Znowu coś złapało!

Ma katarek, potem pokasłuje... Trwa czas infekcji. Wyjaśniamy, jak poznać, co to za choroba, oraz co robić, by szybko minęła i nie skończyła się komplikacjami. Sprawdź - będziesz spokojniejsza.

Podczas zmiennej pogody maluch łatwo może zmarznąć, a oziębienie, nawet samych rączek i nóżek, sprawia, że naczynia krwionośne się kurczą. Jeśli trwa to dłużej, prowadzi do przejściowego obniżenia odporności. Do infekcji dochodzi wtedy, gdy w otoczeniu jest dużo chorobotwórczych wirusów. Wtedy błyskawicznie osiedlają się na błonie śluzowej dróg oddechowych. Takie właśnie warunki panują teraz, zwłaszcza w żłobku lub przedszkolu, dużych sklepach, środkach komunikacji.

Przeziębienie
Wywołuje je ponad 200 różnych wirusów, które w dodatku stale się przekształcają! Mały organizm ma niewielkie szanse, by wytworzyć ochronę przed nimi wszystkimi. Wirusy potrafią wnikać do komórek, uaktywnią się przy spadku odporności.
Objawy
Maluch pokasłuje, kicha, cieknie mu z nosa, oddycha buzią, jest marudny, nie chce jeść, może mieć zaczerwienione gardło (starsze dzieci narzekają, że drapie je w gardle lub boli). Gorączka, jeśli jest, zwykle nie przekracza 38°C.
Co robić?
Przy pierwszych objawach zrób malcowi ciepłą kąpiel, daj herbatkę z lipy lub malin. Dbaj, by miał drożny nosek, bo spływająca do gardła wydzielina może spowodować kaszel, a nawet rozszerzenie infekcji. Aby ułatwić jej usuwanie, wpuszczaj do nosa sól fizjologiczną lub lek zmniejszający obrzęk błony śluzowej (Nasivin, Otrivin). Jeśli dziecko potrafi płukać gardło, może to robić np. naparem z rumianku lub ciepłą wodą z sodą (pół łyżeczki na pół szklanki wody). Skórę pod noskiem smaruj maścią majerankową. Dawaj witaminę C lub Rutinoscorbin (uszczelnią śluzówkę dróg oddechowych), wapń w syropie lub tabletkach musujących. Przy gorączce ponad 38,5°C – paracetamol, ibuprofen.
Po dwóch, trzech dniach malec poczuje się lepiej, ale powinien zostać w domu. Infekcja uszkadza nabłonek dróg oddechowych, chroniący organizm przed wnikaniem wirusów i bakterii. Odbuduje się po 7 dniach.
[CMS_PAGE_BREAK]
Grypa
Zdarza się stosunkowo rzadko – często jest z nią mylone przeziębienie z wysoką gorączką. Powodują ją różne typy wirusa. Nie wiadomo, który akurat wywoła epidemię, dlatego co roku produkuje się nową szczepionkę. Szczepienia nie gwarantują całkowitej ochrony, ale zapobiegają ciężkim postaciom grypy i powikłaniom, jakie ona powoduje. Ponawia się je co roku, jesienią. Do trzeciego roku życia są jednak mniej skuteczne.
Objawy
Zaczyna się od znacznie gorszego samopoczucia niż przy przeziębieniu. Najpierw są silne dreszcze, potem dołącza się wysoka temperatura, często powyżej 39°C. Dziecko kaszle, boli je głowa i mięśnie, czuje się coraz gorzej. Suchy kaszel staje się bardziej dokuczliwy, obrzęk śluzówki utrudnia oddychanie, niekiedy pojawia się wodnisty katar. Nie ma apetytu, jest niespokojne, czasem wymiotuje. Złe samopoczucie zwykle trwa 2–3 dni, gorączka może utrzymywać się przez około 5.
Co robić?
Przebieg grypy bywa gwałtowny, a jej powikłania poważne, dlatego malucha musi zbadać lekarz. Leczy się ją objawowo, obniżając gorączkę (paracetamolem lub ibuprofenem), podając witaminę C lub Rutinoscorbin. Kaszlący malec, po konsultacji z pediatrą, możne dostawać leki mukolityczne (Mucosolvan, Ambroksol), które rozrzedzają śluz i ułatwiają oczyszczanie dróg oddechowych. Gorączkujące niemowlę częściej przystawiaj do piersi lub podawaj mu wodę, rozcieńczone soczki, herbatki.

Powikłania
Kiedy po kilku dniach grypy lub przeziębienia następuje nawrót gorączki lub trwa ona dłużej niż pięć dni, powraca uporczywy kaszel, pojawia się ból ucha, ropna wydzielina z nosa – trzeba wezwać lekarza. Sprawdzi on, czy u malucha nie rozwinęło się zakażenie bakteryjne, powodując poważniejszą chorobę.

