urlop okolicznościowy urodzenie dziecka
Adobe Stock
Prawo i finanse

Urlop okolicznościowy: nie tylko na urodzenie dziecka. Komu i na jakich zasadach przysługuje w 2024 roku?

Urlop okolicznościowy to jeden lub dwa dni wolnego, które każdy pracownik może wykorzystać w związku z ważnym życiowym wydarzeniem. W grę wchodzą takie wyjątkowe okoliczności jak: urodzenie dziecka, ślub lub pogrzeb członka rodziny. Za urlop okolicznościowy przysługuje wynagrodzenie. Sprawdź, jak napisać wniosek o urlop okolicznościowy.

Urlop okolicznościowy z tytułu urodzenia dziecka przysługuje zarówno mamie, jak i ojcu dziecka. Najczęściej wykorzystywany jest przez ojców, np. w celu załatwienia formalności związanych z narodzinami potomka. Dni wolne z tytułu narodzin dziecka przysługują jedynie rodzicom – nie mogą ich wykorzystać np. dziadkowie czy dorosłe, pracujące rodzeństwo maleństwa.

Ale urlop okolicznościowy to także dni wolne z okazji ślubu czy pogrzebu. Wyjaśniamy, czy urlop okolicznościowy przysługuje również z powodu śmierci dziadka, ile urlopu przysługuje i do kiedy trzeba go wykorzystać.

Spis treści: 

Urlop okolicznościowy, czyli co?

Urlop okolicznościowy to nic innego, jak dni wolne, które każdy pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi zatrudnionemu na etat poza wymiarem dni urlopowych. Okoliczności, w związku z którymi można otrzymać urlop okolicznościowy, to:

  • urodzenie się pracownikowi dziecka;
  • ślub pracownika lub ślub córki bądź syna pracownika;
  • śmierć bliskiej osoby.

Wymiar urlopu okolicznościowego może wynosić 1 lub 2 dni:

1 dzień urlopu okolicznościowego – przysługuje z powodu takich okoliczności jak:

  • ślub dziecka pracownika,
  • zgon i pogrzeb siostry lub brata pracownika,
  • zgon i pogrzeb teścia lub teściowej pracownika,
  • zgon i pogrzeb babci lub dziadka pracownika,
  • zgon i pogrzeb każdej innej osoby (spokrewnionej lub nie) pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

2 dni urlopu okolicznościowego przysługują z powodu takich okoliczności jak:

  • ślub pracownika,
  • urodzenie się dziecka pracownika
  • zgon i pogrzeb małżonka pracownika, 
  • zgon i pogrzeb dziecka pracownika,
  • zgon i pogrzeb matki lub ojca pracownika,
  • zgon i pogrzeb ojczyma lub macochy pracownika.

Za urlop okolicznościowy przysługuje wynagrodzenie. Urlop po narodzeniu dziecka przeznaczony jest dla ojca, bo kobiety od dnia porodu (a czasem również i przed nim) przebywają na urlopie macierzyńskim. Niewykorzystany urlop okolicznościowy nie przechodzi na kolejny rok. 

Pracownik nie może domagać się wypłaty ekwiwalentu pieniężnego w przypadku niewykorzystania przysługującego mu urlopu okolicznościowego.

Ważne: Termin urlopu okolicznościowego musi bezpośrednio odnosić się do wydarzenia, w związku z jakim pracownik ubiega się o urlop. Urlopu nie trzeba wykorzystać w dniu, w którym występuje dana okoliczność, ale jego termin musi pozostawać w związku przyczynowym i czasowym z danym wydarzeniem.

Urlop okolicznościowy a urodzenie dziecka: do kiedy?

Urlop okolicznościowy po urodzeniu dziecka to 2 dni wolnego niezależnie od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu (urlop okolicznościowy na bliźniaki nie ulega wydłużeniu). Do kiedy trzeba wykorzystać urlop okolicznościowy? Przepisy nie określają konkretnego terminu, pracownik nie jest więc zobowiązany, aby wziąć wolne w dniu narodzin dziecka. Urlop powinien być jednak wykorzystany, jak najbliżej terminu porodu. Ważny jest również fakt, że urlop należy przeznaczyć na realizację spraw związanych z narodzinami dziecka.

Pracownikowi przysługuje urlop okolicznościowy także w przypadku urodzenia martwego dziecka.

Co istotne, matka dziecka może skorzystać z dodatkowych dni wolnych dopiero po urlopie macierzyńskim. Musi jednak wykazać, że urlop okolicznościowy jest jej nadal niezbędny, aby załatwić formalności, których nie zdążyła zrealizować podczas urlopu macierzyńskiego. W takiej sytuacji wniosek powinien zostać uwzględniony przez pracodawcę.

Ważne: Urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia się dziecka nie trzeba wykorzystywać od razu w całości. Urlop można podzielić i wziąć dwa dni wolne w różnym czasie.

Urlop okolicznościowy a urodzenie dziecka: wniosek

Aby uzyskać urlop, należy złożyć u pracodawcy wniosek o urlop okolicznościowy z tytułu narodzenia dziecka oraz podać w nim powód wnioskowania o dni wolne od pracy i przewidziany termin urlopu. Należy też dołączyć:

  • wypis ze szpitala
  • lub odpis aktu urodzenia dziecka.

Pracodawca nie ma prawa odmówić udzielenia urlopu okolicznościowego, nawet jeśli ojciec decyduje się skorzystać z prawa do urlopu ojcowskiego

Wzór wniosku o urlop okolicznościowy w związku z urodzeniem dziecka powinien zawierać:

  • datę i miejscowość,
  • imię i nazwisko pracownika,
  • dane pracodawcy,
  • prośbę o urlop z uzasadnieniem,
  • termin urlopu,
  • podpis pracownika.

Przykładowa treść uzasadnienia:

Zwracam się z prośbą o udzielenie mi urlopu okolicznościowego w wymiarze 2 dni w terminie od dnia 7.07 do dnia 8.07.2023 roku z powodu urodzenia się mojego dziecka.”

Urlop okolicznościowy z okazji ślubu

Z okazji własnego ślubu pracownikowi etatowemu przysługują 2 dni urlopu okolicznościowego, a z okazji ślubu własnego dziecka – 1 dzień. Urlop okolicznościowy nie przysługuje z okazji ślubu innego członka rodziny.

Aby dostać urlop okolicznościowy z okazji ślubu, trzeba u pracodawcy złożyć wniosek o taki urlop. Powinien być on złożony na piśmie z wyprzedzeniem, które umożliwi pracodawcy zmianę organizacji pracy. We wniosku należy podać powód, czyli informację o dacie ślubu wraz z informacją, czy jest to ślub samego pracownika, czy jego dziecka.

Pracodawca ma prawo poprosić o kopię aktu ślubu lub jego sygnaturę. Co ważne – jeśli do ślubu nie dojdzie, pracownikowi nie przysługuje urlop okolicznościowy.

Urlop okolicznościowy a śmieć bliskiej osoby

W dorosłym życiu zdarzają się również wyjątkowo przykre okoliczności, które są podstawą do wzięcia urlopu okolicznościowego. 

Dwa dni wolne otrzyma pracownik etatowy w ramach urlopu okolicznościowego, gdy umrze mu:

  • małżonek,
  • dziecko,
  • matka,
  • ojciec,
  • ojczym,
  •  macocha. 

Jeden dzień przysługuje z okazji śmierci innej bliskiej osoby: siostry, brata, któregoś z teściów, dziadków, ale też z okazji śmierci innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Aby otrzymać urlop okolicznościowy związany ze śmiercią bliskiej osoby, wystarczy złożyć u pracodawcy wniosek na piśmie. Należy w nim zawrzeć informację o planowanej dacie urlopu, liczbie dni przysługujących z tej okazji oraz powodzie udzielenia takiego urlopu. Pracodawca może poprosić o przedstawienie odpisu aktu zgonu lub podanie sygnatury aktu.

Przepisy nie mówią o tym, w jakim odstępie czasu od śmierci bliskiej osoby pracownik może skorzystać z urlopu okolicznościowego. Zazwyczaj następuje to w kilka dni po śmierci, najczęściej w dniu ceremonii pogrzebowej oraz w dniu, w którym pracownik musi pozałatwiać formalności związane z przygotowaniem pogrzebu. Dni urlopu okolicznościowego nie trzeba wykorzystywać dzień po dniu, można je rozdzielić.

Źródło: Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r.

Zobacz też:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA