Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B): jak ochronić dziecko?

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) nawet przez kilka miesięcy może przeżyć poza organizmem, a zamrożony jest praktycznie nieśmiertelny. Dlatego tak łatwo się nim zarazić. Wirusowe zapalenie wątroby typu B to jedna z najgroźniejszych i najbardziej poważnych chorób zakaźnych. Wirus zapalenia wątroby typu B, rozwijając się w organizmie, może prowadzić do wielu powikłań, m.in. do marskości wątroby, niewydolności wątroby, nowotworu wątroby i śmierci. Zakażenie wzw B może przebiegać pod postacią ostrą lub przewlekłą – bezobjawową. W Polsce przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B szczepi się dzieci tuż po urodzeniu.
 

• Jak można zarazić się wirusem HBV?
• Jakie objawy mogą świadczyć o zakażeniu?
• Kto powinien zaszczepić się przeciw wzw B?
• Jakie są możliwe niepożądane odczyny poszczepienne po szczepionce przeciw wzw B?

Jak można zarazić się wirusem wzw typu B?

Do zakażenia wzw typu B najczęściej dochodzi w wyniku naruszenia ciągłości skóry lub błon śluzowych oraz podczas kontaktu z zakażoną krwią: wystarczy kropla krwi zakażonej wirusem HBV, by doszło do zakażenia.Do ponad 60% wszystkich zakażeń wzw typu B w Polsce dochodzi w placówkach służby zdrowia: częściej na oddziałach niezabiegowych niż zabiegowych. Przyczyną jest zwykle nieprzestrzeganie higieny (źle wysterylizowany sprzęt, niezakładanie jednorazowych rękawiczek).

Do zakażenia może dojść także podczas:

• kontaktów seksualnych,
• porodu dzieci przez zakażone wcześniej matki,
• wykonywania zabiegów w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych, stomatologicznych, salonach tatuażu.

Jakie objawy mogą świadczyć o zakażeniu?

Najczęstsze objawy HBV to... brak objawów. Większość chorych nie wie, że przeszła zakażenie HBV, w 90% przypadków u dorosłych zakażenie kończy się samoistnym wyleczeniem, ale niestety aż 90% dzieci zakażonych w pierwszym roku życia kończy się przewlekłym zapaleniem wątroby.

U części osób może dojść do piorunującego ostrego zapalenia wątroby.

Objawy to:

• złe samopoczucie,
• pobolewanie pod żebrami,
• żółtaczka (do 20% przypadków),
• zła tolerancja wysiłku,
• niektórych pokarmów,
• bóle stawów i mięśni,
• ciemne zabarwienie moczu,
• jasne zabarwienie stolca,
• osłabienie.

Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu B zwykle wymaga pobytu w szpitalu, zastosowania specjalistycznych leków, ale zwykle kończy się całkowitym, samoistnym wyleczeniem. Bardzo poważne są przypadki przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby. Objawami mogą być: chudnięcie, osłabienie, bóle stawów, zmniejszenie tolerancji wysiłku, nietolerancja niektórych potraw, częste rozwolnienia, wzdęcia. Przewlekłe wzw typu B może prowadzić do marskości wątroby, niewydolności wątroby, nowotworu wątroby, a także do śmierci.

Kto powinien zaszczepić się przeciw wzw B?

Szczepionka przeciw wzw B znajduje się w kalendarzu szczepień obowiązkowych - Według programu Szczepień Ochronnych szczepieniami obowiązkowymi są objęte wszystkie niemowlęta od urodzenia do ukończenia pierwszego roku życia. Konieczne są 3 dawki szczepionki:

• pierwszą podaje się po urodzeniu,
• drugą - w odstępie miesiąca od pierwszego szczepienie,
• trzecią - 6 miesięcy po pierwszej dawce.

U osób zdrowych nie przewiduje się szczepień przypominających. W wyjątkowych sytuacjach (przed planowanym zabiegiem chirurgicznym lub w przypadku nagłego wyjazdu do stref endemicznych) można stosować schemat przyśpieszony (0-7-21 dzień i dawka uzupełniająca po 12 miesiącach).

Jakie są możliwe niepożądane odczyny poszczepienne po szczepionce przeciw wzw B?

Niepożądane odczyny poszczepienne są wymienione w każdej ulotce dołączonej do szczepionki: przed szczepieniem trzeba ją przeczytać
Szczepionki przeciw wzw B uznaje się za bardzo bezpieczne. Najczęstszymi, miejscowymi odczynami  po szczepieniach są:

• przejściowy ból,
• stwardnienie w miejscu ukłuciaa,
• zaczerwienienie,
• niewielkie podwyższenie temperatury ciała.

Bardzo rzadko występują: powiększenie węzłów chłonnych, choroba posurowicza i objawy anafilaksji, zaburzenia ze strony układu nerwowego, obniżenie ciśnienia krwi, skurcz oskrzeli, wymioty, biegunka, nudności, podwyższenie enzymów wątrobowych.
​
Uwaga: Jeśli dziecko źle się czuje po podaniu szczepionki, ma gorączkę lub inne poważnie niepożądane odczyny poszczepienne, koniecznie skontaktuj się z lekarzem.