Zanim przeczytasz streszczenie „Latarnika”, zerknij też na plan wydarzeń. Sprawdź również, jakie motywy podejmuje utwór oraz co warto wiedzieć na temat występujących w nim bohaterów. Najważniejszym bohaterem jest oczywiście tytułowy latarnik, którego poznajemy w chwili, gdy wydaje się, że po czterdziestu latach tułaczki, zyskuje idealne miejsce do spędzenia starości...
Spis treści:
Nowela „Latarnik” rozpoczyna się adnotacją autora, że opowieść, którą za chwilę poznamy, osnuta jest na faktach.
Pewnego dnia, w nadmorskiej miejscowości Aspinwall bez wieści przepada latarnik. Zaczynają się poszukiwania jego następcy. Latarnia w Zatoce Moskitów zapewniała bezpieczeństwo statkom płynącym z Nowego Jorku do Panamy. Na tym stanowisku sprawdzić mógł się jedynie człowiek, który nie boi się samotności, dojrzały, ale i sprawny fizycznie — na górę wieży wiodło aż czterysta schodów, które należało pokonywać kilka razy w ciągu doby.
Osobą odpowiedzialną za zatrudnienie nowego latarnika był konsul Stanów Zjednoczonych, Izaak Falconbridge. To do niego zgłosił się siedemdziesięcioletni człowiek o białych włosach, opalonej skórze i ruchach żołnierza. Był Polakiem. Nazywał się Skawiński. Mówił, że nadaje się do tej pracy, gdyż jest silny i zna morze. Zapewnił też, że dotychczasowa tułaczka sprawiła, że jest zmęczony i pragnie spokoju. Przekonywał:
Jestem jak statek, który jeśli nie wejdzie do portu, to utonie...
Konsul zdecydował się go zatrudnić.
Tego samego wieczoru Skawiński stał na balkonie i patrzył w niebo, rozmyślając o przeszłości. Żadnej pracy się nie bał, zawsze pracował uczciwie, lecz gdy dorobił się czegoś, zaraz to tracił. Handlował z dzikimi plemionami w Brazylii. W Kalifornii prowadził własną firmę. Pewnego razu jego tratwa rozbiła się na Amazonce i ledwo uszedł z życiem, tułając się po puszczy. Pływał jako harpunnik, założył również ze wspólnikiem fabrykę cygar w Hawanie, ale gdy chorował, został oszukany i okradziony.
Skawiński mimo wszystko nigdy nie tracił wiary w odmianę losu, zaczynał zawsze wszystko od nowa. Zmian najczęściej oczekiwał wraz z przyjściem zimy, lecz im był starszy, tym bardziej tracił energię. W końcu dopadła go nostalgia i chęć pozostania na dłużej w jednym miejscu. Czuł, że jako latarnik nie tylko się sprawdzi, ale i odpocznie.
Mijały tygodnie. Latarnik czuł się szczęśliwy. Był już stary i monotonny tryb życia, który teraz prowadził, zapewniał mu spokój. Wstawał dosyć wcześnie, jadł śniadanie i obserwował płynące statki oraz port w Aspinwall, a za nim podzwrotnikowy las.
W wolnych chwilach Skawiński przechadzał się, karmił mewy i łowił ryby. Każdej niedzieli ubrany w granatowy strój strażniczy szedł do kościoła. Kupował hiszpańską gazetę, pożyczał od konsula nowojorską prasę i szukał w niej wiadomości z Europy. Czasem rozmawiał ze strażnikiem Johnsem, który przywoził mu wodę i żywność.
Pewnego razu oprócz pakunku z żywnością latarnik znalazł na brzegu morza zaadresowaną do niego paczkę. Okazało się, że znajdują się w niej polskie książki. Nie mając pojęcia, skąd pochodzi przesyłka, Skawiński sięgnął po jedną z nich. Był to „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza.
Latarnik czytał dzieło z bijącym sercem. Łzy cisnęły mu się do oczu. Wreszcie, targany tęsknotą, rzucił się z płaczem na ziemię. Obudziły go ptaki, domagające się poczęstunku. Skawiński nakarmił je i czytał dalej.
Podczas lektury oczyma wyobraźni widział rodzinną wieś. Z zadumy wyrwał go głos strażnika. Dopiero po chwili zrozumiał, co się stało – w nocy rozbiła się łódź, ponieważ latarnia pozostała ciemna. Na szczęście nikt nie utonął, ale latarnik pobladł na myśl, że mógł przyczynić się do śmierci niewinnych ludzi.
Parę dni później widziano go na pokładzie statku płynącego do Nowego Jorku. Postarzał się. Wbrew pierwotnym planom, znów ruszał w wędrówkę po świecie. Oczy mu błyszczały, trzymał w ręce książkę, jakby bał się, że ktoś ją ukradnie.
Zobacz także: „Latarnik” H. Sienkiewicza: test wiedzy z lektury
Henryk Sienkiewicz napisał „Latarnika” po powrocie z czteroletniego pobytu za granicą (w 1881 roku, dzieło ukazało się w 1882 roku). Ten pozytywistyczny utwór opisuje losy Sławińskiego, który czytając „Pana Tadeusza”, zapomniał o swych obowiązkach bez reszty pochłonięty lekturą. O dziejach Skawińskiego mówi się jako o przypowieści na temat losów polskich emigrantów.
Utwór jest nowelą, tzn. krótkim utworem prozatorskim o małej liczbie bohaterów i z wyraźnie zarysowaną jednowątkową akcją, która posiada punkt kulminacyjny (zwrot akcji następuje z chwilą dotarcia paczki z książkami).
Problematyka zawarta w noweli „Latarnik” obejmuje takie zagadnienia jak:
Zobacz także:
Opowiadanie „Stary człowiek i morze” było przyczynkiem do przyznania jego autorowi Literackiej Nagrody Nobla. Znają je niemal wszyscy, bo na stałe weszło do kanonu lektur. Sprawdź, ile pamiętasz z przebiegu jego akcji.
Opowiadanie „Stary człowiek i morze” było przyczynkiem do przyznania jego autorowi Literackiej Nagrody Nobla. Znają je niemal wszyscy, bo na stałe weszło do kanonu lektur. Sprawdź, ile pamiętasz z przebiegu jego akcji.
Problematyka „Katarynki” to dramat niewidomej dziewczynki i wpływ, jaki wywiera dziecko na pana Tomasza. Dwoje bohaterów ukazanych zostało na zasadzie kontrastu – choć powinna ich dzielić przepaść nie do pokonania, losy obojga łączą się i oddziałują na siebie w nieoczekiwany sposób. Znajomość noweli Bolesława Prusa może okazać się pomocna podczas pisania rozprawek dotyczących takich motywów jak: dzieciństwo, bieda, kalectwo, empatia, muzyka, rola sztuki, kultura popularna kontra kultura wysoka, bezinteresowna pomoc, zmiana zachodząca w zachowaniu bohatera. Spis treści: „Katarynka” – plan wydarzeń „Katarynka” – streszczenie krótkie „Katarynka” – streszczenie szczegółowe Geneza i gatunek utworu „Katarynka” „Katarynka” – opisy bohaterów „Katarynka” – plan wydarzeń Utwór Bolesława Prusa da się streścić w kilku punktach: Przedstawienie postaci pana Tomasza. Nienawiść i pogarda mężczyzny do kataryniarzy. Obserwacja dziewczynki i odkrycie jej choroby. Pojawienie się kataryniarza na podwórzu. Wściekłość mężczyzny. Radość dziewczynki. Zmiana w podejściu pana Tomasza. Prośba pana Tomasza o wpuszczanie kataryniarza na podwórko. Pomoc i wsparcie dla dziecka. „Katarynka” – streszczenie krótkie Pan Tomasz był eleganckim, zamożnym kawalerem w podeszłym wieku, byłym mecenasem. Nienawidził kataryniarzy tak bardzo, że był gotów płacić stróżom, aby tylko nie wpuszczali ich na podwórko. Pewnego dnia do mieszkania naprzeciwko wprowadziły się ubogie szwaczki z ośmioletnią dziewczynką. Dziecko było smutne, bez energii, blade. Spędzało w oknie całe dnie. Pan Tomasz zorientował się, że dziewczynka jest niewidoma, gdy pewnego razu zobaczył, że patrzy prosto w słońce. W słońce, którego blask nie był w stanie jej...
Nasze streszczenie Dżumy sprawdzi się przy szybkim powtórzeniu wiedzy przed sprawdzianem w szkole. Powieść ma charakter paraboliczny, co oznacza, że w swojej budowie nawiązuje do przypowieści biblijnych. Z tego powodu utwór można analizować na różnych płaszczyznach: realistycznej i metaforycznej. Podobno, kiedy dzieło przeczytał były prezydent USA Barack Obama, przeraził się. Tym bardziej że nikt, ani w Stanach Zjednoczonych, ani na całym świecie nie brał pod uwagę możliwości pojawienia się epidemii, ani tym bardziej pandemii. Kilka lat później pojawił się jednak COVID-19. Co ciekawe, Dżuma (podobnie jak Miłość w czasach zarazy G. Marqueza) cieszyła się wtedy ogromną popularnością. Spis treści: Dżuma – plan wydarzeń Dżuma – streszczenie Geneza utworu Dżuma Dżuma – opis bohaterów Dżuma – plan wydarzeń Wyjazd żony lekarza, Bernarda Rieux, do sanatorium. Pojawienie się w mieście szczurów. Choroba Michaela. Podejrzenie dżumy. Próba samobójcza Cottarda. Stan zagrożenia. Zamknięcie bram miasta Oranu. Kazanie ojca Paneloux. Próba ucieczki Ramberta. Pojawienie się gazety „Kurier epidemii”. Pierwsze wyzdrowienie. Pożary w mieście. Choroba żony Rieuxa. Test serum wykonany u syna sędziego. Śmierć dziecka. Kolejne kazanie ojca Paneloux. Śmierć księdza i doktora Richarda, choroba Granda. Boże Narodzenie. Śmierć sędziego Othona. Cofanie się epidemii. Ucieczka Cottarda z rąk policji. Ponowne otwarcie bram miasta. Złapanie Cottarda. Śmierć Tarrou. Dżuma – streszczenie Akcja rozgrywa się w mieście Oran. Pewnego dnia doktor Bernard Rieux znajduje kilka martwych szczurów, które później odkrywa również dozorca kamienicy. Według dozorcy, truchła szczurów podrzucili jacyś chuligani. Rieux...
