Rośnij, maluszku… jak stymulować rozwój dziecka w brzuchu mamy?

Sposobów na stymulowanie rozwoju dziecka w okresie prenatalnym jest wiele. Co robić, aby pomagać rozwijać się każdemu ze zmysłów malucha?

Czuły dotyk…

Zmysł dotyku rozwija się u dziecka jako pierwszy, już w 8. tygodniu ciąży. Jest to związane z dojrzewaniem układu nerwowego. Najpierw wrażliwe stają się usta, potem policzki, czoło i kolejne partie ciała, aż wreszcie około 14. tygodnia ciąży wrażliwe na dotyk jest prawie całe maleńkie ciało (oprócz pleców i czubka głowy). Mniej więcej 5 tygodni później maluch rozpoczyna… naukę. Dotyka swojej twarzy, pępowiny, stópek, ssie kciuk. Co ciekawe, ta skłonność do poznawanie świata ustami pozostaje mu na dłużej i zachwyca młodych rodziców. Maluszki wkładając do buzi nieznane przedmioty, nie badają jedynie ich smaku, ale również kształt, wielkość, konsystencję. Teraz w brzuchu, mają do dyspozycji jedynie siebie. Pod koniec ciąży maluch odczuwa także ciepło, zimno, ucisk i ból.
Jak stymulować rozwój zmysłu dotyku? Przede wszystkim, mając świadomość, że maluszek odbiera bodźce czuciowe pochodzące z zewnątrz, warto, aby w ciąży mama dotykała i głaskała brzuch i robiła to jak najczęściej. Dziecko czuje tę „energię” i często na rodzicielski dotyk odpowiada, przesuwając się w kierunku dłoni mamy lub taty głaszczącego brzuch.
Należy pamiętać, że po przyjściu na świat niemowlę również potrzebuje delikatnego dotyku, by prawidłowo rozwijać się fizycznie, emocjonalne i intelektualnie. To daje maluszkowi poczucie bezpieczeństwa, łagodzi stres i wzmacnia odporność jego organizmu. Bliski, czuły i częsty kontakt fizyczny ma również duże znaczenie dla przyszłych relacji z innymi ludźmi.

Smak i węch

Nieco później niż dotyk, bo około 12. tygodnia ciąży, maluch ma już umiejętność połykania. Połyka oczywiście płyn owodniowy i jest to trening układu pokarmowego i wydalniczego. Ale nie tylko. W ten sposób dziecko poznaje smaki i zapachy. Do wód płodowych bowiem przenikają smak i zapach zjadanych przez mamę pokarmów. W 21. tygodniu na języku maluszka tworzą się kubki smakowe i od tego momentu dziecko wyraźnie rozróżnia smaki i... preferuje to, co słodkie. To jednak czas kształtowania jego nawyków żywieniowych. Jeśli mama w ciąży chętnie zjadać będzie warzywa, maluch prawdopodobnie nie będzie miał z nimi problemu w czasie rozszerzania diety, bo ten smak już będzie znać!

W tym samym czasie otwierają się też zrośnięte dotąd nozdrza i zaczynają działać receptory węchu. Maluch poznaje więc pokarmy wielozmysłowo. Warto wiedzieć, że ostre i wyraziste smaki utrzymują się w płynie owodniowym nawet do 24 godzin. To niezły trening dla maluszka. I nie idzie na marne – węch to obok słuchu najlepiej rozwinięty zmysł u noworodka. Tymi dwoma zmysłami niemowlę najszybciej rozpoznaje mamę…
Jak stymulować rozwój zmysłów smaku i powonienia? Sama zróżnicowana i zdrowa dieta (dla dwojga, a nie za dwoje) to jedno. Warto zadbać o to, żeby dostarczać maluchowi różnych wrażeń. Płyn owodniowy, a później mleko mamy mają słodkawy posmak, dlatego dobrą drogą będzie sięganie po warzywa, odpowiednie przerwy między posiłkami i nieprzejadanie się.

