dieta dla nastolatków
golubovy/Adobe Stock
Zdrowie ucznia

Dieta dla nastolatków – aktualne wytyczne zdrowej diety dla nastolatków

Opisujemy, jak komponować dietę dla nastolatków, sprawdzamy, co musi zawierać, jak często powinien jadać nastolatek. Opieramy się na wytycznych Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) zawartych w aktualnej piramidzie zdrowego żywienia dzieci i młodzieży. Podajemy też najczęstsze błędy, jakie obserwują dietetycy w sposobie żywienia młodzieży.

Dieta nastolatków ma ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju młodego organizmu. Niestety temat ten nie cieszy się duża popularnością wśród rodziców i innych osób odpowiedzialnych za żywienie starszych dzieci. Ta grupa wiekowa jest też bardziej narażona na kontakt z niezdrową żywnością w postaci różnych modnych przekąsek i fast foodów. Tym bardziej warto poznać aktualne wytyczne dotyczące diety dla nastolatków. Wynika z nich między innymi, że młodzież powinna jadać 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu (nie rzadziej niż co 4 godziny). Bardzo ważnym posiłkiem w diecie nastoletnich dzieci jest śniadanie, które musi być pełnowartościowe i dostarczać odpowiednią ilość energii na początku dnia. Najlepszym napojem uzupełniającym płyny w organizmie młodego człowieka jest woda – i to w ilości minimum 6 szklanek dziennie. Co jeszcze trzeba wiedzieć?

Spis treści:

Zdrowa dieta dla nastolatków – zasady

Jadłospis nastolatka musi zawierać wszystkie najważniejsze grupy produktów. Poniżej krótko streszczamy zalecenia IŻŻ dotyczące poszczególnych grup produktów.

Warzywa i owoce w diecie nastolatków

Stanowią podstawę diety nastolatków i są podstawą piramidy zdrowego żywienia dla nich przeznaczonej. Młodzież powinna jadać warzywa kilka razy dziennie, najlepiej przy okazji każdego z pięciu posiłków w ciągu dnia.

Bardzo ważne jest, aby nastolatki jadały warzywa i owoce w postaci surowej lub jak najmniej przetworzonej, gdyż tylko wtedy nie tracą one swoich cennych składników. Warzywa i owoce powinny stanowić aż połowę objętości posiłku nastolatka.

Warzywa i owoce w diecie nastolatków dostarczają:

  • błonnik
  • naturalne antyoksydanty
  • składniki mineralne
  • witaminy: C, beta karoten, foliany.

Uwaga! Dzieci powyżej 7. roku życia nie powinny spożywać więcej niż szklankę soku owocowego dziennie.

Produkty zbożowe w diecie nastolatków

Dietetycy zalecają, aby większość posiłków w zdrowej diecie nastolatków zawierała produkty zbożowe, najlepiej z pełnego ziarna. Do takich produktów należą: razowa mąka, razowe pieczywo, makaron pełnoziarnisty, brązowy ryż, kasza gryczana, jęczmienna i jaglana. Produkty zbożowe powinny stanowić 25 procent objętości posiłku nastolatka.

Produkty zbożowe są źródłem:

  • węglowodanów
  • błonnika
  • witamin z grupy B
  • mikroelementów, np.: cynku, żelaza, magnezu

Nabiał i inne źródła białka w diecie nastolatków

Nadal w diecie nastolatków ważna rolę odgrywa mleko i produkty mleczne. Dietetycy zalecają młodzieży wypijanie 3-4 szklanek mleka, które częściowo można zastąpić kefirem luj jogurtem naturalnym albo serami. Nabiał dostarcza pełnowartościowego białka, które jest niezbędne do prawidłowego wzrostu. Zawiera też witaminy i składniki mineralne, np., wapń. Nabiał powinien stanowić 25 procent objętości posiłku nastolatka.

Jako dodatkowe źródło białka w diecie nastolatków powinny znajdować się:

  • mięso – najlepiej chude. Jest źródłem żelaza niezbędnego do syntezy składników krwi, stymulacji odporności i regeneracji tkanek.
  • ryby – 2 razy w tygodniu nastolatek powinien jadać ryby morskie, które poza białkiem zawierają minerały (jod, wapń, magnez, żelazo), ale są też źródłem kwasów omega.
  • jaja – nastolatek powinien je jadać kilka razy w tygodniu. Dostarczają białko, witaminy, lecytynę i minerały.
  • nasiona roślin strączkowych – zawierają białko, błonnik, witaminy i minerały.

Tłuszcz w diecie dla nastolatków

Zgodnie z najnowszymi wytycznymi, głównym źródłem tłuszczu w diecie nastolatków powinny być oleje roślinne z wyłączeniem oleju kokosowego i palmowego, gdyż podobnie jak tłuszcz zwierzęcy zawierają nasycone kwasy tłuszczowe, które sprzyjają rozwojowi wielu chorób.

Oleje roślinne tłoczone na zimno należy jadać na surowo, nie należy na niż smażyć. Do smażenia można użyć oleju rafinowanego lub rafinowanej oliwy. Ale uwaga! Smażenie należy ograniczać! Preferowanym sposobem przygotowywania potraw jest gotowanie, zwłaszcza na parze, lub pieczenie.

Cukier, słodycze, fast food, sól

Te produkty w diecie nastolatka trzeba ograniczać. Słodycze i fastfood często zawierają niekorzystne tłuszcze trans, które sprzyjają rozwojowi chorób. Dlatego należy je zastępować owocami, orzechami, nasionami. Zdecydowanie warto z diety młodzieży wyeliminować słodzone napoje, które dostarczają zbędnych kalorii i sprzyjają psuciu się zębów.

Fast food i przekąski typu krakersy, słone paluszki, czipsy zawierają dużo soli. Oskarża się ją o sprzyjanie powstawaniu nadciśnienia i chorób nowotworowych. Dlatego warto zadbać o to, aby nastolatek nie jadał zbyt dużo słonych przekąsek.

Dieta wegetariańska dla nastolatków

Dietetycy nie są zbyt szczęśliwi, gdy nastolatek odmawia jedzenia mięsa, gdyż jest ono źródłem pełnowartościowego białka oraz dobrze przyswajanego żelaza i żadna roślina go nie zastąpi. Można jednak skomponować pełnowartościową i zdrową dietę dla nastolatka, która nie będzie zawierała mięsa, a zamiast niego będzie obfitować w różnorodne rośliny strączkowe i nabiał, które je zastąpią.

Jeśli nastolatek chce przejść na dietę wegetariańską, najlepiej pójść z nim do dietetyka. Nie będą to wyrzucone pieniądze! Specjalista wytłumaczy, jak układać wegetariański jadłospis dla nastolatka, aby nie doprowadzić do anemii i niedoborów witaminowych, które grożą wegetarianom.

Dieta dla nastolatków na przytycie

Zbyt szczupły nastolatek nie powinien zwiększać w diecie ilości cukru. Doprowadzi to do przytycia, ale nie będzie zbyt zdrowym sposobem nabierania większej masy ciała.

W celu przytycia nastolatek powinien jadać więcej pełnowartościowych produktów, które dostarczą węglowodany, białko i zdrowe tłuszcze. Jego jadłospis może nadal składać się z 5 posiłków, ale powinny być one nieco bardziej obfite, aby naddatek kalorii z białka i węglowodanów sprzyjał budowie mięśni, a nie tylko tkanki tłuszczowej.

Najczęstsze błędy w diecie nastolatka

Z różnych badań wynika, że większość nastolatków nie jada śniadań. Regularnie spożywanymi posiłkami są za to obiad i kolacja. Zalecane przez IŻŻ pięć posiłków dziennie jada niecałe 10 procent nastolatków. Ok. 60 procent z nich jada jedynie 4 posiłki dziennie.

Inne błędy w diecie nastolatków:

  • pojadanie między posiłkami
  • sięganie po słone i słodkie przekąski
  • picie słodkich napojów
  • picie napojów energetycznych
  • spożywanie produktów wysoko przetworzonych, w tym fastfoodów
  • zbyt mała ilośc w diecie nabiału, warzyw i owoców
  • unikanie picia wody

źródło: dietetycy.org.pl

Przeczytaj też:

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
-40% na wszystkie produkty
-40% na wszystkie produkty
Rabat 40% na wszystkie nieprze... więcej»
Kod rabatowy:wiosna40
Zobacz
+
-40% na wszystkie produkty
Online

Rabat 40% na wszystkie nieprzecenione produkty dostępny na christianlaurent.eu. Wpisz w polu kod rabatowy tuż przed finalizacją zamówienia. Szczegóły na stronie. 

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:wiosna40
Zobacz
25% rabatu przy zakupie za min. 279 PLN*
25% rabatu przy zakupie za min. 279 PLN*
Rabat do wykorzystania w sklep... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO2024
Zobacz
+
25% rabatu przy zakupie za min. 279 PLN*
Online
Stacjonarnie

Rabat do wykorzystania w sklepie stacjonarnym Origins w Galerii Krakowskiej oraz na origins.eu. *Rabat nie obejmuje mini produktów i produktów już przecenionych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO2024
Zobacz
20% rabatu na wszystko
20% rabatu na wszystko
Rabat 20% na wszystkie produkt... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
+
20% rabatu na wszystko
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na wszystkie produkty Sisley i Hair Rituel by Sisley w butiku internetowym sisley-paris.pl i stacjonarnie w Maison Sisley w Warszawie. Promocja nie dotyczy nowości, zestawów i produktów z zakładki "Ostatnia Szansa". Szczegóły dostępne u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Rabat do 40% na sprzęt, odzież... więcej»
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
+
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Online
Stacjonarnie

Rabat do 40% na sprzęt, odzież i akcesoria sportowe dostępny w sklepie stacjonarnym i na Sportano.pl. Szczegóły w sklepie i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
Rabat do 30% na odzież i obuwie
Rabat do 30% na odzież i obuwie
Rabat rosnący wraz z ilością p... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO
Zobacz
+
Rabat do 30% na odzież i obuwie
Online

Rabat rosnący wraz z ilością produktów w Twoim koszyku! -20% za zakup min. 2 produktów. -25% za zakup min. 3 produktów. -30% za zakup min. 4 produktów. Rabat obowiązuje na wybrane produkty. Promocja dostępna w sklepie internetowym. Kody rabatowe nie łączą się. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO
Zobacz
-25% na kosmetyki
-25% na kosmetyki
Rabat 25% na kosmetyki dostępn... więcej»
Kod rabatowy:szalonezakupy
Zobacz
+
-25% na kosmetyki
Online

Rabat 25% na kosmetyki dostępny na koicosmetics.pl. Oferta nie dotyczy zestawów. Szczegóły na stronie www. 

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:szalonezakupy
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA