Jak liczyć ruchy dziecka: od kiedy to robić i czym jest karta ruchów płodu?

Lekarz może zalecić ciężarnej monitorowanie ruchów dziecka w kilku przypadkach, m.in.: gdy ciąża przebiega nieprawidłowo, gdy przyszła mama zauważyła słabą aktywność dziecka, gdy ciężarna ma nadciśnienie tętnicze lub cukrzycę albo gdy już minął termin porodu. Na szczęście liczenie ruchów płodu nie jest trudne. Wystarczy pamiętać o kilku zasadach.

Od kiedy liczyć ruchy dziecka?

Liczenie ruchów płodu pomoże ocenić jego stan i samopoczucie. W przypadku pierwszej ciąży kobieta prawdopodobnie poczuje ruchy dziecka około 20. tygodnia ciąży. Jeśli już rodziła, może poczuć je wcześniej (pomiędzy 14. a 18. tygodniem ciąży). Jeśli minął 22. tydzień ciąży, a ty nadal nie czujesz ruchów dziecka, nie zwlekaj i zgłoś się do lekarza.

Pamiętaj, że pierwsze ruchy dziecka są bardzo delikatne. Przypominają one pulsowanie i puknięcia z wnętrza brzucha, ledwo je poczujesz. Wyraźniejsze staną się dopiero w 6. miesiącu ciąży. Pod koniec II trymestru twoje dziecko zacznie kopać, przemieszczać się i robić fikołki. Ruchy znów stają się łagodniejsze w 8.-9. miesiącu ciąży – dziecko ma wówczas w brzuchu niewiele miejsca, więc jedynie wierci się i przeciąga. Kobieta może czuć, jak jej brzuch delikatnie faluje i jak pojawiają się na nim wypukłości.

Liczenie ruchów płodu – jak to robić?

Nie jest trudno obliczyć ruchy płodu. Należy jednak pamiętać, żeby nie dzielić ich na „słabe” czy „mocne”. Liczą się wszystkie. Rób to uważnie, żeby zauważyć ewentualne nagłe zmiany. 

Oto jak liczyć ruchy dziecka krok po kroku:

• Połóż się na lewym boku. Przez około godzinę notuj wszystkie ruchy. 
• Jeśli ruchów jest mniej niż 4 na godzinę, zjedz lekki posiłek albo sięgnij po coś słodkiego. Przez podniesiony poziom glukozy we krwi ruchy powinny się nasilić. Połóż się i zacznij liczyć od początku. 
• Licz ruchy dziecka dwa, trzy razy dziennie. Skrupulatnie spisuj wszystko na kartce i regularnie konsultuj wyniki z lekarzem prowadzącym.

Jeśli masz nadwagę, będziesz odczuwać ruchy dziecka mniej wyraźnie od ciężarnej o szczupłej sylwetce. Dokładnie tak samo dzieje się, gdy łożysko umiejscowione jest na przedniej ścianie macicy (bo amortyzuje ruchy dziecka).

Karta ruchów płodu: monitorowanie ruchów metodą Cardiff

Ruchy dziecka można monitorować nawet w sytuacji, gdy podczas ciąży wszystko przebiega prawidłowo, a ciąża nie jest ciążą wysokiego ryzyka. Metoda Cardiff polega na codziennym liczeniu ruchów płodu pomiędzy godziną 9.00 a 21.00 od Stosuje się ją od 30. tygodnia ciąży, gdy ruchy płodu są o wiele rzadsze niż w poprzednich tygodniach. 10 wyraźnych ruchów płodu w ciągu 12 godzin to prawidłowy wynik.

Korzystając z metody Cardiff, ciężarna prowadzi tzw. kartę ruchów płodu (według lekarzy to najprostsza i najbardziej skuteczna metoda nadzorowania stanu płodu, którą można zastosować w warunkach domowych). Na karcie zaznacza czas ostatniego, 10. ruchu płodu. Metoda Cardiff może pomóc w diagnozowaniu wielu chorób związanych z ciąży (m.in. cukrzycy ciążowej i nadciśnienia).

Jak liczyć ruchy dziecka metodą Cardiff?

Licznie ruchów metodą Cardiff może wydawać się niektórym mamom dość skomplikowane (ale w gruncie rzeczy wcale takie nie jest!). Wyjaśniamy, jak robić to krok po kroku:

• Obserwuj brzuch od godziny 9 rano do 21 wieczorem. 
• Każdy ruch notuj na karcie obserwacji płodu (którą następnie możesz omówić z lekarzem prowadzącym ciążę).
• W ciągu całego dnia należy zanotować 10 ruchów. Jeśli ostatni z nich pojawi się np. o godzinie 18, do końca dnia nie musisz już sprawdzać aktywności dziecka.
• Jeśli w ciągu całego dnia nie odnotujesz żadnego ruchu dziecka albo przez dwa dni z rzędu nie poczujesz 10 ruchów, jak najszybciej udaj się do lekarza. 

Czy dziecko rusza się cały czas tak samo?

Dziecko ma wyraźne okresy snu i czuwania, z których każdy trwa po 15-40 minut – trzeba to koniecznie wziąć pod uwagę, żeby niepotrzebnie się nie martwić. Mniej więcej w połowie ciąży powinnaś odczuwać ruchy dziecka kilkadziesiąt razy dziennie. Jeżeli w ciągu godziny ilość ruchów jest mniejsza niż 4 i dziecko nie reaguje poruszeniem się na bodziec z zewnątrz (którym jest np. dotknięcie brzucha), należy skontaktować się z ginekologiem. Lekarz zleci kontrolę zapisu czynności serca dziecka (KTG), a czasem także badanie USG.

Pamiętaj też, że każda ciąża przebiega inaczej. Nawet jeżeli już jesteś mamą, w kolejnej ciąży możesz zupełnie inaczej odczuwać pierwsze ruchy swojego dziecka. Ma na to wpływ szereg czynników, np. jedno dziecko jest bardziej energiczne, drugie mniej. Dziecko może też być spokojniejsze ze względu na senną, deszczową pogodę!

Najważniejszy jest twój stan psychiczny. Dobre samopoczucie matki przekłada się na dobre samopoczucie dziecka. Postaraj się nie stresować, zachowaj spokój i wsłuchuj się w swój organizm.  

Zobacz też:

• Czy to już poród - co mówi twoje ciało?
• Ruchy dziecka - zaskakujące fakty
• 11 najczęstszych dolegliwości przedporodowych