Zmysł wzroku

Rozwija się u maluszka najpóźniej, z oczywistych powodów. W brzuchu mamy jest ciemno i brakuje mu bodźców stymulujących rozwój oczu. Zresztą powieki są zrośnięte aż do 27. tygodnia ciąży. Dopiero po 33. tygodniu źrenice zwężają się i rozszerzaj, a maluch zaczyna rozróżniać zmiany natężenia światła. Badania dowodzą, że reaguje ruchem na światło latarki skierowane ku brzuchowi mamy. Podobno w bardzo słoneczny dzień, gdy brzuch jest odkryty, dziecko może dostrzec mglistą pomarańczową poświatę…
Jak stymulować rozwój zmysłu wzroku? To zadanie, które czekać będzie na rodziców po przyjściu malucha na świat. Dobrym pomysłem są książeczki kontrastowe lub zainstalowanie w bliskim otoczeniu dziecka (np. w łóżeczku) dużych obiektów o czarno-białej kolorystyce oraz kontrastowych, wyrazistych elementów. Maluch będzie mógł skupić na nich wzrok przez dłuższą chwilę.

Posłuchaj, maluszku…

Słuch jest najlepiej zbadanym przez naukowców zmysłem. Okazuje się, że maluchy w brzuchu zaczynają odbierać bodźce dźwiękowe nawet w 14. tygodniu ciąży, mimo że aparat słuchowy rozwija się w pełni dopiero 10 tygodni później! Jak więc to możliwe? Maluszek odbiera dźwięki przez skórę, bo płyn owodniowy doskonale przewodzi fale dźwiękowe. Dziecko najpierw słyszy to, co jest najbliżej – bicie serca mamy, szum przepływającej krwi pępowinowej, odgłosy dobiegające z jelit i żołądka. Później zaczyna słyszeć dźwięki spoza ciała – hałas, głosy, muzykę. Co ciekawe, dziecko, które uspokajało się w brzuchu słysząc określoną melodię, w ten sam sposób reaguje po przyjściu na świat.
Czym jest efekt Mozarta? Więcej możesz przeczytać >>> TUTAJ
Jak stymulować rozwój zmysłu słuchu? Ulubionym dźwiękiem maluszka jeszcze w brzuchu jest… twój głos. Zwłaszcza, że dociera do niego na dwa sposoby. Słyszy go, ale też czuje, bo drgania przechodzące przez ciało w czasie mówienia, skutecznie przenoszą głos do uszu dziecka. Dlatego mów do dziecka, czytaj mu (mogą być to dorosłe książki), śpiewaj. Im więcej, tym lepiej, żeby maluch przyzwyczajał się do twojego głosu. Nie spiesz się. Im bardziej czuła i delikatna będziesz, tym większy spokój poczuje dziecko. Podobnie z głosem taty – im częściej będzie rozmawiał z „brzuchem”, tym maluch pozna go lepiej!

Równowaga

Choć zmysł równowagi będzie doskonalił się, gdy dziecko zacznie naukę raczkowania czy jazdy na rowerze, maluch przychodzi na świat z pewnymi podstawami. Błędnik bowiem kształtuje się już w 8. tygodniu ciąży, gdy powstaje ucho wewnętrzne.
Jak stymulować rozwój równowagi? Niezwykle ważne są ruchy, jakie wykonuje mama podczas codziennych czynności. Maluszek rejestruje wszystkie zjawiska rytmiczne, dlatego tak ważne jest, by – jeśli to możliwe – w czasie ciąży nie rezygnować z dotychczasowych codziennych aktywności czy uprawianych dotąd sportów. Kojąco na maluszka działać będą spacery, pływanie i taniec. Niekoniecznie z kolei bieganie czy zbyt energiczne ruchy. Jeśli z jakichś powodów powinnaś ograniczyć ruch, sprawdzą się nawet takie aktywności, jak odpoczynek w fotelu bujanym, hamaku czy huśtawce ogrodowej. Czy wiesz, że gdy się poruszasz, dziecko w brzuchu jest spokojne, ale kiedy ty odpoczywasz, wtedy maluch rozpoczyna swoje „aktywności”?

Rośnij, maluszku

Nie bez znaczenia pozostaje to, w jaki sposób mama funkcjonuje w ciąży – co je, jakiej muzyki słucha, czy chadza na spacery i rozmawia z „brzuszkiem”. Każda z tych aktywności wpływa na rozwój dziecka.
Najważniejsze jest jednak dobre psychiczne samopoczucie mamy. Dlatego nie bez znaczenia pozostają takie elementy, jak wypoczynek, czas z książką czy spotkanie z przyjaciółką. Otaczaj się, droga mamo, życzliwymi ludźmi, dobrą muzyką i pysznym jedzeniem. Zwolnij i wycisz się. Słowem – dbaj o siebie, bo to najlepsze co możesz zrobić dla maluszka.