Antykoncepcja nie tylko nie może szkodzić zdrowiu, ale także powinna dawać kobiecie dodatkowe korzyści. Idealna antykoncepcja powinna nie dawać skutków ubocznych, być skuteczna i niekłopotliwa w stosowaniu. Zaskakujące? Niekoniecznie. Są przecież metody zapobiegania ciąży, które dodatkowo sprawiają, że młoda dziewczyna może na przykład pozbyć się szpecącego trądziku, a czterdziestolatka wyleczyć z anemii spowodowanej zbyt obfitymi miesiączkami. Naprawdę teraz każda z nas może znaleźć sposób, który właśnie dla niej spełni wszelkie wymagane kryteria.
Oto jeden dzień pracy prof. Violetty Skrzypulec, ginekologa z ogromnym doświadczeniem. Przedstawiamy kobiety, które zgłosiły się do jej gabinetu z prośbą o wybranie najlepszej dla nich metody antykoncepcji. O tym, który sposób każdej z nich zaproponowała i dlaczego właśnie ten, przeczytaj sama. Ważne, że skuteczność tych metod jest w zasadzie taka sama i wynosi blisko 100 proc.
Ewa, 30 lat: Ma jedno dziecko, nie wie jeszcze, czy chciałaby kiedyś urodzić następne. Teraz chce mieć pewne zabezpieczenie przed ciążą, bo niedawno wróciła do pracy po urlopie wychowawczym.
Wybór lekarza: Najkorzystniejszą metodą zapobiegania ciąży w takich przypadkach jest doustna antykoncepcja hormonalna. Zabezpiecza skutecznie przed zajściem w ciążę, a jednocześnie daje możliwość szybkiego powrotu do płodności po odstawieniu tabletek (najczęściej już w następnym cyklu, choć niektórzy lekarze doradzają odczekanie kilku miesięcy). Pigułki tego typu zawierają dwa rodzaje hormonów: gestagen i estrogen, a ich działanie polega na zahamowaniu owulacji. Przyjmuje się je przez 21 dni, w czasie tygodniowej przerwy w ich stosowaniu pojawia się krwawienie (około 2–3 dni po przyjęciu ostatniej pigułki). Jest ono jednak najczęściej mniej obfite i krótsze, niż zwykła miesiączka.
Wady tej metody: konieczność regularnego przyjmowania pigułek. Kobiety, które zaszły w ciążę mimo stosowania antykoncepcji, przyznają, że po prostu czasem zapominały wziąć pigułkę. Innym często wymienianym skutkiem ubocznym tabletek hormonalnych jest utrata ochoty na seks. Jednak w takiej sytuacji często wystarczy zmienić preparat na taki, który zawiera więcej estrogenu lub mniej progesteronu. Podobnie w przypadku przybierania na wadze, co także czasem się zdarza.
Jeśli od pominięcia pigułki antykoncepcyjnej minęło mniej niż 12 godzin, trzeba przyjąć zapomnianą pigułkę jak najszybciej, a następną o zwykłej porze. Ale jeżeli upłynęło już więcej niż 12 godzin lub pominięto więcej pigułek, przez kolejne 7 dni trzeba stosować dodatkowe zabezpieczenia antykoncepcyjne (np. prezerwatywę). Szczegółowe instrukcje postępowania są zamieszczone zawsze na ulotce każdego preparatu.
Kiedyś zalecano miesięczne lub dwumiesięczne przerwy w braniu pigułek antykoncepcyjnych mniej więcej co 2–3 lata. Obecnie stosowane preparaty zawierają znacznie mniej hormonów i można je przyjmować przez wiele lat bez przerwy. Trzeba tylko pamiętać o regularnych wizytach kontrolnych u ginekologa i wykonywaniu wszystkich zleconych przez niego badań.
Agata, 38 lat: Ma już dwoje dzieci, ale nie wyklucza urodzenia jeszcze jednego. Niezwykle zajęta, stale w delegacjach. Często bywa na służbowych kolacjach, które przeciągają się do późna w nocy.
