Problematyka „Katarynki” to dramat niewidomej dziewczynki i wpływ, jaki wywiera dziecko na pana Tomasza. Dwoje bohaterów ukazanych zostało na zasadzie kontrastu – choć powinna ich dzielić przepaść nie do pokonania, losy obojga łączą się i oddziałują na siebie w nieoczekiwany sposób.
Znajomość noweli Bolesława Prusa może okazać się pomocna podczas pisania rozprawek dotyczących takich motywów jak: dzieciństwo, bieda, kalectwo, empatia, muzyka, rola sztuki, kultura popularna kontra kultura wysoka, bezinteresowna pomoc, zmiana zachodząca w zachowaniu bohatera.
Spis treści:
Utwór Bolesława Prusa da się streścić w kilku punktach:
Pan Tomasz był eleganckim, zamożnym kawalerem w podeszłym wieku, byłym mecenasem. Nienawidził kataryniarzy tak bardzo, że był gotów płacić stróżom, aby tylko nie wpuszczali ich na podwórko.
Pewnego dnia do mieszkania naprzeciwko wprowadziły się ubogie szwaczki z ośmioletnią dziewczynką. Dziecko było smutne, bez energii, blade. Spędzało w oknie całe dnie. Pan Tomasz zorientował się, że dziewczynka jest niewidoma, gdy pewnego razu zobaczył, że patrzy prosto w słońce. W słońce, którego blask nie był w stanie jej oślepić.
Któregoś dnia na podwórzu pojawił się kataryniarz. Wzburzony mecenas chciał go przegonić, lecz powstrzymał się na widok dziewczynki, rozradowanej dźwiękami katarynki. Ta poruszająca chwila zmieniła jego postawę. Odtąd prosił stróża, by codziennie wpuszczał kataryniarza, a sam rzucał grajkowi dziesięć złotych. Mimo że dobiegające dźwięki katarynki nie przestały go drażnić.
Pan Tomasz postanowił też poszukać w swoim kalendarzu adresów najlepszych okulistów.
Zobacz także: Test wiedzy ze znajomości lektury „Katarynka”
Pan Tomasz codziennie około południa spacerował ulicą Miodową. Od trzydziestu lat przemierzał tę samą trasę – od placu Krasickich do ulicy Senatorskiej. Był człowiekiem starszym, dobrze ubranym, życzliwym. Jako esteta lubił obserwować piękne kobiety.
Mężczyzna dawniej pracował w sądzie jako mecenas. Miał dość bujne życie uczuciowe, ale żadnego związku z kobietą nie przypieczętował oświadczynami. Gdy poczuł, że już czas najwyższy się ożenić, kupił duże mieszkanie, urządzając je elegancko, czego jako znawca sztuki podjął się z przyjemnością. Niestety nie znalazł odpowiedniej kandydatki na żonę. Za to stworzył w swoim mieszkaniu galerię sztuk pięknych. Pogodził się z tym, że zostanie samotny. Z czasem zamknął praktykę adwokacką.
Pan Tomasz był człowiekiem tolerancyjnym, lecz jednej rzeczy nienawidził najbardziej na świecie – były to katarynki. Kataryniarzy uważał za… rabusiów. Nawet płacił stróżowi dziesięć złotych na miesiąc, by ten nie wpuszczał kataryniarzy na podwórze. Dzięki temu mógł wieść spokojne życie.
Wszystko uległo zmianie, gry do mieszkania naprzeciwko sprowadziły się kobiety z dzieckiem. Jedna z nich była matką. Obie zarabiały na życie szyciem. Okna ich mieszkania były ciągle otwarte, więc ciekawski pan Tomasz je obserwował.
Szwaczki nieustannie pracowały, a w tym czasie dziewczynka siedziała przy oknie. Jej jedyną rozrywką było powolne ubieranie i rozbieranie lalki. Dziewczynka mało się poruszała. Pan Tomasz zachodził w głowę, dlaczego nie śpiewa i nie tańczy po pokoju lub podwórku jak jej rówieśniczki.
Pewnego dnia, gdy słońce świeciło wyjątkowo mocno, pan Tomasz zauważył swą małą sąsiadkę siedzącą w oknie i patrzącą wprost na słońce. Słoneczny blask jednak nie oślepiał jej w żaden sposób. Wtedy zrozumiał, że jest niewidoma.
Dziewczynka podobno straciła wzrok dwa lata temu w wyniku wysokiej gorączki. Od tego momentu poznawała świat, dotykając różnych przedmiotów, gdyż jej pamięć wzrokowa się zacierała. Trudno było jej odnaleźć się w nowym miejscu, dlatego nie wychodziła na dwór. Pan Tomasz zastanawiał się, jak jej pomóc.
Któregoś razu, gdy analizował akta sprawy sądowej, jego uszu dobiegł dźwięk znienawidzonej katarynki. Zamierzał zwyzywać i przegonić kataryniarza, lecz coś go powstrzymało. Był to śmiech dziewczynki dobiegający z okna. Mała sąsiadka śpiewała, tańczyła, klaskała w dłonie. Aż płakała z radości. Kataryniarz zaczął śpiewać i tupać do rytmu, by sprawić jej jeszcze większą radość.
Po chwili do gabinetu pana Tomasza wszedł lokaj z nowym stróżem, któremu robił awanturę za wpuszczenie kataryniarza. Lokaj spodziewał się, że mecenas wpadnie we wściekłość i ukarze stróża, lecz ten spytał go o imię. I oświadczył, że będzie płacił stróżowi dziesięć złotych miesięcznie za to, by codziennie wpuszczał kataryniarzy na podwórko. Lokaj i stróż uznali, że stary mecenas oszalał.
Tymczasem pan Tomasz rzucił kataryniarzowi dziesięć złotych, a następnie wziął kalendarz w poszukiwaniu adresów najlepszych okulistów i zapisał je sobie na kartce.
Odgłosy katarynki nigdy nie przestały go irytować, lecz wolał oddalić się od domu niż pozbawić dziewczynkę katarynkowych melodii. Wyrzucał sobie, że tak długo trwało, zanim zdecydował się jej pomóc.
„Katarynka” jest nowelą. Krótkim, jednowątkowym utworem pisanym prozą. Autor rozbudował fabułę o elementy retrospektywne (z przeszłości), co nadaje dziełu cechy szkicu powieściowego.
Bolesław Prus niejednokrotnie podejmował w swej twórczości niełatwy los dzieci. W przypadku bohaterki „Katarynki” – dziecko odgrywa ogromną rolę w zmianie postawy głównego bohatera.
Zobacz także:
Rabat na produkty marki MAC -25% przy zakupach za min. 249 zł. W promocji nie biorą udziału produkty już przecenione, Connect In Colour Eye Shadow Palette, Glitter, Blot Powder/Pressed, Mineralize Skinfinish Natural, Brushes, Accessories, Pro Products, nowości, kolekcje limitowane, MINI MAC oraz produkty z linii MAC VIVA GLAM. Oferty nie łączą się. Oferta dostępna w sklepach stacjonarnych i na maccosmetics.pl. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.
Twoje ulubione produkty w wyjątkowych cenach. Rabat do -40% na wybrany asortyment dostępny na cocolita.pl. Szczegóły na stronie.
Rabat 20% na całą markę Dr Irena Eris. Oferta dostępna na www.sklep.drirenaeris.com. Nie łączy się z innymi promocjami, nie dotyczy Prosystem Home Care oraz voucherów prezentowych. Szczegóły na stronie www.
Rabat 150 zł *przy zakupach za min. 700 zł z kodem SZALWIT24. Zniżka nie dotyczy gotowych zestawów walizek i nie łączy się z innymi akcjami specjalnymi. Oferta dostępna w salonach stacjonarnych i na wittchen.com. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.
Rabat 30% przy zakupie min. 2 sztuk (z wyłączeniem kolekcji Pure Vibrance). Oferta dostępna w salonach stacjonarnych i na eolsen.pl. Szczegóły u Partnera.
Moda ORSAY oferuje każdej kobiecie możliwość poczucia się sobą niezależnie od sytuacji, nastroju czy rozmiaru ubrania. Skorzystaj z dodatkowej 20% zniżki na wszystko w sklepach stacjonarnych i na orsay.pl. Zniżka nie dotyczy bonów podarunkowych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.
Przywiązanie do ziemi, która przechodzi na gospodarzy z dziada pradziada. Konflikty z dziedzicami i między sąsiadami. Wielkie namiętności, tęsknota, niedosyt uczuć. Nienawiść i okrucieństwo, które często jest wynikiem doznawanych krzywd. Bieda, która łacniej przekuwa człowieka, niźli żelazo . I bogactwo, które wcale nie gwarantuje szczęścia (czego przykładem jest los Macieja Boryny). To tylko niektóre zagadnienia poruszane w dziele Reymonta. Spis treści: Chłopi – plan wydarzeń Chłopi – streszczenie krótkie Chłopi – streszczenie szczegółowe Geneza i gatunek utworu Chłopi Chłopi – opis bohaterów Chłopi – plan wydarzeń Władysław Reymont podzielił swoją powieść na 4 części, z których każda opowiada o jednej porze roku. Ze względu na to, że życie mieszkańców nierozerwalnie łączy się z rytmem otaczającej przyrody, plan wydarzeń Chłopów podajemy z podziałem na części, zatytułowane przez Reymonta kolejno: Jesień, Zima, Wiosna, Lato. Tom I – Jesień: 1. Spotkanie księdza ze starą Agatą. 2. Zbieranie kartofli. 3. Plany małżeńskie Macieja wobec Jagny. 4. Obiad u Borynów i konflikt Antka z ojcem. 5. Jarmark w Tymowie. 6. Zaręczyny Jagny z Boryną. 7. Wieczorne obieranie kapusty u Borynów. 8. Bójka Antka Boryny z ojcem. 9. Wesele Jagny i Macieja. 10. Śmierć Kuby. Tom II – Zima: 1. Bieda w domu Antka i Hanny. 2. Bójka Antka z Mateuszem w tartaku. 3. Uroczysta Wigilia u Borynów. 4. Rozmowy o wyrębie lasu. 5. Zabawa w karczmie. 6. Niestosowny taniec Antka z Jagną. 7. Przyłapanie Jagny i Antka w stogu przez Macieja. 8. Ucieczka Jagny do matki. 9. Spotkanie Macieja z Hanką. 10. Powrót Jagny do Macieja. 11. Bójka z drwalami i ludźmi dziedzica o las. Tom III – Wiosna: 1....
