Choć nie wszystkie dziewczynki zaczynają mówić szybciej niż ich koledzy z piaskownicy, zazwyczaj właśnie tak się dzieje. Nie tylko prędzej wymawiają pierwsze wyrazy, ale mają także większy zasób słów i lepiej radzą sobie z budowaniem zdań oraz zawiłościami gramatyki. Gdy podrosną, szybciej uczą się czytać i pisać. Robią mniej błędów ortograficznych, łatwiej też uczą się języków obcych. Wcześniej niż ich koledzy zaczynają posługiwać się liczbami, lepiej dodają, odejmują, mnożą...
Czy to oznacza, że dziewczynki są zdolniejsze niż chłopcy? Nie, po prostu każda z płci rozwija się trochę „po swojemu”. Chłopcy, choć więcej czasu zajmuje im oswojenie się z cyferkami, z czasem (na ogół) zaczynają bić na głowę swoje koleżanki w zadaniach wymagających rozumowania matematycznego. Przeważnie mają także bardziej rozwiniętą wyobraźnię przestrzenną, lepiej radzą sobie z pojmowaniem pojęć abstrakcyjnych i łatwiej dostrzegają relacje między nimi. Są również odważniejsi w podejmowaniu nowych wyzwań. Ale spokojnie: jeśli chodzi o pamięć i inteligencję, nie stwierdzono między płciami istotnych różnic.
Skąd się to bierze
Jak wyjaśnić te różnice? Zdania badaczy są podzielone. Jedni uważają, że są one wrodzone i wynikają z odmiennej budowy mózgu i innego działania hormonów. Świadczy o tym według nich to, że ujawniają się zbyt wcześnie, by wpływ środowiska mógł mieć jakieś znaczenie. Inni twierdzą, że – niezależnie od różnic biologicznych – ogromne znaczenie ma właśnie środowisko, które w zależności od płci maluszka wzmacnia albo zaniedbuje rozwój jego poszczególnych umiejętności. Zauważono na przykład, że opiekunowie, zajmując się dziewczynkami, częściej czule do nich gruchają (a one dzięki temu będą sobie w przyszłości lepiej radziły z mówieniem), natomiast chłopców starają się zainteresować otoczeniem i postępują z nimi nieco energiczniej (przez co ich podopieczni stają się odważnymi odkrywcami). Są także i tacy badacze, którzy twierdzą, że geny i hormony jedynie uruchamiają proces różnicowania się płci, za resztę odpowiada otoczenie.
Co dzieci wolą...
Niezależnie od przyczyn, różnice w rozwoju i zachowaniu dziewczynek i chłopców są widoczne już u osesków. Nowo narodzone dziewczynki są na ogół zdrowsze i bardziej rozwinięte niż chłopcy. Mają lepszą koordynację i dojrzalszy układ nerwowy. Ich znajomi z porodówki są natomiast aktywniejsi i krócej śpią, ale także są drażliwsi i bardziej pobudliwi.
Dziewczynki – choć spokojniejsze – są bardziej wrażliwe na ból i wszelkie niewygody: hałas za ścianą, mokrą pieluszkę, wszystko, co może spowodować dyskomfort, za to łatwiej je uspokoić czułymi słowami albo śpiewaniem kołysanek. Niemal od urodzenia bardzo angażują się w nawiązanie kontaktu z opiekunami. Szybciej zaczynają „rozmawiać” z rodzicami, tymczasem chłopcy równie dobrze mogą gaworzyć do pluszowego misia albo w milczeniu wpatrywać się w kręcącą się nad łóżkiem karuzelę.
Małe dziewczynki bardziej niż chłopcy interesują się otaczającymi je ludźmi. Zauważono, że żywiej reagują na twarze i lepiej je zapamiętują. Kiedyś przeprowadzono interesujący eksperyment: czteromiesięcznym maluszkom pokazano zdjęcia różnych osób. Okazało się, że nawet tak małe dziewczynki potrafią odróżnić fotografie ludzi, których znają, od tych, których widzą po raz pierwszy! Chłopcy natomiast bardziej niż dziewczynki interesują się otoczeniem: wiszącymi nad łóżkiem zabawkami, lampą, zegarkiem taty, oknem, za którym raz jest ciemno, a raz jasno.
Planowanie płci dziecka ? Musisz wiedzieć, że szansa urodzenia syna jest większa. Na każde 100 dziewczynek rodzi się w naszym kraju aż 105 chłopców. Z 46 chromosomów, obecnych w ludzkim genomie, 45 jest takich samych u mężczyzn i kobiet. Ten ostatni nosi nazwę Y, bo ma kształt podobny do tej litery. Jest jednym z najmniejszych i występuje tylko u osobników męskich (u kobiet jest to chromosom X). Wszystkie różnice między płciami są zakodowane, albo wyzwalane, przez ów jeden mały chromosom Y – pisze Judith Rich Harris w książce „Geny czy wychowanie”. I zastanawia się, dlaczego ta drobna różnica ma tak ogromne znaczenie, skoro między chłopcami a dziewczynkami jest dużo więcej podobieństw niż różnic. Zobacz też: Dni płodne – oblicz Powody planowania płci Przyczyny, dla których rodzice preferują określoną płeć dziecka , są rozmaite. Od poważnych – chęć uniknięcia chorób dziedzicznych, które ujawniają się tylko u potomków męskich (np. hemofilia) lub wyłącznie żeńskich (np. zespół Turnera ), po psychologiczne – chęć posiadania dziecka tej samej płci co rodzic (swoistej kopii). Przy drugim dziecku rodzicom często chodzi o to, żeby było do pary, a przy liczniejszej rodzinie, by było tyle samo córek co synów. Najczęściej jednak wybór płci dziecka jest podyktowany nieuświadomioną chęcią spełnienia społecznych oczekiwań. Przez wieki nazwisko i majątek rodziny dziedziczył syn , dlatego tak ważne było dla każdej pary małżeńskiej umocnienie swojej pozycji poprzez posiadanie męskiego potomka. Wybór płci a przedłużenie rodu Wciąż jeszcze w wielu kulturach kobieta marzy o tym, by urodzić syna. Nie zdając sobie z tego sprawy, myśli podobnie jak żona króla, która pragnie urodzić następcę tronu, by zapewnić sobie przychylność męża i narodu, twierdzi Wojciech Eichelberger w „Kobiecie bez winy i...
Gender to gorący temat, który wywołuje sporo zamieszania w głowach rodziców. Jakie znaczenie ma płeć w wychowaniu dzieci, co sądzić o wychowaniu równościowym i dziecięcych zabawach, uważanych czasem za niepokojące, rozmawiamy z psychologiem rozwojowym. Podobno w Szwecji do drugiego roku życia nie zwraca się uwagi na płeć dziecka? To margines, którym nie należy się przejmować – nie ma szans, by przebił się do normalnej praktyki. Co nie zmienia faktu, że całkowicie akceptuję wyniki badań, z których wiemy, że wcale nie jest tak prosto, jak mówią niektórzy, czyli że matka natura podzieliła nas tylko na dwie płcie . To właśnie matka natura sprawia, że mamy do czynienia ze zjawiskami bardziej złożonymi, jak choćby transpłciowość. Ale to mało liczne przypadki i przeogromna większość z nas nie ma z nimi do czynienia. A z czym mamy do czynienia? Z problemem, jak postrzegamy kobiety i mężczyzn. Kiedyś uważano za rzecz naturalną, że dziewczynki wychowuje się tak, by w przyszłości podejmowały rolę żeńską – kobieta ma być posłuszna, chuchać na domowe ognisko, sprzątać, a mężczyzna jest dostarczycielem białka, które kobieta przyrządzi i poda rodzinie. Dziś te role są inne, a jednak w wielu domach dziewczynki nadal wychowuje się, jakby zmian nie było. Czyli jak to wygląda na co dzień? Dziewczynka, która za 40 lat może być szefową dużego przedsiębiorstwa, ma brata, ale to ona pomaga mamie w kuchni, sprząta ze stołu czy zmywa. A gdy braciszek wraca ze szkoły, czeka, aż wróci siostrzyczka, która obierze mu ziemniaki i podgrzeje obiad. Dziewczynka to ciepło, serdeczność, opieka, a chłopiec ma zdobywać świat. Do czego prowadzi ten stereotyp w wychowaniu? Jeśli mu ulegamy, regularnie podcinamy dziewczynce skrzydła. Uniemożliwiamy jej zajmowanie się aktywnościami, w których być może byłaby rewelacyjna . Nie tylko nie...
Kiedyś na placu zabaw obserwowałam taką scenę: chłopiec, na oko trzyletni, wbiegł na szczyt zjeżdżalni i obwieścił: „Ja wszedłem najwyżej! Jestem najlepszy!”. Obok na kocyku siedziały dwie dziewczynki. Przebierały lalki, kłóciły się o fryzurę Barbie. Ledwie zerknęły na małego „dominatora” ze zjeżdżalni. Mój Boże, pomyślałam, przecież to inne światy... Geny czy wychowanie? Natura wyposażyła nas w odpowiednie „narzędzia”, byśmy mogli funkcjonować „w stadzie”. Pewne obszary mózgu trochę inaczej wyglądają u kobiet, inaczej u mężczyzn. Jednak osobowość dziecka kształtuje się też pod wpływem doświadczeń i wychowania, które mogą utrwalać stereotypy dotyczące płci. Od dziewczynek oczekujemy subtelności, ustępowania, cierpliwości, od chłopców zaradności, aktywności, przebojowości. Z dziewczynkami więcej rozmawiamy o emocjach. Może dlatego stają się wrażliwsze na problemy innych i więcej zajmują się swoimi doznaniami. Zabawy rodziców z chłopcami bywają bardziej aktywne, częściej są w nich elementy rywalizacji. Chłopcom pobłażamy, dziewczynki karcimy za walkę o swoje. Oba te obszary – związane z płcią mózgu oraz wychowawcze – tworzą z twojej pociechy małą kobietę lub małego mężczyznę. Ach, te przyjaźnie W badaniach stwierdzono, że u trzyletnich dzieci połowa ich przyjaciół jest płci odmiennej, ale już u pięciolatków – tylko 20 proc. W wieku siedmiu lat prawie żadne dziecko nie przyjaźni się z przedstawicielem płci przeciwnej! Te oddzielne światy zachodzą na siebie w niewielkim stopniu aż do czasu, gdy nastolatki zaczną umawiać się na randki. Ale zanim to nastąpi, dzieciaki kłócą się, biją, przyjaźnią i nie znoszą. Znasz to, prawda? I tak właśnie ma być! W ten sposób twoje dziecko zdobywa umiejętności społeczne potrzebne w całym życiu, w kontaktach z...
