Na nadwagę dziecka najczęściej zwraca uwagę lekarz w czasie badań kontrolnych. Mówi rodzicom, że maluch jest zbyt pulchny i czas wprowadzić zmiany w jego jadłospisie. Jednak mama i tata (a jeszcze częściej dziadkowie) często ignorują zalecenia, by ograniczać obfitość i kaloryczność posiłków oraz ilość podawanych słodyczy. Systematycznie przekarmiają swoją pociechę w myśl niesłusznej zasady, że dziecko, które dużo je, dobrze wygląda, jest silne i zdrowe.
Złe nawyki żywieniowe mogą kształtować się już od samego początku życia dziecka. Gdy karmienie staje się najważniejszą czynnością, kontakt malucha z mamą sprowadza się głównie do posiłków, nierzadko męczących dla obu stron. To oznacza mniej czasu na wspólne zabawy oraz pokazywanie i wyjaśnianie świata. Wszystko to niekorzystnie wpływa na rozwój dziecka w pierwszych latach życia.
Przedszkolak z nadwagą zwykle ma już utrwalone złe nawyki żywieniowe. Lubi dużo i często jeść, podjada między posiłkami, samodzielnie sięga po słodycze lub skutecznie się ich domaga. Dziecko w tym wieku może objadać się też celowo, by poradzić sobie z nudą, nerwową atmosferą w domu czy innymi kłopotami.
W rezultacie dość szybko staje się pulchnym kilkulatkiem o sylwetce zmienionej nadmiarem tkanki tłuszczowej. I po raz pierwszy, zwykle od rówieśników, dowiaduje się, że jest gruby i brzydki. Koledzy uważają go za niezdarę. Z powodu nadmiernej tuszy dziecko jest mniej sprawne fizycznie, szybciej się męczy, więc nie zawsze może dorównać innym w wymagających aktywności zabawach. Takie zachowanie denerwuje wielu rodziców. Często posądzają pociechę o lenistwo, ospałość, brak inicjatywy czy niechęć do wysiłku fizycznego. Dziecku trudno żyć pod taką presją, więc pasjami zajada słodycze, by choć trochę się pocieszyć.
Zobacz też: Jak nie wychować grubego dziecia - radzi dietetyk
Dorośli próbują temu zaradzić, najczęściej gwałtownie i niekonsekwentnie ograniczając jedzenie. Kończy się to walką z dzieckiem, płaczem, krzykiem. W końcu czują się bezradni i popadają ze skrajności w skrajność – od ulegania dziecku do oskarżania go o żarłoczność.
Gdy otyłość pociechy staje się rodzinnym problemem, potrzebna i skuteczna jest pomoc psychologa. W zależności od wieku dziecka i popełnianych błędów podpowie on, jak postępować. Im wcześniej pomożemy maluchowi, tym więcej trudnych przeżyć mu zaoszczędzimy.
1. Nie dawaj słodyczy przed snem W nocy wydziela się mniej śliny, która oczyszcza ząbki. A wówczas bakterie próchnicze mają idealne warunki do rozwoju. Dlatego po wieczornym myciu ząbków dziecko nie powinno już nic jeść ani pić poza wodą. 2. Nie podawaj słodyczy między posiłkami Szczególnie, kiedy dziecko nie chciało zjeść obiadu, a domaga się zamiast niego ciasteczka. Słodkie posiłki bardzo szybko sycą, więc po zjedzeniu kilku ciastek dziecko nie będzie miało ochoty również na kolację. Poza tym takie podjadanie to prosta droga do niedoborów witamin czy minerałów, bo słodycze nie zawierają ich zbyt wiele (albo wcale), poza tym hamują apetyt na wartościowe, pełne witamin dania. 3. Nie nagradzaj słodyczami Dajesz dziecku cukierka na pociechę , bo stłukło sobie kolanko albo nagradzasz batonikiem za posprzątanie zabawek... Stop! Nie rób tak, bo wówczas dziecko nabiera przekonania, że słodycze to wyjątkowe, lepsze jedzenie. Czekolada, miód, czarna herbata - czy to można dawać dziecku? 4. Nie pozwól, by dziecko jadło słodycze bez umiaru Teraz kształtują się nawyki żywieniowe dziecka – przez niewłaściwą dietę w pierwszych latach życia możesz przyczynić się do późniejszej nadwagi u dziecka. Dlatego najlepiej wyznacz w tygodniu jeden słodki dzień, w którym dziecko będzie mogło zjeść kilka słodkich przekąsek (nie przesadź jednak z nimi, bo ból brzuszka gwarantowany!). W świąteczne dni dziecko może zjeść codziennie coś słodkiego (np. na deser). 5. Dawaj dobry przykład Chcesz, by dziecko jadło zdrowo? Sama musisz się tak odżywiać. Jeśli dziecko zobaczy, że podjadasz przed obiadem ciastka , a po kolacji sięgasz po ptasie mleczko, samo także zapragnie takiej przekąski. I trudno będzie mu się dziwić – przecież słodycze są takie pyszne. Zobacz też: Desery i przekąski dla dzieci
