gry i zabawy matematyczne dla dzieci
Adobe Stock
Wychowanie

Gry i zabawy matematyczne dla dzieci – 7 propozycji dla przedszkolaków (i nie tylko)

Gry i zabawy matematyczne są dla dzieci atrakcyjną formą nauki. Dzięki zabawom matematycznym najmłodsi łatwo przyswajają nowe informacje i doskonalą już opanowane umiejętności w kilku obszarach, m.in. dokonywania pomiarów, porównywania i wykonywania prostych działań arytmetycznych.

Gry i zabawy matematyczne nie powodują u dzieci znudzenia, a wręcz przeciwnie – zachęcają do zdobywania nowych umiejętności i rozwiązywania problemów. Tworzą też atmosferę nauki, której towarzyszą dobre emocje. Jest to bardzo istotne, bo dzięki temu podejmowanie wyzwań intelektualnych kojarzy się dziecku z przyjemnością i nawet dzieci wycofane i bardziej nieśmiałe chętniej biorą w nich udział.

Spis treści:

Gry i zabawy matematyczne – przykłady

Gry i zabawy matematyczne warto wprowadzać jak najwcześniej. Aby wesprzeć zdolności matematyczne dzieci, można wykorzystać metodę Domana. Zajrzyj do linku, gdyż opisaliśmy ją zarówno od strony nauki czytania, jak i nauki matematyki. Dzięki niej nawet niemowlęta mogą nauczyć się liczyć w zakresie 100!

1. Zabawa matematyczna – Liczenie schodków

Zacznij już z kilkumiesięcznym dzieckiem. Gdy wchodzisz po schodach, powtarzaj: raz, dwa, raz, dwa... Dzięki temu dziecko uczy się, co to jest rytm. Gdy dziecko jest starsze, licz schodki i zachęcaj je, by robiło to razem z tobą.

Co daje taka zabawa?
To świetna wprawka! Pokazuje dziecku, że matematyka jest wszędzie i można się nią dobrze bawić.

2. Gra matematyczna – Smaczna matematyka

Ukryj w pokoju pięć winogron i poproś maluszka, aby je odnalazł. Po zjedzeniu każdego gronka, pytaj ile jeszcze zostało. Gdy maluch odnajdzie wszystkie, zacznijcie od nowa! A może maluch ukryje kilka smakołyków i będzie głośno liczył, ile jeszcze zostało do znalezienia?

Co daje taka zabawa?
Dziecko poznaje zasady odejmowania i dodawania, a także uczy się zastosowania matematyki w praktyce.

3. Zabawa matematyczna – Ważymy!

Pokaż dziecku, jak działa waga. Sprawdźcie, co jest cięższe: ziemniak, czy pomarańcza; masło, czy płatki kukurydziane? Najprostszą wagę możecie skonstruować sami z ułożonej na stabilnym pudełku cienkiej deseczki.

Co daje taka zabawa?
Zabawa uczy maluszka podstawowych pojęć: wagi i wielkości. Dzięki niej dziecko poznaje nowe metody obserwacji świata.

4. Zabawa matematyczna – Mały kucharz

Przygotuj dwa dzbanki lub filiżanki. Wsyp do jednego z naczyń surowy ryż albo kaszkę mannę i pokaż brzdącowi, w jaki sposób może przesypywać zawartość do drugiego naczynia. Zabawa w kucharza nigdy się nie nudzi.

Co daje taka zabawa?
Uczy pojęcia objętości, rozumienia relacji: mniej, więcej, tyle samo. Przesypywanie ćwiczy sprawność dziecięcych paluszków, czyli znakomicie przygotowuje do nauki pisania.

5. Zabawa matematyczna – Woda i naczynia

Przygotuj przezroczyste naczynia różnego kształtu i objętości. Wodę, którą napełnisz naczynia, można zabarwić farbką plakatową. Dobrym pomysłem jest też napełnienie naczyń różnymi napojami – sokami i herbatkami o różnych kolorach i smakach oraz np. cukrem, kaszą, makaronem. Im więcej naczyń, tym lepiej. Dziecko może przelewać wodę godzinami. Jeśli bawi się „jadalnymi” cieczami, może smakować, zmieniać kolory cieczy. Daj dziecku strzykawkę, kubeczki, do których mogłoby przelewać ciecze i robić „eksperymenty” – raz wody jest pełno, raz malutko.
 

Co daje taka zabawa?
Podobnie jak poprzednia zabawa, i ta uczy podstawowych pojęć (objętość). Uczy także rozumienia relacji: mniej, więcej, tyle samo. Poza tym dziecko poznaje konsystencję, kolory, zapachy i smaki cieczy. Eksperymentuje, rozwija wyobraźnię.

6. Gra matematyczna – Zabieram!

Podziel talię kart na dwie części i zachęć malca do wspólnego wykładania kart na stolik. Gdy zdarzy się, że na stole pojawią się w tym samym czasie dwie takie same figury, Ty lub dziecko zawołajcie: „Zabieram!’’ – kto pierwszy zawoła, ten zabiera wszystkie wyłożone karty. Wygrywa ten, kto zgromadzi całą talię.

Co daje taka zabawa?
Gra w karty uczy dziecko rozróżniać cyfry, znajdujące się na kartach. Maluch uczy się także świadomej zabawy i refleksu.

7. Matematyczna gra w kości i inne

Czterolatek może już zacząć grać w gry planszowe. Świetne będą chińczyk, grzybobranie i wszystkie inne gry, w których pionek przesuwa się o tyle pól, ile pokazują oczka na kostkach.