Wybór lekarza: Ze względu na dość nieunormowany tryb życia ta pacjentka mogłaby mieć problemy z regularnym przyjmowaniem pigułek antykoncepcyjnych. Posiłki w różnych restauracjach, czasem alkohol sprzyjają wystąpieniu kłopotów żołądkowych (np. wymiotów, biegunek), a to może znacznie obniżyć skuteczność antykoncepcji doustnej. Dlatego w takich sytuacjach szczególnie polecam stosowanie plastrów hormonalnych. Są one naklejane raz w tygodniu, najlepiej na pośladku, ramieniu, łopatce lub podbrzuszu. Plastry zawierają takie same substancje jak dwuskładnikowa pigułka antykoncepcyjna. Substancje czynne przenikają jednak do krwi bezpośrednio przez skórę, omijając przewód pokarmowy, co zapewnia dostarczanie stale tej samej ilości hormonów. Działanie antykoncepcyjne polega na zablokowaniu owulacji. Plaster przykleja się zawsze w pierwszym dniu cyklu (czyli gdy tylko zaczyna się miesiączka), następne dwa w odstępach tygodniowych. Po trzech tygodniach naklejania plastra robi się siedmiodniową przerwę, w czasie której występuje krwawienie.
Wady tej metody: jeśli plaster przyklejony jest niestarannie, na przykład na wilgotną, źle osuszoną skórę, może się odkleić, nawet tylko częściowo. To sprawia, że dawka hormonów dostarczanych do organizmu jest mniejsza, niż powinna być. Nie można także stosować tej metody u kobiet, które ważą powyżej 90 kg, bo wtedy bywa po prostu nieskuteczna.
Plastry hormonalne można moczyć w wodzie. Można więc z przyklejonym plastrem antykoncepcyjnym kąpać się w wannie i pływać na basenie. Plaster trzyma się mocno i zwykła kąpiel nie powoduje jego odklejenia się. Warto jednak co jakiś czas (np. podczas wieczornej kąpieli) sprawdzać, czy dobrze przylega.
Antykoncepcja na dłużej, to doskonałe rozwiązanie dla współczesnych kobiet. Obowiązki zawodowe, domowe, edukacja i coraz więcej informacji do zapamiętania, które pojawiają się każdego dnia, mogą negatywnie wpływać na pamiętanie o codziennym przyjmowaniu tabletki antykoncepcyjnej . Większość kobiet posiada informacje z mediów lub od koleżanek na temat nowoczesnych, niecodziennych metod antykoncepcji hormonalnej . Kobiety są świadome, że wszystkie aktualnie zalecane formy antykoncepcji hormonalnej nie wymagającej codziennego pamiętania, są relatywnie bezpieczne i mają bardzo wysoką skuteczność . Jednak użytkowniczki oprócz bezpieczeństwa i skuteczności oczekują od antykoncepcji także wygody. Antykoncepcja na dłużej W odpowiedzi na potrzeby kobiet – które chcą, aby rekomendowana przez ginekologów metoda planowania ciąży była spójna z ich aktywnym stylem życia – rozwiązaniem okazały się niecodzienne preparaty hormonalne . Podawane są one w inny sposób niż doustnie i mają dłuższy okres działania, co czyni je wygodniejszymi z punktu widzenia użytkowniczki. Komfort oraz skuteczność zastosowania antykoncepcji hormonalnej mają niebagatelny wpływ na decyzję kobiety, o tym, która forma zabezpieczenia będzie dla niej najlepsza. W ostatniej dekadzie pojawiły się w Polsce metody antykoncepcji hormonalnej podawane w inny sposób niż doustnie. Polecane są przede wszystkim kobietom, które nie są zdyscyplinowane i zdarzało im się zapominać o regularnym zażywaniu tabletek hormonalnych lub właśnie rozpoczynają życie seksualne i poszukują oprócz skutecznej – wygodnej antykoncepcji na dłużej. Ile razy zapomniałaś wziąć pigułkę? W niecodziennej antykoncepcji (na dłużej) łatwiej o zapewnienie większej skuteczności poprzez trudniejsze popełnienie błędu. Najczęstsze przyczyny błędów popełnianych przez kobiety stosujące doustną...