Zapalenie ucha środkowego
U niemowląt i małych dzieci to najczęstsze powikłanie grypy lub przeziębienia. Powodują je wirusy lub bakterie (pneumokoki i Haemofilus influenzae), które przedostają się do ucha środkowego z nosa lub gardła. Maluchy są szczególnie usposobione do tej choroby, bo sprzyja temu budowa ucha środkowego – krótką i szeroką trąbką słuchową bakterie łatwo przedostają się do wnętrza ucha. Zaleganie wydzieliny może powodować ucisk na trąbkę słuchową.
Objawy
Chorobę zwykle poprzedza przeziębienie. Czasem pierwszym objawem jest ból ucha nasilający się w nocy. W pierwszym roku życia objawy są mało charakterystyczne: wymioty, biegunka, ból brzuszka. Maluch może pocierać lub ciągnąć raczką za uszko. Gorączka bywa umiarkowana lub wysoka. Przejściowo pogarsza się słuch. Błona bębenkowa jest różowa, potem czerwona i wypukła. Gdy pęknie, z ucha wypływa płyn surowiczy lub ropny, co od razu daje ulgę.
Co robić?
Każde dziecko z bólem ucha powinien zbadać lekarz, który oprócz środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, może przepisać antybiotyk. Do snu układaj malca tak, by górna połowa ciała była wyżej (nie trzeba tego robić, gdy pęknie błona bębenkowa). Niemowlę noś na rękach. Po chorobie pójdź z dzieckiem do lekarza, który zbada uszy i słuch.
[CMS_PAGE_BREAK]
Zapalenie oskrzeli
Powodują je te same wirusy, które wywołują przeziębienie. Bakteryjne zapalenie oskrzeli najczęściej jest infekcją wtórną. Pojawia się, gdy śluzówka dróg oddechowych jest uszkodzona przez wirusy.
Objawy
Najpierw jest uporczywy kaszel suchy, potem – wilgotny. U dzieci alergicznych dodatkowo pojawia się świszczący oddech, niekiedy dziecko odczuwa duszności.
Co robić?
Na początku malec powinien dostawać leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne (Eurespal, Paracetamol, Ibufen, Nurofen). Kiedy suchy kaszel zmieni się w mokry, najważniejsze jest rozrzedzanie zalegającej w oskrzelach wydzieliny, by łatwiej było ją odkrztuszać. Można podawać Mucosolvan, Deflegmin, Ambroksol oraz syropy ziołowe, np. tymiankowy (jednak gdy malec jest alergikiem, lepiej ich unikać).
Maluchy często nie potrafią odkrztuszać wydzieliny. Połykają ją, a potem mogą wymiotować śluzem. To nic złego! Oklepuj plecki (trzy razy dziennie) i układaj dziecko w pozycji półsiedzącej – tak łatwiej jest oddychać. Nie należy nawilżać powietrza w pokoju, tylko robić inhalacje nawilżające drogi oddechowe. Można do tego używać specjalnego aparatu tzw. nebulizatora, by rozproszyć sól fizjolo≠giczną na mgiełkę. W ten sposób podaje się też leki – lepiej wchłaniają się w oskrzelach. Gdy malec często się przeziębia i choruje na zapalenie oskrzeli lub płuc, warto używać nebulizatora.
[CMS_PAGE_BREAK]
Zapalenie płuc
Wywołują je wirusy lub bakterie, najczęściej Streptococus pneumonie, Chlamydia, Haemophilus influenzae, Mycoplazma pneumoniae. Zazwyczaj jest powikłaniem po przeziębieniu lub grypie. Jednak u małych dzieci może być również następstwem niektórych chorób zakaźnych wieku dziecięcego, np. ospy.
Objawy
Najpierw przypominają lekką infekcję, potem stan dziecka nagle się pogarsza. Rośnie mu temperatura, zaczyna kasłać, oddycha szybko (wyraźne widać jak poruszają mu się skrzydełka nosa i klatka piersiowa) i z trudem. Czasem oddech staje się świszczący.
Co robić?
Konieczna jest szybka pomoc lekarza. Osłucha on maluszka, przepisze odpowiedni antybiotyk, zaleci środki przeciwgorączkowe. W razie wątpliwości skieruje malca na prześwietlenie klatki piersiowej. Niemowlęta do 6. miesiąca, wcześniaki, dzieci, które wymiotują po antybiotyku, powinny być leczone w szpitalu. Muszą dostawać lek dożylnie.
Choroba trwa zwykle 8–10 dni. Jeśli przebiega łagodnie, maluch może być leczony w domu. Układaj go w pozycji półsiedzącej, a niemowlę bierz na ręce. Często wietrz pokój i utrzymuj niezbyt wysoką temperaturę (ok. 20°C).
Stosuj inhalacje nawilżające drogi oddechowe, jak przy zapaleniu oskrzeli.

Zapalenie krtani
Podgłośniowe zapalenie krtani wywołują wirusy. Ryzyko zachorowania wzrasta, gdy malec jest alergikiem. Znacznie poważniejszą (niekiedy nawet zagrażającą życiu) chorobą jest bakteryjne, nagłośniowe zapalenie krtani wywoływane przez Haemophilus influenzae.
Objawy
Pojawiają się nagle, często w nocy. Malec ma krótki oddech, chrypkę, suchy, szczekający kaszel. Trudności w oddychaniu szybko się nasilają.
Co robić?
Od razu wezwij pediatrę lub zawieź dziecko do szpitala, bo musi jak najszybciej dostać leki zmniejszające obrzęk (glikokortykosteroidy). Drogi oddechowe maluchów są wąskie, więc nawet niewielki obrzęk pogarsza oddychanie. Nim przyjedzie lekarz, otwórz okno i weź malca na ręce, nie kładź go na plecach. Nagłośniowe zapalenie krtani powinno być leczone antybiotykiem, np. cefalosporyną. Przeciwko chorobom wywołanym przez Haemophilus influenzae (Hib) są szczepienia – od 2. miesiąca.