Co daje taka zabawa?
Maluch poprzez zabawę uczy się dodawania. Współzawodnictwo w grach dodaje mu pewności siebie i rozwija umiejętność zabawy.

Inne, nietypowe gry i zabawy matematyczne

Powyżej zaproponowaliśmy proste gry i zabawy dla najmłodszych, które nie budzą żadnych wątpliwości, że mają związek z matematyką. Poniżej jeszcze kilka propozycji, które w mniej oczywisty sposób mają z nią związek.

1. Kalambury
Pokazywanie haseł za pomocą gestów i ruchów ciała, wbrew pozorom, także jest zabawą matematyczną. Kształtuje wyobraźnię i orientację przestrzenną. Zabawa może polegać np. na tym, że dziecko poprzez ruch pokazuje, jakim jest zwierzęciem.

2. Ciągi figur
Wytnij z papieru po 10 figur: koła, trójkąty, kwadraty, prostokąty. Zacznij od ułożenia z dzieckiem kilku ciągów geometrycznych, w których 2 różne figury występują na przemian, np. koło, kwadrat, koło, kwadrat itd. Następnie poproś dziecko, aby samodzielnie ułożyło kilka ciągów geometrycznych – mogą składać się z 2, 3 lub 4 różnych figur, w których ich kolejność powinna się powtarzać. Zabawa kształtuje poczucie rytmu, dostrzeganie powtarzalności wzoru i uczy nazw figur geometrycznych.

3. Pasuje, nie pasuje
Przygotuj kartki z wydrukami lub rysunkami przedmiotów, które można pogrupować według logicznego związku między nimi. Mogą to być np.: różne kwiaty, narzędzia ogrodnicze, zwierzęta, meble itp. Każdy obrazek trzeba wyciąć, a wszystkie umieścić pomieszane na stole lub dywanie przed dzieckiem. Zadaniem dziecka jest pogrupowanie ich zgodnie z logiką – np. zwierzęta to jedna grupa, kwiatu – druga, a narzędzia ogrodnicze – trzecia. Zabawa uczy klasyfikowania przedmiotów i kształtuje pojęcie zbioru.

4. Co jest dalej?
Na spacerze stań z dzieckiem w dowolnym bezpiecznym miejscu, np. w parku. Zadaj dziecku pytanie: co jest dalej od ciebie – to drzewo czy tamta ławka? Niech dziecko oszacuje i porówna odległości, a następnie zmierzcie je z pomocą kroków. Zabawa uczy dokonywania pomiarów bez użycia narzędzi i szacowania odległości.

Gry matematyczne dla przedszkolaków – zalety

Dzieci od wczesnego dzieciństwa uczą się poprzez zabawę. Właśnie dlatego taka forma nauki jest dla nich najbardziej atrakcyjna i przyjazna. Gry i zabawy matematyczne pomagają dziecku:

  • kształtować pamięć, spostrzegawczość, wyobraźnię, uwagę, logiczne myślenie,
  • intuicyjnie zrozumieć abstrakcyjne pojęcia matematyczne,
  • wyrabiać cierpliwość, dokładność oraz zdolności do pokonywania trudności,
  • kształtować śmiałość, pracowitość i spryt,
  • nauczyć się poszanowania prawideł,
  • zdobywać umiejętność klasyfikowania, porównywania, porządkowania i systematyzowania wiedzy oraz twórczego myślenia,
  • integrować wiedzę z różnych dziedzin.


Specjaliści podkreślają, że gry i zabawy matematyczne pełnią wiele funkcji:

  • kształtują zdolności matematyczne i rozwijają matematyczne zainteresowania,
  • rozwijają aktywność twórczą,
  • stymulują mózg do rozwoju zdolności poznawczych,
  • wpływają pozytywnie na rozwój motywacji,
  • pełnią rolę terapeutyczną,
  • a także społeczno-wychowawczą.

Jak sprawić, żeby dziecko polubiło gry i zabawy matematyczne

Nie każda zabawa zainteresuje dziecko i będzie dla niego przyjemnością. Niewłaściwy dobór gier i zabaw matematycznych, a także wadliwe ich przeprowadzenie, może wręcz zniechęcić przedszkolaka do podejmowania tego typu aktywności. Żeby tak się nie stało, trzeba:

  • odpowiednio dobierać gry i zabawy matematyczne do wieku i możliwości dziecka,
  • jasno i precyzyjnie przedstawiać dziecku zasady gry czy zabawy i ich przestrzegać,
  • przyzwyczajać dziecko do kontrolowania napięcia związanego z poszukiwaniem rozwiązań,
  • tak organizować czas, aby można było przeprowadzić grę czy zabawę do końca,
  • koniecznie omówić zakończoną grę lub zabawę,
  • dać dziecku szansę rewanżu, jeśli przegra grę.

Co tak naprawdę zyskuje dziecko poprzez gry i zabawy matematyczne

Matematyka to bardzo pojemna dziedzina nauki, a nie tylko dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie. Właściwy dobór gier i zabaw matematycznych pozwala dziecku nauczyć się wielu przydatnych umiejętności, które niezbędne są nie tylko na lekcjach matematyki w szkole, ale i w codziennym życiu.

Przez gry i zabawy matematyczne dziecko uczy się orientacji przestrzennej, dokonywania pomiarów, np. długości i objętości, a także ważenia, zdobywa intuicję geometryczną oraz umiejętność zapisywania czynności matematycznych, a także tworzenia reguł i prawideł.
 

Źródło: Jacek Stańko, Monika Spławska „Gry i zabawy matematyczne dla najmłodszych’’, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2017

Przeczytaj także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA