Słuchaj uważnie! Najważniejsze fakty o rozwoju słuchu dziecka

Jak rozwija się słuch dziecka?

Słuch dziecka jest wykształcony już w 23. tygodniu ciąży, ale maleństwo nadal żyje jeszcze w świecie ciszy. Wody płodowe tłumią większość dźwięków z zewnątrz brzucha: dziecko jednak jeszcze przed narodzinami uczy się głosu mamy, melodii piosenek, których ona słucha i rytmu jej serca. Te znajome dźwięki będą uspokajać go już po narodzinach.

Wbrew pozorom, całkowita cisza wcale nie jest wskazana dla niemowlęcia. dziecko od pierwszych dni życia powinno być otoczone codziennymi dźwiękami, bo różnorodne bodźce słuchowe powodują tworzenie się kolejnych połączeń nerwowych w mózgu dziecka. Dlatego, owszem, ściszaj radio przy śpiącym maluchu, ale już niekoniecznie je wyłączaj, mów półgłosem, ale nie szepcz, nie chodź wokół na paluszkach. Dziecko szybko uczy się codziennych odgłosów – szumu odkurzacza, brzęku naczyń – i słysząc tę domową muzykę, łatwo się uspokaja. 
To ciekawe! W 3. miesiącu życia dziecko przeżywa skok rozwojowy, podczas którego jego słuch znacznie się wyostrza. Od tej pory byle szelest papierka przyciągnie uwagę maluszka, a klakson za oknem może wytrącić go ze snu. Z kolei mózg 4-miesięcznego dziecka jest już na tyle rozwinięty, że umie zignorować niepotrzebne dźwięki i wyodrębnić te, na których warto się skupić. 

Słyszę, więc mówię

Około 6. miesiąca życia dziecko entuzjastycznie reaguje na wypowiadane do niego słowa. Choć taki maluszek raczej jeszcze nie rozumie wypowiadanych przez ciebie słów, to i tak uwielbia cię słuchać. Niemowlę słyszy nie tylko same dźwięki, ale także inne elementy mowy: czas trwania poszczególnych głosek, barwę, natężenie i wysokość głosu. Aby przykuć jego uwagę, jak najczęściej powtarzaj jego imię – już półroczne dziecko dobrze zna brzmienie tego słowa i puchnie z dumy, gdy je słyszy. Przyjemność sprawisz też maluchowi, naśladując dźwięki, jakie on wydaje.

W 2. i 3. roku życia rozwój mowy będzie postępował zależnie od tego, jak dobrze dziecko słyszy. Opóźnienia w mówieniu to najbardziej typowy objaw niedosłuchu u kilkulatka, spowodowanego np. częstymi zapaleniami ucha i tzw. wodą w uszach. Na szczęście taki nabyty niedosłuch można leczyć, aby go jednak rozpoznać konieczna jest czujność rodziców. Zwracaj uwagę np. na to, czy dziecko słuchając cię, ustawia główkę zawsze tą samą stroną, czy reaguje na nagłe dźwięki, czy odwraca się, gdy je wołasz, stojąc za jego plecami. 

Muzyka dla smyka

Chociaż dzisiaj naukowcy są już pewni, że tzw. efekt Mozarta, czyli pozytywny długotrwały wpływ muzyki klasycznej na rozwój inteligencji dziecka, nie istnieje, to jednak jednocześnie przekonują, żeby otaczać dziecko rytmicznymi melodiami. Nie bez powodu w prawie każdym przedszkolu są prowadzone zajęcia z rytmiki dla przedszkolaków (nazywane też gimnastyką rytmiczną). Nie tylko dają maluchom dużo radości, ale znakomicie wpływają na ich rozwój! Podczas zajęć muzycznych dziecko rozwija się ruchowo, doskonali mowę, równowagę, kształci wrażliwość na bodźce dźwiękowe. To wszystko sprawia, że w jego mózgu powstają nowe połączenia nerwowe i mózg lepiej się rozwija.