Słuch fonematyczny: dlaczego trzeba go rozwijać?
AdobeStock
Zdrowie

Słuch fonematyczny: co to jest i jak go rozwijać? Jakie są objawy zaburzeń słuchu fonemowego?

Słuch fonematyczny pozwala na rozróżnianie fonemów, czyli najmniejszych elementów mowy. Gdy jest źle rozwinięty, może powodować zaburzenia, takie jak wady wymowy i trudności w czytaniu. Jak go ćwiczyć?

Słuch fonematyczny (słuch fonemowy) to jeden z trzech rodzajów słuchu, jakie posiadamy (oprócz słuchu fizjologicznego i muzycznego). Dzięki niemu możemy rozróżniać fonemy, czyli najmniejsze elementy mowy.

Jeśli dziecko ma zaburzenia w zakresie słuchu fonematycznego, może nie odróżniać np. głoski „d” od „t” czy „s” od „sz”. To z kolei może przyczynić się do powstania problemów z pisaniem i czytaniem. Słuch fonemowy można ćwiczyć i warto to robić, by zapobiec podobnym kłopotom u dziecka.

Spis treści:

Słuch fonematyczny – co to jest?

Słuch fonematyczny – zwany również słuchem fonemowym – pozwala nam odróżniać poszczególne dźwięki mowy, np. „e” oraz „i”, „w” oraz „r”, głoski dźwięczne i bezdźwięczne, np. „z” oraz „s”, „g” oraz „k”. Dzięki niemu słyszymy też, jak prawidłowo dzielić słowa na sylaby i głoski. Rozwija się on u dzieci w wieku od 1-2 lat do 6-7 lat, kiedy to kończy się proces kształtowania mowy.

Zaburzenia słuchu fonematycznego: przyczyny i objawy

Przyczyny zaburzeń słuchu fonematycznego nie są do końca znane. Podłoże tych zaburzeń może mieć zatem bardzo szerokie spektrum. Według specjalistów, źródła zaburzeń słuchu fonematycznego stanowić mogą:

  • Nieprawidłowe funkcjonowanie układu słuchowego,
  • Nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania układu nerwowego,
  • Czynniki genetyczne
  • Czynniki środowiskowe.


Okazuje się też, że niemożliwe jest stwierdzenie dokładnej skali zaburzeń słuchu fonematycznego. Często stopień zaburzeń określa się w oparciu o objawy, które towarzyszą zaburzeniom.

Do objawów zaburzeń słuchu fonematycznego zalicza się:

  • nieprawidłowa wymowa niektórych głosek,
  • opóźniona mowa,
  • wady wymowy,
  • mały zasób słownictwa,
  • problemy z nauką pisania i czytania,
  • trudności w trakcie budowania wypowiedzi ustnych,
  • nierozróżnianie głosek dźwięcznych/bezdźwięcznych, ustnych/nosowych, miękkich/twardych,
  • trudności z przyswajaniem języka obcego.

Ćwiczenia rozwijające słuch fonematyczny

Są to wszelkiego rodzaju zabawy z dźwiękami, dzięki którym dziecko staje się bardziej wrażliwe na dźwięki. Mogą to być:

  • rozpoznawanie odgłosów zwierząt, pojazdów,
  • zabawy instrumentami, zgadywanie, który instrument wydaje dany dźwięk,
  • klaskanie w rytm,
  • wydawanie dźwięku/przestawanie,
  • zwiększanie/zmniejszanie natężenia dźwięku przez przybliżanie i oddalanie instrumentu,
  • zabawy z głoskami, np., wymyślanie wyrazów na tę samą głoskę,
  • dopasowywanie obrazków do głosek, na które się zaczynają przedstawione na nich rzeczy,
  • układanie wyrazów z rozsypanek sylabowych, literowych.

Badanie słuchu fonematycznego

Poziom słuchu fonematycznego można zbadać za pomocą specjalnych testów, np. takich, jakie opracowała logopeda i neuropsycholog, prof. dr hab. Elżbietę Szeląg. Czasami może się okazać, że dziecko nie ma żadnej wady słuchu, a jedynie źle rozwinięty słuch fonemowy. Jeśli jednak widać u malca opóźnienie w rozwoju mowy, warto udać się do laryngologa na badanie słuchu. Obecnie wszystkie noworodki przechodzą badania przesiewowe w szpitalu, ale czasami konieczne jest powtórzenie badania w późniejszym wieku dziecięcym.  
 
Zobacz też:

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
Rabat 25% na zakupy za min. 499 zł
Rabat 25% na zakupy za min. 499 zł
Rabat 25% na zakupy za minimum... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO25
Zobacz
+
Rabat 25% na zakupy za min. 499 zł
Online

Rabat 25% na zakupy za minimum 499 zł w sklepie internetowym www.karcher.pl. Oferta dotyczy produktów nieprzecenionych z kategorii Home&Garden i nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO25
Zobacz
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Moda ORSAY oferuje każdej kobi... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
+
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Online
Stacjonarnie

Moda ORSAY oferuje każdej kobiecie możliwość poczucia się sobą niezależnie od sytuacji, nastroju czy rozmiaru ubrania. Skorzystaj z dodatkowej 20% zniżki na wszystko w sklepach stacjonarnych i na orsay.pl. Zniżka nie dotyczy bonów podarunkowych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Rabat dotyczy całej kolekcji d... więcej»
Zobacz
+
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Online

Rabat dotyczy całej kolekcji dostępnej na www.doctornap.com i łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
-25% na wszystko
-25% na wszystko
Rabat 25% na całą ofertę MEFEM... więcej»
Kod rabatowy:SZ25
Zobacz
+
-25% na wszystko
Online
Stacjonarnie

Rabat 25% na całą ofertę MEFEMI w cenie regularnej. Promocje na stronie www nie łączą się. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZ25
Zobacz
-20% na wybrane produkty
-20% na wybrane produkty
Rabat 20% na cały asortyment z... więcej»
Kod rabatowy:szalenstwo20
Zobacz
+
-20% na wybrane produkty
Online

Rabat 20% na cały asortyment z wyłączeniem kolekcji Sablewska x Gabriella. Oferta dostępna na gabriella.pl. Nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie. 

Najniższa cena produktu ze zdjęcia 30 dni przed obniżką - 16,90 zł. 

Cena po zastosowaniu rabatu - 13,52 zł.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:szalenstwo20
Zobacz
20% rabatu na jeden produkt*
20% rabatu na jeden produkt*
Rabat 20 % na jeden nieprzecen... więcej»
Kod rabatowy:20zakupy
Zobacz
+
20% rabatu na jeden produkt*
Online
Stacjonarnie

Rabat 20 % na jeden nieprzeceniony artykuł dostępny w sklepach stacjonarnych i na VANGRAAF.COM. Z rabatu można skorzystać tylko jeden raz i nie można go łączyć z innymi promocjami. Wypłata w gotówce, zakup karty podarunkowej lub zwrot za dotychczas zakupione artykuły są wykluczone. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:20zakupy
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA