Poczet sztandarowy – znaczenie, zachowanie, komendy

Poczet sztandarowy uświetnia wszystkie najważniejsze uroczystości szkolne. Dodaje im powagi i przywołuje polskie tradycje patriotyczne. Osoby wchodzące w skład pocztu pełnią funkcje reprezentacyjne, dlatego są wybierane nieprzypadkowo. Kadencja pocztu sztandarowego trwa 1-2 lata.

Spis treści:

• Poczet sztandarowy – czym jest?
• Poczet sztandarowy – strój i insygnia
• Zachowanie pocztu sztandarowego
• Poczet sztandarowy – komendy
• Najczęstsze błędy pocztów sztandarowych

Poczet sztandarowy – czym jest?

Szkolny poczet sztandarowy zwykle tworzą trzy osoby. Są to:

• sztandarowy (chorąży) – niesie sztandar szkoły,
• osoby asystujące (asysta) – dwie osoby ustawiające się po bokach sztandarowego.

Do pocztu sztandarowego wybierani są wyróżniający się stopniami, oceną z zachowania i postawą patriotyczną uczniowie. W szkołach koedukacyjnych najczęściej rolę sztandarowego pełni chłopiec, a rolę asystujących – dziewczynki. Często też do pocztu trafiają osoby o wysokim wzroście. Bycie członkiem pocztu sztandarowego uznawane jest za wyróżnienie.

Zadaniem pocztu sztandarowego jest uświetnienie takich uroczystości jak:

• rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego,
• ślubowanie klas pierwszych,
• Święto Patrona Szkoły,
• uroczystości rocznicowe i państwowe: Konstytucja 3 Maja, Święto Niepodległości,
• inne uroczystości wymagające obecności pocztu.

Poczet sztandarowy – strój i insygnia

Obsada pocztu sztandarowego występuje w stroju galowym:

• uczeń (chorąży): ciemne spodnie, biała koszula, czarne obuwie
• uczennice (asysta): białe bluzki z rękawem, ciemne spódnice, czarne obuwie na niskim obcasie z zakrytymi palcami, rajstopy w jasnym kolorze.

Insygniami pocztu są:

• biało-czerwone szarfy, założone przez prawe ramię, zwrócone kolorem białym w stronę kołnierza, spięte na lewym biodrze;
• białe rękawiczki na dłoniach.

Zachowanie pocztu sztandarowego

Jeżeli uroczystość odbywa się w sali, pierwszy wchodzi poczet sztandarowy szkoły, w odległości 3 kroków za nim pozostałe poczty sztandarowe uczestniczące w uroczystości.

Poczet przez całą uroczystość stoi, zachowując godną postawę.

Poczet sztandarowy szkoły staje po prawej stronie sceny, patrząc od strony zebranych na sali.

Podczas uroczystego ślubowania uczniów klas – pierwszych poczet staje na środku.

Podczas składania wiązanek kwiatów i wieńców przy miejscach pamięci narodowej – poczet sztandarowy szkoły zajmuje miejsce po prawej stronie (patrząc w kierunku miejsca pamięci), blisko miejsca pamięci.

Poczet sztandarowy marsz rozpoczyna zawsze lewą nogą, na komendę: „poczet - marsz". Komenda ta może być poprzedzona podaniem kierunku, np.: „kierunek na wprost", albo „kierunek w tył na lewo", albo „kierunek w prawo w skos" - zależnie od sytuacji.

Zwroty w miejscu wykonuje się na komendę: „w lewo (w prawo, w tył) - zwrot!". Komenda ta poprzedzana jest komendą "baczność", ale jeśli jej nie wydano, to na zapowiedź "w lewo (w prawo, w tył”) przyjmuje się postawę "baczność", a zwrot wykonuje się, gdy padnie hasło komendy.

