
Wysiękowe zapalenie ucha: stan zapalny ucha bez bólu. Jak je rozpoznać i leczyć?
Spis treści:
- Co to jest wysiękowe zapalenie ucha
- Objawy wysiękowego zapalenia ucha
- Przyczyny wysiękowego zapalenia ucha
- Leczenie wysiękowego zapalenia ucha
- Powikłania wysiękowego zapalenia ucha
Rodzaje wysiękowego zapalenie ucha
Wysiękowe zapalenie ucha środkowego (z łac. Otitis media secretoria – OMS), bo tak brzmi pełna nazwa choroby, to stan zapalny ucha środkowego. Dochodzi do niego wskutek gromadzenia się płynu w jamie bębenkowej, co sprzyja rozwojowi zakażeń wirusowych i bakteryjnych. W wyniku infekcji i gromadzenia się śluzowej wydzieliny w jamie bębenkowej następuje upośledzenie przesyłania bodźców dźwiękowych, co skutkuje niedosłuchem.Wyróżnia się trzy postaci choroby;
- ostrą – występuje do 10 dni,
- podostrą – trwa powyżej 10 dni, ale poniżej 3 miesięcy,
- przewlekłą – powyżej 3 miesięcy.
Objawy wysiękowego zapalenia ucha
Chorobie nie towarzyszą najczęstsze objawy zapalenia ucha, takie jak wysoka gorączka, ból i kłucie w uchu.Typowym objawem choroby są:
- wydzielina z ucha w postaci śluzu,
- problemy ze słuchem (np. dziecko ogląda telewizję głośniej niż zwykle),
- głośniejsza mowa,
- brak reakcji na polecenia,
- prośba o powtarzanie jeszcze raz słów czy fraz.
Dzieci w wieku przedszkolnym skarżą się czasami, że coś im „przeszkadza w uchu", mają wrażenie obecności wody w uchu lub szumu.
Przyczyny wysiękowego zapalenia ucha
Schorzenie to może być spowodowane różnymi czynnikami. Należą do nich:- wady w funkcjonowaniu trąbki słuchowej – w jamie bębenkowej powstaje ujemne ciśnienie, które sprzyja powstawaniu wysięku i zaburza funkcjonowanie wyściółki jamy bębenkowej,
- nawracające infekcje górnych dróg oddechowych,
- przerost migdałka gardłowego, tzw. trzeciego migdała,
- wady w budowie anatomicznej twarzoczaszki (np. rozszczep podniebienia, skrzywiona przegroda nosa),
- niedoleczone ostre zapalenie ucha środkowego,
- refluks przełykowo-gardłowy,
- przewlekłe zapalenie zatok przynosowych,
- astma oskrzelowa,
- alergiczny nieżyt nosa,
- polipy nosa.
Leczenie wysiękowego zapalenia ucha
Wiele przypadków wysiękowego zapalenie ucha ustępuje samoistnie lub wystarczy podawanie leków rozrzedzających wydzielinę, dzięki czemu szybciej wypłynie ona z ucha, leków przeciwzapalnych, przeciwalergicznych, środków obkurczających w postaci kropli do nosa lub inhalacji. Kiedy jednak objawy nie ustępują, należy zgłosić się z dzieckiem do lekarza. Konieczne będzie wykonanie kilku badań laryngologicznych, w tym:- badania słuchu szeptem,
- badania otoskopowego,
- tympanometrii – ocenia sprawność błony bębenkowej poprzez pomiar odbicia od niej fali dźwiękowej oraz zmianę ciśnienia w przewodzie słuchowym zewnętrznym,
- badania audiometrycznego – analizuje sprawność narządu słuchu, oceniając próg słyszenia na różnych częstotliwościach.
W zależności od stopnia zaawansowania choroby i wieku dziecka lekarz podejmuje odpowiednie leczenie. Może to być wyłącznie leczenie zachowawcze (leczenie chorób wpływających na stan uszu), ale w poważniejszych przypadkach, gdy wysiękowe zapalenie ucha ma charakter przewlekły i trwa co najmniej 3 miesiące, może być konieczne wykonanie zabiegu chirurgicznego (np. usunięcia przerośniętego migdałka, założenie drenu wentylacyjnego).
Drenaż jamy bębenkowej polega na nacięciu błony i założeniu w narkozie drenów wentylacyjnych, które utrzymuje się przez około 6 miesięcy. Dreny te najczęściej same wypadają, ale czasem trzeba je usunąć operacyjnie.
Katar u dziecka zwiększa ryzyko zachorowań na zapalenia uszu. Bardzo ważne jest regularne usuwanie wydzieliny z noska dziecka, w tym celu niezawodne są aspiratory do nosa:
Powikłania wysiękowego zapalenia ucha
W wyniku gromadzenia się płynu może dojść do:- pęknięcia bębenka ucha,
- rozwoju perlaka – guzowata zmiana zapalna, najczęściej w uchu środkowym, powoduje upośledzenie słuchu,
- trwałego upośledzenia słuchu, może skutkować zaburzeniami rozwoju mowy u dziecka.
Zobacz także: