Tak się rodzi dziecko

Już niedługo będziesz obserwować go, jak rośnie, stawia pierwsze kroczki, uczy się mówić. Na zawsze zapamiętasz pierwszy uśmiech i pierwsze mama. Zanim to się stanie, czeka Cię niezapomniany, choć – nie oszukujmy się – trudny dzień porodu. Jednak z pewnością dasz sobie radę. Pamiętaj, że po kilkunastu godzinach od pierwszego skurczu dziecko będzie leżeć obok Ciebie, a wtedy Ty swoją radością będziesz mogła obdzielić cały świat.

Gdy pojawią się pierwsze skurcze porodowe
Na początku poczujesz skurcze tzw. przepowiadające, na szczęście niebolesne i rzadkie. Choć najpewniej zechcesz od razu znaleźć się pod opieką lekarza, postaraj się zostać jak najdłużej w domu. Przejrzyj ostatni raz torbę do szpitala i sprawdź, czy są w niej karta ciąży, dowód osobisty i książeczka ubezpiecze-niowa. Odpoczywaj „na zapas”. Ten pozytywny bagaż przyda się za kilka godzin. Nie musisz spieszyć się, nawet jeśli poród zacznie się odpływem płynu owodniowego (nazywanego wodami płodowymi). W takim wypadku masz jeszcze około dwóch godzin, by znaleźć się na izbie przyjęć (chyba że płyn będzie miał zielonkawe zabarwienie – wtedy jedź tam od razu). Gdy skurcze staną się bolesne i będą powracać co 5–7 minut, poród zaczyna się na dobre. Czas jechać do szpitala. Na izbie przyjęć zostaniesz zbadana przez lekarza (sprawdzi rozwarcie szyjki macicy) i podłączona do KTG. Przed Tobą kilka niezwykłych godzin.
Wygodna pozycja porodowa. Uklęknij na jednej nodze, a drugą ugnij i wysuń przed siebie. Rytmicznie przenoś ciężar ciała na nogę z przodu. Oddychaj spokojnie: wychylenie ciała w przód – wdech, powrót do pozycji wyjściowej – wydech. Dzięki temu poród może nieco się skrócić.
Co się dzieje z dzieckiem w czasie porodu. Aby przecisnąć się przez wąski kanał rodny, główka dziecka musi się zmieścić w szyjce macicy. Na szczęście kości czaszki dziecka są miękkie i jeszcze niezrośnięte, dlatego mogą się idealnie dopasować do ciasnego przejścia.

W pewnej chwili porodu może nadejść kryzys
Po kilku, a nawet kilkunastu godzinach od pierwszego skurczu akcja porodowa przyspieszy. Teraz możesz poczuć się trochę gorzej – skurcze będą coraz częstsze, dłuższe i bolesne. Jeśli wcześniej nie odszedł płyn owodniowy, stanie się to najprawdopodobniej teraz (wody mogą wypłynąć raptownie albo sączyć się powoli). Spokojnie oddychaj, spaceruj lub kołysz się na piłce. W tym okresie porodu nie powinnaś jeszcze przeć. Cierpliwie czekaj, aż szyjka macicy osiągnie odpowiednią szerokość. Możesz wypić łyk lub dwa wody (wstrzymaj się z jedzeniem na wypadek cesarskiego cięcia). Gdy rozwarcie osiągnie 7 cm, najpewniej nadejdzie kryzys. Ból i zmęczenie sprawią, że… zaczniesz pakować się z powrotem do domu, krzyczeć na męża, a nawet bać się o życie swoje i dziecka. Może dokuczać ci ból krzyża, nudności lub dreszcze. Na szczęście tak silnych skurczów jest naprawdę mało. Prawdopodobnie w ciągu kilku-, kilkunastu minut rozwarcie osiągnie 10 cm i zacznie się kolejna faza porodu – parcie.
Wygodna pozycja porodowa. Usiądź na piętach i szeroko rozstaw kolana. Dłonie oprzyj na podłodze, wyprostuj ręce w łokciach. Pochyl się nieco do przodu. W czasie skurczu kołysz się lekko do przodu i do tyłu, miarowo oddychając. Ta pozycja jest zalecana kobietom, odczuwającym dotkliwy ból. Gdy jesteś pochylona, szyjka macicy skraca się szybciej.
Co się dzieje z dzieckiem w czasie porodu. Dziecko stara się, by wydostać na zewnątrz. Pcha główkę z całych sił, przekręca barki, podkurcza ramionka – by jak najlepiej dopasować się do kanału rodnego.

Poród to nie lada zadanie
Teraz już wszystko potoczy się naprawdę szybko. Gdy rozwarcie jest pełne, możesz mieć silną potrzebę parcia. Być może poczujesz się tak, jakbyś musiała się wypróżnić, a to dlatego, że schodząca główka dziecka naciska na nerwy. Przed tobą odpowiedzialne zadanie. Dziecko znajduje się w kanale rodnym i to od ciebie zależy, jak szybko znajdzie się na zewnątrz. W wypieraniu dziecka może pomóc Ci grawitacja – wystarczy, że zamiast leżeć, przykucniesz z szeroko rozwartymi nogami. Jeśli czujesz taką potrzebę, krzycz podczas skurczu – to nieco złagodzi ból, doda sił i uwolni napięcie. Otwarte usta rozluźnią mięśnie, dzięki czemu być może unikniesz nacinania krocza.
Wygodna pozycja porodowa. Choć najczęściej wciąż rodzimy na łóżku, zapytaj lekarza, czy możesz wypróbować inne pozycje. Uklęknij i rozstaw szeroko nogi. Obejmij partnera za szyję i oprzyj się o jego ramiona. Takie ułożenie ciała nieco zapobiega pęknięciom krocza, ponieważ nacisk główki dziecka jest trochę mniejszy.
Co się dzieje z dzieckiem w czasie porodu. Zanim dziecko pojawi się na świecie, upłynie jeszcze pewnie około godziny. Główka dziecka rodzi się powoli. Gdy wreszcie się wyłoni, pewnie przy kolejnym skurczu pojawi się reszta ciałka.

Podyskutuj na naszym forum na temat porodu, o obawach z nim związanych, skorzystaj z porady innych mam. Wejdź na forum >>
[CMS_PAGE_BREAK]
Po porodzie poczujesz niesamowitą ulgę
Teraz czeka Cię już urodzenie łożyska. Na szczęście parcie, choć odczuwalne, nie jest zbyt bolesne. Skurcze są delikatne i najczęściej nie przeszkadzają świeżo upieczonej mamie cieszyć się dzieckiem. Po wysunięciu się łożyska położna umyje Cię, a potem pojedziesz na salę poporodową.
Wygodna pozycja po porodzie. Jeśli do tej pory nie przeniosłaś się na łóżko porodowe, najpewniej zrobisz to teraz. Ułóż się wygodnie na plecach i przystaw dziecko do piersi. Ssanie pobudzi skurcze macicy, dzięki czemu łożysko zostanie szybciej wydalone.
Co się dzieje z dzieckiem po porodzie. Gdy tylko pępowina dziecka przestanie tętnić, lekarz przetnie ją (może to także zrobić obecny przy porodzie tata dziecka) i opatrzy pępuszek. Bobas zacznie oddychać samodzielnie. Nie zdziw się, jeśli przez pierwsze godziny po narodzinach dziecko będzie senne i oszołomione. Tak samo jak i Ty wykonało ogromną pracę.

Po porodzie spłynie na Ciebie szczęście
Nawet jeśli nie poczujesz od pierwszej chwili miłości macierzyńskiej (wiele kobiet musi przez kilka dni przyzwyczaić się do myśli o byciu matką), tuż po porodzie przepełni Cię zapewne obezwładniającą radość i czułość. To zasługa endorfin, hormonów, których potężną dawkę mózg wydziela podczas porodu i tuż po nim. Może jednak stać się i tak, że na razie będziesz zbyt zmęczona, by zacząć się cieszyć.
Wygodna pozycja po porodzie. Jeszcze przez dwie godziny zostaniesz na łóżku porodowym. W tym czasie lekarz lub położna zszyje krocze (jeśli pękło lub zostało nacięte). Sprawdzi też, jak się obkurcza macica i czy krwawienie z dróg rodnych jest prawidłowe.
Co się dzieje z dzieckiem po porodzie. Zamiana bezpiecznej macicy na chłodną i rozjarzoną światłami porodówkę to dla dziecka szok. Twoja bliskość doda mu otuchy. Jeśli czujesz się na siłach, poproś, by szkrab po badaniach i pomiarach został z Tobą. Musicie się sobą nacieszyć.

W czasie porodu wypróbuj moc wody
Zanurzona w wannie z ciepłą wodą poczujesz się lżejsza i zrelaksowana. Dzięki temu dotlenienie mięśni, łożyska i dziecka będzie lepsze. Ciepła kąpiel (34–37°C) hamuje wydzielanie się adrenaliny i zwiększa ilość koniecznych podczas porodu endorfin. Pamiętaj, że kąpiel można zacząć, dopiero gdy rozwarcie szyjki macicy osiągnie przynajmniej 5 cm.

Porodem kierują hormony
Porodu – tak jak oddychania – nie trzeba się uczyć. Całym procesem narodzin kieruje mózg i hormony. Najważniejszą funkcję pełnią trzy rodzaje hormonów: endorfiny, adrenalina i oksytocyna. Aby ich wydzielanie przebiegało prawidłowo, wsłuchaj się w swoje ciało. „Wyłącz” racjonalne myślenie – wstyd z powodu własnej fizjologii czy troskę o swój wygląd zostaw za drzwiami sali porodowej.

Podyskutuj na naszym forum na temat porodu, o obawach z nim związanych, skorzystaj z porady innych mam. Wejdź na forum >>

Konsultacja merytoryczna

dr n. med. Renata Jaczyńska

Specjalistka z zakresu położnictwa i ginekologii i perinatologii, specjalizuje się w diagnostyce prenatalnej. Pracuje na stanowisku Starszego Asystenta w Klinice Położnictwa i Ginekologii Instytutu Matki i Dziecka