Noworodek
Szpitalne ABC noworodka
20 maja 2008
Tuż po narodzinach Twoje dziecko otoczone jest troskliwą opieką. Nad jego stanem zdrowia czuwają lekarze, pielęgniarki i położne. Wyjaśnimy Ci, co sprawdzają.
Nareszcie. Możesz przytulić swoje dziecko, poczuć jego ciepło, dotyk i zapach. Długo czekałaś na tę chwilę, ale oczekiwali jej także lekarze. Nie dziw się więc, że podczas waszego pobytu w szpitalu będą często badać maluszka. To z troski o jego zdrowie.
Ocena noworodka w skali Agpar
Kiedy ty tulisz swoją kruszynkę, lekarz lub położna wystawiają jej oceny w teście zwanym skalą Apgar. Nie muszą przy tym zabierać ci maleństwa. W pierwszej, piątej i ewentualnie dziesiątej minucie życia dziecka sprawdzają jego stan zdrowia. Biorą pod uwagę pięć wskaźników: zabarwienie skóry, częstość i sposób oddychania, liczbę uderzeń serduszka, napięcie mięśni oraz reakcję na drażnienie okolic noska i buzi. W każdej z tych kategorii maluch może dostać od 0 do 2 punktów, czyli maksymalnie 10. Najwięcej dzieci rodzi się w dobrej kondycji i dostaje od 7 do 10 punktów.
Badanie noworodka na wszelki wypadek
Jeszcze do niedawna po krótkiej chwili spędzonej na brzuchu mamy, lekarze zabierali każdego noworodka, by odessać mu śluz i płyn owodniowy z przewodu oddechowego i pokarmowego. Przy tej okazji przez buzię lub nosek wprowadzali mu sondę do żołądka i sprawdzali drożność przełyku. Dziś już nie wszędzie robi się to badanie.
Noworodek, który urodził się przez cesarskie cięcie, jako wcześniak lub był wydobywany za pomocą kleszczy czy vaccum, od razu dostanie zastrzyk z witaminy K. Jest bowiem narażony na niewielkie krwawienia. W niektórych szpitalach podaje się ją profilaktycznie wszystkim dzieciom.
Badania krwi noworodka
Tuż po porodzie pobiera się trochę krwi pępowinowej do różnych badań. Jeśli masz grupę krwi 0 lub ujemny czynnik Rh, trzeba oznaczyć grupę krwi dziecka. Może bowiem u niego wystąpić konflikt serologiczny, który ujawnia się podczas pierwszych dób życia. Lekarze sprawdzą również u maluszka poziom bilirubiny. Podwyższenie tej substancji we krwi świadczy właśnie o tym konflikcie, a także zakażeniu bakteryjnym. Dochodzi do niego, gdy wcześnie odpłyną wody płodowe. W takich przypadkach pobiera się wymaz do badania bakteriologicznego (ze skóry za uszkami lub z odbytu) i robi morfologię krwi. To pomoże dobrać antybiotyk.
Jeśli lekarze nie są pewni, czy serce maluszka pracuje prawidłowo, mogą mu zrobić dodatkowe badanie krwi. Za pomocą specjalnego aparatu sprawdza się, w jakim stopniu jest ona nasycona tlenem.
Druga doba życia noworodka
W drugiej-trzeciej dobie życia dziecka kontroluje się prawdopodobieństwo wystąpienia dwóch poważnych chorób metabolicznych: fenyloketonurii (zaburzenia przemiany aminokwasów) oraz hypotyreozy (braku pewnych hormonów tarczycy). Ich wczesne wykrycie pozwala szybko zacząć leczenie.
Jeśli dziecko jest zdrowe, w trzeciej dobie zostanie zaszczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW typu B). Ale to jeszcze nie koniec... Zanim maluch opuści szpital, będzie też miał zbadany słuch. Pielęgniarka włoży mu do uszka specjalny aparat podobny do termometru. Gdy wynik jest nieprawidłowy, badanie powtarza się następnego dnia.
Przed wypisem noworodka
Zwykle lekarz ponownie ocenia stan zdrowia dziecka przed wypisem ze szpitala. Porozmawia z Tobą, omówi informacje zapisane w jego książeczce zdrowia, przekaże Ci kartę szczepień, którą będziesz musiała zanieść do poradni D.
Branie miary noworodka
W pierwszej dobie życia każde maleństwo jest dokładnie badane przez neonatologa. Trwa to około pół godziny.
• Najpierw lekarz ogląda noworodka od czubka główki i ciemiączka poprzez szyjkę, uszka, oczka, buzię aż po narządy płciowe, odbyt i stópki. Potem osłuchuje serce, sprawdza tętno i oddech. Uciskając brzuszek, bada wielkość wątroby, nerek, śledziony i pęcherza moczowego.
• Ważenie i mierzenie noworodka przebiega spokojnie. Centymetr przykłada się na raty: od główki do pupy i od pupy do stópek. Maluch może więc sobie leżeć, jak chce.
• Obwód głowy i klatki piersiowej noworodka pozwala ocenić proporcje małego ciałka (główki jest większy).
