłuszczów. Warto sięgnąć po koktajle owocowo-warzywne, sałatki czy surówki. Warzywa powinny być dodatkiem do każdego posiłku, najlepiej by stanowiły przynajmniej jego połowę. W okresie ciąży wzrasta zapotrzebowanie organizmu na kalorie. W II trymestrze ciąży zwiększa się ono o 360 kalorii dziennie, w III trymestrze jest o 475 kalorii większe od okresu sprzed ciąży. Warto, by w diecie przyszłej mamy znalazły się składniki wspierające rozwój układu nerwowego i narządu wzroku płodu: kwas dokozaheksaenowy i kwasy tłuszczowe omega-3 oraz produkty bogate w foliany.
Dla malucha, który, nie ukończył 6. miesiąca życia, nie ma lepszego pokarmu, niż mleko mamy. WHO zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka. Nie ma potrzeby profilaktycznego eliminowania z diety mamy karmiącej produktów, potencjalnie alergizujących. Kluczowe jest spożywanie przez kobietę pełnowartościowych produktów, bogatych we wszystkie składniki odżywcze: białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy i sole mineralne. Mama karmiąca powinna przestrzegać zasad opisanych w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, pamiętać o zwiększeniu kaloryczności swoich posiłków o około 500 kcal przez cały okres laktacji. Istotna jest również suplementacja kwasem DHA z grupy omega-3 oraz witaminą D3.
Etap rozszerzania diety powinien się rozpocząć nie wcześniej niż po ukończeniu przez dziecko 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu. Karmienie piersią powinno być kontynuowane również na etapie rozszerzania diety. Warto pamiętać, że mleko stanowi podstawę diety malucha do około 1. roku życia. Wyniki najnowszego badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok” pokazują jednak, że aż 60% niemowląt ma rozszerzaną dietę zbyt wcześnie (przed 5. miesiącem życia). To jedna z prawdopodobnych przyczyn zbyt szybkiego odstawienia od piersi. Warto pamiętać, że długie karmienie piersią zmniejsza ryzyko występowania alergii i chroni przed otyłością. W czasie rozszerzania diety pomocą dla rodziców powinien być schemat żywienia niemowląt, opracowany i aktualizowany przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Pomocne mogą okazać się też poradniki, dostępne na stronie programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”: www.1000dni.pl
Gdy dziecko kończy rok, nadal ma wyjątkowe potrzeby żywieniowe, ponieważ jego organizm wciąż się rozwija. Warto podkreślać, że dziecko to nie mały dorosły! Niestety większość polskich dzieci powyżej 1. roku życia (88%) otrzymuje za mało warzyw w codziennej diecie. W tej grupie wiekowej występują także niedobory – 94% dzieci po 1. roku życia otrzymuje wraz z dietą niewystarczającą ilość witaminy D, a 42% – wapnia. Istotnym elementem diety dziecka po 1. roku życia powinno wciąż być mleko (matki lub modyfikowane) i produkty mleczne. Pomocą dla rodziców może być tutaj „Modelowy talerz żywieniowy” opracowany przez Instytut Matki i Dziecka, można dowiedzieć się z niego między innymi o tym, że dziecko między 1. a 3. rokiem życia powinno otrzymywać 5 porcji warzyw i 4 porcje owoców dziennie. Warto wybierać dla dziecka sprawdzone i bezpieczne produkty, z oznaczeniem wieku.
1000 pierwszych dni to wyjątkowy czas, który ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia dziecka teraz i w dorosłym życiu. Poprzez prawidłowe żywienie w okresie tego intensywnego rozwoju i wzrostu, rodzice mają realny oraz trwały wpływ na zdrowie dziecka teraz i w przyszłości. Każdy świadomy rodzic powinien znać tę ideę i pamiętać o tym, że dziecko decyduje ile zje, dorośli decydują co i kiedy zje. Nieprawidłowa dieta w okresie 1000 pierwszych dni życia, już od poczęcia, ma silny związek z występowaniem nadwagi i otyłości w życiu dorosłym. A nadwaga i otyłość to prosta droga do rozwoju chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie.
Korzystaj z Poradników, które znajdziesz m.in. na stronie www.1000dni.pl, wybieraj mądrze zarówno źródła wiedzy o żywieniu dzieci, jak i produkty, które podajesz swojemu dziecku!