Coraz chętniej w Polsce stosujemy pigułki antykoncepcyjne . I słusznie, bo ich skuteczność oceniana jest najwyżej, a dobrze dobrane nie szkodzą w żaden sposób naszym organizmom. Poniżej odpowiadamy na najczęstsze pytania dotyczące tej i innych metod antykoncepcji. Skuteczne metody naturalne? Chciałabym zapobiegać ciąży bez żadnej ingerencji w mój organizm. Czy można jakoś poprawić skuteczność „kalendarzyka małżeńskiego”? Jeśli kobieta ma regularne cykle, może stosować metody naturalne z dobrym skutkiem. Trzeba tylko nauczyć się dokładnie obserwować swój organizm, np. mierzyć codziennie rano temperaturę i umieć rozpoznać rodzaj śluzu szyjkowego (w okresie płodnym jest on przezroczysty, rozciągliwy i śliski). Nasza rada: Możesz dokładniej określić swoje dni płodne, używając np. testera Persona . To urządzenie, które na podstawie codziennej analizy próbki moczu (pobranej rano) ocenia, w jakim momencie cyklu się znajdujesz: dni płodne oznaczone są na czerwono, pozostałe na zielono. Samo urządzenie jest jednak dość drogie (kosztuje ok. 350 zł), trzeba też kupować paski testowe (ok. 100 zł na 2 miesiące). Przerwy w stosowaniu pigułek antykoncepcyjnych Jak często trzeba robić przerwy w stosowaniu pigułek antykoncepcyjnych, żeby oczyścić organizm? Nowoczesne pigułki antykoncepcyjne są bezpieczne w czasie długotrwałego stosowania. Nie ma konieczności robienia przerw. Nasza rada: Biorąc pigułkę, pilnuj terminów badań kontrolnych u ginekologa. Regularnie, co rok powinnaś robić USG piersi i jajników, cytologię, tzw. próby wątrobowe, morfologię i ocenę układu krzepnięcia krwi. Nadwaga a plastry antykoncepcyjne Czy to prawda, że kobiety z nadwagą nie mogą stosować plastrów antykoncepcyjnych? Plastry antykoncepcyjne nie są skuteczne, tylko jeśli nadwaga jest duża. Producent nie gwarantuje pełnej skuteczności plastrów...
Dobre tabletki antykoncepcyjne są skuteczne i niezbyt kłopotliwe. Muszą też być bezpieczne, czyli bez skutków ubocznych. Ponieważ na rynku jest dużo różnych tabletek antykoncepcyjnych, warto zdecydować się na jedną z nich po konsultacji z lekarzem, gdyż nie wszystkie tego typu preparaty nadają się dla każdej kobiety. Oto najważniejsze sprawy związane z antykoncepcją hormonalną. Tabletki antykoncepcyjne: Rodzaje i działanie Przeciwwskazania Skutki uboczne Badania przed zastosowaniem Zdrowotne zalety Rodzaje i działanie tabletek antykoncepcyjnych Tabletki antykoncepcyjne, zwane też pigułkami antykoncepcyjnymi, zapewniają kobiecie niemal 100-procentową gwarancję ochrony przed niechcianą ciążą. Dzielimy je na: jednoskładnikowe - zawierają tylko jeden rodzaj syntetycznego hormonu; dwuskładnikowe - są najczęściej stosowane, posiadają dwa rodzaje hormonów: estrogen i progestagen (syntetyczny progesteron). Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe Zwane też minipigułkami . Zawierają jeden hormon – progestagen. Zalecane kobietom, które źle tolerują wysoki poziom hormonów stosowanych w pigułkach dwuskładnikowych. Mają mniej skutków ubocznych . Bezpieczne także dla kobiet karmiących, gdyż nie zawierają estrogenu hamującego laktację. Są tak samo skuteczne jak tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe. Działanie: zmieniają właściwości śluzu w szyjce macicy, utrudniając plemnikom przedostanie się do jajeczka. Niektóre jednoskładnikowe pigułki hamują też owulację . Gdy zapomnisz wziąć pigułkę jednoskładnikową: Jeżeli spóźnienie w zażyciu pigułki wynosi mniej niż 3 godziny, trzeba jak najszybciej połknąć zapomnianą tabletkę. Gdy spóźnienie wynosi ponad 3 godziny, trzeba jak najszybciej zażyć zapomnianą tabletkę i stosować dodatkową antykoncepcję, np. prezerwatywy. Jak brać tabletki...
