Moja półtoraroczna córeczka ani chwili nie usiedzi spokojnie. Przez cały dzień raczkuje, chodzi, biega, kręci się w kółko, podskakuje, wspina się na meble, ciągle jest w ruchu. Do tego piszczy, krzyczy lub wydaje inne dźwięki. Trudno ją uspokoić. Boję się, czy nie jest nadpobudliwym dzieckiem. Oliwia z Poznania
Dr Joanna Urbańska: Niejeden rodzic, którego dziecko to żywe srebro, chciałby mieć w domu, choć przez dzień, małego flegmatyka. Z kolei niejeden rodzic flegmatyka z nutką zazdrości patrzy na ruchliwe dziecko znajomych – tak szybko się rozwija, tak ciekawi je otoczenie... Rodzice wszędobylskiego malucha często martwią się jego szczególną żywiołowością – jak będzie się dalej rozwijał, czy nauczy się koncentrować uwagę na zadaniach? Czy usiądzie spokojnie w przedszkolu? Jak wytrzyma w szkolnej ławce?
Prof. Anna Brzezińska: Obserwując pełne energii dziecko, rzeczywiście trudno oprzeć się wrażeniu, że jest nadpobudliwe. Szczególnie, jeśli nie ma możliwości porównania go z rówieśnikami. Większość mam może jednak spać spokojnie. Maluch, który wreszcie nauczył się chodzić, może, a nawet chce, wszędzie dotrzeć i niemal w każde miejsce zajrzeć.
Dr Joanna Urbańska: Raczkuje, wspina się, biega jak szalony. Kiedy na nas spojrzy, zaraz jego wzrok ucieka w inną stronę... Wyniki badań przesiewowych pokazują, że nadpobudliwość jest częstsza u chłopców niż u dziewczynek. Jak ją odróżnić od intensywnego dziecięcego odkrywania świata?
Prof. Anna Brzezińska: Jeśli ruchliwość dziecka, jego energia w działaniu niepokoi rodzica, należy porozmawiać o tym z pediatrą, który ewentualnie da skierowanie do neurologa lub psychologa (Jak wygląda wizyta u psychologa?). Nie warto diagnozować u dziecka zaburzeń na własną rękę i doszukiwać się patologii tylko dlatego, że dziecko wydaje się inne niż np. my w jego wieku czy dzieci znajomych.
Dr Joanna Urbańska: Wielu rodziców potwierdza, że dzieci zachowują się tak, jak objawia się nadpobudliwość ujmowana jako zaburzenie. Należy do nich np. brak umiejętności dłuższego skupiania uwagi, impulsywne działanie czy niespokojne zachowanie w nowych sytuacjach. Z czasem u większości maluchów zanikają one same.
Jesteśmy rodzicami, którzy mają czas dla dziecka . Staramy się organizować swojemu dwuletniemu synkowi fajne zabawy, zawsze jesteśmy doinformowani na temat tego, co dzieje się w żłobku. Często siedzimy też razem z nim w piaskownicy, kiedy się bawi. Któregoś dnia usłyszeliśmy komentarz od jednej mamy, że jesteśmy „ rodzicami helikopterami ”. Co to właściwie znaczy rodzic helikopter? Nie czujemy, żebyśmy robili coś złego – Aga i Tomek z Gniezna Odpowiadają: Prof. Anna Brzezińska, psycholog dziecięcy, kieruje Zakładem Psychologii Socjalizacji i Wspomagania Rozwoju w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, pracuje też w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie. Dr Joanna Urbańska, psycholog społeczny, jest adiunktem w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. dr Joanna Urbańska: Pejoratywne określanie pewnego typu rodziców jako „ rodzic helikopter ” jest bardzo modne w amerykańskich mediach już od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy to w jednej z książek pojawiła się wypowiedź nastolatki: „matka krąży nade mną jak helikopter”. W Polsce dopiero od niedawna można spotkać się z tą nazwą. Jest szczególnie popularna w zagranicznych szkołach jako określenie rodzica, który bardzo często dzwoni do szkoły, jest natarczywy, przyjeżdża po dziecko za wcześnie i czeka pod drzwiami lub na przerwie przekazuje smakołyki, swoim postępowaniem przynosząc dziecku wstyd przed kolegami. prof. Anna Brzezińska: Ważne jest, aby dobrze rozumieć, co tak naprawdę znaczy być "rodzicem helikopterem". Najkrócej rzecz ujmując, oznacza to fizyczną hiperobecność, czyli tak zwane ciągłe krążenie nad dzieckiem, ale – co ogromnie ważne! – przy psychicznej nieobecności. Jak to należy rozumieć Otóż tak, że problemem nie jest w tym przypadku zbyt duża obecność rodzica , ale przede...
