Kiedy na świecie pojawia się w końcu ten długo wyczekiwany mały człowieczek, młoda mama na początku nie myśli o niczym innym, jak tylko o nim. Poza tym okres połogu to czas, kiedy organizm się regeneruje i zachodzi w nim mnóstwo zmian, które mają przywrócić stan sprzed ciąży. Wiele kobiet martwi się jednak, czy w sferze intymnej również będzie tak, jak dawniej. Pierwsze współżycie po porodzie to dla kobiety spory stres - boi się nie tylko bólu, lecz także tego, czy seks po porodzie będzie satysfakcjonujący zarówno dla niej, jak i dla partnera. O te najbardziej nurtujące kwestie zapytałyśmy ginekologa i seksuologa, dra Tomasza Leonowicza.
Dr Tomasz Leonowicz: Dwa do czterech centymetrów średnicy i sześć do ośmiu długości. Ale trzeba pamiętać, że jest ona zbudowana z tkanki łącznej oraz mięśni, a zatem może się bardzo rozciągać. To, że mieści się w niej pięść, nie jest żadnym odstępstwem od normy. Są nawet osoby, które mają z tego przyjemność. Taka forma współżycia nazywa się fist sex (z ang. fist – pięść). Dzięki niebywałej rozciągliwości podczas porodu przedostaje się przez pochwę kilkukilogramowe dziecko. Tkanka obkurcza się od razu po przejściu bobasa, ale nie do rozmiarów sprzed porodu. Na to potrzeba czasu.
T.L.: To zależy od kilku czynników. Ważne jest to, jak duże dziecko przeszło przez kanał rodny i ile czasu to trwało. Przyspieszona akcja porodowa lub wielogodzinny, ciężki poród (np. z użyciem kleszczy) powodują więcej uszkodzeń pochwy, które goją się dłużej. Z reguły po sześciu tygodniach od połogu wszystko wraca do normy.
T.L.: Obkurczanie się tkanek to jedno, a zmiany hormonalne – to drugie. Dopóki kobieta karmi piersią, jej organizm wytwarza mniej estrogenów, a to one w dużej mierze odpowiadają za elastyczność i rozciągliwość ścianek pochwy (dlatego właśnie kobiety po cesarce też mogą czuć luz w pochwie). Kiedy wróci cykl miesiączkowy i poziom estrogenów wzrośnie, tkanki pochwy będą bardziej elastyczne. To jednak też może nie wystarczyć. Trzeba pamiętać, że pochwa zbudowana jest z mięśni, a one lubią ćwiczyć! Chodzi o ćwiczenia Kegla, czyli gimnastykę mięśnia łonowo-guzicznego. Jak go namierzyć? Podczas wizyty w toalecie spróbuj powstrzymać strumień moczu – poczujesz, jak napina się właśnie ten mięsień. Potem ćwicz „na sucho”, napinając go (niepostrzeżenie) w tramwaju albo samochodzie.
T.L.: Nie od razu. Pochwa po dziewięciu miesiącach ciąży i porodzie przypomina takiego słabeusza, który przychodzi na siłownię. Jeśli będzie ćwiczył systematycznie – po dwóch miesiącach zauważy pierwsze efekty. I z ćwiczeniami Kegla jest podobnie. Najlepiej robić po 30 powtórzeń rano i wieczorem. Zacisnąć mięsień, przytrzymać kilka sekund i rozluźnić. Kiedy przestanie się ćwiczyć, mięśnie znowu zaczną wiotczeć i słabnąć.
T.L.: Można wypróbować tzw. kulki gejszy. To kulka wielkości piłeczki pingpongowej, w której umieszczona jest druga – malutka, ale za to dosyć ciężka. Wkłada się je do pochwy. Podczas chodzenia mała piłeczka wibruje i wywołuje tym mimowolne skurcze pochwy (a także mięśnia Kegla).
ZOBACZ TEŻ: Seks po porodzie – 7 problemów, które da się rozwiązać
T.L.: Ginekolog może przepisać miejscowo działające preparaty estrogenowe: tabletki do pochwy, globulki lub żele. Dzięki nim poprawia się jakość tkanek w kroczu. Pochwa jest lepiej nawilżona i mniej wiotka.
T.L.: Jeśli krocze pękło lub było nacinane, to zawsze trzeba ciut głębiej złapać tkanki, by je zszyć. Nikt jednak nie będzie wycinał ich specjalnie, by zwęzić pochwę lub wejście do niej. Zwłaszcza że nawet pozornie ciasno zszyta pochwa może mieć wiotkie ścianki i wtedy też będzie się wydawała luźna. Może też po prostu się rozciągnąć.