Dzieci tyją na potęgę, więc kampanii , które mają skłonić rodziców, by nie tuczyli ich jedzeniem typu fast food i ograniczali słodycze jest całe mnóstwo. Australijski film pod tytułem Break The Habit (Zerwać z nałogiem) jest jednak wyjątkowo mocny: matkę, która karmi dziecko śmieciowym jedzeniem przedstawia się tu tak, jakby podawała dziecku heroinę. Nadwaga i otyłość nie jest wyłącznie problemem Australii czy Ameryki. To się dzieje u nas. Dzieci tyją w zastraszającym tempie. Coraz więcej maluchów ma nadwagę , czasem sporą. Coraz większym problemem wśród najmłodszych staje się także otyłość oraz lawina konsekwencji, którą niesie za sobą. To wszystko nie dzieje się tylko gdzieś tam w świecie, ale także w Polsce . Jak wynika z wielu raportów (m.in. raportu przygotowanego przez UNICEF) nigdzie tak szybko nie przybywa małych grubasków jak u nas. Przeczytaj: Uwaga, nadwaga! Polskie dzieci tyją najszybciej! Dlaczego dzieci tyją tak szybko? Nadwaga i otyłość u dzieci ma najczęściej banalną przyczynę. To efekt braku ruchu, podawania maluchom słodkich napojów i jedzenia typu fast food oraz nadmiaru cukru. Taka dieta nie służy także dzieciom, które (jeszcze!) są szczupłe ani nawet tym, które odziedziczyły brak skłonności do tycia. Dlaczego trzeba chronić dzieci przed nadwagą i otyłością? Grube dzieci Są mniej sprawne fizycznie. Jako niemowlęta później siadają, raczkują, chodzą. Potem wolniej biegają, trudniej im się wspinać, jeździć na rowerze itd. Łatwo się męczą i szybko pocą. Szybko zaczynają unikać ruchu i tyją jeszcze bardziej. Są bardziej narażone na problemy ze zdrowiem. Częściej chorują na astmę, cukrzycę typu 2, nadciśnienie, stłuszczenie wątroby, bezdech. Są bardziej narażone na płaskostopie, koślawość kolan, skrzywienie...
Coraz więcej dzieci w Polsce waży za dużo, ma nadwagę i otyłość. Co gorsza - rodzice nie zwracają na to uwagi i nic z tym problemem nie robią - pokazały wyniki badania European Childhood Obesity Surveillance Initiative przeprowadzone wśród 8-latków w Polsce. Co 3. dziecko z nadwagą Przebadano 3 400 uczniów 2 i 3 klas szkoły podstawowej. Okazało się, że co trzeci z nich ma nadwagę lub otyłość. Niepokojące jest też to, że większość rodziców uważało, że wszytko jest w porządku, to znaczy, że waga dzieci jest prawidłowa. Tyko 14 proc. rodziców zdawało sobie sprawę z tego, że dziecko ma nadwagę. Czytaj też: Polskie dzieci tyją najszybciej w Europie Co 10. dziecko ma nadciśnienie Niepokojące jest też to, że już nie tylko nadwaga i otyłość jest problemem. Z badań wynika, że co 10. ośmiolatek ma już zbyt wysokie ciśnienie tętnicze . – Widać zatem zależność między nadwagą a ryzykiem rozwoju nadciśnienia - mówi prof. Anna Fijałkowska , kardiolog z Instytutu Matki i Dziecka. U dziecka, które ma nadwagę i zbyt wysokie ciśnienie, rozwijają się zmiany miażdżycowe . Dlaczego dzieci tyją? Powody są dobrze znane: mała ilość aktywności fizycznej, przesiadywanie przed ekranem komputera i złe nawyki żywieniowe . Problemem numer 1 jest zarówno to, co dzieci jedzą, jak to, czego nie jedzą. Jedzą za dużo słodyczy, a za mało warzyw. Prawie 12 proc. dzieci je warzywa rzadziej niż raz w tygodniu! Tymczasem zalecania mówią o 5 porcjach warzyw i owoców dziennie (z przewagą warzyw). Nawyki żywieniowe dziecka można zmienić, jednak zmiany muszą zacząć się od rodziców: to oni pierwsi muszą zacząć 5 razy dziennie sięgać po warzywa i owoce . (Badanie wykonało European Childhood Obesity Surveillance Initiative, w ramach projektu WHO. Koordynatorem badań był Instytut Matki i Dziecka. Przebadano 3400 uczniów, średnia wieku dzieci...