Nasz synek ledwo zaczął mówić, a już zaczął zadawać różne trudne pytania, np.: "Kupicie mi braciszka? Dlaczego się całujecie?". Wskazuje intymne części ciała i pyta: "A co to jest?". Próbujemy jakoś odpowiadać, ale właściwie nie wiemy, ile możemy mu powiedzieć i czy już właściwe można rozmawiać z dzieckiem o seksie ? - Klaudia z Poznania Odpowiadają: Prof. Anna Brzezińska, psycholog dziecięcy, kieruje Zakładem Psychologii Socjalizacji i Wspomagania Rozwoju w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, pracuje w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie. Dr Joanna Urbańska, psycholog społeczny, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prof. Anna Brzezińska: Powiem coś, co rodzicom może wydać się dziwne lub kontrowersyjne – wychowanie seksualne zaczyna się od narodzin dziecka. W każdej rodzinie temat seksualności jest obecny w naturalny sposób. Słowa dużo znaczą, więc lepiej mówić po prostu o wychowaniu dziecka także ku szeroko pojętej zdrowej seksualności, w której ważne miejsce zajmują świadomość siebie i ciała, intymność i odpowiedzialność. Dr Joanna Urbańska: Tematem najczęściej i najszybciej poruszanym z małym dzieckiem jest ciało – nazywanie jego części i określanie ich funkcji. Początkowo mówimy, że penis jest do siusiania (dostosowując język do maluszka), z czasem – że także do tego, by w dorosłości mieć dzieci , którym okażemy czułość i bliskość (np. podczas karmienia). Każda rodzina nadaje różne nazwy częściom ciała w zależności od swojego "kodu językowego" – bardziej naukowe lub codzienne. Najważniejsze, żeby móc się porozumieć w ramach tego kodu, by był on zrozumiały dla dziecka, by mogło ono wyjaśnić, co je boli, a rodzic mógł nazwać dokładnie, co dziecko ma umyć. Warto zwracać uwagę, aby nie oceniać...
Antoś ma cztery lata. Od początku był bardzo żywym dzieckiem i trudno było mu skupić się na jednej czynności przez dłuższy czas. Myślałam, że jak pójdzie do przedszkola, to szybko się uspokoi. Niestety, mam wrażenie, że jego zachowanie się pogorszyło. Jest agresywny, kopie, bije, gryzie. Wychowawczynie tłumaczą jego zachowanie zaburzeniem ADHD i kierują mnie na konsultację do psychologa. Czy to możliwe, że moje dziecko jest nadpobudliwe? Marlena z Ostrowca Na pytanie odpowiadają psycholożki prof. Anna Brzezińska* oraz Małgorzata Ohme**. Małgorzata Ohme: Antoś ma problemy z koncentracją uwagi , jest impulsywny i bardzo ruchliwy. Może to nadpobudliwość psychoruchowa, czyli ADHD? Anna Brzezińska: Zaraz, zaraz, nie tak szybko… Żyjemy w czasach, w których jedno na dziesięcioro dzieci ma diagnozę ADHD . Ale to nie oznacza, że każde ruchliwe i obdarzone dużym temperamentem dziecko cierpi na to zaburzenie. Antoś jest żywym chłopcem, ale jego agresja po powrocie z przedszkola nie musi oznaczać ADHD. Może odreagowuje trudne doświadczenia? Warto zastanowić się, dlaczego tak się zachowuje. Małgorzata Ohme: No tak, ale wychowawczynie sugerują ADHD. Może mają ku temu przesłanki… Zobacz też: Zespół Aspergera – test Anna Brzezińska: Być może. Jestem jednak ostrożna, bo rodzice i wychowawcy mają tendencję do zasłaniania się zaburzeniami u dziecka , co w ich oczach usprawiedliwia ich i zwalnia z męczącego niekiedy dyscyplinowania malucha. Lepiej powiedzieć, że ma on ADHD, niż przyznać się, że w domu lub przedszkolu nie stawia mu się rozsądnych granic lub dzieją się rzeczy, które tak stresują dziecko, że trudno mu usiedzieć spokojnie. Warto przeczytać: Nadpobudliwe niemowlę to dorosły z ADHD? Małgorzata Ohme: To prawda. Ale spora część dzieci cierpi na ADHD. Wielu myśli, że malec z ADHD wciąż biega i wydaje dzikie okrzyki. A nie...