Napisany przez Williama Szekspira „Makbet” jest ponadczasową przestrogą dla wszystkich, którzy marzą o władzy i chcą dojść do niej za wszelką cenę. Przeplatające się w słynnym dramacie motywy cierpienia i szaleństwa ukazują nieuniknione tragiczne konsekwencje takich dążeń. Spis treści: „Makbet”: plan wydarzeń „Makbet: streszczenie krótkie „Makbet”: streszczenie szczegółowe z podziałem na sceny i akty Geneza i gatunek „Makbeta” „Makbet”: opis bohaterów „Makbet”: plan wydarzeń Zwycięstwo armii Dunkana (króla Szkocji) w bitwie pod Forres (w dużej mierze dzięki Makbetowi i jego przyjacielowi, Bankowi). Przepowiednia trzech czarownic (Makbet – królem Szkocji, Banko – ojcem królewskiego rodu) Przyjazd Dunkana do zamku Makbeta. Zamordowanie Dunkana podczas snu (Makbet – królobójcą podjudzanym przez żonę, lady Makbet). Obarczenie winą strażników królewskiej komnaty i żałoba. Obawa następców tronu o swoje życie. Plan zamordowania Banka i jego syna Fleanca – śmierć Banka, ucieczka Fleanca. Początki obłędu Makbeta. Druga przepowiednia trzech czarownic (mowa o ośmiu królach Szkocji i klęsce Makbeta, ruszającym się lesie Birnam i dziwnym rycerzu nienarodzonym z kobiety). Makbet zabójcą żony i dzieci lorda Makdufa oraz zdobywcą jego zamku. Plan przywrócenia Szkocji prawowitego władcy oraz bezpieczeństwa kraju (przy pomocy króla Anglii) Szaleństwo, a następnie samobójstwo Lady Makbet. Bitwa wojsk szkockich i angielskich pod zamkiem Dunzynan. Śmierć Makbeta z ręki Makdufa (zgodna z przepowiednią, Makduf nie został zrodzony z kobiety, bo przyszedł na świat przez cesarskie cięcie). Malkolm nowym władcą Szkocji. „Makbet”: streszczenie krótkie Po udanej bitwie dwóch dowódców wraca do domu. Jeden to Makbet, drugi to...
W opowiadaniu „Stary człowiek i morze” Ernest Hemingway porusza tak uniwersalne kwestie jak: walka, przyjaźń, starość i cierpienie. I mimo że od pierwszego wydania utworu minęło już ponad pół wieku, sposób, w jaki pisarz ukazuje te zagadnienia, przemawia wciąż do kolejnych pokoleń czytelników. Spis treści: „Stary człowiek i morze”: plan wydarzeń Streszczenie utworu „Stary człowiek i morze” Geneza utworu „Stary człowiek i morze” Gatunek utworu „Stary człowiek i morze” „Stary człowiek i morze”: opisy bohaterów „Stary człowiek i morze”: plan wydarzeń Przedstawienie postaci „starego człowieka”, rybaka Santiago. Przyjaźń starego rybaka z chłopcem o imieniu Manolin. Przygotowania rybaka do połowu. Wypłynięcie w morze. Połknięcie przynęty przez marlina. Walka z marlinem, zakończona zwycięstwem Santiago. Atak rekinów na zdobycz rybaka. Klęska Santiago – pożarcie przez rekiny złowionej ryby. Powrót do domu i rozpacz. Podziw turystów na widok szkieletu ryby i radość rybaka. Spotkanie Santiago z Manolinem – plany kolejnych wypraw. Streszczenie utworu „Stary człowiek i morze” Akcja opowiadania rozpoczyna się, gdy stary rybak o imieniu Santiago wraca na ląd po osiemdziesięciu czterech dniach spędzonych na morzu. Połów okazał się wielką porażką – nie udało mu się złowić ani jednej ryby. Santiago jest przygnębiony i powoli traci nadzieję. W wyprawach morskich rybakowi towarzyszył Manolin – chłopiec, który przynosił jedzenie i pomagał, jak tylko mógł. Rodzicom Manolina nie podoba się jego przyjaźń ze starym rybakiem, który w całej okolicy uchodzi za pechowca (ludzie nazywają go „salao” - pechowy). Pewnego dnia stary rybak postanowił, że wyruszy na głębsze wody (uważał, że na płyciźnie nie da rady...
