Wstydliwe, wrażliwe lub nieśmiałe dziecko. Jak wspierać je w rozwoju? [LIVECZAT z ekspertem]

Tym razem, podczas spotkania z Dorotą Zawadzką prowadzonego przez redaktorkę mamotoja.pl Katarzynę Imiołek, rozmawialiśmy o empatii i wrażliwości. Warto pamiętać, że pierwsza z nich znacząco pomaga w życiu. Z badań wynika, że wcale nie inteligencja racjonalna, czyli IQ, ułatwia osiągnąć sukces życiowy, a właśnie inteligencja emocjonalna. Opłaca się zatem pracować z dzieckiem i rozwijać również w tym obszarze. Ekspertka odpowiadała na pytania rodziców w tym temacie przez ponad 40 minut.

Co trzeba wiedzieć o empatii?

Chociaż nadal często jest ona mylona z sympatią, to coraz więcej rodziców ma świadomość, że jest bardzo ważna i należy ją rozwijać u dziecka. W skrócie – empatia to zdolność do rozpoznawania i współodczuwania stanów emocjonalnych i psychicznych innych ludzi. Aby korzystanie z niej było możliwe, należy przede wszystkim poznać swoje emocje oraz umieć je od siebie rozróżniać.
W szerszym rozumieniu empatia to jedna ze składowych inteligencji emocjonalnej. Dzięki tej umiejętności możemy postawić się w sytuacji drugiej osoby. Aby to zrobić, musimy jednak rozpoznawać emocje, rozumieć je i zarządzać nimi, a do tego konieczne jest sięganie do własnych zasobów. To z kolei nie zawsze jest proste, a czasami jest wręcz niemożliwe… Dlatego też warto pamiętać, by od małego rozwijać w dzieciach empatię, a także tłumaczyć im, że to nie one muszą rozwiązać trudną sytuację, w jakiej znalazła się druga osoba, a najważniejsze jest, by rozumieć i dać jej to zrozumienie poczuć.

Czy emocje są niezbędne do życia?

Ekspertka zauważyła, że rodzice bardzo często wymagają od dziecka tego, by było grzeczne. W ich rozumieniu zwykle chodzi o to, by nie przeżywało nadmiernie zarówno tych pozytywnych, jak i trudnych emocji. Powinno być raczej stonowane i w żadnym razie nie nadmierne w żadną ze stron. Tym czasem psycholog podkreśliła również, że przecież dziecko obserwuje, chłonie i uczy się swoich emocji także poprzez emocje dorosłych. A przecież widzi, jak się złościmy, płaczemy, smucimy czy ekscytujemy…
Dlatego też warto pamiętać, że chociaż temat emocji jest trudny i często mierzymy się z nim przez całe życie, to są one niezbędne w życiu dzieci i dorosłych. Kluczowe jest jednak, by umieć je rozpoznawać i pokazywać w sposób akceptowalny społecznie.

Dziecko wysoko wrażliwe?

Taki maluch wszystko przeżywa wielokrotnie mocniej i głębiej niż przeciętnie, a także zwykle mocniej i głębiej niż rodzic jest w stanie znieść... I chociaż jest to trudne dla dorosłych, ekspertka podkreśliła, że w żadnym razie nie można bagatelizować sytuacji, w których np. dziecko przeżywa koniec świata zanosząc się histerycznym płaczem. Oczywiście rodzic może nie rozumieć powodu płaczu, jednak istotne jest, by zrozumieć jego potrzeby i być z nim w jego trudach.
Warto także pamiętać, że dzieci wysoko wrażliwe lub tzw. high need baby mają wyjątkowe potrzeby, które nie są kara bądź niczym złym dla dziecka. Istotne jest, by mama i tata takiego malucha zauważyli, że ich dziecko widzi i czuje świat bardziej. Z takich pociech wyrastają wrażliwi i empatyczni dorośli, dlatego warto pielęgnować ich wyjątkowość.

Jak poradzić sobie z dziecięcą nieśmiałością?

Przede wszystkim warto dać dziecku przestrzeń i nie wywierać na nim presji. Trzeba zdawać sobie sprawę, że im nachalniej będziemy je zachęcać, tym spotkamy się z większym oporem. Ekspertka podkreśliła, że bardzo ważne jest, by to dziecko decydowało na jakich warunkach np. wejdzie do nowej grupy lub zmierzy się z nowym doświadczeniem. I tak np. jeśli dziecko przyszło na zajęcia i przez nieśmiałość nie chce w nich uczestniczyć, rodzic może np. usiąść z nim i wspólnie obserwować, co się dzieje w nowej przestrzeni. Warto wspierać w tym malucha, być obok niego i mieć w tym wszystkim dużo cierpliwości i tolerancji.
Nieśmiałym dzieciom niezwykle pomocny może okazać się trening umiejętności społecznych. To fantastyczne zajęcia, które pokazują dzieciom, jak zachować się w różnych sytuacjach i co najważniejsze – na wiele różnych sposobów.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz nasz liveczat!