T.L.: Wszystkie, przy których uda kobiety są złączone, czyli np. od tyłu na łyżeczkę albo w pozycji misjonarskiej. W ten sposób do pochwy nie dostanie się też powietrze, które u wielu pań wywołuje „sensacje” dźwiękowe i bywa krępujące w intymnej sytuacji.
T.L.: Nawracające grzybice w ciąży, które nękają wiele kobiet, mogą powodować, że śluzówka pochwy łatwo pęka, jest wysuszona i produkuje mniej wydzieliny. Przez to doznania nie są takie jak dawniej.
Niezależnie od tego, czy kobieta rodziła siłami natury, czy przez cięcie cesarskie, do współżycia może powrócić dopiero wtedy, gdy będzie sama czuła się na to gotowa, a na pewno nie wcześniej, niż po połogu. Aby seks był satysfakcjonujący, warto wcześniej zaopatrzyć się w specjalny żel nawilżający, ponieważ wiele kobiet cierpi na suchość pochwy po porodzie (wynika ona ze zmian hormnonalnych). Najlepsze pozycje seksualne po cesarskim cięciu to oczywiście takie, które nie sprawiają kobiecie bólu i dyskomfortu i są bezpieczne, czyli nie powodują napierania na ranę po cięciu nad spojeniem łonowym. Można wypróbować np.:
Stopień obniżenia macicy nasila się u większości kobiet wraz z upływem lat. Macica może się jednak obniżyć także po porodzie na skutek uszkodzenia aparatu więzadłowego, w czasie porodu. Na przykład w sytuacji, kiedy dziecko było wyjątkowo duże albo poród był zbyt długi i ciężki, w stosunku do możliwości fizjologicznych rodzącej. Jak się objawia ten problem?
W zależności od stopnia obniżenia się narządu rodnego lekarz zleca indywidualnie leki doustne lub dopochwowe, a także ćwiczenia mięśni Kegla. W niektórych przypadkach ostatecznym rozwiązaniem są zabiegi operacyjnie podnoszące macicę.
Coraz więcej kobiet zgłasza się na plastykę pochwy (waginoplastykę), by poprawić jakość współżycia. Przeciwwskazaniem do tego zabiegu jest:
Zabieg trwa 30–45 min i polega na wycięciu i zbliżeniu do siebie mięśni pochwy (koszt 3–4 tys. zł). Można też uelastycznić je specjalnym laserem (koszt 3–4 tys. zł). Po zabiegu przez sześć tygodni trzeba unikać wysiłku fizycznego i współżycia. NFZ nie refunduje tego typu operacji. Jedynie naprawy poporodowych przepuklin pęcherza i odbytnicy (mogą prowadzić do nietrzymania moczu, gazów i stolca) operuje się na koszt NFZ.
Zobacz też:
Czy większość par w Polsce ma kłopoty ze współżyciem po porodzie? Statystyki są raczej optymistyczne – około 80% par wraca do udanego seksu w ciągu trzech miesięcy od porodu . To oznacza jednak, że nie u wszystkich współżycie jest udane i satysfakcjonujące dla obojga już po sześciu tygodniach połogu. Nawet szybko przebiegający poród stosunkowo niedużego dziecka pozostawia po sobie trochę urazów w obrębie kanału rodnego. Nie wszystkie wymagają interwencji chirurga, ale zawsze wymagają czasu, u niektórych kobiet dłuższego niż sześć tygodni. Wiele zależy od tego, jak goją się wszystkie tkanki, a to bardzo indywidualna cecha. Po cesarskim cięciu nie ma tylu problemów z seksem? Też mogą się pojawić. Trzeba pamiętać, że cesarskie cięcie to duża operacja brzuszna, podczas której przecina się aż sześć warstw różnych tkanek (skórę, tkankę podskórną, powięź mięśniową, mięśnie i otrzewną oraz macicę). Szew na skórze goi się zwykle w ciągu 10 dni, ale głębsze warstwy mogą być obolałe nawet rok! Z tego powodu niektóre pozycje seksualne , np. misjonarska, będą dla kobiety niekomfortowe. Co może być przyczyną bólu krocza przy współżyciu? Kobiety często skarżą się na bolesność w miejscu nacięcia lub pęknięcia krocza. Tam, gdzie tworzy się blizna. U większości ból mija po kilku tygodniach, czasem utrzymuje się kilka miesięcy. Przyczyną może być np. uwięźnięcie nerwu w okolicy rany lub jej nieprawidłowe gojenie. Drugi bardzo powszechny problem to suchość pochwy . Wynika ona z tego, że młode mamy mają podwyższony poziom prolaktyny, a to z kolei obniża poziom estrogenów, które zawiadują nawilżeniem śluzówek pochwy oraz elastycznością jej ścianek. Praktycznie przez cały okres karmienia ten problem, z przyczyn hormonalnych, będzie się utrzymywał. Dlatego może się pojawić złudzenie, że pochwa jest zbyt luźna , a...
Boisz się zaśmiać, kichnąć, a nawet wziąć dziecko na ręce, bo nawet najmniejszy wysiłek wiąże się z wstydliwym uczuciem wilgoci. Problem nietrzymania moczu to jedna z częstszych dolegliwości w połogu . Ma ją wiele kobiet. Nietrzymanie moczu - skąd się bierze Szyjka pęcherza moczowego u kobiet o wiele słabsza niż u mężczyzn, dlatego to właśnie kobiety częściej mają problemy z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Po porodzie często następuje rozluźnienie oraz zwiotczenie mięśni i wiązadeł podtrzymujących dolny odcinek układu moczowego i rodnego. Podczas kaszlu, kichania czy wysiłku fizycznego zdarza się niekontrolowany wyciek moczu, czasem minimalny, ale czasem obfity i krępujący. Na dolegliwości z nietrzymaniem moczu narzekają przed wszystkim te kobiety, które urodziły duże dziecko, ważące ponad 4 kg, albo dwoje dzieci. Mogło dojść do naciągnięcia krocza, a nawet do rozerwania mięśni. Zobacz też: Nietrzymanie moczu w ciąży Jak zapobiegać nietrzymaniu moczu W zapobieganiu nietrzymaniu moczu pomocne są ćwiczenia mięśni dna miednicy: tzw. ćwiczenia Kegla. Najlepiej rozpocząć je jeszcze w ciąży. Jeśli jednak nie ćwiczyłaś w ciąży, zacznij to robić po porodzie. Taki trening wzmacnia mięśni dna macicy i zwieracza, a także pozwala na dużo lepszą kontrolę pracy pęcherza moczowego. Zazwyczaj już miesiąc od rozpoczęcia ćwiczeń kobieta obserwuje znaczną poprawę. Ćwiczenia Kegla : zapobiegają i leczą nietrzymanie moczu Zacznij od kilkusekundowego wstrzymania strumienia podczas oddawania moczu: zaciśnij mięśnie, wytrzymaj chwilę, a po kilku sekundach powoli je na powrót rozluźnij: mięśnie, które decydują o zatrzymaniu moczu to mięśnie krocza i dna miednicy. Gdy już wiesz, które mięśnie są ważne, nie stosuj ćwiczeń w toalecie, tylko podczas wykonywania codziennych czynności. Ćwiczenia Kegla możesz wykonywać w...
Jak i kiedy uprawiać seks , kiedy pojawiło się dziecko? W jaki sposób odpowiednio się zabezpieczyć przed ciążą tuż po porodzie? Podpowiadamy. Najpierw połóg, potem seks Po porodzie zalecane jest 6 tygodni wstrzemięźliwości seksualnej. To okres, kiedy mama jest w połogu , czyli dochodzi do siebie po porodzie. Jest to podyktowane koniecznością gojenia się krocza , np. w wyniku pęknięcia podczas porodu czy po założeniu szwów po porodzie metodą cesarskiego cięcia . Zbyt wczesne rozpoczęcie współżycia zakładającego pełną penetrację partnera może grozić wystąpieniem infekcji i rozognienia ran poporodowych. Nie ma miesiączki, jest owulacja W trakcie karmienia piersią występuje, tzw. niepłodność laktacyjna – u wielu kobiet poprzez występowanie wysokiego poziomu prolaktyny dochodzi do tymczasowego zaniku krwawienia miesięcznego. Nie oznacza to jednak braku owulacji . Karmienie piersią nie zabezpiecza zatem przed zajęciem w ciążę. Należy zadbać w tym okresie o odpowiednią metodę antykoncepcji. Metody antykoncepcji w okresie karmienia piersią Podczas połogu i przez cały okres karmienia piersią można stosować różne nowoczesne metody antykoncepcji , nie tylko naturalne. Istnieją metody antykoncepcji hormonalnej przeznaczone specjalnie dla pań karmiących. Są to preparaty jednoskładnikowe, zawierające progesteron lub jego pochodne np.: progestagen lub dezogestrel, które nie przedostają się z mlekiem matki do organizmu dziecka. Należy je przyjmować zawsze po konsultacji z lekarzem. Uwaga: metodę antykoncepcji po porodzie należy zawsze skonsultować z lekarzem. Nie zawsze powrót do wcześniejszych pigułek i schematu dawkowania jest wskazany. W okresie laktacji zabronione jest przyjmowanie preparatów dwuskładnikowych zawierających estrogen, gdyż może on być szkodliwy dla dziecka i wpływać negatywnie na poziom produkcji...