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 14.0px 'Geneva CE'} p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 14.0px 'Geneva CE'; min-height: 19.0px} Rozszerzanie diety to wprowadzanie do menu niemowlaka nowych pokarmów, które dietetycy nazywają pokarmami uzupełniającymi . Ten nowy etap w karmieniu dziecka rozpoczyna się mniej więcej w połowie pierwszego roku życia. Jednak co najmniej do końca pierwszego roku mleko matki lub modyfikowane nadal stanowi podstawę diety niemowlaka. Zalecenia dotyczące rozszerzania diety, znane również pod nazwą schemat żywienia niemowląt , co pewien czas się zmieniają. Ostatnia aktualizacja zasad żywienia zdrowych niemowląt miała miejsce w styczniu 2021. Jej autorem było Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻ). Wyjaśniamy, kiedy i jak rozszerzać dietę niemowlaka, zgodnie z zaleceniami ekspertów. Spis treści: Kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? Jak rozszerzać dietę? – najważniejsze zasady Rozszerzanie diety niemowlaka krok po kroku Ile powinno jeść niemowlę? Jaka konsystencja pokarmów podczas rozszerzania diety? Schemat żywienia niemowląt: etapy rozszerzania diety Tabela żywienia niemowląt Rozszerzanie diety BLW Rozszerzanie diety – czego nie podawać? Jak rozszerzać dietę alergika Suplementacja witaminami w pierwszym roku życia Kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? Zdaniem ekspertów, rozszerzanie diety, czyli podawanie innych produktów niż mleko mamy lub mleko modyfikowane, można rozpocząć już od 17 tygodnia życia dziecka (początek 5. miesiąca), ale nie później niż w 26 tygodniu (początek 7 miesiąca). W tym okresie niemowlę zwykle jest gotowe do przyjmowania innych pokarmów niż mleko. U większości dzieci wprowadzenie...
Okazuje się że dieta w dzieciństwie (a także w życiu płodowym – dzięki diecie kobiety w ciąży), ma duży wpływ na pojawienie się u człowieka tzw. chorób cywilizacyjnych - tego dowodzą badania naukowe. A ponieważ coraz więcej coraz młodszych osób, także dzieci i młodzieży, choruje m.in. na cukrzycę, nadciśnienie lub jest otyła, naukowcy poszukują nowych dowodów na związek tych chorób z dietą. I choć badania ciągle trwają, wiadomo już, że duży (choć niejedyny) wpływ ma na to nieodpowiedni sposób żywienia . Stąd właśnie wzięła się idea tzw. programowana żywieniowego. Nie żyjemy już na szczęście w czasach, gdy kluczowa była walka o jakiekolwiek jedzenie, czas więc wybierać je mądrze i mieć wpływ na zdrowie dziecka , uaktywniając u niego geny, które zapewnią mu zdrowie. Czy zdrowie dziecka jest zapisane w genach? Tak, ale ilość informacji dotyczących rozwoju i zdrowia znajdująca się w genach człowieka jest tak wielka, że w ciągu życia możemy wykorzystać tylko niewielką jej część. Teoria programowania żywieniowego zakłada, że wpływ środowiska, w którym żyjemy, oraz sposób żywienia w tzw. krytycznych okresach życia (okres płodowy i pierwsze trzy lata życia) w największym stopniu decydują o rozwoju i zdrowiu w kolejnych latach. We wczesnym dzieciństwie kształtują się nawyki żywieniowe dziecka , stąd tak ważne jest, by były one prawidłowe. Raz wykształcone nieprawidłowe nawyki będą powielane w późniejszym życiu, a także w dorosłości. Zobacz też: Jak zacząć zdrowiej jeść i karmić dziecko? 5 najważniejszych zasad Co to jest programowanie żywieniowe? To koncepcja, która zakłada, że wpływ m.in. niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych w życiu płodowym i w pierwszych trzech latach życia dziecka prowadzi do trwałych zmian w procesach metabolicznych i hormonalnych, które wpływają na zdrowie dziecka w...
Wpływ żywienia kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących piersią oraz żywienia niemowląt i małych dzieci na przyszłe zdrowie najmłodszych, od dawna jest przedmiotem licznych badań naukowych. Z doniesień tych wiadomo, że nie tylko czynniki genetyczne, ale również odpowiedni tryb życia – w tym dobrze zbilansowana dieta, zwłaszcza w najwcześniejszym okresie życia dziecka – znacząco wpływa na rozwój organizmu i późniejsze ryzyko występowania chorób cywilizacyjnych. Długofalowy wpływ żywienia na zdrowie W hipotezach tzw. krytycznego okresu czy „okna możliwości” wykazano możliwość korzystnego wpływania na przyszły metabolizm organizmu poprzez odpowiednie żywienie. Zatem bardzo istotne wydaje się położenie odpowiedniego nacisku na edukację przyszłych oraz obecnych rodziców małych dzieci w tym zakresie. Ich świadomość zdrowotna i kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych u najmłodszych, poprzez właściwe wybory produktów podawanych maluchom, odgrywają ogromną rolę. Żywienie w 1000 pierwszych dni życia dziecka Według hipotezy programowania żywieniowego w okresie 1000 pierwszych dni życia (ciąża i pierwsze lata życia dziecka) dochodzi do zaprogramowania metabolicznego organizmu oraz tworzenia prawidłowych nawyków żywieniowych. Istnieje zatem możliwość wpłynięcia na przyszłe zdrowie dziecka i ograniczenie ryzyka zachorowania na powszechne choroby cywilizacyjne osób dorosłych (m.in. otyłość, cukrzycę). Różnorodność diety kobiety ciężarnej, karmiącej piersią i małego dziecka, prawidłowa realizacja zapotrzebowania na białko i inne składniki pokarmowe, pozwalają na prewencję tych schorzeń w wieku dorosłym. Należy pamiętać, że tak kluczowe i dynamiczne zmiany metabolizmu organizmu mają miejsce w „krytycznym” okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka. Znaczenie ma zarówno...