Zwroty robi się na dwa tempa, z których pierwszym jest obrót na pięcie, a drugim dostawienie pozostałej nogi. "W lewo zwrot" wykonuje się na pięcie lewej nogi, przy lekko uniesionych palcach. W tym samym czasie prawa noga spoczywa na palcach, a pięta jest lekko uniesiona. Po obróceniu się na lewej pięcie w lewo dostawia się prawą stopę. Zwrot w prawo robi się na prawej pięcie. „W tył zwrot", czyli obrót o 180 stopni, wykonuje się zawsze na lewej pięcie, przez lewe ramię.

Poczet sztandarowy – komendy i postawy

Komendy synchronizacji wydaje prowadzący ceremonię szkolną lub chorąży pocztu.

• Postawa „zasadnicza” – wykonuje się na komendę „baczność. Sztandar położony na trzewiku drzewca przy prawej nodze na wysokości czubka buta. Drzewce przytrzymywane prawą ręką powyżej pasa, łokieć prawej ręki lekko przyciśnięty do ciała. Lewa ręka jest w pozycji „zasadniczej”.
• Postawa „spocznij” – wykonywana na komendę „spocznij”, sztandar trzymany przy prawej nodze jak w postawie „zasadniczej”. Chorąży i asysta w postawie swobodnej.
• Postawa „na ramię” – chorąży kładzie drzewce prawą ręką (pomaga lewą) na prawe ramię i trzyma je pod kątem 45 stopni. Materiał sztandaru musi być oddalony od barku przynajmniej na szerokość dłoni.
• Postawa „prezentuj” – na komedę „przezentuj sztandar”, z postawy „zasadniczej” chorąży podnosi prawą ręką sztandar do położenia pionowego przy prawym ramieniu (dłoń prawej ręki na wysokości barku), następnie lewą ręką chwyta drzewce tuż pod prawą (lewa dłoń prostopadła do klatki piersiowej poniżej prawego barku), po czym opuszcza w dół prawe ramie wzdłuż drzewca sztandaru i dłonią obejmuje jego dolną część. Drugi wariant: drzewce oparte o czubek prawego buta Chorążego. Sztandar pochylony do przodu prawą dłonią wyprostowaną w łokciu na wysokości barku. Lewa ręka w pozycji na „baczność”.
• Postawa „salutowanie sztandarem w miejscu” – wykonuje się z postawy „prezentuj”, chorąży robi zwrot w prawo skos z równoczesnym wysunięciem lewej nogi w przód na odległość jednej stopy i pochyla Sztandar w przód do 45 stopni. Po czasie „salutowania” przenosi Sztandar do postawy „prezentuj”.
• Postawa „salutowanie sztandarem w marszu” – z położenia „na ramię” w taki sposób jak przy „salutowaniu w miejscu”. Komendy: „na prawo patrz” – chorąży pochyla sztandar; „baczność” – chorąży bierze Sztandar na ramię. Pozostałe komendy: „poczet - marsz”, „w lewo (w prawo, w tył) - zwrot!"

Najczęstsze błędy pocztów sztandarowych

Czasami podczas uroczystości szkolnych widuje się pewne błędy w ubiorze, noszeniu insygniów lub zachowaniu pocztu sztandarowego. Są to:

• szarfy założone na lewe ramię,
• pochylenie sztandaru przy jego wprowadzaniu więcej niż 45 stopni,
• przypadkowy ubiór, np. białe buty sportowe do galowego stroju szkolnego,
• pocztet sztandarowy siada na uroczystościach religijnych i szkolnych,
• klękanie (przekazywanie znaku pokoju) przez członków pocztów sztandarowych podczas mszy świętej,
• „zagubienie się” osoby z pocztu i podbieganie do idącego już pocztu w szyku,
• rozmawianie osób z pocztu ze spotkanymi znajomymi.

Przeczytaj też:

• Kalendarz roku szkolnego 2022/2023
• Podziękowania dla dyrektora szkoły
• Pożegnanie klasy 8 przez klasę 7