Mieszkasz w mieście? Sprawdź stan swoich płuc!
Polskie miasta są jednymi z najbardziej zanieczyszczonych w Europie. Zanieczyszczenia powietrza zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego, serca, nowotworów. Sprawdź stan swoich płuc, wykonując spirometrię.
Raport Europejskiej Agencji Środowiska z 2013 roku pokazuje, że wśród miast Unii Europejskiej polskie aglomeracje są jednymi z najbardziej zanieczyszczonych. W pierwszej dziesiątce niechlubnego rankingu wskazano ich aż sześć. Gorzej pod tym względem jest tylko w Bułgarii. Jeśli mieszkasz w mieście, jesteś narażona na wdychanie szkodliwych pyłów. Jeszcze bardziej narażone jest dziecko.
Pyły groźne nie tylko dla płuc
W większości polskich miast przekroczone są obecnie dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń pyłowych, w niektórych są przekroczenia dopuszczalnych stężeń tlenków azotu i ozonu. W efekcie mieszkańcy miast są narażeni na podwyższone stężenia zanieczyszczeń powietrza, które mogą nieść zwiększone ryzyko poważnych następstw zdrowotnych.
Osoby oddychające zanieczyszczonym powietrza, są bardziej narażone przede wszystkim na choroby układu oddechowego: POChP – przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę oskrzelowa, przewlekłe zapalenie oskrzeli.
Zobacz: Test dla mamy - sprawdź, czy dziecko ma alergię
Dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) pokazują, że narażenie na drobny pył zawieszony w powietrzu zaostrza nie tylko przebieg chorób układu oddechowego, ale też serca, nowotworów.
Szczególnie narażone na zanieczyszczenia są dzieci. Badania wykazują, że wdychanie zanieczyszczonego powietrza przez kobietę w ciąży powoduje, że dzieci częściej chorują potem na alergię i astmę. Również dzieci mieszkające w centrach dużych miast, szczególnie w pobliżu ulic, częściej chorują na alergię i astmę.
Zrób spirometrię
Spirometria to test, który pokazuje stan naszych płuc: dokonuje się pomiaru wdychanych i wydychanych z płuc objętości powietrza.
Badanie spirometryczne powinna wykonać każda osoba, która:
- ma przewlekły kaszel,
- ma duszności, świsty podczas oddychania, bóle w klatce piersiowej,
- pali papierosy i skończyła 40 lat,
- jest narażona na toksyczne pyły, pary, gazy, zanieczyszczenia atmosferyczne.
Badanie spirometryczne składa się z dwóch części – spokojnej, gdzie jest rejestrowana pojemność życiowa (VC) oraz dynamiczna, gdzie rejestrujemy krzywą zależności między przepływem powietrza a objętością (FVC i FEV1).
FVC - (Forced Vital Capacity - natężona pojemność życiowa) jest to ilość powietrza, jaką pacjent wydycha podczas natężonego wydechu po maksymalnym wdechu. Zmniejszenie FVC jest charakterystyczne dla schorzeń przebiegających z ograniczeniem ilości miąższu płuc.
VC - (Vital Capacity – pojemność życiowa) jest to ilość powietrza wydychana podczas spokojnego wydechu po maksymalnym wdechu. Pomiar ten ma podobne znaczenie diagnostyczne jak FVC, często jednak bywa pomijany, gdyż wymaga dodatkowego badania. Należy pamiętać, że FVC jest nieco mniejsza od VC nawet u ludzi zdrowych, a różnica ta ulega zwiększeniu u osób z obturacją na skutek istnienia zjawiska "pułapki powietrza".
FEV1 - (Forced Expiratory Volume during the first second of expiration - natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa) jest to objętość powietrza wydychana w ciągu pierwszej sekundy natężonego wydechu. Wskaźnik ten służy do oceny drożności dróg oddechowych. Zmniejsza się w chorobach przebiegających ze zwężeniem oskrzeli. Zdrowy człowiek podczas pierwszej sekundy wydycha ponad 80% własnej pojemności życiowej.
FEV1%FVC - wskaźnik odsetkowy FEV1 odniesionej do aktualnej natężonej pojemności życiowej (tzw. wskaźnik pseudo-Tiffeneau) obecnie używany powszechniej niż tzw. wskaźnik Tiffeneau (FEV1%VC), który jest nieco niższy od FEV1%FVC. Są to główne wskaźniki pozwalające określić rodzaj zaburzeń wentylacji. Często używane są zamiennie. Przyjmuje się, że można rozpoznać obturację jeśli stosunek FEV1 do VC lub FVC wynosi poniżej 5 percentyla lub dolnej granicy normy DGN. Nowoczesne spirometry wyliczają dane dotyczące zagrożenia obturacją
Klasyfikacja zaburzeń obturacyjnych:
70% normy
60% normy
50% normy
34% normy
FEV
Bezpłatna spirometria: Światowe Dni Spirometrii
Od 10 do 20 września 2014 r. w całej Polsce, w ponad 100 zarejestrowanych ośrodkach i miejscach użyteczności publicznej odbędą się bezpłatne badania spirometryczne. Adresy placówek uczestniczących w kampanii można znaleźć na stronie: www.astma-alergia-pochp.pl
Organizatorem Światowych Dni Spirometrii z poziomu europejskiego jest European Respiratory Society - organizacja skupiająca lekarzy oraz European Lung Foundation, a w Polsce – Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP oraz Wojskowy Instytut Medyczny.
Czytaj też: Astma: encyklopedia zdrowia dziecka